KAPITULO 3
Ayatan Danuri Ayatan na Dios
“I makikavulu ta masirib ay mabbalin tu masirib.”—PROVERBIO 13:20.
1-3. (a) Anni i ari maffaliu nga kagian na Biblia? (b) Kunnasi tam makapili tu kokkofun nga makasta i influwensiada?
KAGITTA na espongha i totolay; masussùda i maski anni nga kelammaggadda. Mabì da laman nga maparigan i kualidad, estandarte, anna i personalidad na pakikavulutadda, maski manakìda.
2 Ari nga maffaliu i Biblia ta pakkagina nga, “i makikavulu ta masirib ay mabbalin tu masirib, ngem i makilallang ta awan tu ammuna ay marake i pattuppalanna.” (Proverbio 13:20) Ari laman tu aggi-mittan nga pakilallang i tukuyanna yaw nga proverbio. Kebalinan na termino nga “makikavulu” i kana-kanayun nga pakilivi-livù. * Nekomento na tadday nga referensia na Biblia taw nga bersikulo: “I kunnatun nga pakikavulu ta tadday nga tolay kebalinanna nga egga ayâ anna madukko nga relasion sa.” Ariammu kari umanugù nga maparigattam danuri ayatattam? Megafu ta madukko i relasiottam nira, dakal i influwensiada nittam—mapia onu marake.
3 Importante nga makikofun ta totolay nga makasta i influwensiada tape makapattalupaddiattam ta ayâ na Dios. Kunnasi? Makua tam yatun nu ayatattam danuri ayatan na Dios anna makikofun ta kokkofunna.
Nonopammu: Egga kari paga mas makasta nga pakikofunan anne ta totolay nga kokkofun ni Jehova? Innattam gafu nu anni ira i kualidad na totolay nga ayatan ni Jehova. Nu manawag ta nonò tam i pagimamma ni Jehova, makapili tam tu kokkofun nga positibo i influwensiada nittam.DANURI AYATAN NA DIOS
4. Ngatta mepangngo laman nga pilian ni Jehova i kofunna? Ngatta inagalan ni Jehova si Abraham nga “kofun”?
4 Si Jehova i Katannangan nga Yafu ta interu uniberso yatutta daka-dakal nga pribilehio i pakikofun sa. Mepangngo laman gafu nga pilianna tu mapia nu sinni i pakikofunanna, ari kari? Sinni gafu i pilian ni Jehova nga kokkofunna? Makikofun si Jehova ta totolay nga talaga mangurug anna mammakatalò sa. Ikonsidera tam i ehemplo ni patriarka Abraham, lalaki nga madumu-rumug megafu ta nerumu-ruma nga pangurugna. Awan ngana tu mas mariga nga kapurueba ta pangurug na tadday nga yama anne ta pangisakrifisiona ta anàna. * Ngem “gafu ta angngurug, nitavvung ni Abraham nga isakrifisio si Isaac nga ana na . . . nangurug yaya tu awayya na Dios nga paginnolayan i natay.” (Hebreo 11:17-19) Megafu ta pangurug anna pamarulò ni Abraham, meddu nga inagalan yaya ni Jehova tu “kofun.”—Isaias 41:8; Santiago 2:21-23.
5. Anni i pagimamma ni Jehova ta totolay nga matalò nga mattuppal sa?
5 Kuruga tagibaloran ni Jehova i kinamatalò anna i pattuppal. Ayatanna danuri kanayun nga mangipoppollu ta pammakatalodà sa. (Bibbigammu i 2 Samuel 22:26.) Kagitta na nasingattam ta ollu nga kapitulo, kakayà ni Jehova danuri mattuppal sa megafu ta ayâ. Kagian na Proverbio 3:32 nga “makikofun Yaya ta matunung ira.” Makalawà danuri matalò nga manuppal ta uray ni Jehova tu imbitasion nga mabbalin tu bisita ta ‘templona.’ Malawà ira nga maddayarayaw kani Jehova anna makaranni ira sa maski anni nga oras gukaban na pakimallò.—Salmo 15:1-5.
