1. Anni i importante nga kinagi ni Jesus ta ultimo nga gabina?

KURUGA mavurung si Jesus ta disipulona ira turi ta ultimo nga gabina ta davvun. Yari tu nepakimallòna ta Yamana i pammakapianadda: “Ariak-ku nga kiddawan nikaw tu ipanom ira toye ta mundo, ngem paliaram-mu ira ta Demonio. Ari ira nga kukua na mundo, ta kunne niakan nga ari nga kukua na mundo.” (Juan 17:15, 16) Masingan tatun nga napafutuan nga pakimallò ni Jesus i monag nga ayâna ta disipulona ira anna i importansia na dati nga kinagina ta karuan nira: “Ari kamu nga kukua na mundo.” (Juan 15:19) Manawag gafu nga kuruga importante kani Jesus nga mattalupaddian nga nesinna ta mundo i disipulona ira!

2. Anni “i mundo” nga tinukoy ni Jesus?

² Kebalinan na “mundo” nga kinagi ni Jesus i ngamin nga totolay nga nesinna ta Dios nga pammagurayan ni Satanas. Nabbalin ira tu makasarili anna minappakatannang megafu ta aripan ngana ira ni Satanas. (Juan 14:30; Efeso 2:2; 1 Juan 5:19) Kakuruganna, “kontra nakamu na Dios nu makikkofun kamu [tatun nga] mundo.” (Santiago 4:4) Kunnasi gafu nga mesinna ta mundo i ngamin nga mayà mattalupaddian ta ayâ na Dios nu egga gamma ira ta mundo? Ikonsidera tam i lima nga gannug nga awayya tam kuan: mattalupaddian nga matalò anna neutral, labanan i espiritu na mundo, siguraduan nga disente i sinnun anna itsura, mattolay tu simple, anna usan i kumpleto nga espiritual nga armas.

3. (a) Ngatta ari nga nakipartisipa si Jesus ta pulitika ta kaggawanna? (b) Ngatta makagi nga mangibaggi kani Cristo i natullò nga disipulona ira? (Innammu gapa i footnote.)

³ Imbes nga makipartisipa ta pulitika ta kaggawanna, kanayun nga nepoppollu ni Jesus i pangilayyagayya ta Pappatulan na Dios, i mappange nga gobierno ta langì nga yaya i mabbalin tu Patul. (Daniel 7:13, 14; Lucas 4:43; 17:20, 21) Yatutta nakagina kani Poncio Pilato nga Gobernador na Roma: “I pammagurayak-ku ay awan toye ta utun na davvun.” (Juan 18:36) Paparigan na matalò ira nga aripanna i makasta nga ehemplona gukaban na pammakatalòda sa anna ta Pappatulanna, anna gukaban na pangilammuyagda tatun nga Pappatulan ta interu mundo. (Mateo 24:14) “Sikami gafu i mangibaggi kani Cristo,” netura ni apostol Pablo, “ipakimemallo mi nga kagitta na si Cristo mismu i makimemallo nikamu: makipammapia kamu ta Dios!” *​—2 Corinto 5:20.

4. Kunnasi nga nepasingan na ngamin nga kurug nga Cristiano nga matalò ira ta Pappatulan na Dios? (Innammu i kahon nga  Neutral i Nakkapollu ira nga Cristiano.)

⁴ Megafu ta irepresenta na embahador ira i tanakuan nga nasion onu lugar, ariadda makiparte ta maski anni nga aktibidad na nasion nga nakadestinuadda; neutral ira kanayun. Ngem suportan na embahador ira i gobierno na nasion nga irepresentada. Kunnatun gapa ta natullò nga disipulo ira ni Cristo nga i ‘kurug nga lugar da ay ta langi.’ (Filipos 3:20) Kakuruganna, megafu ta matalikarag nga pallayyagayyada, minillion ngana i noffunadda nga tanakuan nga “karneru” ni Cristo tape ‘makipammapia ta Dios.’ (Juan 10:16; Mateo 25:31-40) Suportan gapa na tanakuan nga “karneru” i natullò nga wawwaragi ni Cristo. Kanayun nga neutral ta  pulitika yaw nga dua nga grupo. Suportadda i Mesianiko nga Pappatulan.​—Bibbigammu i Isaias 2:2-4.

