1. Anni klasena nga totolay i iyaranni mismu ni Jehova sa? Ngatta mawag tu kanayudda nga kuan i makapagayayà ta Yafu?

KINAGI ni Jesus nga “danuri i kurug nga maddaya-rayaw . . . daya-rayawad-da [i Yama] ta Espiritu anna kakurug, ta i kuddanatun i aleran na Yama tu maddaya-rayaw sa.” (Juan 4:23) Nu nakaleg si Jehova tu kunnatun nga totolay, nga kagittam, iyarannina ira sa anna ta Anâna. (Juan 6:44) Daka-dakal nga pribilehio yatun! Ngem danuri mangayà ta kinakurug, mawag tu “ammuan nu nakuan nu anni i makapagayaya ta Yafu” megafu ta malalaki nga mangilloko si Satanas.​—Efeso 5:10; Nepakannammu 12:9.

2. Ipakanawagmu i pagimamma ni Jehova ta totolay nga mangikivu tu falso ta kurug nga paddayarayaw.

² Nonopammu i nesimmu aranni ta Bakulug na Sinai turi ta nekiddaw na Israelita kani Aaron nga ipaddayanna ira tu dios. Minanugù si Aaron tapus nagangngua yaya tu vulawan nga baka nga mangirepresenta kanu kani Jehova. Kinagina: “Egga selebrasion para kani Jehova sonu umma.” Pinagurayan kari ngana laman ni Jehova yaw nga pakkivu na kurug anna falso nga paddayarayaw? Ari. Kakuruganna, nebilinna nga mapatay i ma-3,000 nga naddayarayaw ta idolo tatun nga aggaw. (Exodo 32:1-6, 10, 28) Anni i magigiammu tam taw? Nu kayà tam nga mattalupaddian ta ayâ na Dios, mawag tu ariattam “maniggeg tu maritta” anna ariattam ipamavulun nga makivuan tu laddug i kinakurug.​—Isaias 52:11; Ezekiel 44:23; Galacia 5:9.

3, 4. Ngatta mawag tu ikonsidera tam i prinsipio ira na Biblia tape mammuattam nu mepangngò i popular ira nga kostumbre anna selebrasion?

 ³ Turi ta natay i apostoles nga mangifugag tu apostasia, makaparaddam ta danuri appe-Cristiano nga awan tu ayâda ta kinakurug, pinegafuanadda i nagangngua tu pagano ira nga kostumbre, selebrasion, anna sagrado kanu nga okasion nga inalawàda nga para gapa ta Cristiano. (2 Tesalonica 2:7, 10) Durante nga gigiammuammu i meyannung taw ira nga selebrasion, innammu nu kunnasi nga ipasinganna yatun i espiritu na mundo, ari tu espiritu na Dios. Ta kakuruganna, pare-parehas laman i selebrasion ira ta mundo: Makatenta ta nepattaggan nga pakkaraga, anna suportanna i falso nga tuttuddu anna espiritismo​—i panakkilalan ta “Madumu-rumug nga Babilonia.” * (Nepakannammu 18:2-4, 23) Takkilalammu gapa nga nasingan mismu ni Jehova i kannama-nama nga pagano nga annangngua na relihion nga naggafuan na aru nga popular nga kostumbre. Siguradu nga kannama-nama gapa sa yatun ira nga kostumbre ta kaggawattam. Ari kari tu i pagimamma ni Jehova i pinaka-importante nittam?​—2 Juan 6, 7.

⁴ Bilang Cristiano, ammu tam nga egga ira selebrasion nga ari tu makapagayayà kani Jehova. Ngem mawag tu talaga determinado ittam nga ari vuluvuga makiparte tatun. Repasuattam i rason nu ngatta kalussaw ni Jehova i kunnatun nga selebrasion. Nu kunnatun, mas determinado tam nga lisian i maski anni nga makefugag nittam nga mattalupaddian ta ayâ na Dios.

