ORUPA RWOMAKONḒONONENO 27
Omena raye tji twa sokukara nondira ku Jehova?
“Muhona epanga na imba mbe nondira ku ye.” —EPS. 25:14, ONT.
EIMBURIRO 8 Jehova omaundiro wetu
OMAPU KU MATU KATARA a
1-2. Otja kEpsalme 25:14, matu sokutjita vi indu tji matu vanga okukara noupanga wopopezu ku na Jehova?
MO MUNU kutja ovikaṋena viṋe ovinanḓengu mbi mo sokukara na vyo indu tji mo vanga okukara noupanga wopopezu ku nomundu? Ove mape ya o ziri kutja omapanga omawa maye sokusuverasana nokuvaterasana. Ove mape ya o he ripura kutja okukara nondira otjikaṋena otjinanḓengu indu tji mo vanga okukara noupanga ouwa. Nungwari, otja ketjangwa ku kwa zikamene orupa ndwi, imba mbe vanga okukara noupanga wopopezu ku na Jehova mave sokukara “nondira ku ye.”—Lesa Epsalme 25:14, ONT.
2 Nandarire kutja twa karera Jehova pu pe ṱa pi, eṱe atuhe matu hepa okukayenda komurungu okukara nondira ku ye. Hapo okukara nondira ku Mukuru maku hee tjike? Omomuano uṋe mu matu yenene okurihonga kutja tu kare nondira ku Jehova? Matu yenene okurihongera ko ye ohunga nondira ku Mukuru okuza ku Obadja, Omupristeri omunene Jojada, nOmbara Joas?
OKUKARA NONDIRA KU MUKURU KU HEYA TJIKE?
3. Kahurura kutja otjikeṋa tji tji tjita kutja tu kare nondira nokutja mape ya ai tu tjevere vi?
3 Eṱe mape ya atu kara nondira indu tji tu nongamburiro kutja otjiṋa kaaṋi ho mape ya atji tu hihamisa momuano umwe poo omukwao. Ondira otja indjo mape ya ai rire ombwa, mena rokutja mai tu vatere okutoora omikambo omisemba. Okutira okuwa maku tu vatere kutja atu ha kayenda kotjikoro tjondundu. Okutira okumuna omihihamo mape ya aku tu hingi kutja tu zepo potuveze pu pe noumba. Okutira okuteya oupanga wetu ku nomundu ngu twa suvera, ku tjita kutja atu ha hungire poo atu ha tjiti otjiṋa otjivi ku ye.
4. Ondira iṋe Satan ndje vanga kutja tu kare na yo ku Jehova?
4 Satan u vanga kutja ovandu ve karere Jehova nomburuma. Satan u vanga kutja tu kambure kutja Jehova aruhe u nomazenge, neye u vanga okutuvera nokutja eṱe kamaatu yenene okumuyorokisa. (Job 4:18, 19) Satan u vanga kutja tu kare nomburuma tji matu karere Jehova nu tu ise okumukarera. Kokutja tu yepe ombate ndjo, matu hepa okurihonga okukara nondengero ku ye nokutira okumuhihamisa.
5. Okukara nondira ku Mukuru ku heya tjike?
5 Omundu ngu nondira ku Mukuru momuano omusemba, u mu suvera nu ka vanga okutjita otjiṋa ngamwa atjihe tji mape ya atji teya oupanga we ku na ye. Jesus wa raisa “ondira” ndjo. (Hebr. 5:7, NWT) Eye kaa ri nomburuma nu kaa tira Jehova. (Jes. 11:2, 3) Nungwari eye we mu suverere tjinene nu aa vanga okukara nonḓuviro ku ye. (Joh. 14:21, 31) Tjimuna Jesus, eṱe tu vanga okukara nondengero nondjozikiro onene ku Jehova mena rokutja eye u norusuvero, onongo, omusemba nomunamasa. Eṱe wina tu tjiwa kutja Jehova we tu suvera tjinene, neye u ṱunwa i yongaro eṱe ndji matu raisa indu tji me tu hongo. Indu tji tu hi nonḓuviro ku Jehova eye u kara nomuhihamwatima posi yokutja indu tji tu nonḓuviro, eye u kara nondjoroka.—Eps. 78:41; Omiano 27:11.
