Twende kovidio oini

Twende komurya

ORUPA RWOMAKONḒONONENO 2

EIMBURIRO 132 Nambano oweṱe onyama imwe

Varumendu suvereye nu yandjeye ondengero kovakazendu veṋu

Varumendu suvereye nu yandjeye ondengero kovakazendu veṋu

“Eṋe varumendu, . . . yandjeye ondengero ku wo.”1 PETR. 3:7.

MATU KATARA KU YE?

Matu katara komuano omurumendu mu ma yenene okuraisa orusuvero nondengero komukazendu we moviṋa mbi ma hungire na mbi ma tjiti.

1. Ongwaye Jehova tje tu pa otjiyandjewa tjorukupo?

 JEHOVA ‘oMukuru wondjoroka,’ nu eye u vanga kutja tu kare nondjoroka wina. (1 Tim. 1:​11, NWT) Jehova we tu pa oviyandjewa ovingi okutuvatera kutja tu yorokere ehupo. (Jak. 1:17) Nu orukupo i tjimwe tjoviyandjewa mbyo. Indu omurumendu nomukazendu tji va kupasana, owo ve kwizika kutja mave suverasana nokuraisasana ondengero. Indu omurumendu nomukazendu tji mave kayenda komurungu okukurisa orusuvero rwawo, ku tjita kutja ve kare nondjoroka.—Omiano 5:18.

2. Ovarumendu ovengi ndino ve tjinda vi ovakazendu vawo?

2 Ouhumandu, ovakupasane ovengi ndino kave raisasana orusuvero nondengero otja tji va kwizika. Mena ranao, owo kave nondjoroka. Ondjivisiro ombe okuza kOtjira tjOuveruke tjOuye i tja ovarumendu ovengi ve tona ovakazendu vawo, nokuvehungira omambo omavi, poo okuvetjinda momuano omuvi. Omurumendu ngu tjita nao mape ya a tenge omukazendu we indu tje ri mokati kovandu, posi ya e mu tjindi navi indu tji ve ri aveyerike ponganda. Ovarumendu ovengi ve tarera oviperendero vyakamuzu, nu otjiṋa hi tji tjita kutja ovakazendu vawo ve we momuinyo nokumuna kutja kave ya suverwa.

3. Ongwaye ovarumendu tjiva tji ve tatumisa ovakazendu vawo?

3 Ongwaye ovarumendu tjiva tji ve tjinda ovakazendu vawo momuano omuvi? Mape ya owo ve kurisiwa i yomurumendu ngwaa tatumisa ina, ku nao owo ve muna kutja kanavi okutjinda omukazendu wawo momuano mbwo. Ovarumendu varwe ve tatumisa ovakazendu vawo mena rokutja ovarumendu ovengi ve tjita nao mozombazu zawo. Ovarumendu mba mape ya ave tjindi ovakazendu vawo momuano omukukutu mena rokuvanga okuraisa ouvara. Ovarumendu varwe kave hongerwe omuano wokuraisa omeritjaerero, tjimuna okutjaera omapindi wawo. Nu tjiva ve tarera oviperendero vyakamuzu mbi tjita kutja ve kare noumune woposyo ohunga novakazendu nomahakaeneno womonyama. Nu wina, ovatjiwe ve tja mo-COVID-19 ovarumendu ovengi va uta okutatumisa ovakazendu vawo. Posi ya omurumendu ka sokutatumisa omukazendu we.

