1. Jehova u kara noumune uṋe indu omundu ngwa yaruka ombunda mongamburiro tja utu okumukarera rukwao?

OTJA tji twe rihongere morupa ndwa kapita, Jehova u risasaneka omuini ku nomurise omuwa ngu rikendera ozonḓu ze azehe. Nu eye u paha aihe ndja pandjara. Jehova wa raera otjiwaṋa tja Israel tji tja pokere kuye kutja, “Ritanaurireye ku Ami, nu Ami otji me tanaukire ku eṋe.” Eṱe matu tjiwa kutja Jehova ngamba u noumune mbo mena rokutja eye wa tja: “hi runduruka.” (Mal. 3:6, 7) Jesus wa tja, Jehova novaengeli ve kara nondjoroka indu umwe wovakarere Ve ngwa yaruka ombunda mongamburiro, tja kotoka Kuye.—Luk. 15:10, 32.

2. Matu ke rihonga tjike morupa ndwi?

² Morupa ndwi matu ke rihonga ovihorera vitatu vya Jesus mbi mavi tu hongo ounanḓengu wokuvatera imba mba poka ku Jehova. Matu ke rihonga ovikaṋena vitatu mbi matu hepa kokutja tu vatere onḓu ndja pandjara okukotoka kuye. Nu matu kamuna kutja ongwaye tje ri ounanḓengu okuvatera imba ovingundi.

3-4. Omena raye omukazendu ngwa tamunwa mu Lukas 15:8-10, tjaa paha otjimariva tji tja pandjarere nonḓero?

³ Eṱe matu sokuungura oukukutu okupaha imba mbu mave vanga okukotoka ku Jehova. Jesus wa serekarera ehungi ohunga nomukazendu ngwa pandjarisa otjimariva tjonḓengu notjisilveri. Orupa orunanḓengu rwehungi ndi, omuano eye ma ungura oukukutu okupaha otjimariva ho.—Lesa Lukas 15:8-10.

⁴ Jesus wa hungira kutja omukazendu wa ri noumune uṋe indu tja muna otjimariva tje tji tja pandjarere. Moruveze rwa Jesus omukazendu moIsrael tji ma kupwa ina potwingi ee mu pe ovisilveri omurongo. Mape ya kutja otjimariva hi tja ri otjihuze komukazendu ngo mena rokutja otjimariva hi tjari tjimwe tjovisilveri omurongo ina mbye mu pere. Omukazendu ngo aa munu kutja otjimariva tja wira pehi mondjuwo. Kunao eye wa yakisa emunine na paha otjimariva ho posi yokutja eye ke tjimunine. Emunine re ka rari nondjerera ndja yenene kutja ma mune otjimariva otjiṱiṱi  ho. Korusenina eye wa komba ondjuwo aihe. Eye we tji muna moruuma ama tji keṋakeṋa mondjerera yemunine re. Eye wa ri nondjoroka indu tje tji muna. Eye wa ṋanga omapanga novararanganda ve okuveraera ombuze ombwa.

5. Ongwaye tje rira ouzeu okupaha imba mba yaruka ombunda mongamburiro?

⁵ Okuza kehungi ra Jesus, indu tji twa pandjarisa otjiṋa matu sokupaha nomasa kutja tu tji mune. Momuano otjingewo, mape ya atu hepa okuungura oukukutu okupaha imba mba yaruka ombunda mongamburiro. Owo mape ya ve rihumburura kokure na eṱe oure wozombura ozengi. Owo mape ya va tjindira kotuveze ku ve hinokutjiukwa i ovakambure ovakwao. Posi yokutja pe na tjiva nai, mba yaruka ombunda mongamburiro nu mbe vanga okukotoka ku Jehova. Owo ve vanga okukarera Jehova pu novakambure ovakwao posi yokutja owo mave hepa ombatero yetu.