5. Ngatta makasiguradu tam nga ari nga neyanà si Jesus ta Disiembre 25?

⁵ Awan tu kinagi na Biblia nga neselebra i kaggawan na  nekeyanà ni Jesus. Kakuruganna, awan tu makannammu ta eksakto nga petsa na nekeyanàna. Ngem makasiguradu tam nga ari yaya neyanà ta Disiembre 25, nga tiempo na grabe i lammin ta nakeyanakanna. * Netura ni Lucas nga ‘naddian i mappastor ira ta tana-tana’ nga manangngal ta aya-ayamda. (Lucas 2:8-11) Ta vulan na Disiembre, grabe i lammin anna maguru-uran tu yelo ta Betlehem, yari tu metallung i aya-ayam anna imposible nga “egga i mappastor ira nga maddian ta tana-tana anna manangngal ta aya-ayam da ta gabi.” Fuera paga tatun, minay da Jose anna Maria ta Betlehem megafu ta nebilin ni Cesar Augusto nga merehistro i totolay. (Lucas 2:1-7) Imposible gapa nga ibilin ni Cesar ta totolay, nga kalussoda i pammaguray na Roma, nga mabbiahe ta siudad nga nakeyanakan na ginafuadda maski nu grabe i lammin.

6, 7. (a) Sitaw i naggafuan na aru nga kostumbre ta Krismas? (b) Anni i nadduman na pangiyawà nu Krismas anna na pangiyawà na Cristiano?

⁶ Ari nga nebase ta Biblia i Krismas. Naggafu yatun ta pagano ira nga okasion gari, kagitta na Saturnalia na Roma nga selebrasion para kani Saturn, i dios na agrikultura. Segun gapa ta kalkulasiodda, iselebra na deboto ira ni Mitra nga dios-bilag ta Disiembre 25, i “aggaw na nekeyanà na ari-maffù nga bilag,” kagian na New Catholic Encyclopedia. “Namegafu i Krismas ta tiempo nga kuruga masikan i influwensia na paddayarayaw ta bilag ta Roma,” mattallu-siglo kabalin na patay ni Cristo.

⁷ Nu masselebra i pagano ira, maffiesta anna marregalu ira ta kataggi-tadday—kostumbre nga makua ta Krismas. Kunnatun gapa ta kaggawattam, marregalu i totolay ta kataggi-tadday, ngem ari tu nebase yatun ta prinsipio na 2 Corinto 9:7: “Mawag gafu tu mangiyawa i kataggi-tadday segun ta madisidi na nga iyawa, anna awan tu taki na nonô na, onu nafersa laman.”  Napafutuan nga mangiyawà i kurug ira nga Cristiano. Ari nga nakadepende ta partikular nga petsa i pangiyawàda anna awan tu ekspektadda nga katalina. (Lucas 14:12-14; bibbigammu i Kingngua 20:35.) Fuera paga tatun, ipappabalòda nga ariadda madammakkan megafu ta sobra nga paggasto anna malillitadda i makagatù kada Krismas.​—Mateo 11:28-30; Juan 8:32.

8. Narregalu kari i astrologo ira kani Jesus megafu ta nekeyanàna? Ipakanawag.

⁸ Ngem baka aru i mangirason: Ari kari tu narregalu gapa kani Jesus i astrologo ira turi ta neyanà yaya? Ari. Pangipasingan laman yatun tu respeto ta importante nga tolay, nga negagangay nga kostumbre turi ta tiempo na Biblia. (1 Patul Ira 10:1, 2, 10, 13; Mateo 2:2, 11) Kakuruganna, ari nga minay i astrologo ira ta mismu nga gabi na nekeyanà ni Jesus. Ari nga bagu neyanà si Jesus anna awan yaya ta lutung onu pakkananan na ayam, egga ngana yaya ta balay.

9. Anni i nesimmu ta dua nga passelebra tu aggaw na nekeyanà nga nakagi ta Biblia?

⁹ Maski nu makapagayayà nu egga meyanà nga abbing, awan tu nakagi ta Biblia nga neselebra na aripan ira na Dios i aggaw na nekeyanàda. (Salmo 127:3) Nakattammadda panò laman nga nerekord ta Biblia? Ari. Egga gapa nakagi ta Biblia nga nasselebra tu aggaw na nekeyanàda​—si Faraon na Ehipto anna si Herodes Antipas. (Bibbigammu i Genesis 40:20-22; Marcos 6:21-29.) Ngem parehas nga ari tu makasta i nesimmu taw nga okasion—mas ngana ta passelebra ni Herodes Antipas megafu ta nepagappòna i ulu ni Juan Bautista.

10, 11. Anni i pagimamma na Cristiano ira gari ta birthday, anna ngatta?