EṰE MATU YENENE OKURIHONGA OKUKARA NONDIRA KU MUKURU
6. Omuano uṋe mu mo yenene okurihonga okukara nondira ku Mukuru? (Epsalme 34:11)
6 Eṱe katu kwaterwe nondira ku Jehova, nungwari eṱe matu sokuikurisa. (Lesa Epsalme 34:11, ONT.) Omuano umwe mu matu yenene okutjita nao, omokukonḓonona oviutwa. Indu tji twa munu omuano Jehova ma mema oviṋa ku tu raisira ounongo we, omasa norusuvero rwe kweṱe, nu eṱe tu kara nondengero onene nu tu mu suvera tjinene. (Rom. 1:20) Omukazendu omukambure wena Adrienne wa tja: “Indu tji me tara koviṋa avihe Jehova mbya uta, ne munu ounongo wa Jehova, tji ndji yorokisa tjinene nu tji ndji vatera okumuna kutja eye u tjiwa imbi mbi ri ovisemba kwami.” Mena rokutja eye aruhe ee ripurire oukoto koviṋa mbi, eye wa tja: “Ami hi nokuvanga okutjita otjiṋa tji matji zunḓa oupanga wandje ku na Jehova, ngwe ndji pa omuinyo.” Twa po oruveze otjivike hi kutja u ripure ohunga notjiṋa Jehova tja mema. Tji wa tjiti nao, mo kurisa ondengero norusuvero rwoye ku Jehova.—Eps. 111:2, 3.
7. Ongumbiro mai yenene vi okutuvatera okukurisa ondira ku Jehova?
7 Omuano warwe mu matu yenene okukurisa ondira yetu ku Mukuru omokukumba aruhe. Eṱe matu yenene okutjiwa Jehova nawa otjikando atjihe tji matu kumbu ku ye. Otjikando atjihe tji matu ningire Jehova okutupa omasa kutja tu tuurunge omauzeu, tu zemburuka omasa we omahimise. Indu tji matu raisa ondangi kotjiyandjewa tjOmuna we, tji tu zemburukisa omuano Jehova mee tu suvera. Indu tji matu riyarikaṋa ku Jehova okutuvatera mouzeu mu tu ri, tu zemburuka kutja eye omunaunongo. Ozongumbiro otja inḓo, ze tu vatera kutja tu kare nondengero ku Jehova. Nu ze tu pa omasa wokurimanena okuyepa okutjita otjiṋa ngamwa atjihe tji matji zunḓa oupanga wetu ku na ye.
8. Matu yenene okutjita vi kutja atu ha pandjara ondira ku Mukuru?
8 Matu yenene okukara nondira ku Mukuru indu tji matu konḓonona Ombeibela atu nondando yokurihongera kovihorera oviwa novivi mbi ri mu yo. Ngatu hungirire kovihorera vyovakarere va Jehova vevari ovaṱakame, Obadja ngwaa hongorere po onganda yOmbara Ahab nOmupristeri omunene Jojada. Okuzambo matu katara kutja matu rihongere tjike okuza kOmbara yOvajuda Joas ngwa uta okukarera Jehova nawa, okuzambo a isa okumukarera.
RIRA OMBANḒE TJIMUNA OBADJA
9. Omomuano uṋe ondira ku Jehova mu ya vatera Obadja? (1 Ozomb. 18:3, 12)
9 Otjikando otjitenga Ombeibela tji ya tamuna Obadja b ya tja: “Obadja wa ri nouṱakame [nondira, NWT] mu Muhona.” (Lesa 1 Ozombara 18:3, 12.) Omomuano uṋe ondira mu ya vatera Obadja? Oyo ye mu vatera kutja ma rire omundu wouatjiri nomuṱakame, ku nao Ombara ya tjita kutja ma hongorere po onganda ye youhona. (Sasaneka Nehemia 7:2.) Ondira ku Mukuru wina ya tjita kutja Obadja ma kare nouvanḓe, tji tja ri otjikaṋena tjaa hepa tjiri. Eye wa hupire moruveze rwomananeno wOmbara ombi Ahab, ngwa “tura ondjo tjinene komurungu waMuhona pu ngamwa auhe ngwa ri po komurungu we.” (1 Ozomb. 16:30) Wina omukazendu wa Ahab, Isebel ngwee rikotamene koomukuru wotjisenginina Baal, wa tondere Jehova tjinene ngandu tja kondja okutjaera omundu ngamwa okuza mouhona wokomanene wehi kwa Israel okurikotamena ku Jehova. Eye nandarire wa zepa ovaprofete va Mukuru ovengi. (1 Ozomb. 18:4) Otjingaperi kutja Obadja wa karera Jehova moruveze oruzeu.
