1, 2. (a) Makaddireksion ta kawagattam nga tuttulan? (b) Anni ira nga pakkiavu i gigiammuattam taw nga kapitulo?

TA KABBIMMU, baka egga ira i tiempo nga egga ipakua na magana mu nikaw tapus manaki mu kuan. Iddukammu i magana mu anna ammum nga mawag nga tuttulammu ira. Ngem baka ari tu kanayun nga kayà mu i tumuttul nira.

² Ammu tam nga ayatan ittam na Yama tam nga si Jehova. Tattangngawanna ittam anna siguraduanna nga egga nittam ngamin i kawagattam tapenu magayayya ta pattolay. Igiyana ittam tapenu makasta i pattuppalattam. Nu karuan, mangusa yayya tu tanakuan nga tolay tapenu igiya ittam. Ekspektanna nga irespeto tam i autoridadna. (Proverbio 24:21) Ngem ngatta mariga nu karuan nga tuttulan i tadday nga direksion? Ngatta ikiddaw nittam ni Jehova nga tuttulattam i direksion? Anna kunnasi tam mepasingan nga irespeto tam i autoridadna?​—Innan i Endnote 9.

3, 4. Kunnasi nabbalin tu imperfekto i totolay? Ngatta mariga para nittam nga tuttulan i direksion maggafu ta tanakuan?

³ Egga tendensia na tolay nga marrebelde. Kurug yatun namegafu paga tagga ta nakaliwa i ollu nga lalaki  anna babay nga da Adan anni Eva. Maski nu naparatu ira nga perfekto, narrebelde ira kontra ta autoridad na Dios. Namegafu tatun, imperfekto ngana i ngamin nga tolay nga meyana. I kina-imperfekto tam i tadday nga rason nu ngatta mariga nga tuttulan i direksion nga maggafu kani Jehova anna ta totolay. Tadday paga nga rason ay megafu ta danuri usu-usan ni Jehova nga mangiyawa tu direksion ay imperfekto gapa.​—Genesis 2:15-17; 3:1-7; Salmo 51:5; Roma 5:12.

⁴ Megafu ta imperfekto ittam, egga tendensia tam nga mappakatannang. Gafu ta kinapakatannang, mariga para nittam nga tuttulan i direksion. Angngariganna, ta Israel gari, pinili ni Jehova si Moises tapenu irollu i totolena. Egga lalaki nga mangngagan tu Kora nga aru dagun nga nasserbi kani Jehova, ngem nappakatannang yayya anna awan tu respetona kani Moises. Maski nu si Moises i mangirollu ta ili na Dios, ari yayya nga minappakatannang. Kakuruganna, nakagi nga yayya i pinakamapakalinno nga tolay ta kaggawanna. Ngem ari nga sinuttul ni Kora i direksion ni Moises. Kinumbinsina paga lagu i aru nga totolay nga makikavulu nisa nga marrebelde kontra kani Moises. Anni i nesimmu kadi Kora anna ta rebelde ira? Natay ira. (Numeros 12:3; 16:1-3, 31-35) Ta Biblia, makaleg ittam tu aru nga angngarigan nga mangituddu nittam nga delikadu i pappakatannang.​—2 Cronicas 26:16-21; innan i Endnote 10.

5. Kunnasi nga inabuso na karuan i pakapangnguada?

⁵ Baka naginnam ngana yaw nga kagiadda: “I pakapangngua pabbalinanna nga marake i tolay.” Ta interu historia, aru nga totolay i nangabuso ta pakapangnguada. (Bibbigan i Eclesiastes 8:9.) Angngariganna, si  Saul ay masippo anna mapakalinno tagga ta pinili yayya ni Jehova nga mabbalin tu patul na Israel. Ngem nipamavulunna nga mattalovu ta futuna i kinapakatannang anna passil, yari tu pinersigina i inosente nga si David. (1 Samuel 9:20, 21; 10:20-22; 18:7-11) Tapus nabbalin nga patul si David anna tadday ta kapianan nga nappatul ta Israel. Ngem ta pappasa na tiempo, inabuso gapa ni David i pakapangnguana. Sinaddena i atawa ni Urias nga si Bat-seba, tapus pinuruebanna nga itagu i liwana gukaban na pangidog kani Urias ta gerra tapenu mapatay.​—2 Samuel 11:1-17.

6, 7. (a) Paguyuan ittam na aya tam kani Jehova nga kuan i anni? (b) Kunnasi ittam nga mabbalin tu minattuppal maski mariga nga kuan yatun?

