Manoli ta naddianna

Manoli ta table of contents

KAPITULO NUEBE

Aranni Ngana Kari i Panuppalan na Mundo?

Aranni Ngana Kari i Panuppalan na Mundo?

1. Sinni i makekagi ta mesimmu ta mappange?

 NAGGIRAW ka ngana kari tu balita tapus kummu, ‘Grabe ngana mabba dake naw?’ Grabe i trahedia anna kinavayolente yayya nga nonopan na karuan nga aranni ngana i panuppalan na mundo. Kurug kari yatun? Awayya tam kari mammuan i mesimmu ta mappange? Wan. Maski ari makagi na tolay nu anni i mesimmu, ammu yatun na Dios nga Jehova. Kagianna nittam ta Biblia i meyannung ta pappangetattam anna na mundo.​—Isaias 46:10; Santiago 4:14.

2, 3. Anni i kayà nga ammuan na disipulos ni Jesus, anna anni i nitabbagna nira?

2 Nu mabibbig tam ta Biblia i meyannung ta panuppalan na mundo, ari kayà kagian natun i panuppalan na planeta nga Davvun, nu ari, i panuppalan na kinadake. Nituddu ni Jesus ta totolay nga mammaguray i Pappatulan na Dios ta interu davvun. (Lucas 4:43) Kayà nga ammuan na disipulos ni Jesus nu sonu anni nga duttal i Pappatulan na Dios, yari tu niyavuda nisa: “Kagiam-mu nikami, noka nu anni i kesimmu natun? Anni i panakkilalan ta panolim, nga yatun ngana i panuppalan na mundo?” (Mateo 24:3) Ari nga kinagi ni Jesus nira i eksakto nga fetcha, ngem kinagina nira nu anni ira i mesimmu nige na panuppalan na mundo. Mesissimmu ngana yatun nga kinagi ni Jesus.

3 Taw nga kapitulo, gigiammuattam i ebidensia ira nga mattolay ittam ngana ta tiempo nige na panuppalan naw nga mundo. Ammuattam labbi i nesimmu ta langi tapenu malippawa tam nu ngatta kunnaw karake ta mundo.

GERRA TA LANGI

4, 5. (a) Anni i nesimmu turi ta nappatul si Jesus? (b) Ta Nepakannammu 12:12, anni i nesimmu ta davvun turi ta netabbo si Satanas?

4 Ta Kapitulo 8 nagigiammu tam nga nappatul si Jesus ta langi turi 1914. (Daniel 7:13, 14) Kagian nittam na libru na Nepakannammu i nesimmu: “Nabbatta i gerra ta langi. Si Miguel [kebalinanna, si Jesus] tuange ta anghel na ira ay nakillaban ta dragon [nga si Satanas] tuange gapa ta anghel na ira.” * Naffu si Satanas tuange ta demoniona ira tatun nga gerra anna netabbo ta davvun. Fugurammu i ayayya na anghel ira nga nabattang! Kunnasi gapa i totolay ta davvun? Kagian na Biblia nga namegafu tatun nga tiempo, mas naggrabe ngana i mundo. Ngatta? Megafu ta grabe i poray na Diablo, “ta ammu na tu pigo ngana laman i nabattang sa nga tiempo!”​—Nepakannammu 12:7, 9, 12.

5 Kuan na Diablo i adde na mawayyana tapenu mamanggulu taw ta davvun. Grabe i porena megafu ta ababba ngana laman i nabattang nga tiempona nige yayya nga daralan na Dios. Gigiammuattam nu anni i kinagi ni Jesus nga mesimmu durante ta pangurianan ira nga aggaw.​—Innan i Endnote 24.

PANGURIANAN IRA NGA AGGAW

6, 7. Anni i makagim ta gerra anna bisin ta maddaggun?

6 Gerra. Kinagi ni Jesus: “Maggegerra noka i nasa-nasion, kunne na gapa ta pappatulan ira.” (Mateo 24:7) Napakaru nga totolay i natay ta gerra ira ta tiempo tam anne ta nappasa ira nga tiempo. Segun ta report na Worldwatch Institute, namegafu tagga ta 1914, maturu tu 100 million ngana i pinatay na gerra. Aru i natay ta unag na 1,900 nga dagun nige na 1900, ngem namittallu nga mas aru i natay ta unag na 100 nga dagun ta nallatanan na 1900 anna 2000. Nonopammu ngana laman i daddam anna ziga nga naekspiriensa na minillion nga totolay megafu tatun nga gerra!

7 Bisin. Kinagi ni Jesus: “Mabbisin i totolay.” (Mateo 24:7) Maski paga mas aru i produksion na makan sangawe anne ta nappasa, aru lagapa i kurang i kanadda. Ngatta? Megafu ta awan tu paggatadda tu makan onu davvudda nga pammulan. Maturu tu tanga-billion nga tolay i nakadepende laman ta maggi tanga-dolyar (maggi 50 pesos) ta kada aggaw. Kagian na World Health Organization nga minillion nga abbarabbing i matay kada ragun megafu ta kurang anna ari masustansia i kanadda.