6. Kunnasi tam nga mepasingan i ayâ tam kani Jesus? Anni i pagimamma ni Jehova ta totolay nga mangiddu ta Anàna?
6 Ayatan ni Jehova danuri mangiddu ta tattadday nga Anàna nga si Jesus. Kinagi ni Jesus: “I sinni laman nga mangaya niakan ay parulattan na i uvovug ku. Ayatan yaya na Yamà, ay umay kami anna Yamà nga makitappaddian sa.” (Juan 14:23) Kunnasi tam nga mepasingan i ayâ tam kani Jesus? Gukaban na pamarulò tam ta bili-bilinna. Kasali tatun i pangilayyagayya ta mapia nga dumug anna pangngua tu disipulo. (Mateo 28:19, 20; Juan 14:15, 21) Mepasingattam gapa i ayâ kani Jesus nu ‘tuttulattam yaya,’ nga kuattam i ngamin nga mawayya tam tape maparigattam yaya ta paguvovug anna annangngua tam. (1 Pedro 2:21) Kuruga apresian ni Jehova i appursigi danuri manuttul ta dala-dalan ni Jesus megafu ta ayâda taw nga Anàna.
7. Ngatta makasta nga makikofuttam ta kokkofun ni Jehova?
7 I pangurug, kinamatalò, pakimoray, anna ayâ kani Jesus anna ta dala-dalanna i kualidad ira nga alegan ni Jehova ta kokkofunna. Iyavù tam gafu ta baggi tam: ‘Masingakku kari yaw ira nga kualidad ta kokkofukku? Kokkofukku kari i kokkofun ni Jehova?’ Makasta nga kuan yaw megafu ta egga makasta nga efekto nittam danuri totolay nga mangipasingan tu nadiosan nga kualidad anna matalikarag nga mangilayyagayya ta mapia nga dumug na Pappatulan. Influwensiadda ittam nga determinadu nga mattolay nga mapagayaya i Dios.—Innammu i kahon nga “Sinni Ira I Kofummu?”
I MAGIGIAMMU TAM TA EHEMPLO TA BIBLIA
8. Anni i apresiammu ta pakkofun (a) da Noemi anna Ruth? (b) na tallu nga Hebreo? (c) da Pablo anna Timoteo?
8 Mabibbig ta Biblia i aru nga ehemplo na nabenefisiowan megafu ta nappili ira tu makasta nga kakavulu. Nabibbig tam i makasta nga pakkofun da Noemi anna Ruth nga manuganna, i madukko nga pakkorofun na tallu nga Hebreo ta Babilonia, anna i pakkofun da Pablo anna Timoteo. (Ruth 1:16; Daniel 3:17, 18; 1 Corinto 4:17; Filipos 2:20-22) Ngem innattam i nerumu-ruma nga pakkofun da David anna Jonatan.
9, 10. Ngatta maladda i pakkofun da David anna Jonatan?
9 Kinagi na Biblia nga kabalin nga napatay ni David si Goliat, “nabbalin tu madukko nga makkofun si Jonatan anna David, anna namegafu nga iniddù ni Jonatan si David kagitta na pagiddùna ta baggina.” (1 Samuel 18:1) Tatun nga namegafu i ari magattà nga pakkofun maski nu kaka tu mas aru nga dagun si Jonatan. Nattalupaddian yatun nga madukko nga pakkofun adde ta patay ni Jonatan ta gerra. * (2 Samuel 1:26) Anni panò i rason nu ngatta kunnatun ngana laman i kaladda na pakkofudda?
10 Madukko i relasion da David anna Jonatan megafu ta ayatadda i Dios anna kakayàda nga mammakatalò sa. Parehu nga kayàda nga mapagayaya i Dios. Egga ira kualidad nga magustuadda ta kataggi-tadday. Kuruga nagustuan ni Jonatan i sikan na nonò anna talikarag na mabbing nga si David nga magutù nga nangidefensa ta ngagan ni Jehova. Siguradu gapa nga dakal i respeto ni David ta mas manakam nga si Jonatan megafu ta matalò nga sinuportanna i unnug ni Jehova anna pinagolluna i pammakapianan ni David anne ta pammakapiananna. 1 Samuel 23:16) Nonopammu nu anni i natagenò ni David turi ta inangngayan, sinuportan, anna pinagaram yaya na meddù nga kofunna! *
Turi ta neyarubang si David ta mariga nga situasion, nattaga-tagu yaya ta tana-tanà tape matammangnganna i gazzi na marakay nga si Patul Saul nga yama ni Jonatan. Nepasingan ni Jonatan i nerumu-ruma nga kinamatalòna turi ta ‘inangngayanna si David . . . , kabalinna, inuffunanna yaya nga malegan i sikan kani Jehova.’ (11. Anni i magigiammum ta pakkofun da Jonatan anna David?