10. Omomuano uṋe Obadja ma raisa ouvanḓe wapeke?
10 Omomuano uṋe Obadja ma raisa ouvanḓe wapeke? Indu Isebel tjaa paha ovaprofete va Mukuru kutja e ve zepe, Obadja wa toora ovarumendu 100 ne ve horeke movimbumba vivari “atjihe tjomirongo vitano, ne ve pe ovikurya nomeva.” (1 Ozomb. 18:13, 14) Andakuzu wa munika, Obadja atja zepewa. Otjiperi kutja, Obadja aa tira nu kaa vanga okukoka. Posi ya Obadja wa suverere Jehova na imba mbe mu karera tjinene okukapita omuinyo we omuini.
11. Omomuano uṋe ovakarere va Jehova voruveze rwetu mu ve ri tjimuna Obadja? (Wina tara kotjiperendero.)
11 Ndino, ovakarere va Jehova ovengi va tura momahi oviungura vyetu mu vya tjaerwa. Tjimuna Obadja, ovakambure ovakwetu kave isa okurikotamena ku Jehova nandarire kutja ve kayenda komurungu okuraisa ondengero ku imba mbe ri mouvara. (Mat. 22:21) Owo ve raisa ondira yawo ku Mukuru mokukara nonḓuviro ku ye, komeho yokukara nonḓuviro kovandu. (Oviung. 5:29) Owo ve tjita nao mokukayenda komurungu okuzuvarisa ombuze ombwa nokuworongana pamwe mohamunika. (Mat. 10:16, 28) Owo ve kondja okutjita kutja ovakambure ovakwao ve kare noviṋa mbi mave hepa kutja ve kare noupanga ouwa ku na Jehova. Tara kotjihorera tja Henri, ngwa tura mehi ra Africa oviungura vyetu mu vya tjaererwe oure woruveze kaaṋi. Moruveze ndwo, Henri we riyandjera omuini okukayandja omambo nga zikamena kOmbeibela kovakambure ovakwao. Eye wa tja: “Owami omundu wohoṋi. Ku nao mbi nongamburiro kutja ondengero onene ndji mbi na yo ku Jehova, ye ndji vatera kutja mbi kare nouvanḓe mbwee hepa.” Ove mape ya o kara nouvanḓe otja imbwo tjimuna Henri? Indu tji u nondira ombwa ku Mukuru ove mo yenene.
RIRA OMUṰAKAME TJIMUNA OMUPRISTERI OMUNENE JOJADA
12. Omomuano uṋe Omupristeri omunene Jojada nomukazendu we mu va raisa ouṱakame ku Jehova?
12 Omupristeri omunene Jojada wa ri nondira ku Jehova, nu iho tje mu hinga kutja ma rire omuṱakame ku ye nokutunduuza varwe okurikotamena ku Jehova. Omupristeri omunene ngo wa raisa ouṱakame we indu omukazona wa Isebel, Atalja, tja uta okuhonapara otjOmbara oserekaze ngunda ehi ya zikwa moJuda. Ovandu va ri nepu ewa okutira Atalja. Eye kaari nombinḓu komutima, nu eye tjinene aa vanga okurira Ombara oserekaze nu wa kondja okuzepa ovanatje ovazandu avehe wovanatje ve kokutja ma yenene okunana. (2 Ekuruh. 22:10, 11) Umwe wovanatje mbo, Joas, wa hupa mena rokutja omukazendu wa Jojada, Joseba, we mu yama. Eye nomurumendu we, va horeka omuatje na ve mu tjevere. Momuano mbwo Jojada na Joseba va tjita kutja omundu umwe okuza momuhoko wa David ma hupe, ngu ma yenene okurira ombara. Jojada wa ri omuṱakame ku Jehova nu kaa tira Atalja.—Omiano 29:25.
