Twende kovidio oini

Twende komurya

Omapuriro okuza kovalese

Omapuriro okuza kovalese

Omapanga wOviwaṋa Jesus mba hee mongurova yokomurungu wonḓiro ye ya ri oouṋe, nu ongwaye tjaa ve isanewa nao?

Ongurova komurungu onḓiro ye, Jesus wa raera ovaapostele ve kutja ave ripahere ovihako vyokombanda mokati kovakambure ovakwao. Eye we ve raera kutja: “Ozombara zouye ze ṋiṋikiza oviwaṋa vyazo, novahonapare ku za ‘Omapanga wOviwaṋa’. Nungwari kape sokukara nao na eṋe.”​—Luk. 22:25, 26.

Oouṋe mba ri Omapanga wOviwaṋa Jesus mba hee? Oviṋa mbyaa vi tjangwa kovimariva, na koviṋa vyarwe aa vi raisa oukahu kutja ya ri omuano Ovagrike nOvaroma maave yandja ohiviro kovandu ovatjiukwa motjiwaṋa poo kovahonapare, mbaave isanewa Euergetes, poo Omapanga wOviwaṋa. Ovandu otja imbo aave pewa ondjozikiro ndjo mena rokutja va yandja ozombatero kaaṋi koviwaṋa.

Ozombara ozengi aa ze tjiukwa Otjomapanga wOviwaṋa. Mokati ka wo mwa ri omuhonapare wa Engipte Ptolemy III Euergetes (c. 247-222 K.O.Z.) na Ptolemy VIII Euergetes II (c. 147-117 K.O.Z.). Nu mwa ri ovanane vOvaroma Julius Caesar (48-44 K.O.Z.) na Augustus (31 K.O.Z.–14 O.Z.) nu wina Herod the Great ngwa ri ombara yOvajuda, aa isanewa nao. Herod the Great mape ya wa pewa omaisaneno ngo mena rovikokotwa mbya eta mehi re okuvatera na vyo ourumbu mbwa ri mehi, nokuyandja ozombanda kovandu mba ri nouhepe

Otja komukonḓonone wOmbeibela, Adolf Deissmann, omaisaneno nga Omapanga wOviwaṋa ya handjaukire tjinene. Eye wa tja: “Omaisanane ngo o yenene okuyemuna tjimanga koviṋa mbya tjangwa, nu oo ye vaza koviṋa ovingi.”

Nambano, Jesus a hee vi indu tja tja: “Nungwari kape sokukara nao na eṋe”? Hapo Jesus ee ve raere kutja kave sokurikendera okuvanga okuvatera ovandu ongondoroka nawo novihepwa vyawo? Kako katjiperi. Jesus otjiṋa tje ri kendere ya ri epu ovandu ndaave yandjere ombatero koviwaṋa.

Momayuva wa Jesus, ovandu ovatumbe aave ripahere ena ewa mokuyandja ombatero kovitjitwa nomanyando potutjandja, nokutunga otuveze twomerinaneno nozondjuwo zomawongarero wombongo, nokuyandja oruvara kovitjitwa vyarwe otja imbyo. Nungwari, aave tjiti nao mokuvanga okumuna ondangu, nokutjiukwa, nokutaara omaraka omengi. Embo rimwe ra tja: “Nandarire kutja tjiva tjiri aave yandja okuza komitima vyawo uriri, otjiṋa ho aa tji hingwa i ongaro youpolotika.” Nu ongaro yokuripahera otuvara ndjo, Jesus ondja rakiza ovahongewa ve okupirukira.

Kombunda yozombura tjiva, omuapostele Paulus wina wa ṋuṋisa ouatjiri womambo ngo, wokukara nondando ombwa ndji mo yandjere otjiṋa. Eye wa tjanga kOvakorinte na tja: “Auhe nga yandje otja punga e rivangere momutima we, nu a ha yandja moruhoze poo mokuṋiṋikiziwa; orondu Ndjambi wa suvera ingwi ngu yandja nouharupu.”​—2 Kor. 9:7.