1-3. (a) Ngatta siguraduan na tadday nga yena nga presentable anna marenu i anàna? (b) Ngatta kayà ni Jehova nga marenu nakuan i aripanna ira? Anni i mamagaram nittam nga mattalupaddian nga marenu?

TALIANAN na yena i anàna ta egga angngayadda. Siguraduan na yena nga nazzigù i anàna anna presentable anna marenu i sinnunna. Ammuna nga importante i kinarenu tape mattalupaddian nga makasta i gawa-gawayyan na anàna. Ammuna gapa nga mangidayaw onu mangipasiran sa i itsura na anàna.

² Kayà na nelangitan nga Yama tam nga si Jehova nga marenu i aripanna ira. Kagian na Uvovugna: “Awan tu kagitta na karenum ta marenu i affutu-futuad-da.” * (Salmo 18:26) Ayatan  ittam ni Jehova; ammuna nga kuruga pammakapianattam i pattalupaddian nga marenu. Ekspektanna gapa nittam nga Saksina tu pattalupaddianattam i makasta nga reputasion tape medayaw yaya. Kakuruganna, makedayaw, ari tu maka-uyaw, kani Jehova anna ta masanto nga ngaganna i marenu nga itsura anna i mapia nga kondukta tam.​—Ezekiel 36:22; bibbigammu i 1 Pedro 2:12.

³ I pakannammu nga ayatan ni Jehova i marenu nga totolay i mamagaram nittam nga mattalupaddian nga marenu. Kayà tam nga makedayaw sa i attoletam megafu ta ayatattam yaya. Kayà tam gapa nga mattalupaddian ta ayâna. Ammuattam gafu nu ngatta mawag tu kanayuttam nga marenu, nu anni i kebalinanna, anna nu kunnasi tam makapattalupaddian nga marenu. Makoffun yatun tape masingattam i kawagan nga ulian.

4, 5. (a) Anni i primero nga makagafu nu ngatta mawag nga mattalupaddiattam nga marenu? (b) Kunnasi nga masingan i kinarenu ni Jehova ta pinaratu ira?

⁴ Tudduan ittam ni Jehova gukaban na ehemplona. Ipagaram nittam na Uvovugna nga ‘parigattam yaya.’ (Efeso 5:1) Yaw i primero nga makagafu nu ngatta mawag nga mattalupaddiattam nga marenu: marenu anna masanto ta ngamin nga aspeto si Jehova, i Dios nga dayarayawattam.​—Bibbigammu i 1 Pedro 1:15, 16.

⁵ Masingan ta pinaratu ira ni Jehova i kinarenuna, kagitta na napakaru nga kualidad anna dala-dalanna. (Roma 1:20) Nadisenio i davvun tape mabbalin tu marenu nga paddianan para ta totolay. Nangipay si Jehova tu ekolohikal nga siklo nga mamakarenu ta ayre anna danum. Manawag gafu nga importante i kinarenu ta “namaratu ta langi anna davvun.” (Salmo 134:3) Importante nakuan gapa yatun nittam.

6, 7. Kunnasi nga nepasingan na Mosaiko nga Dob nga mekiddaw i kinarenu ta maddayarayaw ira kani Jehova?

⁶ I tanakuan paga nga rason nu ngatta mawag nga mattalupaddiattam  nga marenu ay megafu ta ikikkiddaw yatun ni Jehova, i Katannangan nga Mammaguray. Ta Dob nga neyawàna ta Israel, ari nga massinna i kinarenu anna paddayarayaw. Kagian na Dob nga ta Aggaw na Pangitavvung, mawag tu mamiddua, ari laman tu mamittan nga mazzigù i atannang nga pari. (Levitico 16:4, 23, 24) Mawag tu mabbaggaw tu lima anna takki i massesserbi nga pari nigèna nga mangitavvung kani Jehova. (Exodo 30:17-21; 2 Cronicas 4:6) Nakagi ta Dob i 70 nga rason nu ngatta mebilang tu madaping ta pisikal onu seremonial i tadday nga Israelita. Ari tu puede nga makiparte ta maski anni nga paddayarayaw i Israelita nu madaping yaya. Nu kuanna yatun, awayyana tu patay i pattuppalanna. (Levitico 15:31) “Mapatay ta kongregasion” i sinni laman nga ari manuttul taw nga proseso na pappakarenu kasali i ari pazzigù anna pabbabbal tu sinnun.​—Numeros 19:17-20.