8, 9. Anni i mangipasingan nga mesissimmu i niprofesiya ni Jesus meyannung ta lunig anna taka-taki?

8 Lunig. Niprofesiya ni Jesus: “Egga noka i masikan ira nga lunig.” (Lucas 21:11) Kada dagun, maekspekta i aru nga masikan nga lunig. Namegafu ta dagun 1900, maturu tu dua million i natay ta lunig ira. Maski paga dakal i uffun na teknolohia tapenu madetek i lunig nige mesimmu yatun, aru lagapa i matay.

9 Taka-taki. Niprofesiya ni Jesus nga egga noka i “tulu-tulagan [onu, kappatay nga taka-taki].” Alistu noka nga mawwara i delikadu ira nga taki anna aru i matay. (Lucas 21:11) Maski paga nadiskubre ngana na doktor ira nu kunnasi uruan i taka-taki, egga lagapa danuri taki nga awan tu uruna. Kakuruganna, segun ta tadday nga report, minillion i matay ta taka-taki, gitta na TB, malaria, anna cholera. Ari laman tu yatun, nakadiskubre paga i doktor ira tu 30 nga bagu nga taki, anna awan tu uru na karuan tatun.

UGALI NA TOTOLAY TA PANGURIANAN IRA NGA AGGAW

10. Kunnasi nga mesissimmu i 2 Timoteo 3:1-5 ta maddaggun?

10 Kagian na 2 Timoteo 3:1-5: “Duttal noka i ziga-riga ta pangurianan ira nga aggaw.” Nitura ni apostol Pablo i ugu-ugali na totolay ta pangurianan ira nga aggaw. Kinagina nga i totolay ay

  •   makasarili

  •   ayatadda i kuartu

  •   ari manguru-kurug ta maganada

  •   traydor

  •   awan tu ayada ta familiada

  •   awan tu pangifugagda ta baggida

  •   kitapporay

  •   ayatadda i pappagayayya anne ta Dios

  •   appe makadios ngem manakida i mattuppal ta Dios

11. Ta Salmo 92:7, anni i mesimmu ta marake nga totolay?

11 Aru kari i kunnatun ta lugarnu? Aru i kunnatun ta interu mundo. Ngem aranni ngana nga egga i kuan na Dios. Nipromesana: “Maski nu mattalovu ta kunna kaddo i marakay ira, anna mapprogreso danuri i marakay i kuad-da, ngem mapittanan nga madaral ira.”​—Salmo 92:7.

MAPIA NGA DUMUG TA PANGURIANAN IRA NGA AGGAW

12, 13. Anni i nituddu ni Jehova durante ta pangurianan ira nga aggaw?

12 Niprofesiya na Biblia nga mapannu noka tu ziga anna daddam i mundo ta pangurianan ira nga aggaw. Ngem kagian gapa na Biblia nga egga noka i makasta ira nga mesimmu.

“Melayya-gayya noka ta tanga-ravvunan yaw nga Mapia nga Dumug na Pammaguray na Dios.”​—Mateo 24:14

13 Pakalippawa ta Biblia. Nitura ni profeta Daniel meyannung ta pangurianan ira nga aggaw: “Umaru noka i fustu nga pakannammu.” (Daniel 12:4) Uffunan na Dios i totolena tapenu mas malippawada i Biblia. Kingngua ni Jehova yatun namegafu paga ta 1914. Angngariganna, nitudduna nittam i importansia na ngaganna, i gakkagna ta davvun, kinakurug meyannung ta tavvu, nu anni i mesimmu nu matay ittam, anna i paginnolay. Nagigiammu tam nga Pappatulan laman na Dios i makasolba ta ngamin nga problema tam, kunne na gapa i pabbalin tu magayayya anna i pattolay nga makapagayayya ta Dios. Ngem anni i kuan na aripan na Dios ta magigiammuda ira? Tadday paga nga profesiya i mattabbag tatun.​—Innan i Endnote 21 anna 25.

14. Sitaw nga melayyagayya i mapia nga dumug na Pappatulan, anna sinni danuri mangilayyagayya?

14 Interu mundo nga pallayyagayya. Meyannung ta pangurianan ira nga aggaw, kinagi ni Jesus: “Melayya-gayya noka ta tanga-ravvunan yaw nga Mapia nga Dumug na Pammaguray na Dios.” (Mateo 24:3, 14) Melayyagayya ngana i mapia nga dumug na Pappatulan ta 240 nga nasion anna ta maturu nga 900 nga lengguahe. Wan, ta interu davvun, uuffunan na Saksi ira ni Jehova nga naggafu ta ngamin nga “nasion” anna “tribu” i totolay tapenu malippawada nu anni i Pappatulan anna nu anni i kuan natun para ta totolay. (Nepakannammu 7:9) Awan tu suelduda tatun. Maski aru i mangikalussaw anna i manara-darum nira, awan tu makefugag nira ta pallayyagayya, gitta na niprofesiya ni Jesus.​—Lucas 21:17.

