1, 2. Anni i makakkasta nga regalu ni Jehova nittam?

NIDDAN ittam ni Jehova tu kakkasta nga regalu​—i inango tam. (Genesis 1:27) Kayàna nga mabbalin tu kappagayayya i pattoletam. Yatutta niddanna ittam tu prinsipio ira nga manuddu nittam nu kunnasi makakua tu makasta ira nga desision. Usattam nakuan danaw nga prinsipio tapenu ‘masingan i nadduman’ na “mapia anna marakay.” (Hebreo 5:14) Nu kuattam yatun, ipamavuluttam nga sanayan ittam ni Jehova nga makapannono tu mapia. Durante nga iyaplika tam ta pattoletam i prinsipio ira na Dios anna masingattam nga makasta i efekto danatun ta pattoletam, malippawa tam nu kunnasi kabalor danatun.

² Puede nga mabbalin tu komplikadu i pattolay. Maruddu nga meparubang ittam ta situasion ira nga awan tu direkta nga dob ta Biblia. Angngariganna, baka mawag tam i maddesision meyannung ta panguru ira nga meyusa i daga. Kunnasi ittam makangngua tu desision ira nga mamagayayya kani Jehova? Egga ira prinsipio ta Biblia nga manuddu nittam nu anni i pagimamma ni Jehova ta inango anna ta daga. Nu malippawa tam danaw nga prinsipio, makakua ittam tu masirib ira nga desision anna mapattalupaddiattam i marenu nga  konsensia. (Proverbio 2:6-11) Innattam i karuan tatun nga prinsipio.

3, 4. (a) Kunnasi nipasingan na Dios i pagimammana ta daga? (b) Anni i isimbolo na daga?

³ Ituttuddu nittam na Biblia nga sagradu i daga megafu ta isimbolo natun i inango. Nabalor kani Jehova i inango. Kabalin nga pinatay ni Cain i wagina, kinagi ni Jehova sa: “Kumukkulle niakan i daga na wagim maggafu ta davvun.” (Genesis 4:10) Isimbolo na daga ni Abel i inangona; turi ta kinagi ni Jehova i meyannung ta daga ni Abel, tuktukuyanna i inango ni Abel.

⁴ Kabalin na Delubio ta kaggawan ni Noe, kinagi na Dios ta totolay nga awayyada ngana i kuman tu karne. Ngem espesipiko nga kunna: “I ariannu laman kanan ay i pattag nga egga i dagana.” (Genesis 9:4) Nedob yatun ta ngamin nga ginaka ni Noe, nelavu ittam ngana. Para kani Jehova, manawag nga isimbolo na daga i inango. Yatutta kunnatun nakuan gapa i pagimamma tam ta daga.​—Salmo 36:9.

5, 6. Kunnasi nga ipasingan na Dob ni Moises i pagimamma ni Jehova ta inango anna ta daga?

⁵ Ta Dob nga niyawa ni Jehova kani Moises, kinagina: “Nu i maski sinni . . . ay kuman tu maski anni nga klase na daga, siguradu nga yatun nga tolay ay ariakku alawatan anna patayakku yayya. Gafu ta egga ta daga i inango na maski anni nga pinaratu.”​—Levitico 17:10, 11.

⁶ Ta Dob nga neyawa kani Moises, nu mapparti i tadday nga tolay tu ayam, mawag nga paturukanna i daga natun ta davvun. Ipasingan natun nga i inango na ayam ay kukua na Namaratu, si Jehova. (Deuteronomio  12:16; Ezekiel 18:4) Ngem ari ekspektan ni Jehova nga sossobra ngana mabba i pappadaga na Israelita ira ta ayam adde ta awan vuluvuga ngana tu mabattang tu dagana. Basta kingnguada i ngamin nga mawayyada nga alsan i daga, marenu i konsensiada nga kanan i karne natun. Ipasingan na pangirespetoda ta daga na ayam nga irespetoda i Nangiyawa ta inango nga si Jehova. Nibilin paga na Dob ta Israelita ira nga mangitavvung ira tu aya-ayam tapenu mapakoma i liwi-liwada.​—Innan i Endnote 19 anna 20.

7. Kunnasi nga nipasingan ni David i pattagibalorna ta daga?

⁷ Masingattam i balor na daga ta kingngua ni David turi ta nakillaban yayya ta Filisteo ira. Nasingan na suddalu ira ni David nga mapanga-pangal yayya, yatutta minay ira ta delikadu nga teritorio na kalabadda tapus pinappeligroda i inangoda tapenu makala tu danum para nisa. Ngem turi ta niyawada ngana yatun kani David, manakina nga inuman yatun anna “nivuvvuna yatun para kani Jehova.” Kunni David: “O Jehova, ariakku vuluvuga nga menum i daga na lallaki nga pinappeligroda i inangoda!” Ammu ni David nu kunnasi kabalor i inango anna daga ta Dios.​—2 Samuel 23:15-17.

8, 9. Anni nakuan i pagimamma na Cristiano ira ta daga ta maddaggun?