4. Ovarumendu Ovakriste kave sokutjita ye, nu omena raye?

4 Ovarumendu mbe karera Jehova kave sokuyandjera oumune ouvi ovandu mouye mbu ve na wo ohunga novakazendu u ṱune ku wo. a Omena raye? Omena rokutja omundu potuingi u tjita oviṋa mbye ripura. Omuapostele Paulus wa rakiza Ovakriste ovatwirisiwa moRoma kutja ave ha “horere komihingo vyouye mbwi.” (Rom. 12:​1, 2) Indu omuapostele Paulus tja tjanga kOvaroma, ovandu mombongo ndjo va ri Ovakriste oure wozombura ozengi. Posi ya omambo wa Paulus ye raisa kutja tjiva mombongo aave kongorere ovitjitwa nomeripura wouye. Eye opa zokuvetunduuza kutja ve rundurure oumune novitjitwa vyawo. Eronga ndo mari yenene okuṱakamisiwa i yovarumendu Ovakriste ndino. Ouhumandu, tjiva ve horera koumune wouye nu ve tatumisa ovakazendu vawo. b Hapo Jehova u vanga kutja omurumendu ma tjinde omukazendu we momuano uṋe? Eziriro ri ri metjangwa ku kwa zikamene orupa ndwi.

5. Otja ku 1 Petrus 3:​7, omurumendu ma sokutjinda omukazendu we momuano uṋe?

5 Lesa 1 Petrus 3:7. Jehova u raera ovarumendu okuraisa ondengero kovakazendu vawo. Omurumendu ngu yandja ondengero komukazendu we u mu tjinda momuano omuwa nu worusuvero. Morupa ndwi, matu kahungirira komiano omurumendu mu ma yenene okuraisa ondengero komukazendu we. Posi ya rutenga, matu kahungirira koviṋa omurumendu mbye ha sokutjita komukazendu we.

O TJITI OTJIṊA TJI MATJI HIHAMISA OMUKAZENDU WOYE

6. Jehova u noumune uṋe ohunga novarumendu mbe tona ovakazendu vawo? (Ovakolose 3:19)

6 Omurumendu ka sokutona omukazendu we. Jehova wa tonda omundu ngu tjita outwe. (Eps. 11:5) Jehova ka vanga omurumendu ngu tona omukazendu we. (Mal. 2:16; lesa Ovakolose 3:19.) Otja ku 1 Petrus 3:​7, ku kwa zikamene orupa ndwi, indu omurumendu tje ha tjindi omukazendu we momuano omuwa, eye kamaa kara noupanga ouwa ku na Mukuru. Nu Jehova kamaa puratene kozongumbiro ze.

7. Otja kOvaefese 4:​31, 32, omomuano uṋe ovarumendu mu mave sokuhungira ku novakazendu vawo? (Wina tara “Omambo nga kahururwa.”)

7 Omurumendu ka sokurokohera omukazendu we poo okumuhungira omambo omavi. Ovarumendu tjiva ve tatumisa ovakazendu vawo mokuhungira ku na wo nomapindi nokuvehungira omambo omavi nge ve hihamisa tjinene. Posi ya Jehova wa tonda ‘omapindi nomazenge’ ‘nokurokoha nokuyamburura.’ c (Lesa Ovaefese 4:​31, 32.) Eye u zuva oviṋa avihe. Jehova u nakonatja nomuano omurumendu me hungira ku nomukazendu we, nandarire indu tji pe hi novandu varwe. Omurumendu ngu ha hungire momuano omuwa ku nomukazendu we, u teya oupanga we ku nomukazendu we na wina ku na Jehova.—Jak. 1:26.

8. Jehova u noumune uṋe ohunga noviperendero vyakamuzu, nu omena raye?

8 Omurumendu ka sokutarera oviperendero vyakamuzu. Hapo Jehova u noumune uṋe ohunga noviperendero vyakamuzu? Eye we vi tonda. Omurumendu ngu tarera oviperendero ovihakohoke, u teya oupanga we ku na Jehova nu ka raisa ondengero komukazendu we. d Jehova u undjira ko kutja omurumendu ma rire omuṱakame komukazendu we movitjitwa vye na wina mouripura we. Jesus wa tja omurumendu ngu ma tara ovakazendu varwe noruhuro wa katuka orukupo “momutima we.” eMat. 5:​28, 29.