5. Kunnasi nga neruma i kongregasion Cristiano ta Israel gari? Kunnasi nga mepasingadda yaw?

⁵ Ari laman tu i kinamatalò kani Cristo i rason nu ngatta  neutral i Cristiano ira. Ari tu kagitta na Israel gari nga maddian laman ta lugar nga neyawà nira na Dios, parte ittam na internasional nga pawwaragi. (Mateo 28:19; 1 Pedro 2:9) Yari tu, nu suportattam i pulitikal ira nga partido, ari tu marenu i konsensia tam nga mallayyagayya anna madaral i pattaraddetam nga Cristiano. (1 Corinto 1:10) Fuera paga tatun, nu egga gerra, siguradu nga makalabattam i kapangngurug tam ira nga nebilin nga ayatattam. (Juan 13:34, 35; 1 Juan 3:10-12) Egga gafu makasta nga rason nu ngatta nekagi ni Jesus ta disipulona ira nga ariadda makiparte ta gerra. Nekagina paga lagu tu ayatadda i mangontra nira.​—Mateo 5:44; 26:52; innammu i kahon nga “ Neutral Ngà Kari Kanayun?”

6. Anni i efekto na dedikasiottam ta Dios ta relasiottam kani Cesar?

⁶ Bilang Cristiano, naddedika tam ta Dios, ari nga ta tolay, organisasion, onu nasion. Kagian na 1 Corinto 6:19, 20: “Ari ngana tu sikamu i makakkua ta baggi nu, nu ari i Dios. Ginatang nakamu ta mangina.” Yari tu, iyawà na disipulo ira ni Jesus ta “Emperador” onu ta makagi nga Cesar i kekakua, vugi, anna relatibo nga pakimoray. Ngem iyawàda “ta Dios i kukua ira na Dios.” (Marcos 12:17; Roma 13:1-7) Kasali taw i paddayarayaw, interu-kararua nga ayâ, anna matalò nga pattuppalda. Nu kawagan, sigga-paran ira nga matay para ta Dios.​—Lucas 4:8; 10:27; bibbigammu i Kingngua 5:29; Roma 14:8.

7, 8. Anni i “espiritu na mundo”? Kunnasi nga “mammaguray” yatun ta totolay nga ari mamarulo ta uray na Dios?

⁷ Makapattalupaddian paga i Cristiano ira nga nesinna ta mundo nu labanadda i marake nga espiritu. Netura ni Pablo: ‘Ari tu i espiritu na mundo i inalawa tam, nu ari i espiritu nga zinog na Dios.’ (1 Corinto 2:12) Nekagina ta taga-Efeso: “Turi nga tiempo, sinuttul nu i marakay nga annangngua noye na mundo. Nakimoray kamu ta pakawayya  na marakay nga espiritu ira nga mammaguray sangoye ta totolay nga ari nga mamarulo ta uray na Dios.”​—Efeso 2:2, 3.

⁸ Tukuyan na “espiritu na mundo” i ari masingan anna masikan nga fuersa nga manginfluwensia ta totolay nga ari mattuppal ta Dios anna mangngua ta “karagatan na baggi, gannug ira nga makatenta ta mata.” (1 Juan 2:16; 1 Timoteo 6:9, 10) Masikan i “pakawayya” na yatun megafu ta makatenta anna ari mataga-tagenò i appanna, ari nga magimmang anna egga ta maski sitaw i influwensiana. “Mammaguray” gapa yatun ta totolay nga ari mamarulò ta uray na Dios gukaban na sesenù nga panginfluwensiana nira nga ipasingan i ari-makadios nga kualidad​—makasarili, minappakatannang, ambisioso, parrebelde ta autoridad na Dios anna ta moral nga estandartena. * Kayà na kagian, sesenù nga imula na espiritu na mundo ta futu na totolay i kualidad ira na Demonio.​—Juan 8:44; Kingngua 13:10; 1 Juan 3:8, 10.

9. Kunnasi nga mainfluwensian na espiritu na mundo i nonò anna futu tam?

⁹ Talaga kari nga posible nga maggamù ta nonò anna futu tam i espiritu na mundo? Wan, nu ariattam magimmugug. Kagian na Proverbio 4:23, “I pinaka-importante ta ngamin, immugurammu i futum, ta yatun i paggafuan na inangò.” Mekunnay tatun, maruddu nga ari mataga-tagenò i pamegafu na panginfluwensia na espiritu na mundo. Awayyana nga gukaban na kakavulu nga gitta na masippo mabba ngem ta kakuruganna, awan tu ayâda kani Jehova. (Proverbio 13:20; 1 Corinto 15:33) Puede nga mainfluwensiakka gukaban na kuestionable ira nga libru onu magazina, pornograpiko onu apostata nga site ta Internet, ari tu mepangngo nga dibersion, anna agresibo nga isport. Kakuruganna, maski sinni onu maski anni nga mangipasingan tu appana-panonò ni Satanas onu na marake nga sistemana.

