1-2. Oviungura viṋe omunene wombongo mbye ungura?

 INDU ove tji u karera otjomuvatere wombongo, mape ya wa ungura oukukutu okukara novikaṋena ovingi mbi heperwa po okurira omunene wombongo. Hapo ove mo vanga okuvatera ovakambure ovakweṋu mokurira omunene wombongo?—1 Tim. 3:1.

² Hapo oviungura viṋe omunene wombongo mbye ungura? Eye u zuvarisa noupyuke pamwe nombongo, u ungura oukukutu okutjevera nokuhonga ovakambure ovakwao, nu u ve vatera kutja ve kare nongamburiro yomasa mu Jehova moviṋa mbi ma hungire na mbi ma tjiti. Mena ranao, Ombeibela opu i zokutja ovanene vombongo ‘oviyandjewa.’—Ef. 4:8.

3. Omurumendu omukambure ma yenene vi okurira omunene wombongo? (1 Timoteus 3:​1-7; Titus 1:​5-9)

³ Omurumendu omukambure ma yenene vi okurira omunene wombongo? Oviṋa mbi undjirwa ko kutja u rire omunene wombongo vya panguka ku imbi mbi mo hepa indu tji mo paha oviungura. Potuingi kutja u mune oviungura, u hepa okukara nondjiviro omuhona woye ndji ma paha. Posi ya, okurira omunene wombongo kwa panguka. Kutja u rire omunene wombongo, ove mo sokukara novikaṋena vyarwe pendje nokurira omuzuvarise omuwa poo omuhonge omuwa. Ove mo sokukara novikaṋena mbi ri mu 1 Timoteus 3:​1-7 na Titus 1:​5-9. (Lesa.) Morupa ndwi matu kahungirira kovikaṋena tjiva mbya tamunwa momazeva ngo. Nu wina matu kahungirira komuano omurumendu omukambure mu ma yenene okukara nena ewa, okurira otjiuru tjeṱunḓu otjiwa, nokutja ovikwaye mbi mavi mu vatere okukara nonḓero yokuvatera ombongo.

KARA NENA EWA

4. Hapo ‘okukara nokuhinotjipo’ maku hee tjike?

⁴ Omunene wombongo ma “sokukara nokuhinotjipo.” Iho matji hee kutja varwe mombongo ve noumune ouwa ohunga na  ye mena rokutja u ritjinda momuano omuwa, nu kape nomundu ngu ma yenene okumukuminina kutja u tjita oviṋa ovivi. Kombanda yanao, eye ma sokurira ‘omurumendu ngu pewa ondengero i ovandu mbe ri pendje yombongo.’ Ovandu mbe ha karere Jehova mape ya ave ha i kumwe nongamburiro yoye, posi ya owo kave sokukeyakeya kutja oove omundu ngu hungira ouatjiri poo oove omundu omuwa. (Dan. 6:​4, 5) Ripura omuini kutja, ‘Hapo ovakambure ovakwetu novandu varwe ve ndji tjiwa otjomundu omuwa nu ngu hungira ouatjiri?’

5. ‘Okusuvera ouwa’ ku heya tjike?

⁵ Indu tji u ri omundu ‘ngwa suvera ouwa,’ ove u muna ovikaṋena oviwa mu varwe nu u ve tanga mena rovikaṋena vyawo oviwa mbyo. Ove wina u kara nondjoroka okutjitira varwe oviṋa oviwa, nandarire oviṋa owo mbi ve hi nokuundjira ko. (1 Tes. 2:8) Ongwaye tje ri ounanḓengu komunene wombongo ‘okusuvera ouwa’? Mena rokutja ma kara nondjoroka okuungurisa oruveze rwe oruingi okurikendera ovakambure ovakwao nokuungura oviungura vye vyombongo. (1 Petr. 5:​1-3) Nandarire kutja imbi oviungura ovingi ku ye, eye u kara nondjoroka okuvatera varwe.—Oviung. 20:35.

6. Hapo ‘okusekirisa’ varwe ku heya tjike? (Ovaheberi 13:​2, 16; wina tara kotjiperendero.)

⁶ Ove u raisa kutja u ‘sekirisa’ varwe indu tji mo ve tjitire oviṋa oviwa, nandarire imba mbe he ri omapanga woye wopopezu. (1 Petr. 4:9) Embo rimwe ra tja omurumendu ngu sekirisa varwe u raisa ouwa nandarire kovandu mbe hi nokutjiwa, nu u kara nondjoroka okuveṋanga koye. Ripura omuini kutja, ‘Hapo mbi raisa ouwa ku imba mbe ya okuryangera ombongo yetu?’ (Lesa Ovaheberi 13:​2, 16.) Omurumendu ngu sekirisa varwe u raisa ouwa kovayenda avehe. Otjotjihorera, eye u raisa ouwa ku imba mbe ri ovasyona, ku imba mbe ya okuyandja ehungi mombongo, na imba mbe ungura oukukutu okutunduuza ovakambure ovakwao, tjimuna ovatarere vorukondwa.—Gen. 18:​2-8; Omiano 3:27; Luk. 14:​13, 14; Oviung. 16:15; Rom. 12:13.