⁸ Ta tiempo na Cristiano ira gari, ari ngana nga kawagan nga mangitavvung tu aya-ayam i totolay na Dios. Ngem mawag lagapa nga fustu i pagimammada ta daga. I ‘pallilli ta daga’ ay tadday ta karuan nga parte na Dob nga nikiddaw ni Jehova ta Cristiano ira nga tulu-tuloy nga tuppaladda. Importante gapa yaw gitta na pangibita ta imoralidad onu ta idolatria.​—Kingngua 15:28, 29, NW.

 ⁹ Kunnatun gapa ta maddaggun. Bilang Cristiano, ammu tam nga si Jehova i Paggafuan na inango anna kukuana i ngamin nga inango. Ammu tam gapa nga sagradu i daga anna isimbolo natun i inango. Yatutta siguraduattam nga ikonsidera i prinsipio ira na Biblia nu mangngua ittam tu maski anni nga desision meyannung ta keyusan na daga ta panguru.

10, 11. (a) Anni i pagimamma na Saksi ira ni Jehova ta pappatubbo tu puro nga daga onu i appa nga primeru nga parte na daga? (b) Anni i mawag tu personal nga desisionan na kada Cristiano?

¹⁰ Malippawa na Saksi ira ni Jehova nga i ‘pallilli ta daga’ ay ari laman nga ari pakkakan onu ari paginum tu daga. Nelagum taw i ari pappatubbo tu daga, paddona tu daga, onu pangipappan tatun tapenu usattam sonu kawagattam. Kebalinan gapa natun nga ari ittam mappatubbo tu maski anni ta appa nga primeru nga parte na daga​—red cells, white cells, platelet, anna plasma.

¹¹ Yaw nga appa nga primeru nga parte na daga ay puede nga pangapan tu mas baraddi nga parte nga magalan tu blood fractions. Mawag tu desisionan na kada Cristiano nu alawatanna onu ari i blood fractions. Kunnatun gapa maski ta metodo na panguru nga mangusa tu sarili nga daga na pasiente. Mawag tu maddesision i kada tadday nu kunnasi i keyusan na dagana durante na operasion, medical test, onu ta maddaggun nga therapy.​—Innan i Endnote 21.

12. (a) Ngatta importante kani Jehova i desision ira nga nebase ta konsensia tam? (b) Kunnasi nga makangngua ittam tu masirib ira nga desision meyannung ta metodo ira na panguru?

¹² Importante kari talaga kani Jehova i desision ira nga nebase ta konsensia tam? Wan. Interesadu si Jehova  ta nononopan anna motibo tam ira. (Bibbigan i Proverbio 17:3; 24:12.) Yatutta nu maddesision ittam meyannung ta metodo na panguru, mawag tu ipakimallo tam i pangigiya ni Jehova anna marresearch ittam meyannung tatun. Kabalinna, usattam i nasanay-Biblia nga konsensia tam tapenu maddesision. Ariattam nakuan makkiavu ta tanakuan nu anni i kuadda nu ira i egga ta situasiottam, onu ari nakuan influwensian na tanakuan i desisiottam. I kada Cristiano ay mawag tu ‘akkatanna i kargana lagapa.’​—Galacia 6:5; Roma 14:12.

13. Anni i magigiammu tam meyannung kani Jehova ta dorob anna prinsipiona ira meyannung ta daga?

¹³ Ngamin nga ikikkiddaw ni Jehova nittam ay para ta pammakapianattam anna mangipasingan ta ayana nittam. (Salmo 19:7-11) Ngem ariattam yayya nga tuttulan megafu laman ta mammakapia ittam, nu ari, megafu ta ayatattam yayya. Megafu ta ayatattam si Jehova, ari ittam nga mappatubbo tu daga. (Kingngua 15:20) Protektan gapa natun i gawa-gawayyattam. Ammu na aru nga totolay sangawe nu anni ira i peligro na pappatubbo tu daga, anna aru nga doktor i mangurug nga mas makasta ta gawa-gawayyan na pasiente i pagopera nga awan tu meyusa nga daga. Masingi-singan i sirib anna aya ta dorob ni Jehova.​—Bibbigan i Isaias 55:9; Juan 14:21, 23.

14, 15. (a) Anni nga dorob i niyawa ni Jehova ta totolena tapenu maprotektan ira? (b) Kunnasim meyaplika i prinsipio ira natun nga dorob?

¹⁴ I dorob na Dios ay kanayun nga pammakapianan na totolena. Niddan ni Jehova i Israelita ira gari tu dorob tapenu maprotektan ira ta serioso ira nga aksidente. Angngariganna, kagian na tadday nga dob nga mawag  nga mangngua i makakkua ta balay tu alinno nga harang ta pallevu na planada nga ato tapenu awan tu mataga. (Deuteronomio 22:8) I tadday paga nga dob ay meyannung ta aya-ayam. Nu egga i tadday nga simaron nga baka, mawag tu igalu onu ifuku na makakkua yatun tapenu ari manoru onu makapatay tu tolay. (Exodo 21:28, 29) Nu ari nga tuttulan na tadday nga Israelita yatun nga dorob, liwana nu egga i matay.