¹⁰ Kagian na The World Book Encyclopedia nga i Cristiano  ira gari, “nekonsiderada nga pagano nga kostumbre i passelebra ta kaggawan na nekeyanà na maski sinni.” Angngariganna, mangurug i Griego ira gari nga egga espiritu nga mapprotekta ta kada tadday, nga presente ta nekeyanà na tolay anna yatun kanu i manangngal sa. Kagian na libru nga The Lore of Birthdays: “Egga misterioso nga koneksionna yaw nga espiritu ta dios nga i kaggawan na nekeyanàna ay parehas ta nekeyanà na abbing.” Nabayag ngana gapa nga egga koneksion na birthday ta astrolohiya anna horoscope.

¹¹ Ari laman nga megafu ta pagano anna espiritistiko nga naggafuan na selebrasion ira i rason nu ngatta ari nga neselebra na aripan ira na Dios gari i birthday, ariadda neselebra yatun megafu ta prinsipioda. Ngatta? Napakalinnò anna masippò ira. Ariadda nonopan nga kuruga importante i nekeyanàda yari tu mawag nga meselebra. * (Mikas 6:8; Lucas 9:48) Zinayarayoda lallagu si Jehova anna nappabalò ira sa magefu ta mabalor nga inangò nga regaluna. *—Salmo 8:3, 4; 36:9; Nepakannammu 4:11.

12. Ngatta mas makasta i aggaw na patay tam anne ta aggaw na nekeyanà tam?

¹² Egga ta memoria na Dios danuri natay nga matalò sa. Siguradu nga paginnolayanna ira. (Job 14:14, 15) Kagian na Eclesiastes 7:1: “I mapia nga ngagan ay mas makasta anne ta mapia nga denu, anna i aggaw na patay ay mas makasta anne ta aggaw na nekeyanà.” Tukuyan na “mapia nga ngagan,” i makasta nga reputasiottam ta Dios megafu ta matalò nga passerbi tam sa. Daddammattam nga i patay ni Jesus i tattadday laman nga nebilin ta Cristiano ira nga iselebrada, nga awan  vuluvuga tu koneksionna ta aggaw na nekeyanà.​—Hebreo 1:3, 4; Lucas 22:17-20.

13, 14. Naggafuan na popular nga kostumbre meyannung ta Easter?

¹³ Meselselebra i Easter ta yatun kanu i nekapaginnolay ni Cristo, ngem ta kakuruganna, naggafu yatun ta falso nga relihion. I ngagan ngana laman nga Easter ay konektadu kani Eostre, onu Ostara, i Anglo-Saxon nga diosa na pallattuag na bilag anna na primavera. Anni gapa i koneksion na illug anna kuneho ta Easter? I illug ay “popular nga simbolo na bagu nga pattolay anna paginnolay,” kinagi na Encyclopædia Britannica. Nabayag ngana gapa nga meyusa i kuneho nga simbolo na paganâ. Yari tu ta kakuruganna, tadday nga ritual yatun na maddayarayaw ta diosa na paganâ i Easter, ari tu passelebra ta paginnolay ni Jesus. *

¹⁴ Alawatan kari ni Jehova i kannama-nama nga ritual nga panaddamman ta paginnolay na Anâna? Ari pulus! (2 Corinto 6:17, 18) Kakuruganna, awan gamma tu bilin na Biblia nga meselebra i nekapaginnolay ni Jesus. Mas paga gafu marake i passelebra tatun para kani Easter.

15. Anni i naggafuan na Passelebra tu Aggaw na Inammatay?

¹⁵ Anni i naggafuan na Passelebra tu Aggaw na Inammatay? Ta karuan nga lugar, magalan gapa yaw nga selebrasion tu Halloween, nga meselebra ta gabi nige na Inammatay. Popular yatun megafu ta annamay, arang, anna tanakuan paga ira nga kananassing nga dekorasion anna kostium. Naggafu yaw nga selebrasion na totolay gari nga Celt ta Britania anna Ireland. Masselebra ira ta full moon nga pinaka-aranni ta Nobiembre 1 para ta Samhain, kebalinanna, “Pangultimuan na  Tiempo na Patu.” Mangurug ira nga ta Samhain, nalsa i harang na totolay anna i espiritu ira yari tu makangay ta davvun i mapia anna marake nga espiritu. Manoli kanu ta babaleda i kararua ira na natay, yatutta mangitunnag gapa i familiada tu makan anna menum tape ariadda mapalussaw i bisitada nga amang onu banig. Pagano gafu nga kostumbre i selebrasion ta Aggaw na Inammatay, kagitta na pangitunnag tu makan anna pangidasal ta natay ira.