7. Okuhinokusuvera ovimariva ku heya tjike?

⁷ ‘Ka nanukirwa ovimariva.’ Ihi matji hee kutja ovimariva nomauini kaviṋa ovinanḓengu tjinene kove. Nandarire kutja oove omutumbe poo omusyona, okukarera Jehova ootjiṋa otjinanḓengu tjinene mehupo roye. (Mat. 6:33) Ove u ungurisa oruveze, omasa, nomauini woye okurikotamena ku Jehova, okutumba eṱunḓu roye nokuvatera ombongo. (Mat. 6:24;  1 Joh. 2:​15-17) Ripura omuini kutja, ‘Hapo ovimariva ovinanḓengu pu pe ṱa pi kwami? Hapo mbi kowa moviṋa mbi mbi na vyo? Poo mbi yandja ombango tjinene kokukara novimariva ovingi nomauini omengi?’—1 Tim. 6:​6, 17-19.

8. ‘Okuritjaera koviṋa’ nokukara “nomeritjaerero” ku heya tjike?

⁸ Indu tji u ‘ritjaera koviṋa’ poo tji u “nomeritjaerero,” u tjita ozondando nongengezero. Otjotjihorera, ove ko ri nokunwa tjinene, ozombanda zoye nomuano mu u ṱuna ozondjise zoye omuhirona, nu u tjita ozondando ozombwa ohunga nomanyando. Nu ko horere kozongaro ozombi zovandu mbe ha karere Jehova. (Luk. 21:34; Jak. 4:4) Ove u raisa oupore nandarire indu ovandu tji mave ku tjindi navi. Ove ko ‘suverere omanuwa,’ nu ovandu kave ku tjiwa otjomundu ngu nwa otjikariha tjinene. Ripura omuini kutja, ‘Hapo omuano mbu mbi hupa u raisa kutja owami omundu ngu mbi nomeritjaerero?’

9. Okukara “nozondunge” ‘nokuritjinda nawa’ maku hee tjike?

⁹ Indu tji u “nozondunge,” ove u ripura kutja Ombeibela mai tja vi ohunga nozongaro pekepeke mehupo. Ove u ripurira komuano mu mo yenene okuungurisa omirari vyOmbeibela mehupo roye, nu iho tji tjita kutja u zuve oviṋa nawa nokutoora omikambo mbi ri vyo. Ove ko hakahana okutoora omikambo ngunda au hi nondjivisiro aihe. Posi ya, u tjita kutja u kare nondjivisiro aihe ndji mo hepa. (Omiano 18:13) Ku nao, u tjita ozondando ozosemba nḓu maze raisa oumune wa Jehova. Indu tji u ri ‘omuritjinde wanawa,’ ove u ungura oviṋa momuano omuhirona nu u ya moruveze. Ove u tjiukwa otjomundu varwe mu mave yenene okukambura mo, nu ngu kongorera omuhunga mbwa pewa. Tji wa kara novikaṋena mbi twa hungirire ko mbi, mavi ku vatere kutja u kare nena ewa. Nambano ngatu kahungirire kovikaṋena Ombeibela mbi i tja omunene wombongo ma sokukara na vyo kutja ma rire otjiuru tjeṱunḓu otjiwa.

RIRA OTJIURU TJEṰUNḒU OTJIWA

10. Omurumendu ma yenene vi ‘okuṱakamisa onganda ye nawa’?

¹⁰ Indu tji u ri omurumendu ngwa kupa nu tji u vanga okurira omunene wombongo, eṱunḓu roye mari sokurira otjihorera otjiwa ku varwe. Ku nao, ove mo ‘sokurira omuṱakamise wonganda yoye nawa.’ Ihi matji hee kutja u tjevera eṱunḓu roye momuano worusuvero, nu u ve tjitira ozondando ozosemba. Ove u kara nomerikotameneno weṱunḓu, u tjita kutja eṱunḓu roye ri kare pozombongarero zombongo, nu u ve vatera okuungura oukukutu motjiungura tjokuzuvarisa. Ongwaye oviṋa mbyo tji vi ri ovinanḓengu? Omuapostele Paulus wa tja: “Omundu tje hi nokuyenena okuṱakamisa onganda ye omuini, ma sora vi okurisa ombongo yaNdjambi?”—1 Tim. 3:5.