11 Anni i magigiammu tam ta ehemplo da David anna Jonatan? Ollu ta ngamin, nammuattam nga importante ta makkofun nga parehu nga tagibaloradda i relasiodda ta Dios. Mapasikattam nu makikofuttam ta totolay nga kaparehu tam tu angngurug, moralidad, anna pakkaragà nga mattalupaddian nga matalò ta Dios megafu ta meyistoria Roma 1:11, 12.) Malegattam i kunnatun nga totolay ta kapangngurug tam. Kayà na kari kagian nga mapia nga kofun i ngamin nga umu-umay ta Kingdom Hall? Ari gapa.
tam ta kataggi-tadday i ekspiriensa tam ira anna mekagi tam i nononopan anna mataga-tagenò tam. (Bibbigammu iNU KUNNASI MAPPILI TU KOFUN
12, 13. (a) Ngatta piliattam i pakikavulutattam maski ta kaparehu tam nga Cristiano? (b) Anni i nepa-arubang ta ollu-siglo nga kongregasion, anna anni i netabarang ni Pablo megafu taw?
12 Maski ta unag na kongregasion, mawag tu piliattam tu mapia i kokkofun nga makapagaram nittam ta espiritual. Makaddag tam kari tatun? Ari gapa. Mabayag nga mannakam ta espiritual i karuan nga Cristiano ta kongregasion, kagitta gapa na karuan nga vunga na kayu nga mabinnay nga malutu. Yari tu maski sitaw nga kongregasion, madduruma i gukug na espiritual nga pammanakam na kada Cristiano. (Hebreo 5:12–6:3) Siempre, pasensian anna ayatattam i bagu anna makafi megafu ta kayà tam ira nga uffunan nga mapprogreso ta espiritual.—Roma 14:1; 15:1.
13 Nu karuan, mawag gapa nga magimmugug tam nu sinni i kakavulu tam ta kongregasion. Awayyana tu egga kuestionable nga kondukta na karuan. Minarreklamo gapa i tanakuan nga wagi. Kunnaw i nepa-arubang ta ollu-siglo C.E. ira nga kongregasion. Matalò i magaru ta miembro, ngem marake i annangngua na karuan. Megafu ta ari nga tuttuttulan na karuan ta Corinto i tuttuddu na Cristiano, sinabarangngan ni Pablo i kongregasion: “Ari kamu nga makitabag. ‘I marakay nga kakavvulu ay makadaral ta mapia nga kata-katolay.’” (1 Corinto 15:12, 33) Pinagimmugug ni Pablo si Timoteo megafu ta maski ta nallalatanan na Cristiano, egga lagapa i ari matunung i attoleda. Netabarang kani Timoteo nga umarayyu anna ari makikofun nira.—Bibbigammu i 2 Timoteo 2:20-22.
14. Kunnasi tam meyaplika i prinsipio ta tabarang ni Pablo meyannung ta pakikofun?
2 Tesalonica 3:6, 7, 14) Mawag tu immugurattam i relasiottam kani Jehova. Daddammattam nga kagitta na espongha, maparigattam i ugu-ugali anna kukukuan na madukko nga kokkofuttam. Ari tam nga ekspektan nga makasussù tu danum i espongha nu nelammag gamma ta silam. Nu kanayun gafu nga marake i pakikavulutattam, imposible nga egga positibo nga resultana yatun nittam.—1 Corinto 5:6.
