Twende kovidio oini

Twende komurya

Omapuriro okuza kovalese

Omapuriro okuza kovalese

Etuwo romahitiro rOndjuwo ondjapuke ya Muhona ndja tungwa i Salomo ra ri noutonga mbu ṱa pi?

Ookapitira metuwo romahitiro okuyenda kOtjouyapuke mOndjuwo ondjapuke ya Muhona. Otja komatorokero wOmbeibela ndji o-New World Translation of the Holy Scriptures mOtjiingirisa, nga pitisiwa komurungu wombura ndji 2023, ya tja: “Etuwo romahitiro ra ri nozokubit 20 tjimuna ouparanga wondjuwo, nu ra ri noutonga wozokubit 120.” (2 Ekuruh. 3:4) Omatorokero warwe wina ye tja etuwo romahitiro ra ri “nozokubit 120” koutonga, mbu ri ozometa 53.

Posi ya, omapirindiro wo-New World Translation of the Holy Scriptures mOtjiingirisa wo-2023 ye tja nai ohunga netuwo romahitiro rOndjuwo ondjapuke ya Muhona ndja tungwa i Salomo: “Oro ra ri noutonga wozokubit 20.” poo outonga wozometa ape muvyu. a Tara komapu tjiva wokutja ongwaye omarundurukiro ngo tji ya tjitwa.

Outonga wetuwo romahitiro kau ya tamunwa mo 1 Ozombara 6:3. Mezeva ndo, omutjange Jeremia wa tamuna ouparanga noukoto wetuwo romahitiro, posi ya ka tamunine outonga wetuwo ndo. Okuzambo mekondwa ndi mari kongorere ko, eye wa tamuna otupa twarwe twOndjuwo ondjapuke, tu matu kamburire mo oruungu rwomeva rwongoporo oruputuputu, outemba omurongo, nozongunḓe mbari zongoporo nḓa kuramene pendje petuwo romahitiro. (1 Ozomb. 7:​15-37) Ndoovazu etuwo romahitiro tjiri ra ri nozometa zokombanda 50 nu ra ri ere okukapita Ondjuwo ondjapuke ya Muhona, omena raye Jeremia tje hi na wa tamuna outonga waro? Nandarire ozombura omasere kombunda yanao, ovatjange vekuruhungi Ovajuda va tjanga kutja etuwo romahitiro kara ri etonga okukapita Ondjuwo ondjapuke ya Muhona ndja tungwa i Salomo.

Ovahongwa ve muna kutja otumbo twOndjuwo ondjapuke ya Muhona katwa ri nomasa okukara netuwo romahitiro routonga wozokubit 120. Otuhungu oture poo omatuwo nga tungirwe nozohima moruveze orukuru, tjimuna omivero vyOndjuwo ondjapuke moEngipte, vya ri omiparanga tjinene kehi nu vya ri omiṱikona kombanda. Posi ya, Ondjuwo ondjapuke ya Muhona ndja tungwa i Salomo ya pangukire. Ovahongwa vOmbeibela ve kambura kutja otumbo two twa ri noupapi wozokubit ape hamboumwe, poo ozometa 2.7. Omukonḓonone woviṋa ovikuru Theodor Busnik, wa tja: “Otja koupapi [womahitiro wOndjuwo ondjapuke ya Muhona], kamaape ya kutja etuwo romahitiro ra ri [noutonga] wozokubit 120.”

Omambo nge ri 2 Ekuruhungi 3:4 mape ya ya tjangururwa navi. Nandarire kutja omatjangwa tjiva omakuru ya tamuna “120” mezeva ndi, omatjangwa warwe nge nondjivisiro yatjiri, tjimuna omatjangwa nga Codex Alexandrinus nga tjangwa meserewondo oritjatano, na inga Codex Alexandrinus nga tjangwa meserewondo oritjahamboumwe, ye tamuna “ozokubit 20.” Ongwaye omutjange tja tjanga onomora ndji “120”? Embo ndi “esere” na indi “ozokubit,” mOtjiheberi ye munika tjimwe. Ku nao, omutjange mape ya wa tjanga embo ndi “esere,” pendje nokutjanga embo ndi “ozokubit.”

Otjingaperi kutja, nandarire kutja tu kondja okuzuva nawa nokuraisa nawa Ondjuwo ondjapuke ya Muhona ndja tungwa i Salomo, eṱe tjinene tu yandja ombango kondyero yomerikotameneno wouatjiri kombanda yehi, ndji kuramenwa po i yOndjuwo ondjapuke ya Muhona. Eṱe tjiri tu nondangi kutja Jehova u ṋanga ovakarere ve avehe okurikotamena ku ye kehi yondyero ndjo.—Hebr. 9:​11-14; Omavan. 3:12; 7:​9-17.

a Omambo wokehi ye kahurura kutja “omatjangwa tjiva omakuru ye tamuna ‘120,’ posi ya omatjangwa warwe nomatorokero tjiva ye tamuna ‘ozokubit 20.’”