16, 17. (a) Ngatta mawag tu ikonsidera na Cristiano i prinsipio ira na Biblia nu meyannung ta lokal nga kostumbre ta kasal? (b) Anni i mawag nga nonopan na Cristiano ira nu meyannung ta pangiwarsi tu baggà onu tanakuan paga?

¹⁶ Ari mabbayag, “i ngaral na makkasal ay ari ngana nga maginna” ta Madumu-rumug nga Babilonia. (Nepakannammu 18:23) Ngatta? Megafu ta espiritistiko nga annangnguana nga makadaping ta pagatawa namegafu turi ta kaggawan na kasal.​—Marcos 10:6-9.

¹⁷ Nadduruma i kostumbre na kada nasion. Gittana makasta gapa i karuan nga kostumbre ngem awayyana tu naggafu yatun ta annangngua ira na Babilonia nga makeyawà kanu tu ‘suerte’ ta magatawa onu ta bisitada. (Isaias 65:11) Kasali taw nga tradision i pangiwarsi tu baggà onu tanakuan paga. Awayyana tu naggafu yaw ta pangurug nga makapagayayà ta marakay nga espiritu i makan tape ariadda nga dannalan i nobio anna nobia. Nabayag ngana gapa nga egga misterioso nga koneksion na baggà ta paganâ, pagayayà, anna ta apaddu nga pattolay. Manawag gafu nga mawag tu lillitan na ngamin nga mayà mattalupaddian ta ayâ na Dios i kunnatun nga madaping ira nga kostumbre.​—Bibbigammu i 2 Corinto 6:14-18.

18. Anni nga prinsipio ira ta Biblia i makoffun ta makkasal anna ta magatende ira?

¹⁸ Lillitan gapa na aripan ira ni Jehova i kostumbre na totolay na mundo nga makalsa tu dignidad na kasal anna makapakonsensia ta tanakuan. Angngariganna, ibitada i mangiyawà  tu mensahe nga makatakì ta bagu-kasal anna ta tanakuan, onu mangilloko anna mangikagi tu gannug nga kepasiranadda. (Proverbio 26:18, 19; Lucas 6:31; 10:27) Lillitadda gapa i magarbo nga selebrasion nga mangipasingan tu “pappara-parayag na tolay,” imbes nga kinapakalinnò. (1 Juan 2:16) Nu planom i makkasal, ariammu kattamman nga kayà ni Jehova nga espesial anna makapagayayà i kasalmu nga awan vuluvuga tu pabbabawyammu nu keraddammammu. *

19, 20. Anni i kagian na sekular nga referensia meyannung ta naggafuan na pat-toast? Ngatta ari nga mat-toast i Cristiano ira?

¹⁹ Negagangay ngana nga kostumbre i pat-toast ta kasal anna ta tanakuan paga nga okasion. Kinagi na 1995 International Handbook on Alcohol and Culture: “Awayyana tu sekular nga senial i pat-toast nga naggafu ta kostumbre gari nga pangitavvung tu sagrado nga likido ta dios ira​—daga onu binarayang, katali na tadday nga kiddaw, pakimallò nga nasumario ta uvovug ira nga ‘mannayun nakuan i pattolem!’ onu ‘makasta nakuan kanayun i gawa-gawayyammu!’”

²⁰ Kurug tu aru nga totolay i ari makannammu nga egga koneksion na pat-toast ta relihion onu ta rehiya onu inaanito nga kostumbre. Ngem mebilang lagapa i kostumbre nga pangitayag tu basu nga pakkiddaw tu bendision ta “langì”​—dian na fuersa nga mas makapangngua anne ta tolay. Ari nga mekunnay yatun ta ituttuddu na Biblia.​—Juan 14:6; 16:23. *

21. Anni ira nga selebrasion i mawag tu lillitan na Cristiano ira maski nu awan gamma tu koneksionna ta relihion, anna ngatta?