9. Ongwaye Jehova tja tonda omurumendu ngu ṋiṋikiza omukazendu we okutjita omahakaeneno womonyama nge hi nokuvanga?

9 Omurumendu ka sokuṋiṋikiza omukazendu we okutjita otjiṋa tje hi nokuvanga indu tji mave hakaene monyama. Ovarumendu tjiva ve ṋiṋikiza ovakazendu vawo okutjita omahakaeneno womonyama nge tjita kutja ve rimune kutja kava kohoke poo kave ya suverwa. Jehova wa tonda omundu ngu ripurira ku ye omuini. Eye u undjira ko omurumendu okusuvera omukazendu we, okumutjinda momuano omuwa, nokutenga omeritjiviro we womomutima. (Ef. 5:​28, 29) Hapo tjike indu omurumendu Omukriste tje tatumisa omukazendu we poo tje tarera oviperendero vyakamuzu? Hapo eye ma yenene vi okurundurura oumune we novitjitwa vye?

OMURUMENDU MA ISA VI OMERITJINDIRO OMAVI?

10. Omomuano uṋe ovarumendu mu mave yenene okumuna ouwa okuza kotjihorera tja Jesus?

10 Ovikeṋa mbi mavi yenene okuvatera omurumendu okuisa okutatumisa omukazendu we poo okumutjinda momuano omuvi? Eye ma yenene okukondja okuhorera ku Jesus. Nandarire kutja Jesus ke na pa kupire, omuano maa tjindi ovahongewa ve otjihorera otjiwa tjomuano omurumendu mu ma sokutjinda omukazendu we. (Ef. 5:25) Otjotjihorera, tara koviṋa ovarumendu mbi mave yenene okurihongera komuano Jesus maa tjindi nokuhungira ku nOvaapostele ve.

11. Jesus aa tjindi ovaapostele ve momuano uṋe?

11 Jesus aruhe aa tjindi ovaapostele ve momuano omuwa nu wondengero. Eye kee ve hungire poo okuvetjinda momuano omuvi. Nandarire kutja eye wa ri Omuhona wawo, eye kaa ungurisa omasa we okutjita kutja ve rimune kutja ovingundi poo okutjita kutja ve mu tire. Posi ya, eye aruhe ee ve karere nomerisusuparisiro. (Joh. 13:​12-17) Eye wa raera ovahongewa ve kutja: “[Rihongereye] ku Ami, tjinga ambi ri ongozu nomurisusuparise momutima, neṋe mamu mwine omiinyo vyeṋu orusuvo.” (Mat. 11:​28-30) Jesus wa ri ongozu. Omundu tje ri ongozu kaku hee kutja otjingundi. Nungwari, eye u nomeritjaerero. Indu eye tja pindike, u porimana nu u yenena okuritjaera.

12. Jesus aa hungire momuano uṋe ku na varwe?

12 Jesus aa huhumiṋa nokutunduuza varwe nomambo we. Eye kaa hungire omambo omavi kovemukongorere. (Luk. 8:​47, 48) Nandarire ovanavita na ye tjaave mu yamburura nokumutoka, eye “ka zirire ko nembo rondjambu.” (1 Petr. 2:​21-23) Povikando tjiva, Jesus aa toorora okumuina pendje nokuzira momuano omuvi. (Mat. 27:​12-14) Iho tjiri otjihorera otjiwa kovarumendu ovakambure mba kupa.

13. Otja ku Mateus 19:​4-6, omomuano uṋe omurumendu mu ma yenene ‘okukakatera’ komukazendu we? (Wina tara kotjiperendero.)

13 Jesus wa honga ovarumendu okurira ovaṱakame kovakazendu vawo. Eye wa hungira omambo Ihe nga hungira, nga tja omurumendu ‘ma sokukakatera komukazendu we.’ (Lesa Mateus 19:​4-6.) Ku nao, orusuvero pokati komurumendu nomukazendu maru sokukara nomasa tjinene tjimuna va kakaterisiwa kumwe. Indu umwe wawo tja hihamisa omukwao, matji ṱunu ku wo aveyevari. Omurumendu ngwa suvera omukazendu we tjinene ka tarere oviperendero vyakamuzu. Eye u hakahana okutara kwarwe poo kakara “nonyuṋe moviṋa vyomungandjo.” (Eps. 119:37) Tjimuna Job, eye u tjita omakwizikiro wokuhinokutara kovakazendu varwe noruhuro.—Job 31:1.