10. Kunnasi tam nga malabanan i espiritu na mundo?

 ¹⁰ Kunnasi tam nga malabanan i delikadu nga espiritu na mundo tape makapattalupaddiattam ta ayâ na Dios? Makua tam yatun nu approbetsattam tu mapia i espiritual ira nga probision ni Jehova anna gukaban na kanayun nga pangipakimallò ta uffun na masanto nga espiritu. Mas makapangngua si Jehova anne ta Demonio onu ta marake nga mundo nga egga ta kontrol ni Satanas. (1 Juan 4:4)  Kuruga importante gafu nga mattalupaddiattam nga madukko kani Jehova gukaban na pakimallò!

11. Kunnasi nga mainfluwensian na espiritu na mundo i estandarte tam ta sinnun?

¹¹ Masingan ta sinnun, itsura, anna ta kinamarenu ta baggi na tadday nga tolay nu anni nga espiritu i manginfluwensia sa. Ta aru nga lugar, kuruga naggukag i estandarteda ta sinnun yari tu nakagi na tadday nga komentarista ta telebision nga ari mabbayag, ariammu ngana mapadduma i hostes ta ari nga hostes. Nainfluwensian gapa maski danuri malammaginganay ta kunnaw nga assinnun​—“ababbarabba anna ari tu disente,” segun ta report na tadday nga diariu. Ipasingan gapa na nawarà nga klase na assinnun i rebelyoso nga espiritu kunne na gapa ta kawan na dignidad anna respeto ta baggi.

12, 13. Anni ira nga prinsipio i mangigiya nakuan ta assinnun anna ta itsura tam?

¹² Bilang aripan ni Jehova, mawag laman nga disente i itsura tam. Marenu, makasta, anna mepangngo ta okasion i assinnuttam. Kanayun nakuan nga “mepangngo anna umangay laman” i itsura tam kunne na gapa ta “mapia nga pangnga-pangngua” nga mepangngo ta lallaki onu babbay nga “makkagi tu nespirituan i attolay da.” Siempre, kuattam yatun tape makapattalupaddiattam ta ayâ na Dios, ari nga tape dayawadda i makasta nga sinnuttam. (1 Timoteo 2:9, 10; Judas 21) Wan, kayà tam nga i “mapia nga affutu-futuan” nga yatun i “kuruga mangina ta pagimamma na Dios” i pinakamakasta nga sinnuttam.​—1 Pedro 3:3, 4.

¹³ Daddammammu gapa nga egga efekto na assinnun anna na itsura tam ta pagimamma na tanakuan ta kurug nga paddayarayaw. Neyusa na 1 Timoteo 2:9 i termino nga “mepangngo.” Ngem i orihinal nga Griego nga termino para ta “mepangngo,” tukuyanna i monag nga respeto, pappabbaw, anna i pangikakua ta panageno anna opinion na tanakuan. Mas importante gafu nga ikonsidera tam i konsensia na tanakuan  anne ta kepangngattattam nga mappili tu sinnun onu nu kunnasi i itsura tam. I pinaka-importante ta ngamin, kayà tam nga medayaw si Jehova, i totolena, anna irekomenda i baggi tam bilang ministro na Dios, nga ‘kuan i ngamin ta keraya-rayaw na Dios.’​—1 Corinto 4:9; 10:31; 2 Corinto 6:3, 4; 7:1.

14. Anni ira i iyavùmu ta baggim meyannung ta itsura anna kinamarenu?

¹⁴ Nu maki-study onu makiparte tam ta ministerio, mas kawagan tu marenu anna disente tam. Iyavùmu ta baggim: ‘Kappasiran kari i itsurà? Madaping anna tanakuan kari i agugku? Mepasiranan kari i tanakuan megafu niakan? Mas importante kari niakan i kepangngattakku taw nga ganna-gannug anne ta pabbalikku tu kualipikado ta pribilehio ta kongregasion?’​—Filipos 4:5; 1 Pedro 5:6.