6. Avehe mombongo mave vatere vi okupaha imba mba yaruka ombunda mongamburiro?

⁶ Ouṋe ngu ma yenene okuvatera okupaha imba mba yaruka ombunda mongamburiro? Avehe mombongo, ovanene vombongo, ovakandjira, eṱunḓu ra imba mba yaruka ombunda mongamburiro, novazuvarise mave yenene okuvatera okupaha imba mba yaruka ombunda mongamburiro. Hapo ove u nepanga poo omuzamumwe ngwa yaruka ombunda mongamburiro? Hapo mo sokutjita vi indu tji wa hakaene ku nomundu ngwa yaruka ombunda mongamburiro, indu tji mo zuvarisa okuza kondjuwo nondjuwo poo momivanda vyotjihuro? Omundu ngo tje nonḓero okuyandja ondjivisiro ye kovanene vombongo mo yenene okuyandja kuwo.

7. Mo rihongo ye okuza komambo womunene wombongo wena Thomas?

⁷ Ovanene vombongo ve nomerizirira omanene okupaha imba mba yaruka ombunda mongamburiro nu mbe vanga okukotoka ku Jehova. Hapo owo mave yenene vi okutjita nao? Tara komambo nga hungirwa i yomunene wombongo wena Thomas, * ngwa tura moSpain. Eye wa vatera ovakambure vokombanda 40 okukotoka kombongo. Thomas wa tja: “Rutenga mbi pura ovakambure tjiva mbu mape ya ave tjiwa kutja ovandu mbo nai ve kara pi. Poo mbi pura ovazuvarise kutja mave zemburuka omundu ngwe heya kozombongarero zombongo rukwao. Ovengi ve zira nondjoroka mena rokutja ve muna kutja ve norupa momapahero nga. Kombunda, indu tji mba kavarura ovakambure mba yaruka ombunda mongamburiro mbi ve pura ohunga novanatje novazamumwe vawo varwe. Tjiva mba yaruka ombunda mongamburiro aave yeterere ovanatje vawo kozombongarero zombongo, nu owo mape ya va ri ovazuvarise. Owo wina mave yenene okuvaterwa okukotoka ku Jehova.”

8. Motjihorera tjomuatje omuzandu ngwa pandjarere tji tjiri mu Lukas 15:17-24, ihe wa tjinda vi omuatje we ngwe ritanaura?

⁸ Ovikaṋena viṋe mbi matu hepa indu tji matu vanga okuvatera imba mbe vanga okukotoka ku Jehova? Tara kutja matu rihongo tjike okuza kotjihorera tja Jesus tjomuzandu ngwa zapere ponganda. (Lesa Lukas 15:17-24.) Jesus wa tja omuzandu ngwi korusenina wa kamuna kutja wa tjita otjiṋa otjivi nu aa vanga okuyaruka konganda. Ihe tja muna omuatje we wa tupuka kuye nu we mu pukata nomasa okumuraisira kutja we mu suvera. Omuzandu ngwi ee rimunu ondjo nu aa munu kutja ka sokutjindwa otjomuatje ponganda mena roviṋa mbya tjita. Ihe wa ṱotjari nomuatje we omuzandu ngwe mu raera oumune we. Ihe wa toora omikambo okuraisira omuatje we kutja we mu yakura otjokaṋepo keṱunḓu nungwari katjomukarere we. Okuraisa kutja wa suvera omuatje we nu we mu yakura, ihe wa nyanda omukandi ne mu pe ozombanda ozombwa tjinene okuzara.

9. Ovikaṋena viṋe mbi matu hepa okukara navyo indu tji matu vanga okuvatera imba mba yaruka ombunda mongamburiro? (Lesa okawongo nga “ Omuano mu matu yenene okuvatera imba mbe vanga okukotoka ku Jehova.”)

 ⁹ Jehova u ri tjimuna ihe motjihorera ho. Eye wa suvera ovakambure ovakwetu mba yaruka ombunda mongamburiro nu u vanga kutja ve kotoke kuye. Tji matu horere ku Jehova, tu yenena okuvevatera kutja ve kotoke kuye. Okutjita nao matu hepa okuraisa omuretima, otjari norusuvero. (Jak. 2:13) Ongwaye tji matu hepa okuraisa ovikaṋena mbyo, nu omomuano uṋe mu matu yenene okutjita nao?