14 Kunnasi tam meyaplika i prinsipio ta netabarang ni Pablo? Gukaban na ariattam pakikavulu ta marake i influwensiana ira, ta unag onu ta lawan na kongregasion. (Makaleg ka tu mapia nga kokkofun ta kapangngurug tam
15. Kunnasi ka nga makaleg tu nespirituan i appana-panonòda nga kokkofun?
15 Mappabalo tam ta dakal i posibilidad nga makaleg tam tu mapia nga kakavulu. (Salmo 133:1) Kunnasi tam makaleg tu nespirituan i appana-panonòda nga kokkofun? Durante nga mappursigi ka nga ipasingan i nadiosan nga kualidad, siguradu nga meyaranni nikaw i kagittam. Mawag gapa tu kuammu i karuan ira nga praktikal nga dakkuà tape makaleg tu bagu nga kokkofun. (Innammu i kahon nga “ Nu Kunnasi Kami Nakaleg tu Mapia nga Kokkofun.”) Alegammu danuri mangipasingan tu kualidad nga kayàmu gapa nga ipasingan. Iyaplikam i tabarang na Biblia nga “vukatan nu ta mapia i giffutuan nu,”—makikofun ta kapangngurug maski nu tanakuan i lahi, nasion, onu kulturada. (2 Corinto 6:13; bibbigammu i 1 Pedro 2:17.) Ari ka laman makikofun ta kadagunammu. Takkilalammu nga mas kaka si Jonatan kani David. Masirib i mannakam ira anna aru i ekspiriensada nga awayyada iyistoria nittam nga yatun i mas mamaddukko ta pakkofuttam.
NU EGGA MALLATTUAG NGA PROBLEMA
16, 17. Ngatta ariattam umarayyu ta kongregasion maski nu napatakitan ittam na kapangngurug tam?
16 Awayyana nga mallattuag aggi-mittan i problema Proverbio 12:18) Nu karuan, i nadduruma nga personalidad onu opinion i paggafuan na problema. Mesiddukal ka kari nu mesimmu i kunnatun tapus umarayyu ka ta kongregasion? Ariattam kuan yatun nu napafutuan i ayâ tam kani Jehova anna ta ayatanna ira.
ira megafu ta nadduruma nga personalidad anna naggafuan na wawwaragi ta kongregasion. Baka egga makagi onu makua na kapangngurug tam nga makatakì ta nonò tam. (17 Mepangngò laman nga napafutuan nga ayatan anna kuruga ikakua tam si Jehova megafu ta yaya i Namaratu anna Minassustini tu inango tam. (Nepakannammu 4:11) Fuera paga tatun, mepangngo laman gapa nga matalò nga suportattam i kongregasion nga usu-usanna. (Hebreo 13:17) Yatutta nu napatakitan onu nadismaya ittam na kapangngurug tam, ariattam umarayyu ta kongregasion tape laman mepasingan i lussaw tam. Ngatta garè gapa ta kuattam yatun? Ari tu si Jehova i nakapatakì tu nonò tam. Megafu ta ayâ, ariattam vuluvuga panawan si Jehova anna i kongregasionna!—Bibbigammu i Salmo 119:165.
18. (a) Kunnasi tam nga mepoppollu i imammo ta kongregasion? (b) Anni ira nga bendision i malawà tam nu mamakoma tam nerulay nu rasonable nga kuan yatun?
18 Makoffun nittam i ayâ tape mepoppollu tam i imammo ta kongregasion. Ari nga ekspektan ni Jehova i kinaperfekto ta totolay nga ayatanna. Kunnatun gafu nakuan i kuattam. Megafu ta ayâ, matakkabban i baraddi nga nakaliwatan anna meperaddam nittam nga imperfekto anna makaliwà tam ngamin. (Proverbio 17:9; 1 Pedro 4:8) Makoffun i ayâ tape meyaplika tam i tabarang nga “makkapaka-pakoma” ittam. (Colosas 3:13) Ari tu kanayun nga mabì nga meyaplika yaw. Mas mattakì i nonò tam nu mappaffù tam ta gazzì nga nonopan nga mebalakkattam i namallussaw nittam nu mattalupaddian i lussaw tam sa. Kakuruganna, delikadu i pangimula tu takì na nonò. Siguradu nga mabendisionattam nu mamakoma tam nerulay nu rasonable nga kuan yatun. (Lucas 17:3, 4) Mangiyawà yatun nittam tu memammo nga nonò anna futu, mapattalupaddian i imammo ta kongregasion, anna i pinaka-importante, memmugurattam i relasiottam kani Jehova.—Mateo 6:14, 15; Roma 14:19.