15. Ngatta ari nga nangiyawà i Biblia tu detalyado nga bili-bilin meyannung ta assinnun, itsura, anna kinamarenu?

¹⁵ Ari nga mangiyawà i Biblia tu detalyado nga bili-bilin ta Cristiano ira meyannung ta sinnun, itsura, anna kinamarenu. Ari ittam fugaddan ni Jehova ta lallaguretam nga mappili onu ta pangiyusa ta abilidad tam nga mannonò. Kayàna lallagu nga mannakam ittam ta nespirituan nga marrason nebase ta prinsipio ira na Biblia nga “mapenam ngana nga maningan ta nadduman na mapia anna marakay.” (Hebreo 5:14) I pinaka-importante kayàna nga mapaguyu ittam na ayâ​—ayâ  ta Dios anna ta kasittolay. (Bibbigammu i Marcos 12:30, 31.) Yari tu aru i puede tam nga pappilian nu kunnasi i itsura tam anna estilo na sinnuttam. Kakuruganna, madduruma i estilo na sinnun na aripan ira ni Jehova nu mattaradday ira maski sitaw nga nasion i diadda.

16. Kunnasi nga neruma i espiritu na mundo ta tuttuddu ni Jesus? Anni ira i ipakkiavu ta baggi tam?

¹⁶ Minangngilogò i espiritu na mundo anna minillion i influwensianna tape nonopadda nga kuartu anna material nga pakkukua i paggafuan na pagayayà. Ngem kinagi ni Jesus: “Ari tu i karu na kukua ira i paggukuran ta kurug nga pattolay.” (Lucas 12:15) Ari nga ituttuddu ni Jesus i asetisismo, onu i sobra nga pangiyetù ta baggi. Netudduna nga i kurug nga pagayayà ay maekspiriensa danuri sigga-nonò ta espiritual nga kawagadda anna danuri simple i pattoleda—nakasentro ta espiritual  nga ganna-gannug. (Mateo 5:3; 6:22) Iyavùmu ta baggim: ‘Talaga kari nga kurugakku i netuddu ni Jesus, onu nainfluwensiannà ngana na “yama na ngamin nga siri onu laddug”? (Juan 8:44) Anni kari i ipasingan na kakkagian, gakkag, prioridad, anna na pattolè?’​—Lucas 6:45; 21:34-36; 2 Juan 6.

17. Anni ira i karuan nga bendision nga malawà danuri simple i pattoleda?

¹⁷ Kinagi ni Jesus nga “mapakurug tu hustu i ka-uto na Dios gafu ta resulta na nga masingan.” (Mateo 11:19) Ikonsidera tam i karuan nga benefisio nga malawà danuri simple i pattoleda. Talaga mabbanna-bannayan ira megafu ta passerbida para ta Pappatulan. (Mateo 11:29, 30) Malillitadda i nepallò nga pavvuru-vurung, kunne na gapa ta mental anna emosional nga takì. (Bibbigammu i 1 Timoteo 6:9, 10.) Megafu ta kontento ira ta pakawagadda, mas aru i tiempoda ta familia anna ta kapangngurugda. Mas masingngo paga katurugda. (Eclesiastes 5:12) Natagenòda mismu nga dakal i pagayayà na pangiyawà megafu ta pangnguada ta ngamin nga mawayyàda. (Kingngua 20:35) ‘Dakal i pagiddanamada’ anna memammo i nonòda anna kontento ira. (Roma 15:13; Mateo 6:31, 32) Talaga awan tu nekegittanna yaw nga bendision!

18. Anni i kagian na Biblia meyannung ta kontra tam anna ta appanna ira, anna ta klase na pakiyarubattam?

¹⁸ Maproteksionan gapa ta espiritual danuri mattalupaddian ta ayâ na Dios kontra ta appan ira ni Satanas. Kayà ni Satanas nga mawawan na Cristiano ira i kurug nga pagayay kunne na gapa ta mannanayun nga inangò. (1 Pedro 5:8) “Ari tu totolay i arubangat-tam,” kinagi ni Pablo, “nu ari i pakapangngua ira nga ari masingan, nga mammaguray ta interu mundo toye ta maddagga-raggun nga tiempo nga maribbo. Danaw i marakay ira nga espiritu nga egga ta neravvunan ira nga pammaguray.” (Efeso 6:12) Kebalinan na “arubangat-tam” nga ari tu arayyu i kalaban, egga laman  ta pallevù. Kasali ta “mammaguray ta interu mundo” i gobierno, autoridad, anna lider na nasa-nasion. Kebalinanna yatun nga talaga planado anna naorganisa i pangatake na marake ira nga espiritu.