13. Omomuano uṋe Jojada ma raisa ouṱakame we rukwao, indu Joas tja ri nozombura hambombari?
13 Indu Joas tja ri nozombura hambombari, Jojada wa raisa ouṱakame we rukwao ku Jehova. Eye wa zikamisa ondando. Nu indu tja toṋa, Joas ma rire ombara otjondekurona ya David. Nungwari tji ha toṋene, Jojada ma yenene okupandjarisa omuinyo we. Jehova wa sera ondaya kondando ye ndjo nu ya toṋa. Jojada, wa muna ombatero okuza kovalevi novahongore, na ve ziki Joas okurira ombara nu Atalja wa zepewa. (2 Ekuruh. 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Okuzambo Jojada “wa kondja kutja ombara Joas notjiwaṋa ve tjite omerikutiropamwe na Muhona wokutja mave kara otjiwaṋa tjaMuhona.” (2 Ozomb. 11:17) Jojada “wina wa zika ovatjevere vopomivero vyOndjuwo ondjapuke yaMuhona, ve tjaere omuhakohoke ngamwa auhe kutja a ha hiti.”—2 Ekuruh. 23:19.
14. Omomiano viṋe Jojada ma yozikwa mena rokutja wa yozikire Jehova?
14 Jehova rukuru wa tja: “Ingwi ngu me Ndji yozike, Ami me mu yozike.” Eye tjiri wa sera Jojada ondaya. (1 Sam. 2:30) Otjotjihorera, eye wa yandjera kutja ekuruhungi ra Jojada ri tjangwe mOmbeibela kokutja eṱe tu yenene okurihongera ko. (Rom. 15:4) Nu indu Jojada tja ṱa, eye wa pewa ondjozikiro yapeke yokupakwa “mOtjihuro tjaDavid, amave raisa ondjozikiro koviungura oviwa eye mbya ungurira Ovaisrael na Ndjambi nOndjuwo ondjapuke yaMuhona.”—2 Ekuruh. 24:15, 16.
15. Matu rihongere ko ye kehungi ra Jojada? (Wina tara kotjiperendero.)
15 Ehungi ohunga na Jojada mari yenene okutuvatera kutja eṱe atuhe tu kurise ondira ku Mukuru. Ovanene vombongo mave yenene okuhorera ku Jojada mokutjevera ombongo aruhe. (Oviung. 20:28) Imba ovanene motjiwondo mave yenene okurihongera ku Jojada kutja Jehova ma yenene okuveungurisa mokuyenenisa ondando ye indu tji ve nondira nokupanḓera pouṱakame ku ye. Eye kee ve nakaura. Omitanda mavi yenene okurihongera komuano Jehova ma tjinda Jojada nokuhorera ku ye, mokuraisa ondjozikiro nondengero kovakambure ovanene motjiwondo, nu tjinene imba mba karera Jehova oure wozombura ozengi. (Omiano 16:31) Korusenina, eṱe atuhe matu yenene okurihongera kovahongore nOvalevi mba vatera Jojada. Ngatu kayende komurungu okuyandja oruvara ku ‘imba mbe ungura nomasa mokati ketu nu mbe tu hongorera’ mokukara nonḓuviro ku wo.—1 Tes. 5:12.
O KARA TJIMUNA OMBARA JOAS
16. Otjikeṋa tji matji raisa kutja Ombara Joas wa ri omundu ngwaa popwa oupupu?
16 Jojada wa vatera Ombara Joas okurira omundu omuwa. (2 Ozomb. 12:2) Ku nao, indu Ombara Joas tja ri omutanda, eye aa vanga okutjata ku Jehova. Posi yokutja, kombunda yonḓiro ya Jojada, Joas wa puratena komapopa wovanane wOvajuda. Kwa kongorera tjike? Eye na imba mba ri kehi ye aave “rikotamene koomukuru vovisenginina, na kovihenḓe ovizere vyomukuru wotjisenginina.” (2 Ekuruh. 24:4, 17, 18) Nandarire kutja Jehova wa hihamwa omutima tjinene, eye “wa hinda ovaprofete . . . , kutja ve ritanaure ku Ye, nungwari ovandu kave puratenene ko.” Owo nandarire kave puratenene komuzandu wa Jojada Sakarja, ngwa ri omuprofete nomupristeri wa Jehova nu wina ngwa ri omuramwe wa Joas. Ombara Joas ya tjita kutja Sakarja ma ṱe nandarire kutja eṱunḓu ra Sakarja ra yamene omuinyo we.—2 Ekuruh. 22:11; 24:19-22.