⁷ Maski nu awan ngana ittam ta Mosaiko nga Dob, makoffun yaw nga malippawà tam i appana-panonò ni Jehova. Manawag nga ipasinganna yatun nga Dob nga mekiddaw i kinarenu ta maddayarayaw ira ta Dios. Kagian na Malakias 3:6 nga ‘ari tu manguli si Jehova.’ Alawatanna laman i paddayarayaw tam nu “kurug anna marenu” yatun. (Santiago 1:27) Ammuattam gafu nu anni i ekspektanna nittam.

8. Anni i appa nga aspeto na kinarenu?

⁸ Ta Biblia, ari laman nga pisikal nga kinarenu i kayà na kagian na termino nga marenu. I pabbalin tu marenu ta mata na Dios afektanna i ngamin nga aspeto na pattoletam. Ekspektan ni Jehova nga marenu ittam ta appa nga importante nga aspeto—espiritual, moral, appana-panonò, anna pisikal. Innattam nu anni i kebalinan na kada tadday.

9, 10. Anni i kebalinan na marenu ta espiritual, anna anni i lillitan na kurug ira nga Cristiano?

⁹ Marenu ta espiritual. Kebalinan na marenu ta espiritual nga ariattam pakkivuan i kurug anna falso nga paddayarayaw.  Turi ta manaw ngana i Israelita ira ta Babilonia tape manoli ta Jerusalem, mawag nga tuppaladda yaw nga tabarang: “Manaw kamu tatun, ariannu siggeran i anni laman nga maritta! . . . Mattalupaddiakkamu nga marenu.” (Isaias 52:11) Ta pallabbe na Israelita ira, gakkagda nga itoli i paddayarayaw kani Jehova. Marenu nakuan yatun nga paddayarayaw​—ari nga nakivuan tu anni laman nga makepasiran nga tuddu ta Dios, annangngua anna kostumbre na relihion ta Babilonia.

¹⁰ Bilang kurug nga Cristiano, magimmugug tam tape ari makivuan tu anni laman nga falso i paddayarayotam. (Bibbigammu i 1 Corinto 10:21.) Kawagan i pagimmugug megafu ta napalevutattam tu influwensia na falso nga relihion. Ta aru nga lugar, aru nga tradision, kukukuan, anna ritual ira i konektado ta falso nga tuttuddu, kagitta na nononopadda nga egga mesinna ta baggi nu matay i tadday. (Salmo 146:4) Lillitan na kurug ira nga Cristiano i kostumbre ira nga egga kivuna nga falso nga tuttuddu. * Maski nu pilitan ittam na tanakuan, ariattam nakuan ikompromiso i prinsipio ira na Biblia meyannung ta marenu nga paddayarayaw.​—Kingngua 5:29.

11. Anni i kebalinan na marenu ta moral? Ngatta kawagan nga kanayuttam nga marenu ta moral?

¹¹ Marenu ta moral. Kebalinan na mattalupaddian nga marenu ta moral i pallilli ta anni laman nga klase na seksual nga immoralidad. (Bibbigammu i Efeso 5:5.) Kawagan nga kanayun nga marenu ittam ta moral. Masingattam ta tumunug nga kapitulo nga, tapenu makapattalupaddian ta ayâ na Dios mawag nga ‘ibita tam i paggannug’ onu seksual nga immoralidad. Danuri immoral nga totolay nga ari mabbabawi, ariadda nga ‘marensia i Pammagurayan na Dios.’ (1 Corinto 6:9, 10, 18) Yaw ira i “minaggangngua ta maritta” ta mata na Dios. Nu ari ira makapattalupaddian nga marenu, “danaw ay manuppal ta . . . mekarua nga patay.”​—Nepakannammu 21:8.