19. Anni ira i nespirituan nga armas na Cristiano?

¹⁹ Awayya tam lagapa mangaffù kontra kani Satanas maski nu egga pakkafian anna limitasiottam. Kunnasi? Gukaban na pangiyusa tam ta kumpleto nga “armas nga maggafu ta Dios.” (Efeso 6:13) Kagian na Efeso 6:14-18 meyannung tatun: “Yatun tu mappara-parak-kamu. Ipay nu tu kunna sinturon i kakurug, anna itakkag nu ta gakaw nu i katunung. I passapatus nu ay i aya nu nga mangilammuyag ta Mapia nga Dumug na imammo. Ilanno nu paga taw ira i angngurug tu kunna kalatag anna pangaddo nu ta ngamin nga umafa-afi nga pana na Demonio. Ipay nu gapa tu kunna panakkag ta ulu nu i kapaliag, tuange ta uvovug na Dios tu kunna espada nga iyawa na Espiritu. Kuan nu ngamin danaw nga sigga-pakimallo, nikamu nga makkiddaw ta uffun na Dios. Ta pangirollu na Espiritu, makimallo kamu ta maski anni nga tiempo.”

20. Kunnasi nga neruma i paddia-paddiattam ta literal ira nga suddalu?

²⁰ Naggafu ta Dios i nespirituan nga armas tam yari tu siguradu nga maprotektattam, basta usattam kanayun yatun. Awan tu immang na Cristiano ira nga makillaban, ari tu kagitta na literal ira nga suddalu nga egga tiempo nga ariadda makigerra. Magimmang laman ira sonu nadaral ngana na Dios si Satanas anna netabbòna ngana i marake ira nga espiritu ta araralam nga avvù. (Nepakannammu 12:17; 20:1-3) Awayyana tu egga ira pakkafian anna marake nga karagatan na futu tam. Ngem mawag tu mappursigi tam nga ‘penaman i baggi nga magattam anna gaggaddan tu mapia i nono tam’ tape matalò nga makapasserbi tam kani Jehova. (1 Corinto 9:27) Kakuruganna, mas nga kavvuru-vurung nu ariattam makillaban!

21. Kunnasi tam nga mangaffù ta espiritual nga laban?

 ²¹ Fuera paga tatun, ariattam mangaffu ta laban gukaban laman na sikattam. Yari tu neperaddam nittam ni Pablo nga “makimallo ta maski anni nga tiempo” gukaban na espiritu. Mawag gapa tu magginna tam kani Jehova gukaban na paggigiammu ta Uvovugna anna kanayun nga pakikavulu ta kaparehu tam nga “suddalu,” megafu ta ari tam tattadday taw nga laban! (Filemon 2; Hebreo 10:24, 25) Danuri matalò taw ira nga aspeto, ariadda laman nga mangaffù, medefensada paga i pangurugda nu makuestion yatun.

22, 23. (a) Ngatta sigga-parattam nakuan kanayun nga mangidefensa ta pangurug tam? Anni ira i iyavùmu ta baggim? (b) Anni i magigiammu ta tumunug nga kapitulo?

²² Kinagi ni Jesus tu “ari kamu nga kukua na mundo” yari tu “ikalussaw nakamu.” (Juan 15:19) Mawag gafu tu sigga-paran i Cristiano ira nga idefensa i pangurugda. Ngem kuadda yatun nga malumamo anna sigga-pammakakua. (Bibbigammu i 1 Pedro 3:15, 16.) Iyavùmu ta baggim: ‘Mantindiakku kari nu ngatta determinado i Saksi ira ni Jehova nga ari tumuttul ta kayà na magaru? Nu mepaarubang ngà ta kunnatun ira nga situasion, talaga kari nga kumbinsido ngà tu fustu i Biblia anna i mekatalò anna nannonò nga doroban? (Mateo 24:45; Juan 17:17) Nu kuakku i fustu ta pagimamma ni Jehova, sigga-paran ngà kari nga mabbalin tu neruma anna ariakku ipasiran yatun?’​—Salmo 34:2; Mateo 10:32, 33.

²³ Ngem maruddu nga ariattam mataga-tagenò i kapurueba na pakkaraga tam nga mattalupaddian nga nesinna ta mundo. Angngariganna, kagitta na nekagi ngana, influwensian na Demonio i aripan ira ni Jehova gukaban na maka-mundo nga dibersion. Kunnasi tam nga makapili tu mepangngò nga dibersion nga kurug nga makapabannay anna mattalupaddian nga marenu i konsensia tam? Magigiammu yatun ta tumunug nga kapitulo.