Omurumendu omuṱakame ngwa kupa ma panḓa okutara koviperendero vyakamuzu (Oparagrafa 13) g


14. Omurumendu ngu tatumisa omukazendu we ma sokutjita vi kutja ma ṱune oupanga we ku na Jehova nomukazendu we?

14 Omurumendu ngu tona poo ngu hungira omukazendu we omambo omavi, ma sokutoora omikambo okuṱuna oupanga we ku na Jehova nomukazendu we. Eye ma sokutjita vi? Rutenga, eye u sokumuna kutja u nouzeu ounene. Jehova u muna oviṋa avihe eye mbye tjita, nu u zuva omambo ayehe nge hungira. (Eps. 44:21; Omuzuv. 12:14; Hebr. 4:13) Otjitjavari, eye ma sokuisa okutatumisa omukazendu we nokurundurura ovikaro vye. (Omiano 28:13) Otjitjatatu, eye ma sokuyakura kutja wa hihamisa omukazendu we na Jehova nokuveningira ondjesiro okuza komutima tjiri. (Oviung. 3:19) Eye wina ma sokukumba ku Jehova okumuvatera kutja ma tjite omarundurukiro, nokutja me mu vatere okuripura, nokuhungira, nokuritjinda momuano eye mbwe vanga. (Eps. 51:​10-12; 2 Kor. 10:5; Fil. 2:13) Otjitjaine, ma sokuritjinda otja kozongumbiro ze, nu ma sokutjita atjihe tji ma yenene kutja ma tonde ozondjito zoutwe azehe nondjambu. (Eps. 97:10) Otjitjatano, eye ma sokuhakahana okuyenda kovanene vombongo kutja ve mu vatere. (Jak. 5:​14-16) Otjitjahamboumwe, eye ma sokupaha omuano mbu mau mu vatere okunakaura omeritjindiro ayehe omavi ngo moruyaveze. Omurumendu ngwa kupa nu ngu tarera oviperendero vyakamuzu, wina ma sokukongorera oviṋa hamboumwe mbya tamunwa mba. Jehova me mu pe ombatero ndji ma hepa okurundurura omeritjindiro we. (Eps. 37:5) Posi yokutja omurumendu ka sokuisa okutjita oviṋa mbi mavi hihamisa omukazendu we uriri, nungwari eye wina ma sokurihonga okuraisa ondengero komukazendu we. Omomuano uṋe eye mu ma yenene okutjita nao?

OKURAISA ORUSUVERO NONDENGERO KOMUKAZENDU WOYE

15. Omurumendu ma yenene okuraisa vi orusuvero komukazendu we?

15 Raisa orusuvero. Ovarumendu ovakambure tjiva mbe nondjoroka motukupo twawo ve tjita otjiṋa eyuva arihe okuraisira ovakazendu vawo kutja ve ve suvera tjinene. (1 Joh. 3:18) Omurumendu ngwa kupa ma yenene okuraisira omukazendu we orusuvero moviṋa oviṱiṱi, tjimuna okuhanda eke re poo okumupukata. Eye ma yenene okumuhindira ombuze okumuraera kutja “Mo hihama” poo okumupura kutja “Eyuva roye ri ri vi?” Eye ma yenene okumutjangera okakarata ku make tja we mu suvera tjinene. Indu omurumendu ngwa kupa tji ma tjiti oviṋa mbi, eye u raisa ondengero komukazendu we nu u tjita kutja orukupo rwawo ru rire oruwa.

16. Omena raye omurumendu tje sokuraera omukazendu we oviṋa mbya suvera ohunga na ye?

16 Mu raera kutja omunanḓengu kove. Omurumendu ngu raisa ondengero komukazendu we u mu raera kutja ongwaye tje ri omunahepero, nu u tjita kutja me rimune kutja omunanḓengu. Omuano umwe mu ma yenene okutjita nao, omokuzemburuka okuraisa ondangi koviṋa avihe omukazendu we mbye mu tjitira. (Kol. 3:15) Omurumendu tji ma tanga omukazendu we okuza komutima, eye u nyandisa omutima womukazendu we. Nu indu tji ma raere omukazendu we oviṋa mbya suvera ohunga na ye, omukazendu we u muna kutja u ri mondjeverero, wa suverwa, nu wa tengwa.—Omiano 31:28.