12, 13. Anni i koneksion na appana-panonò ta kukukuattam? Kunnasi tam mapattalupaddian nga marenu i appana-panonò tam?

 ¹² Marenu nga appana-panonò. Maruddu nga kuattam nu anni i nononopattam. Nu ipamavuluttam nga makatallung i marake ta nono anna futu tam, ari nga mabbayag makangngua tam tu maritta. (Mateo 5:28; 15:18-20) Ngem mapagaram tam nga pattalupaddianan i marenu nga kondukta nu kanayun nga marenu i nononopattam. (Bibbigammu i Filipos 4:8.) Kunnasi tam nga mapattalupaddian nga marenu i appana-panonò tam? Ollu, mawag tu lillitattam i maski anni nga klase na dibersion nga mamadaping ta appana-panonò tam. * Mekadua, pannuattam tu marenu i ginnonopattam gukaban na regular nga paggigiammu ta Biblia.​—Salmo 19:8, 9.

¹³ Importante nga mattalupaddiattam nga marenu ta espiritual, moral, anna ta appana-panonò tape makapattalupaddiattam ta ayâ na Dios. Nepakanawag paga tu mapia ta tanakuan nga kapitulo yaw ira nga aspeto na kinarenu. Gigiammuattam taw nga kapitulo i meka-appa nga aspeto​—pisikal nga kinarenu.

14. Ngatta ari laman tu personal nga gannug i pisikal nga kinarenu?

¹⁴ Kebalinan na pisikal nga kinarenu nga kanayuttam nakuan nga marenu kunne na gapa ta pallevu tam. Personal kari nga gannug yatun nga ari ngana tu mawag nga ikonsidera nu anni i makagi na tanakuan? Ari tu kunnatun i pagimamma na maddayarayaw kani Jehova. Kagitta na nagigiammu tam ngana, importante kani Jehova i pisikal nga kinarenu tam megafu ta medayaw yaya tatun, ari laman nga megafu ta pammakapianattam yatun. Nonopammu uli i ilustrasion ta ollu nga parafo. Nu masingammu i abbing nga madaping anna ari tu presentable, makagim kari nga responsable i maganàna? Yari tu ariattam ipamavulun nga mauyaw i nelangitan nga Yama tam onu i mensahe nga ilayyagayya tam megafu ta itsura  onu attoletam. Kagian na Biblia: “Ariak-ku nga ikaya tu egga i kapaliwatak-ku ta trabahù; yatun tu kuak-ku i adde na awayyà nga ari nga mangngua tu kesiddukallan na maski sinni. Ngem ta ngamin nga kuak-ku, ipasingak-ku tu doroban nà na Dios.” (2 Corinto 6:3, 4) Kunnasi tam gafu nga mapattalupaddian i pisikal nga kinarenu?

15, 16. Anni i kasali ta pabbalin nga marenu ta baggi? Kunnasi nakuan i assinnuttam?

¹⁵ I kinarenu tam ta baggi anna itsura. Maski nu nadduruma i kultura anna paddia-paddian ta kada nasion, maruddu nga egga lagapa makalanno nga suplay na savun anna danum tape regular nga makazigù anna masiguradu tam nga marenu tam anna i ána tam. Kasali ta pabbalin tu marenu ta baggi i passavun anna pabbaggaw tu lima nige tam nga kuman onu manammì tu makan, nu naggafu tam ta kasilias, anna kabalittam nga binaggawan onu sinalianan i diaper na abbing. Makoffun  i passavun anna pabbaggaw ta lima tape ari tam mattakì anna makoffun paga tape malillitan i patay. Makoffun paga yatun tape ari nga mawwarà i delikadu nga virus anna bakteria, yari tu malillitan i pakkakawè. Ta lugar ira nga awan tu kasilias na baleda, awayyada makkokkog tu avvu tapus takkabbadda, kagitta na kingngua na Israelita gari.​—Deuteronomio 23:12, 13.