²¹ Masingan i alistu nga paggukag na estandarte na mundo​—tadday nga uso nga direkta onu ari direkta nga ipoppollu  na Madumu-rumug nga Babilonia​—ta karuan nga nasion nga masselselebra kada dagun tu karnaval onu Mardi Gras. Fiesta yatun nga mangipagiraw tu tapáng nga abbayle anna immoral nga istilo na pattolay na bakla anna tomboy. Mepangngò kari magatende tatun onu maggiraw danuri mangayâ kani Jehova? Talaga kari nga ikalussoda i marake nu magatende onu maggiraw ira? (Salmo 1:1, 2; 97:10) Anni mabba kastana nu maparigattam i salmista nga nangipakimallò tu: “Iyarayyum i matà ta gannug ira nga awan tu kwenta da”!​—Salmo 119:37.

22. Anni nga situasion nga awayya na Cristiano i maddesision mekunnay ta konsensiana nu makiparte yaya ta selebrasion onu awan?

²² Ta kaggawan na selebrasion ira, ibita na Cristiano i maski anni nga gannug nga awayya nonopan na karuan nga makipapparte yaya ta selebrasion. Netura ni Pablo: “Anni laman i kuan nu, kuman onu uminum, kuan nu ngamin yatun ta keraya-rayaw na Dios.” (1 Corinto 10:31; innammu i kahon nga “ Maddesision tu Mapia,”) Ngem nu awan gamma tu koneksion na tadday nga kostumbre onu selebrasion ta falso nga relihion, pulitikal onu patriotiko nga okasion, anna ari tu mekontra ta prinsipio na Biblia, personal nga desision ngana na Cristiano nu magatende yaya. Mawag gapa tu ikonsiderana i panagenò na tanakuan tape ari makesiddukal.

23, 24. Kunnasi tam nga mepakanawag tu mapia i matunung nga estandarte ni Jehova?

²³ Para ta aru nga totolay, tiansada i passelebra ta popular ira nga okasion tapenu mattaradday ira nga makkakafamilia anna makkorofun. Yatutta nu pagabbò na karuan nga kawan tu ayâ onu sumosobra gapa i ka-istrikto na nebase-Biblia nga taddag tam, awayya tam mataktika nga ipakanawag tu tagibaloran gapa na Saksi ni Jehova i makasta anna marenu nga pattaradday na familia anna kokkofun. (Proverbio  11:25; Eclesiastes 3:12, 13; 2 Corinto 9:7) Magayayà tam nga makavulù i ideddukattam ira ta interu dagun ngem ariattam gapa kayà nga madapingan i makapagayayà ira nga okasion tu kostumbre ira nga mamallussaw ta Dios, megafu ta ayâ tam sa anna ta matunung nga estandartena.​—Innammu i kahon nga “ Marresulta tu Dakal nga Pagayayà i Kurug nga Paddayarayaw.”

²⁴ Makasta i resulta na nepangipakanawag na karuan nga Saksi ta napafutuan ira nga makkiavu, gukaban na punto ira ta kapitulo 16 na Anni Talaga i Ituttuddu na Biblia? * Ngem takkilalammu nga gakkag tam nga maddè i futu na tolay, ari nga tape mangaffù ta argumento. Yari tu, marespeto ka nakuan, mattalupaddian nga kalmadu, anna “kanayun gapa nakuan nga makapagayayà anna makapagustu i uvovugan nu.”​—Colosas 4:6.

25, 26. Kunnasi nga moffunan na maganâ i ánada tape malladda i pangurugda anna mas ayatadda si Jehova?

²⁵ Bilang aripan ni Jehova, aru ngana i ammu tam. Ammu tam nu ngatta kurugan, kuan, anna lillitattam i tadday nga gannug. (Hebreo 5:14) Yatutta maganâ, tudduannu i ánanu nga marrason nga nebase ta prinsipio ira na Biblia. Nu kuannu yatun, mapaladdanu i pangurugda, moffunannu ira nga mangiyawà tu nebase-Biblia nga tabbag ta makkiavu nira meyannung ta pangurugda, anna mepasiguradunu nira nga ayatan ira ni Jehova.​—Isaias 48:17, 18; 1 Pedro 3:15.

²⁶ Mappuppursigi gapa nga mabbalin tu matalò ta ngamin nga aspeto na pattolay ngamin danuri masserbi ta Dios “ta Espiritu anna kakurug.” Ariadda laman nga basta lillitan i selebrasion ira nga ari tu nebase ta Biblia. (Juan 4:23) Ta kaggawattam, aru i mangurug nga ari ngana tu praktikal i pabbalin tu matalò onu ari palladdug. Ngem kagitta na magigiammu tam ta tumunug nga kapitulo, kanayun nga kapianan i dala-dalan na Dios.