ANNI I KUAMMU?

15. (a) Mangurug ka kari nga mattolay ittam ngana ta pangurianan ira nga aggaw, anna ngatta? (b) Anni i mesimmu turi ira ta tumuttul kani Jehova anna turi ira ta ari tumuttul nisa?

15 Mangurug ka kari nga mattolay ittam ngana ta pangurianan ira nga aggaw? Aru nga profesiya na Biblia meyannung tatun nga periodo na tiempo i mesissimmu. Aranni ngana nga pagimmangan ni Jehova i kelayyagayya na mapia nga dumug, anna kabalinna, duttal noka i “panuppalan.” (Mateo 24:14) Sonu anni i panuppalan? Ta Armagedon, sonu alsan na Dios i ngamin nga kinarake. Usan noka ni Jehova si Jesus tuange ta makapangngua ira nga anghelna tapenu daralan i maski sinni nga manaki nga tumuttul Nisa anna ta Anana. (2 Tesalonica 1:6-9) Kabalin natun, ari ngana noka nga melogo ni Satanas anna na demoniona ira i totolay. Ngamin danuri maya nga tumuttul ta Dios anna massuporta ta Pappatulanna ay masingadda noka i ketuppal na kada promesa na Dios.​—Nepakannammu 20:1-3; 21:3-5.

16. Megafu ta araranni ngana i panuppalan, anni i kuammu?

16 Aranni ngana nga manuppal i sistema ni Satanas. Yari tu importante nga iyavu ta baggi tam, ‘Anni i mawag tu kuakku?’ Kayà ni Jehova nga kuammu i adde na mawayyam tapenu gigiammuan i Biblia. Mawag tu serioso ka ta paggigiammu. (Juan 17:3) Egga i study na Saksi ira ni Jehova kada ligguan tapenu uffunan i totolay nga malippawa i Biblia. Magatende ka tu regular tatun ira nga study. (Bibbigan i Hebreo 10:24, 25.) Nu nagigiammum nga mawag nga egga i uliammu, ari ka maganassing. Durante nga manguli ka, mas maddukko i pakikkofummu kani Jehova.​—Santiago 4:8.

17. Ngatta aru noka i makaddagan sonu duttal i panuppalan?

17 Niyesplika ni apostol Pablo nga duttal noka i kadaral na marake nga totolay ta tiempo nga ari ekspektan na magaru, kagitta na “makkoko nu gabi.” (1 Tesalonica 5:2) Niprofesiya ni Jesus nga aru noka i ari magimporta ta ebidensia nga mattolay ittam ngana ta pangurianan ira nga aggaw. Kinagina: “Nu anni i naka-nakua gari ta tiempo ni Noe, kunnatun pagalaman i kuan na totolay adde ta panoli na Ana na Tolay [onu, pangurianan ira nga aggaw]. Nage nuri na delubio, kimi-kiminan anna mini-mininum i totolay. Nangatawa i lallaki anna naki-atawa i babbay adde ta aggaw na tallung ni Noe ta daka-dakal nga sinambaw. Ngem ariad-da nga ammu i mesissimmu adde ta nipaddelubio na, ay nalaggabban ira ngamin. Kunnatun i mesimmu noka nu manoli i Ana na Tolay.”​—Mateo 24:37-39.

18. Anni i abiso ni Jesus nittam?

18 Nangabiso si Jesus nga ari nakuan mawawan i fokus tam ta ‘kabattug, pagillellaw, tuange ta avvuru-vurung ta pattolay.’ Kinagina nga “gavva nga duttal yatun nga Aggaw [na panuppalan] anna dangnganan na kamu nga ari tu sigga-paran.” Kinagina paga nga “yaw ay duttal ta ngamin nga totolay toye ta utun na davvun.” Niyammunna: “Mappara-parak-kamu anna kanayuk-kamu nga maddasal tapenu egga i sikan nu nga mangililli taw ngamin nga mesissimmu. Ay awayya nu i umarubang ta Ana na Tolay.” (Lucas 21:34-36) Ngatta kuruga importante nga ginnan i abiso ni Jesus? Megafu ta aranni ngana nga manuppal i marake nga mundo ni Satanas. Danuri laman i finaboran ni Jehova anna ni Jesus i mapaliag ta panuppalan anna mattolay tu mannanayun ta napabagu nga mundo.​—Juan 3:16; 2 Pedro 3:13.

^ par. 4 Miguel i tanakuan nga ngagan ni Jesu-Cristo. Para ta aru nga informasion, innan i Endnote 23.