11-12. Ongwaye omeritjindiro wovanatje vomurumendu omukambure tje ri omananḓengu indu eye tji ma vanga okurira omunene wombongo? (Wina tara kotjiperendero.)

¹¹ Indu tji u novanatje mbe ri kehi yozombura 18 nu mbe kara poyoye, owo mave sokukara ‘nonḓuviro kove nondengero aihe.’ Ove mo sokuvehonga, nokuverongerisa momuano worusuvero. Otjingaperi kutja u vanga kutja ve kare nondjoroka, ve yore nokunyanda tjimuna ovanatje avehe tji ve tjita. Posi ya ove wina mo sokuvehonga okukara nonḓuviro kove, okutenga varwe, nokuritjinda momuano omuwa. Nu wina, mo sokukondja otja pu mo yenene okuvatera ovanatje voye ve kare noupanga ouwa ku na Jehova, ve kongorere omirari vyOmbeibela, nokuyenenisa ondando yokupapitisiwa.

¹² ‘Ovanatje ve sokurira ovakambure, nu kave sokuingana mokurira ovindandi na mokurira ovahazuva.’ Indu omurumendu omukambure ngu nomuatje ngwa papitisiwa poo ngu nondando yokupapitisiwa, nomuatje a tjiti ouvi ounene, otjiṋa ho matji ṱunu vi ku ihe? Indu ihe tje hi na wa vyura nokuhonga omuatje we, eye kamaa yenene okurira omunene wombongo.—Tara  kokambo kOruhungu 15 ku Oktoba, 1996, pomuk. 21, opar. 6-7.

VATERA OMBONGO

13. Omomuano uṋe mu mo yenene okuraisa kutja oove “ongozu,” nu kaove “otjirangaranga”?

¹³ Ovarumendu ovakambure mbe novikaṋena oviwa vyOukriste ve vatera ombongo tjinene. Omurumendu “ongozu” u tjita kutja pe kare ohange pokati ke na varwe na mokati kovakwao. Nu wina u puratena ku varwe nokukondja okuzuva nawa oumune wawo. Ripurira ku imbi. Oove omunene wombongo, nu u ri mombongarero yovanene vombongo. Ovengi tji mave i kumwe nondando ndji mai hitasana ku nomirari vyOmbeibela, hapo ove mo yandja oruvara kondando ndjo nandarire kutja kandando ndji mo vanga? “Ka sokurira otjirangaranga,” pu mape hee kutja ko sokuṋiṋikiza varwe okuungura oviṋa momuano mbu mo vanga. Ove u tjiwa kutja ounanḓengu okupuratena kondunge yavarwe. (Gen. 13:​8, 9; Omiano 15:22) Oove omundu ‘wohange’ poo ‘ko ṱomazenge tjimanga.’ Ihi matji hee kutja u nondengero ku varwe nu ko pose ku na wo, posi ya u ve tjinda momuano omuwa. Ove u ungura oukukutu okutjita ohange ku na varwe, nandarire mozongaro ozonḓeu. (Jak. 3:​17, 18) Ove u hungira momuano omuwa ku na varwe tji tji tjita kutja ve porimane, nandarire ovandu mbe pirukira ongamburiro yetu.—Ovapang. 8:​1-3; Omiano 20:3; 25:15; Mat. 5:​23, 24.

14. ‘Okurira omundu ngwe kura mongamburiro’ nokurira omundu “omuṱakame” ku heya tjike?

¹⁴ Omurumendu omukambure ngu ma sokurira omunene wombongo “ma sokurira omundu ngwe kura mongamburiro.” Nandarire kutja ko nokuhepa okupapitisiwa ozombura ozengi, ove mo sokukara noupanga ouwa ku na Jehova, nokurihonga omuano wokuungurisa Ombeibela nawa kutja u tjite ozondando ozosemba. Tjimuna Jesus, ove mo sokurira omurisusuparise nokukara nondjoroka okukarera Jehova momuano auhe. Ove mo sokukara nomuretima ngunda amo undju omerizirira mombongo okuza ku Jehova. (Mat. 20:23; Fil. 2:​5-8) Ove mo yenene okuraisa kutja oove “omuṱakame, “ indu tji mo kayenda komurungu okurira omuṱakame ku  Jehova mokuhupa otja komirari vye nokukongorera omuhunga okupitira motjira tje.—1 Tim. 4:15; Tit. 1:​8, NWT.