17. Omurumendu ma yenene vi okuraisa ondengero komukazendu we?

17 Raisa ouwa nondengero. Omurumendu ngwa suvera omukazendu we u mu vara pondondo yokombanda nu u mu ingoneka. Eye u mu vara otjotjiyandjewa otjihuze okuza ku Jehova. (Omiano 18:22; 31:10) Ku nao, eye u mu tjinda nawa nondengero, nandarire indu tji mave hakaene monyama. Eye ke mu ṋiṋikiza okutjita otjiṋa tji matji tjiti kutja ma mune kutja ma ṋiṋikiziwa, poo tji matji ṱunu komeritjiviro we womomutima indu tji mave hakaene monyama. f Eye wina kamaa vanga okutjita otjiṋa tji matji ṱunu komeritjiviro we womomutima indu tji mave hakaene monyama.—Oviung. 24:16.

18. Ovarumendu mba kupa ve sokurimanena okutjita tjike? (Wina tara kokawongo nga “ Omiano vine ovarumendu mba kupa mu mave yenene okuraisa ondengero.”)

18 Jehova u kara nondjoroka indu tji ma munu kutja mu kondja oukukutu okuraisa ondengero kovakazendu veṋu moviṋa avihe mbi mamu tjiti nokuhungira. Rimanena okuyozika omukazendu woye mokuhinokutjita otjiṋa tji matji mu hihamisa, nu mu tjinda momuano omuwa wondengero norusuvero. Mokutjita nao, ove mo mu raisire kutja we mu suvera nomunanḓengu kove. Tji wa yozike omukazendu woye, ove mo tjevere oupanga woye ku na Jehova, mbu ri oupanga ounanḓengu tjinene.—Eps. 25:14.

EIMBURIRO 131 “Ihi tji tja kutwa kumwe i Ndjambi”

a Ovarumendu mave munu ouwa indu tji va lese orupa ndwi “Hapo u vara ovakazendu momuano Jehova me ve vara?” ndu ru ri mokambo kOruhungu ka Januari 2024.

b Indu omundu ngu mwa kupasana tje ku tatumisa, ove mo yenene okumuna ouwa mokulesa orupa ndu nepu ndi Help for Victims of Domestic Abuse ndu ri kehi yepu ndi “More Topics” mongongorasaneno youmbo ko jw.org, na ko-JW Library®.

c OMAMBO NGA KAHURURWA: ‘Okuyamburura’ ku kamburira mo okutukana omundu nokutjita kutja ma fule navi ohunga na ye omuini. Nu wina ku kamburira mo okuhungirira koviṋa mbi u ha vanga ohunga na ye. Ku nao, okuyamburura otjiṋa atjihe omurumendu tji ma hungire okuhihamisa poo okutukana omukazendu we.

d Tara korupa ndwi Pornography Can Shatter Your Marriage ko jw.org na ko-JW Library.

e Omukazendu womurumendu ngu tarera oviperendero vyakamuzu ma munu ouwa mokulesa orupa ndu nepu ndi, “Indu omundu ngu mwa kupasana tje tarera oviperendero vyakamuzu” mokambo kOruhungu ka Auguste 2023.

f Ombeibela kai hungirire komuano omusemba poo mbu he ri omusemba ohunga nomahakaeneno womonyama pokati komurumendu nomukazendu mba kupasana. Ovakupasane Ovakriste mave sokutoora omukambo mbu mau raisa kutja mave vanga okuyozika Jehova, nu mave vanga okuraisasana ondengero, nokukara nomeritjiviro omawa womomutima. Ovakupasane kamaave serekarere ku varwe ohunga nomahakaeneno wawo womonyama.

g OMAKAHURURIRO WOTJIPERENDERO: Ovarumendu mbe he ri Ovahongonone va Jehova mave kondjisa okuraisa embo roviperendero vyakamuzu komurumendu omukambure ngu u ungura pu na wo.