¹⁶ Mawag gapa tu regular nga mababbalan i sinnuttam anna kanayun nakuan nga presentable. Ari gapa tu mawag nga mangina onu bagu i sinnun na tadday nga Cristiano, ngem mawag tu presentable, marenu, anna disente. (Bibbigammu i 1 Timoteo 2:9, 10.) Maski nu sitaw i diattam, kayà tam nga “mepasingan i pia na tuttuddu nga meyannung ta Dios nga Mammaliag nittam.”​—Tito 2:10.

17. Ngatta mawag tu marenu anna presentable i balay anna pallevu tam?

¹⁷ I balay anna pallevu tam. Maski nu ari nga dakal i baletam, mawag tu kanayun nga marenu anna presentable yatun. Kunnatun gapa ta takay nga usattam nga maki-study anna mallayyagayya. Marenu nakuan i unag anna lawanna. Daddammattam nga makedayaw ta Dios i marenu nga balay anna pallevu. Kunnatun nakuan gapa talaga megafu ta ituttuddu tam ta totolay nga marenu nga Dios si Jehova, daralanna i totolay nga manara-daral ta davvun, anna aranni ngana nga pabbalinan na Pappatulanna tu paraiso i davvun. (Nepakannammu 11:18; Lucas 23:43) Siguradu nga kayà tam nga i balay anna pakkukua tam, ipasinganna ta tanakuan nga marenu tam nga mepappangngo laman nga kuan na totolay ta mappange nga napabagu nga mundo.

18. Kunnasi tam nga merespeto i Kingdom Hall tam?

¹⁸ I lugar nga paddayarayawattam. Megafu ta ayâ tam kani Jehova, mapagaram tam nga irespeto i Kingdom Hall, lugar nga paddayarayawan kani Jehova. Nu egga bagu nga maki-study, kayà tam nga makasta i makagida ta Kingdom Hall tam. Mawag i regular nga pappakarenu anna pammentena tape kanayun nga makasta i itsurana. Merespeto tam i Kingdom Hall nu kuattam i ngamin nga mawayya tam tape kanayun nga makasta i kondisionna. Tadday nga pribilehio i pabboluntario  nga manguffun ta pappakarenu anna pappakappia ta lugar nga paddayarayawattam. (2 Cronicas 34:10) Yatun gabbalaman nga prinsipio i matuttul nu maggarammammung tam ta Assembly Hall onu ta tanakuan paga nga pasilidad nga pagasemblian onu pakkombensionan.

19. Anni mawag nga lillitattam tape kanayuttam nga marenu ta pisikal? Kunnasi nga makoffun nittam i Biblia meyannung taw?

¹⁹ Tape kanayuttam nga marenu ta pisikal, mawag tu lillitattam i bisiu ira, kagitta na passigariliu, pagabuso ta binarayang, anna droga. Ari tu sinaggi-tadday nga netura ta Biblia i ngamin nga madaping nga bisiu nga kukukuan na magaru, ngem nangiyawà tu prinsipio ira nga makoffun tape malippawà tam i pagimamma ni Jehova tatun nga ganna-gannug. Megafu ta ammu tam i pagimamma ni Jehova ta ganna-gannug, i ayâ tam sa i mamaguyu nittam nga kuan i mamagayayà sa. Ikonsidera tam i lima nga prinsipio ta Biblia.

20, 21. Anni klasena nga annangngua i kayà ni Jehova nga lillitattam? Anni i rason nu ngatta mawag nga tuttulattam yatun?

²⁰ “Ngamin danaw ay netabba nittam. Yatun tu pakarennuat-tam i baggi anna espiritu tam ta anni laman nga makaparitta nittam. Kuat-tam tu awan tu pakkurangan na kasanto tam ta pattolay nga sigga-assing ta Dios.” (2 Corinto 7:1) Kayà ni Jehova nga ariattam mainfluwensian ta annangngua nga mamadaping ta baggi anna ta appana-panonò tam. Mawag gafu tu lillitattam i bisiu nga makadaral ta baggi anna ta nonò tam.