15. Hapo omunene wombongo ma sokurira omuyandje womahungi omawa tjinene? Kahurura.

¹⁵ Ombeibela i tja omunene wombongo “ma sokuyenena okuhonga ovandu.” Hapo ihi matji hee kutja omunene wombongo ma sokuyandja omahungi omawa tjinene? Kako. Kavanene vombongo avehe mbe yandja omahungi omawa tjinene. Posi ya, indu tji ma zuvarisa nokukavarura ovakambure ovakwao, omunene wombongo ma sokutjiwa okuungurisa Ombeibela nawa okuhonga nokutunduuza ovakambure ovakwao. (Sasaneka 1 Ovakorinte 12:​28, 29; nOvaefese 4:11.) Nandarire kutja ko nokuhepa okurira omuyandje womahungi omawa tjinene, ove mo sokukayenda komurungu okuungurira ko kutja u rire omuhonge omuwa. Otjikwaye tji matji ku vatere kutja u honge nawa?

16. Hapo ove mo yenene vi okurira omuhonge omuwa? (Wina tara kotjiperendero.)

¹⁶ “Eye nga kakatere kembo rouatjiri eṱakame.” Kutja u rire omuhonge omuwa, tjita kutja oviṋa mbi mo hongo, na tji mo yandja eronga vi zikamene kOmbeibela. Kutja u tjite nao, ove mo sokukonḓonona nawa Ombeibela nomambo wetu nga zikamena kOmbeibela. (Omiano 15:28; 16:23) Otja tji mo konḓonona, yandja ombango komuano omambo wetu mu ye kahurura omazeva wOmbeibela, kutja u ye ungurise momuano omusemba. Nu indu tji mo hongo, kondja oukukutu okuvatera ovandu okusuvera Jehova tjinene nokuvetunduuza kutja ve ṱakamise oviṋa mbi ve rihongo. Ove mo yenene okurira omuhonge omuwa indu tji mo ningire ondunge okuza kovanene vombongo mbe nondjiviro nokuiṱakamisa. (1 Tim. 5:17) Ovanene vombongo mave ‘sokuyenena okuyanḓiparisa’ ovakambure ovakwao, posi ya povikando tjiva owo wina mave sokuyandja eronga ku wo, poo nandarire ‘okuvevyura.’ Indu tji mave tjiti nao, owo aruhe mave sokuviyandja momuano omuwa. Indu tji u ri ongozu, tji wa suvera varwe, nu omahongero woye tji ye zikamena kEmbo ra Mukuru, ove mo rire omuhonge omuwa mena rokutja mo horere kOmuhonge Omunene, Jesus.—Mat. 11:​28-30; 2 Tim. 2:24; Tit. 1:​9, EEP.

 KAYENDE KOMURUNGU OKUUNGURIRA KONDANDO YOKURIRA OMUNENE WOMBONGO

17. (a) Ovikwaye mbi mavi vatere omuvatere wombongo okuyenenisa ondando yokurira omunene wombongo? (b) Ovikwaye ovanene vombongo mbi mave sokutara ko, indu tji mave tara kutja omurumendu omukambure ma yenene okurira omunene wombongo? (Tara kokawongo nga, “ Kara noumune ouwa indu tji mo tara kovikaṋena vyavarwe.”)

¹⁷ Ovavatere vombongo tjiva mape ya ave munu kutja kamaave yenene okukarera otjovanene vombongo, mena rokutja pe novikaṋena ovingi mbi mave sokuungurira ko. Posi ya, zemburuka kutja Jehova notjira tje kave undjire ko kutja u yenenise ovikaṋena mbyo okuura. (1 Petr. 2:21) Nu ombepo ya Jehova onamasa ondji mai ku vatere kutja u kare novikaṋena mbi. (Fil. 2:13) Hapo pe notjikaṋena kaaṋi tji mo vanga okuungurira ko? Kumba ku Jehova kutja me ku vatere okukara notjikaṋena ho. Tjita omakonḓononeno ohunga notjikaṋena ho, nu ningira omunene wombongo okukuvatera.

18. Ovavatere vombongo avehe mave tunduuzwa okutjita ye?

¹⁸ Eṱe atuhe na imba mbe karera otjovanene vombongo rukuru, matu sokukayenda komurungu okukara novikaṋena mbya hungirwa morupa ndwi. (Fil. 3:16) Hapo oove omuvatere wombongo? Kara nondando yokuungura ovingi okuvatera ovakambure ovakweṋu. Kumba ku Jehova okukuvatera kutja u mu ungurire ovingi mombongo. (Jes. 64:8) Jehova tjiri me ku sere ondaya koviṋa avihe mbi mo ungura kutja u yenene okurira omunene wombongo.