⁶ Irespeto tam i direksion maggafu kani Jehova megafu ta ayatattam yayya. Megafu ta mas ayatattam si Jehova anne ta maski anni onu maski sinni, kayà tam nga mapagayayya yayya. (Bibbigan i Proverbio 27:11; Marcos 12:29, 30.) Namegafu tagga ta nattolay ta hardin na Eden i ollu nga magatawa, kayà ngana ni Satanas nga kuestionan na totolay i autoridad ni Jehova. Kayà na Diablo nga nonopattam nga awan tu katunungan ni Jehova nga ikagi nittam i kuattam. Ngem ammu tam nga kinaladdug yatun. Umanugu ittam taw ira nga uvovug: “Yafu anna Dios mi! Mekunnay nikaw i kekakua, dayaw anna pakapangngua! Ta pinaro mu ngamin i adde na.”​—Nepakannammu 4:11.

⁷ Ta kabbimmu, baka netuddu nikaw nga mawag tu tuttulammu i magana mu maski nu manaki mu. Kunnatun gapa, bilang aripan ira ni Jehova, baka  nu mittan mariga i mabbalin tu minattuppal. Ngem ayatan anna irespeto tam si Jehova, yatutta kuattam i ngamin nga mawayya tam tapenu matuttul yayya. Nangiyawa tu ehemplo para nittam si Jesus. Sinuppalna si Jehova maski nu mariga onu ari kombiniente nga kuan yatun. Yari tu makagina ta Yamana: “Ari tu i urè i matuttul nu ari i urem.”​—Lucas 22:42; innan i Endnote 11.

8. Anni ira i nadduruma nga pangigiya ni Jehova nittam? (Innan i kahon nga “ Magginna ta Tabarang.”)

⁸ Ta maddaggun, nadduruma i pangigiya ni Jehova nittam. Angngariganna, niyawana nittam i Biblia. Niyawana gapa nittam i elder ira ta kongregasion. Mepasingattam nga irespeto tam i autoridad ni Jehova nu irespeto tam danuri usu-usanna tapenu igiya ittam. Nu ariattam ira gigginnan, gittana si Jehova i ariattam gininna. Turi ta ari gininna na Israelita ira si Moises, napporay si Jehova. Para kani Jehova, gittana yayya i ariadda gininna.​—Numeros 14:26, 27; innan i Endnote 12.

9. Kunnasi ittam paguyuan na aya tapenu tuttulan i direksion?

⁹ Nu irespeto tam i autoridad, ipasingan natun nga ayatattam gapa i wawwaragi tam. Nonopan yaw. Nu egga i kalamidad, maruddu nga makka-uffu-uffun i miembro ira na rescue team tapenu ipaliag i mas aru adde ta posible. Tapenu efektibo ira, mawag tu egga i mangorganisa tatun tapus mawag tu tuttulan na kada miembro i direksion. Ngem kunnasi nu ari ginnan na tadday nga miembro i direksion tapus kuanna lagapa i kayàna? Maski nu makasta i motibona, gafu ta manakina i magginna, posible nga makkaproblema i kakavvuluna anna mepay ta peligro i inangoda. Kunnatun  gapa nu ariattam nga tuttulan i direksion nga maggafu kani Jehova anna danuri niddanna tu autoridad, maperwisiu i tanakuan. Ngem nu tuttulattam si Jehova, ipasingattam nga ayatattam i wawwaragi tam anna irespeto tam i unnug ni Jehova.​—1 Corinto 12:14, 25, 26.

10, 11. Anni i gigiammuattam?

¹⁰ Ngamin nga ipakua ni Jehova nittam ay para ta pammakapianattam. Nu ipasingattam i respeto ta unag na familia, ta kongregasion, anna ta pakilallang ta ofisiales na gobiernu, mammakapia i ngamin.​—Deuteronomio 5:16; Roma 13:4; Efeso 6:2, 3; Hebreo 13:17.

¹¹ Nu malippawa tam nu ngatta kayà ni Jehova nga irespeto tam i tanakuan, makoffun yatun nittam tapenu makua tam yatun. Gigiammuattam tu mas detalyadu nu kunnasi ittam makepasingan tu respeto ta tallu nga aspeto na pattolay.