10. Ongwaye tji matu sokukara nomuretima indu tji matu vatere omundu okukotoka ku Jehova?

¹⁰ Matu hepa okukara nomuretima mena rokutja pe kambura oruveze omundu okukotoka ku Jehova. Ovengi mba yarukire ombunda mongamburiro va yakura kutja owo va uta okukarera Jehova rukwao, kombunda yovikando ovingi ovanene vombongo na varwe tji veya okuvevarura. Omukazendu omukambure Nancy, ngwaza ko Asia, wa tjanga kutja, “epanga randje ropopezu mombongo we ndji vatera tjinene. Eye we ndji suverere tjimuna erumbi re. We ndji zemburukisa ohunga noviṋa oviwa mbi twa tjita pamwe morukapitaveze. Ee ndji puratene nawa indu tjee hungire oumune wandje, nu aruhe ee ndjipe ondunge. Eye aruhe wa ri mbo okundjivatera.”

11. Ongwaye tji matu sokukara notjari okuvatera imba mba hihamisiwa?

¹¹ Indu omundu tja u momuinyo u hihamwa tjimuna otjiraro. Okuṱira omundu otjari ku ri tjimuna omuti omupange mbu mau yenene okutjita kutja omundu ngwa u momuinyo ma kare mongaro ombwa. Tjiva mba yaruka ombunda mongamburiro va hihamisiwa i yomundu mombongo oure wozombura ozengi nḓa kapita nu ngamba ve hihamwa tjinene. Mena roumune  mbo owo kave nonḓero okukotoka ku Jehova. Owo mape ya ve muna kutja va tjindwa navi. Mape ya ave hepa omundu ngu me ve puratene nawa nokuzuva oumune wawo. (Jak. 1:19) María ngwa yarukire ombunda mongamburiro wa tja: “Ami ee hepa omundu ngu ma puratene kwami, ngu me ndji huhumiṋa, ngu me ndji pe ondunge ombwa nokundjivatera.”

12. Omomuano uṋe orusuvero rwa Jehova tji ru ri tjimuna ongoze?

¹² Ombeibela i tja orusuvero rwa Jehova kovakarere ve ru ri tjimuna ongoze. Omomuano uṋe orusuvero rwa Jehova tji ru ri tjimuna ongoze? Tara kotjihorera hi: Ripura kutja uri pokuṋiṋiwa i omuronga mbwa handja nu omundu warwe e ku umbire ondjeketa ndji mai ku vatere kutja u tendeze kombanda yomeva. Tjiri ove mo raisa ondangi kombatero ndjo mena rokutja iho matji ku vatere kutja ohaṋiṋiwa i omeva. Posi yokutja ondjeketa ndjo kai ya yenena kutja u kare nomuinyo. Omeva omatarazu nu komoo yenene okuhupa ndovazu kovatererwe i okaskepi ku ke vatera ovandu. Ove mo hepa omundu ngu me ku umbire ongoze kutja me ku nanene kokaskepi ku ke vatera ovandu. Jehova wa tja ohunga notjiwaṋa tja Israel tji tja pokere kuye: “Ami mbe tji nanena ku Ami nombango aihe norusuvero orunene.” (Hos. 11:4) Mukuru u noumune otjingewo ndino ohunga na imba mba isa okumukarera nu mba wira momauzeu nozongendo. Eye u vanga kutja ve tjiwe kutja we ve suvera nu u vanga okuvevatera kutja ve kotoke ku ye. Nu Jehova ma yenene okukuungurisa okuraisa orusuvero ndo.

13. Otjihorera tja Pablo matji raisa vi kutja orusuvero rwetu maru vatere vi varwe okukotoka ku Jehova?

¹³ Tjiri ounanḓengu okuraisira imba mba yaruka ombunda mongamburiro kutja Jehova we ve suvera nu eṱe twe ve suvera wina. Pablo, ngwaza  ko South America, wa yarukire ombunda mongamburiro oure wozombura zokombanda 30. Eye wa tja: “Omuhuka omunene umwe ngunda ame piti moyandje omukazendu omukambure omunene motjiwondo nu womuinyo omuwa we ndji hungirisa norusuvero. Ami mba uta okurira tjimuna okanatje. Ami mbe mu raera kutja mutu Jehova ongwe ku hindi okuyekuhungira kuna ami. Yari otjikando ho ami tji mba tya okukotoka ku Jehova.”