NU KANNI TAM IYEMMANG I PAKIKAVULÙ
19. Kanni tam nga iyemmang i pakikavulu ta tadday nga tolay?
19 Egga gapa ira situasion nga mawag tu iyemmattam i pakikavulu ta dati nga miembro na kongregasion. Mesimmu yaw nu nalza onu na-disfellow i tadday nga nakaliwà ta bilin na Dios anna ari tu mabbabawi onu mangituttuddu tu falso nga doktrina onu nesinnana ngana i baggina ta kongregasion. Manawag i kagian na Biblia * (Bibbigammu i 1 Corinto 5:11-13; 2 Juan 9-11) Awayyana tu talaga mariga nga interamente nga ari makikavulu ta kaparientes onu ta dati nga kofuttam. Itaddaggattam kari lagapa i estandarte ni Jehova nga ipasingan i pattalò tam sa anna ta matunung nga dorobna? Daddammammu nga kuruga nabalor kani Jehova i kinamatalò anna i pamarulò.
nga “ari kamu nga mevulu” ta kunnatun nga tolay.20, 21. (a) Ngatta meddu nga unnug i pad-disfellow? (b) Ngatta importante nga piliattam tu mapia i kokkofuttam?
20 Talaga nga meddu nga unnug ni Jehova i pad-disfellow. Ngatta? Mangipasingan tu ayâ kani Jehova anna ta masanto nga ngaganna i pangalza ta awan tu pabbabawina nga nakaliwà. (1 Pedro 1:15, 16) Ari nga mappeligro i kongregasion nu makua yatun. Maprotektan i matalò ira nga aripan na Dios ta marake nga influwensia na maggini-ginakkag nga nakaliwà. Nu kunnatun, metulu-tuloyda lagapa nga maddayarayaw megafu ta ammuda nga maproteksionan ira ta kongregasion kontra ta marake nga influwensia na mundo. (1 Corinto 5:7; Hebreo 12:15, 16) Pangipasingan tu ayâ yatun nga paddisiplina ta nakaliwà. Baka yaw mismu i kawaganna tape manonòna nga mawag tu ulianna i kata-katolena anna manoli kani Jehova.—Hebreo 12:11.
21 Kurug nga egga dakal nga influwensiana nittam i pakikofuttam. Importante gafu nga piliattam nu sinni i pakikofunattam. Siguradu nga makaleg tam tu kapianan nga pakikavulutan nu makikofuttam ta kokkofun ni Jehova anna ayatattam danuri ayatanna. Makoffun nittam i makasta nga influwensiada tape makapattoletam nga mekunnay ta determinasiottam nga mapagayaya si Jehova.
^ par. 2 Netransleyt gapa tu “vulunan” anna “mevuluvvulu” i Hebreo nga termino nga “makilallang.”—Ukum Ira 14:20; Proverbio 22:24.
^ par. 4 Ta pakiddaw ni Jehova tu kunnatun kani Abraham, nepasinganna i kuanna nga pangisakrifisio ta tattadday nga Anàna. (Juan 3:16) Finugaddan ni Jehova si Abraham tapus nangiyawà tu karneru nga itavvunna katali ni Isaac.—Genesis 22:1, 2, 9-13.
^ par. 9 “Abbing paga laman” si David turi ta napatena si Goliat anna ma-30 dagun ngana yaya turi ta natay si Jonatan. (1 Samuel 17:33; 31:2; 2 Samuel 5:4) Ma-60 ngana si Jonatan turi ta natay, yari tu maggi-30 dagun i nakkakanna kani David.
^ par. 10 Ta 1 Samuel 23:17, egga lima nga kingngua ni Jonatan nga namagaram kani David: (1) Pinasikanna si David nga ari maganassing. (2) Nepasiguraduna nga ari metuppal ni Saul i marake nga gakkagna. (3) Neperaddamna kani David nga mabbalin yaya tu patul, kagitta na nepromesa na Dios. (4) Netabbana nga mattalupaddian yaya nga matalò kani David. (5) Kinagina kani David nga maski si Saul, ammuna yatun nga kinamatalòna.
^ par. 19 Innammu i artikulo ta Apendise nga, Nu Kunnasi nga Tratuan i Na-disfellow para ta aru paga nga informasion nu kunnasi nga tratuan i na-disfellow onu nangisinna ta baggida ta kongregasion.