12. Kunnasi nga mepasingan na atawa nga lalaki nga irespetona i autoridad?

¹² Unnug ni Jehova i familia anna niddanna tu papel i kada miembro natun. Nu malippawa na kada miembro i ekspektan nisa ni Jehova, mabbalin ira tu magayayya anna pammakapianan yatun na interu familia. (1 Corinto 14:33) Sinunno ni Jehova i atawa nga lalaki bilang ulu na familia. Kebalinan naw nga ekspektan ni Jehova nga tangngawanna anna meddu nga igiyana i atawana anna i ánada. Yatutta tattabbagan na atawa nga lalaki kani Jehova i panangngalna ta familiana. I Cristiano nga atawa nga lalaki ay masippo nakuan anna minaggiddu anna tratuanna i familiana nga kunna pattratu ni Jesus ta kongregasion. Nu kunnatun i kuan na lalaki, ipasinganna nga irespetona si Jehova.​—Efeso 5:23, NW; innan i Endnote 13.

13. Kunnasi nga mepasingan na atawa nga babay nga irespetona i autoridad?

 ¹³ Importante anna makedayaw gapa i papel na atawa nga babay. Sussuportanna i atawana durante nga ituttuppalna tu mapia i responsibilidadna bilang ulu na familia. Uuffunanna gapa i atawana nga sanayan i ánada. Nu minangngirespeto i atawa nga babay, matudduanna i ánana nga mabbalin gapa tu minangngirespeto. (Proverbio 1:8) Irerrespetona i atawana nga lalaki anna makikoopera ta desisionna ira. Nu ari nga umanugu i babay ta atawana meyannung ta tadday nga gannug, masippo anna marespeto nga ipakanawagna i mataga-tagenona. Tanakuan gapa i kapurueban na Cristiano nga atawa nga babay nu ari tu Saksi i atawana. Ngem nu tulu-tuloy nga ayatan anna irespeto na babay i atawana, baka duttal noka i tiempo nga kayà ngana gapa na atawana nga kannammuan si Jehova anna masserbi nisa.​—Bibbigan i 1 Pedro 3:1.

14. Kunnasi nga mepasingan na ána nga irespetoda i autoridad?

¹⁴ Nabala-balor kani Jehova i ána, anna kuruga mawagda i proteksion anna pangigiya. Nu parulattan na ána i maganada, mapagayayyada ira. Ngem i mas importante, mepasingadda nga irerrespetoda si Jehova anna mapagayayyada yayya. (Proverbio 10:1) Aru i familia nga ziminakal i ána ta solo nga magana. Baka kitezziga yatun para ta magana anna ta ána. Ngem nu minattuppal i ána anna suportadda i yena onu i yamada, mas mabbalin tu magayayya i familia. Maski anni i situasion, awan tu perfekto nga familia. Ngem mas mabbalin tu magayayya i familia nu tuttulan na kada miembro i direksion ni Jehova. Makedayaw yatun kani Jehova, i Paggafuan na ngamin nga familia.​—Efeso 3:14, 15.

15. Kunnasi tam mepasingan nga irespeto tam i autoridad ta kongregasion?

¹⁵ Igiggiya ittam ni Jehova gukaban na Cristiano nga kongregasion, anna niyawana kani Jesus i ngamin nga autoridad tatun. (Colosas 1:18) Niddan gapa ni Jesus tu responsibilidad “i mekatalo anna nannono nga doroban” nga tangngallan i totolay na Dios ta davvun. (Mateo 24:45-47) Ta maddaggun, i Manangngal nga Baggi “i mekatalo anna nannono nga doroban.” I Manangngal nga Baggi i mangiyawa ta espiritual nga kawagattam ta mepangngo nga tiempo tapenu mattalupaddian nga masikan i pangurug tam. Sussuportan na elder ira, ministerial ira nga aripan, anna manangngal ira ta sirkito i kongregasion ira ta interu mundo anna mangalawa ira tu direksion maggafu ta Manangngal nga Baggi. Ngamin danaw nga brother i makarresponsibilidad nga tangngallan ittam. Tattabbagadda kani Jehova nu kunnasida ituppal yaw nga responsibilidad. Yatutta nu irerrespeto tam danaw nga lallaki, irerrespeto tam gapa si Jehova.​—Bibbigan i 1 Tesalonica 5:12; Hebreo 13:17; innan i Endnote 14.

