KURUGA tagibaloran anna irespeto na minillion nga totolay i krus. Kagian na The Encyclopædia Britannica nga krus i “pinaka-importante nga simbolo na Cristiano nga relihion.” Ngem ari mangiyusa tu krus i kurug nga Cristiano. Ngatta?

I tadday nga rason ay megafu ta ari gamma natay si Jesus ta krus. Stau·rosʹ i Griego nga termino na “krus.” Kebalinanna yatun i “tunung nga poste onu estaka.” Kagian na The Companion Bible: “I [stau·rosʹ] arianna pulus kaya kagian i dua nga kayu nga napaddappil ta maski anni nga anggulo . . . Awan paga lagu pulus tu nakarekord ta Griego nga lengguahe na [Bagu nga Pakkasinabban] nga mamakurug tu egga dua nga kayu.”

 Egga paga tanakuan nga termino para ta instrumento nga nakatayan ni Jesus. Yaw ay i Griego nga termino nga xyʹlon. (Kingngua 5:30; 10:39; 13:29; Galacia 3:13; 1 Pedro 2:24) Kaya na kagian yatun ay “troso” onu “poste, pamalu, onu kayu.”

Nu ngatta simple nga estaka i maruddu nga meyusa ta pabbitay, nepakanawag na libru nga Das Kreuz und die Kreuzigung (I Krus anna i Krusifiksion), ni Hermann Fulda: “Awan kuruga tu mala nga kayu ta napili nga lugar na publiko nga pabbitay. Yari tu mekokkog ta davvun i tadday laman nga poste. Tatun nga masonnà nga mapaddappil i lima anna takki na kriminal tapus megalù onu mepato.

Siempre egga ta Uvovug na Dios i pinakamasikan nga pamakurug. Nekagi ni apostol Pablo: “Ngem sinavvu ittam ngana ni Cristo ta panagaruli na Dob, megafu ta yaya mismu i natagaruli. Ta kagian na Masanto nga Tura, ‘Matagaruli i sinni laman nga mebesin ta kayu.’” (Galacia 3:13) Nebase ni Pablo i kinagina ta Deuteronomio 21:22, 23 nga manawag nga tukuyanna i estaka, ari tu krus. Megafu ta i matay tatun ay mabbalin tu “geg” onu sumpa, ari gafu nga mepangngo nga idekora na Cristiano ta baleda i letratu onu imahen ni Cristo nga nakapato ta krus.

Ta 300 dagun kabalin na patay ni Cristo, awan tu ebidensia nga mamakurug nga nangiyusa tu krus i Cristiano ira ta paddayarayoda. Ngem turi ta meka-appa siglo, nakumberte ta apostata nga Cristianismo i pagano nga Emperador Constantino tapus neyusana i krus bilang simbolona. Maski anni i motibo ni Constantino, awan pulus tu koneksion na krus kani Jesu-Cristo. Kakuruganna, pagano i naggafuan na krus. Aminan na New Catholic Encyclopedia: “Parehas nga egga i krus ta kultura ira nige na tiempo na Cristiano ira anna ari nga Cristiano.” I karuan paga nga egga autoridad na, usadda i krus ta paddayarayaw ta naparatu ira anna ta pagano nga ritual tape makkaanâ.

Ngatta gafu tu meyusu-usa gari yaw nga pagano nga simbolo? Manawag nga tape mas malogon nga makumberte tu “Cristiano” i pagano ira. Ngem, kondenan na Biblia i paddayarayaw ta maski anni nga pagano nga simbolo. (2 Corinto 6:14-18) Igamma paga na Biblia i ngamin nga klase na idolatria. (Exodo 20:4, 5;  1 Corinto 10:14) Egga gafu makasta nga rason nu ngatta ari mangiyusa i kurug nga Cristiano tu krus ta paddayarayoda. *