14. Otja kotjihorera tji tji ri mu Lukas 15:4, 5, omurise aa tjiti vi indu tja munu onḓu ndja pandjara?

¹⁴ Matu sokuyanḓiparisa imba mba yaruka ombunda mongamburiro aruhe. Tjimuna motjihorera tja Jesus tjomuzandu ngwa pandjarere owo mape ya ve nomihihamo omizeu momuinyo mbi mape ya avi kambura orure okuveruka. Nu mena rokutja va kara mouye wa Satan owo mape ya kave noupanga ouwa kuna Jehova tjimuna rukuru. Eṱe matu sokuvevatera okukara noupanga ouwa kuna Jehova rukwao. Motjihorera tjonḓu ndja pandjara, Jesus wa hungirira komuano omurise ma toora onḓu nei tjindi kotjiṱuve tje nu wei twara korupanda rwozonḓu. Omurise wa ungurisa oruveze nomasa we okupaha onḓu ndja pandjara. Posi yokutja eye wa muna kutja ma hepa okuitjinda kutja mei tware kozongwawo.—Lesa Lukas 15:4, 5.

15. Omomuano uṋe mu matu vatere imba ovingundi nu mbe vanga okukotoka ku Jehova? (Lesa okawongo nga “ Otjiungurisiwa otjinanḓengu.”)

¹⁵ Eṱe mape ya atu hepa okuungurisa oruveze nomasa wetu omengi okuvatera imba mba yaruka ombunda mongamburiro, kutja ve tuurunge ouzeu mbu tjita kutja irire ouzeu kuwo okukarera Jehova rukwao. Posi yokutja nombatero yombepo ondjapuke, Embo re nomambo ngu tu muna nga zikamena kOmbeibela, matu yenene okuvevatera okupamisa oupanga wawo kuna Jehova. (Rom. 15:1) Omomuano uṋe mu  matu yenene okutjita nao? Omunene wombongo umwe wa tja: “Ovengi mba yaruka ombunda mongamburiro ve hepa okukonḓonona Ombeibela rukwao indu tji va tye kutja mave vanga okukotoka ku Jehova.” * Kunao indu tji wa ningirwa okukonḓonona Ombeibela ku nomundu ngwa yaruka ombunda mongamburiro yakura omaningiriro ngo nondjoroka. Omunene wombongo ngo wina wa tja: “Omuzuvarise ngu ma konḓonona Ombeibela ku nomundu ngwa yaruka ombunda mongamburiro ma hepa okurira epanga ewa aruhe.”

16. Matu tjiwa vi kutja ovaengeli mave tu vatere?

¹⁶ Pe noviṋa ovingi mbi raisa kutja ovaengeli ve tu vatera okupaha imba mba yaruka ombunda mongamburiro nu mbe vanga okukotoka ku Jehova. (Omavan. 14:6) Otjotjihorera, Silvio ngwa za ko Ecuador, wa ningira ombatero mongumbiro kokutja ma kotoke kombongo. Ngunda ama kumbu ovanene vevari vombogo va kongora pomuvero we. Indu tji ve mu varura owo va ri nondjoroka okumuvatera okukotoka ku Jehova.

17. Ondaya iṋe ndji tu muna indu tji matu vatere imba mba ngundipara mongamburiro?

¹⁷ Tjiri matu munu ondjoroka onene okuvatera imba mba ngundipara mongamburiro okukotoka ku Jehova. Tara ku imbi Salvador, omukandjira ngu yandja ombango yapeke ku imba mba yaruka ombunda mongamburiro, mbya hungira: “Povikando tjiva irira ouzeu kwami okuhanda omahoze wandje wondjoroka. Tjiri tji ndjipa ondjoroka tjinene okumuna omuano Jehova ma vatera onḓu ye ndja suvera okupita mouye wa Satan nokutja ami wina mbe riyandjera okuungurisiwa iye motjiungura tje.”—Oviung. 20:35.

18. Indu tji wa yaruka ombunda mongamburiro mo sokutjiwa ye?

¹⁸ Indu ove tji wa yaruka ombunda mongamburiro arikana tjiwa kutja Jehova ngamba we ku suvera. Eye u vanga kutja u kotoke kuye. Ove mo hepa okutoora omikambo tjiva kokutja u kotoke kuye. Posi yokutja tjimuna ihe motjihorera tja Jesus, Jehova u undja nonḓero kutja u kotoke kuye nu eye tjiri meku yakura.