16. Ngatta ta makagi tam nga sinunno na masanto nga espiritu i elder anna ministerial ira nga aripan?

¹⁶ Uuffunan na elder anna ministerial ira nga aripan i kongregasion nga mattalupaddian nga matalo anna nattaradday. Siempre, imperfekto ira kagitta tam. Kunnasi ira mapili? Mawag tu madde danaw nga brother i kualipikasion ira nga mabibbig ta Biblia. (1 Timoteo 3:1-7, 12; Tito 1:5-9) Inusa ni Jehova i masanto nga espiritu tapenu uffunan i nattura ira ta Biblia nga mepakanawag danaw nga kualipikasion. Makimallo i elder ira kani Jehova para ta masanto nga espirituna nu  paguruvovugadda nu sinni i matunno bilang elder onu ministerial nga aripan. Manawag nga igiggiya ni Jesus anna ni Jehova i kongregasion ira. (Kingngua 20:28) I lallaki nga natunno nga massuporta anna manangngal nittam ay regalu naggafu ta Dios.​—Efeso 4:8.

17. Tapenu makepasingan tu respeto, anni i mawag nga kuan na tadday nga sister nu mittan?

¹⁷ Nu mittan, baka awan tu elder onu ministerial nga aripan nga awayyana nga manangngal ta tadday nga asayment ta kongregasion. Ta kunnatun nga situasion, puede nga manguffun i tanakuan paga nga bawtisadu nga brother. Ngem nu awan talaga tu tanakuan nga brother, puede nga mepakua ta tadday nga sister i asayment nga maruddu nga kuan na bawtisadu nga brother. Ngem mawag tu mangiyusa yayya tu panakkag na ulu, gitta na scarf onu boja. (1 Corinto 11:3-10) Nu kuanna yatun, ipasinganna nga irespetona i unnug ni Jehova ta pakka-ulu, ta familia man onu ta kongregasion.​—Innan i Endnote 15.

18, 19. (a) Anni i magigiammu tam ta Roma 13:1-7? (b) Kunnasi ittam makepasingan tu respeto ta gobiernu ira anna ta karuan nga egga autoridadna?

¹⁸ Ta maddaggun, ipamavulun ni Jehova i gobiernu ira nga mapeggan tu limitadu nga autoridad, anna mawag tu irespeto tam ira. Irolluadda i nasion anna komunidad ira tapenu organisadu danatun anna makeyawa ira tu kawagan ira nga serbisiu. Tuppalan na Cristiano ira i instruksion ta Roma 13:1-7. (Bibbigan.) Irespeto tam i “mammaguray ira nga egga ta gubiernu” anna tuttulattam i dorob ta nasion onu komunidad tam. Posible nga afektan naw nga dorob i familia, negosio, onu pakkukua tam ira. Angngariganna, mappaga ittam tu vugi  onu tax anna iyawa tam ta gobiernu i ikiddoda ira nga informasion. Ngem anni i kuattam nu egga i ipakua na gobiernu nittam nga kontra ta dorob na Dios? Kinagi ni apostol Pedro: “Mawag tu kurugam-mi i Dios anne ta tolay.”​—Kingngua 5:28, 29.

¹⁹ Nu mawag nga makiyuvovug ittam ta tadday nga ofisial na gobiernu, gitta na hues onu pulis, kanayun ittam nakuan nga minangngirespeto. Irespeto na kabataan ira nga Cristiano i mestruda anna i tanakuan nga empleyadu na eskuela. Ta trabahu, irespeto tam i amo tam onu boss tam, maski nu ari nga kuan yatun na tanakuan. Nu kuattam yaw, paparigattam si apostol Pablo, nga minangngirespeto ta ofisial ira maski nu mariga yatun nu mittan. (Kingngua 26:2, 25) Maski nu ari tu masippo i tanakuan nittam, marespeto ittam lagapa.​—Bibbigan i Roma 12:17, 18; 1 Pedro 3:15.

20, 21. Anni ira i makasta nga efekto na pangirespeto ta tanakuan?

²⁰ Ta interu mundo, mawawawan ngana i respeto na totolay ta tanakuan. Ngem neruma i totolay ni Jehova. Mappuppursigi ittam nga irespeto i ngamin. Tuttulattam i kinagi ni Pedro: “Ikakua nu ngamin i totolay.” (1 Pedro 2:17) Nu irespeto tam i tanakuan, maobserbada yatun. Kinagi ni Jesus nittam: “Mawag tu kunnatun i panulu nu ta totolay tapenu masingad-da i mapia nga kuan nu anna dayawad-da i Yama nu ta langi.”—Mateo 5:16.

²¹ Nu minangngirespeto ittam ta unag na familia, ta kongregasiottam, anna ta tanakuan paga nga aspeto na pattoletam, posible nga mapaguyu i tanakuan nga mas ammuan i meyannung kani Jehova. Anna nu irerrespeto tam i tanakuan, irerrespeto tam si Jehova mismu. Megafu tatun, mapagayayya tam si Jehova anna mepasingattam nga ayatattam yayya.