²¹ Nangiyawà nittam i Biblia tu importante nga rason nu ngatta mawag tu “pakarennuat-tam i baggi anna espiritu tam ta anni laman nga makaparitta nittam.” Nakagi ta gafú na 2 Corinto 7:1 nga “ngamin danaw ay netabba nittam.” Anni nga tabba? Nepromesa nittam ni Jehova ta nakkapollu nga bersikulo: “Alawatat-takamu. Sakan noka i yama nu ngana.” (2 Corinto 6:17, 18) Daddammammu: Nepromesa ni Jehova nga tangngallan anna ayatannaka kagitta na pangayâ na yama  ta anàna. Ngem tuppalan laman ni Jehova yaw nga promesana nu lillitammu i mamadaping ta “baggi anna espiritu.” Anni mabba kólapa tam nu ipamavuluttam i madaping nga bisiu i makadaral ta nabalor anna madukko nga relasiommu kani Jehova!

22-25. Anni ira nga prinsipio ta Biblia i makoffun nittam tape malillitan i madaping nga annangngua anna bisiu?

²² “Ayatam-mu [si Jehova] nga Dios mu ta interu nga futum, interu nga ikararuam anna interu nga nono mu.” (Mateo 22:37) Yaw i pinaka-importante ta ngamin nga dorob, segun kani Jesus. (Mateo 22:38) Mepappangngo laman gapa tu kunnatun i pangayâ tam kani Jehova. Tape maayâ tam yaya ta interu nga futu, kararua, anna nono, mawag nga lillitattam i annangngua nga mappa-ababba ta inangò tam onu mappangural ta neyawà na Dios nga pakawayya tam nga mannonò.

²³ Si Jehova mismu i “mangiyawa tu inangò, tu pattolay anna ngamin nga ganna-gannug ta ngamin nga totolay.” (Kingngua 17:24, 25) Regalu na Dios i inangò. Megafu ta ayatattam i Nangiyawà, yari tu kayà tam nga irespeto yatun nga regalu. Lillitattam i anni laman nga annangngua onu bisiu nga delikadu ta gawa-gawayyattam, megafu ta ammu tam nga mangipasingan yatun tu kawan na pattagibalor ta regalu nga inangò.​—Salmo 36:9.

²⁴ “Ayatam-mu i ikattolem ta kunna pangaya mu ta baggim.” (Mateo 22:39) Maruddu nga egga efekto na madaping nga annangngua anna bisiu ari laman ta mismu nga magaggangngua tatun, nu ari, kunnatun gapa ta totolay nga egga ta pallevùna. Angngariganna, delikadu i atù na sigariliu ta tadday nga ari massigariliu maski nu magugna laman yatun. I sinni laman nga makatakì ta kasittolena, arianna matuppal i dob na Dios nga ayatan i kasittolay. Ipasinganna gapa yatun nga ari tu kurug nga ayatanna i Dios.​—1 Juan 4:20, 21.

²⁵ “Iparaddam-mu ta totolay tu makimoray ira ta mammaguray ira tuange ta egga ira ta pakawayya, tu minakkimoray ira.” (Tito 3:1) Ta aru nga lugar, bawal i pangiyusa tu karuan nga klase na uru onu droga. Bilang kurug nga Cristiano,  ariattam gumatang, mangalawà, onu mangiyusa tu illegal nga droga.​—Roma 13:1.

26. (a) Anni i mawag nga kuattam tape makapattalupaddian ta ayâ na Dios? (b) Ngatta kapianan nga pattolay i mattalupaddian nga marenu ta pagimamma na Dios?

²⁶ Tape makapattalupaddiattam ta ayâ na Dios, mawag tu kanayun nga marenu tam ta ngamin nga aspeto. Kurug nga mariga nga lillitan anna arayyuan i madaping nga annangngua anna bisiu ngem posible yatun. * Kakuruganna, yaw i kapianan nga pattolay megafu ta kanayun nga tudduan ittam ni Jehova ta pammakapianattam. (Bibbigammu i Salmo 32:8.) I mas nga importante ta ngamin, nu mattalupaddiattam nga marenu, magayayà tam megafu ta ammu tam nga medayaw tam i Dios, nu kunnatun, makapattalupaddiattam ta ayâna.