17. Oviṋa vya runduruka vi ku Joas?
17 Joas ka karere nondira ku Jehova nu wa kara mongaro onḓeu. Jehova wa tja: “Ngu me Ndji nyengura, Ami me mu yamburura.” (1 Sam. 2:30) Okambumba kOvasirie korupa rwovita kombunda ka taara Joas ‘notjimbumba hi otjinene tjOvajuda tjovita’ neye wa “isiwa nomihihamo omizeu.” Kombunda yOvasirie tji va ya, Joas wa zepewa i yovakarere ve mena rokuzepa Sakarja. Ovandu va muna kutja oyo ya ri ombara orunde tjinene, ku nao oyo ‘kai pakerwe momayendo wouhona.’—2 Ekuruh. 24:23-25; tara kehi yepu ndi “son of Barachiah” mo-study note ku Mateus 23:35.
18. Otja ku Jeremia 17:7, 8, ovikeṋa mbi matu yenene okuyepa kutja atu ha kara tjimuna Joas?
18 Matu rihongere ko ye kotjihorera tja Joas? Eye wa ri tjimuna omize vyomuti mbi ha hitire oukoto mehi, mbi vaterwa i yotjiunda tjomuti. Kombunda ya indu Jojada ngwee mu vatere tja ṱa, Joas wa uta okupuratena kovapirukire neye ka karere nouṱakame ku Jehova rukwao. Otjihorera hi matji raisa kutja eṱe katu sokukara nonḓuviro ku Mukuru mena rokutja oveṱunḓu retu na varwe mombongo va twa po otjihorera otjiwa kweṱe okutjita nao. Kokutja tu kare popezu na Jehova, eṱe matu sokukurisa orusuvero rwetu nondengero yetu ku ye mokukonḓonona Ombeibela aruhe, okuripurira ko oukoto nokukumba.—Lesa Jeremia 17:7, 8; Kol. 2:6, 7.
19. Ovikwaye Jehova mbye undjira ko kweṱe?
19 Jehova ka undjire ko ovingi ku eṱe. Imbi mbye undjira ko kweṱe vi ri mOmuzuvarise 12:13, ndi mari tja: “Kara nondira ku Ndjambi, nu u ṱakamise omatwako we; orondu ihi otjiṋa tji tji sokutjitwa i omundu auhe.” Indu tji tu nondira ku Mukuru, eṱe matu panḓere pouṱakame ku Jehova, nandarire kutja kwa tjitwa tjike moruyaveze tjimuna Obadja na Jojada. Kape notjiṋa tji matji yenene okuteya oupanga wetu ku na Jehova.
EIMBURIRO 3 Omasa wetu, omaundjiro wetu, ongamburiro yetu
a Otja tji ra ungurisiwa momatjangwa, embo ndi ‘ondira’ ri nomaheero omengi. Oro mape ya ari hee okutira, ondengero poo ondjozikiro. Orupa ndwi maru tu vatere kutja tu kare nondira ndji mai tu vatere kutja tu rire ozombanḓe novaṱakame motjiungura tjetu ku Tate wetu womeyuru.
b Obadja ngu ma hee wa mba, kaye ngwi omuprofete Obadja ngwa kahupa kombunda yanao, nu ngwa tjanga embo rOmbeibela ndi nena re.
c OMAKAHURURIRO WOVIPERENDERO: Omurumendu omukambure ma yandja omambo nga zikamena kOmbeibela ngunda oviungura vyetu avya tjaerwa.
d OMAKAHURURIRO WOVIPERENDERO: Omukazendu omukambure omutanda me rihongere okuza komukazendu omukambure omunene motjiwondo omuano wokuzuvarisa mongoze; omurumendu omukambure omunene motjiwondo ma raisa ouvanḓe mokuzuvarisa momivanda; omurumendu omukambure ngu nondjiviro ma hongo varwe omuano wokuṱuna Etuwo rOmerikotameneno.