¹⁵ Masingattam taw nga dorob nga importante kani Jehova i inango. Anni nakuan i efekto natun nittam? Masingan i pattagibalor tam ta inango nu siguraduattam nga ari tu peligroso i balay anna takay tam, i pammaneho tam, anna i piliattam tu dibersion. Abbo na karuan, mas ngana i kabataan ira, nga awan vuluvuga tu mesimmu nira nga marake, yatutta maski nu delikadu i tadday nga gannug, kuadda lagapa yatun anna ariadda nonopan i peligro ira. Ngem kayà ni Jehova nga imammatattam nga nabalor i inango​—i inango tam anna na tanakuan.​—Eclesiastes 11:9, 10.

16. Anni i pagimamma ni Jehova ta aborsion?

¹⁶ Nabalor kani Jehova i kada inango na tolay. Maski i ari paga neyana nga abbing ay nabalor ngana nisa. Segun ta Dob ni Moises, nu aksidente nga natakitan na tadday nga tolay i agga-vussi tapus natay yayya onu i beybina, imammatan ni Jehova nga nakaliwa tu pamatay yatun nga tolay. Kayàna kagian, maski aksidente i nesimmu, gafu ta egga i natay, mawag tu egga i manabbag tatun. (Bibbigan i Exodo 21:22, 23.) Para ta Dios, i ari paga neyana nga abbing ay egga ngana i inangona. Yatutta para nikaw, anni tamma i pagimammana ta aborsion onu pappalsa tu bussi? Anni tamma  i matagenona nu masinganna i minillion nga abbing nga matay ta kada ragun megafu ta aborsion?

17. Anni i mamanna-bannay ta babay nga nappalsa tu bussi ta nappasa ngem nabbabawi ngana?

¹⁷ Kunnasi nu nappalsa tu bussi i tadday nga babay nigena nammuan i pagimamma ni Jehova tatun? Makasiguradu yayya nga pakoman yayya ni Jehova base ta sakrifisio nga tavvu ni Jesus. (Lucas 5:32; Efeso 1:7) I babay nga nakangngua tu kunnatun nga liwa ta nappasa ay ari ngana nakuan nga makonsensia nu talaga pinabbabawyanna ngana yatun. “I YAFU [nga Jehova] ay minaggallallo anna minangngaya . . . Nu kunnasi i karayyu na zigattu ta taggappan, kunnatun i kadakal na pamakoma na nittam.”​—Salmo 103:8-14.

18. Ngatta ikagumattam nga ibita i mallussaw?

¹⁸ Naggafu ta futu tam i pangirespeto tam ta regalu na Dios nga inango. Nelagum tatun i mataga-tageno tam ta tanakuan. “I sinni laman nga mangikabatù ta wagi na ay minammapatay,” nitura ni apostol Juan. (1 Juan 3:15) Baka ariattam mataga-tageno nga i tolay nga ariattam kayà ay ikala-kalussaw tam ngana. Nu mallussaw i tadday, arianna irespeto i tanakuan, para-paraketanna ira, onu nonopanna paga nga matay ngana nakuan ira. Ammu ni Jehova i mataga-tageno tam ta tanakuan nga tolay. (Levitico 19:16; Deuteronomio 19:18-21; Mateo 5:22) Nu matageno tam nga ikalussaw tam i tanakuan, ikagumattam nakuan nga alsan yatun.​—Santiago 1:14, 15; 4:1-3.

19. Kunnasi tam paga mepasingan nga nabalor nittam i inango?

¹⁹ Egga paga i tadday nga makua tam tapenu mepasingattam nga nabalor nittam i inango. Nammuattam nga ‘ikalussaw ni Jehova danuri mangaya ta kinavayolente.’  (Salmo 11:5, NW ) Nu vayolente ira nga dibersion i piliattam, baka ipasingan natun nga ayatattam i kinavayolente. Ngatta gapa mangipatallung ittam tu vayolente ira nga uvovug, ideya, anna letratu ta nono tam? Imbes tu kunna, kayà tam lallagu nga pannuan i nono tam tu marenu anna memammo ira nga gannug.​—Bibbigan i Filipos 4:8, 9.

20-22. (a) Anni i pagimamma ni Jehova ta mundo ni Satanas? (b) Kunnasi mepasingan na totolay na Dios nga ‘ari ira nga kukua na mundo’?

²⁰ Awan tu respeto na mundo ni Satanas ta inango, yari tu para kani Jehova, minammatay ira. Ta nappasa ira nga siglo, minillion i natay megafu ta pulitika, nelagum i aru ta aripan ni Jehova. Ta Biblia, danaw nga pakapangngua, onu gobiernu ay nadeskriba bilang maporay anna simaron nga aya-ayam. (Daniel 8:3, 4, 20-22; Nepakannammu 13:1, 2, 7, 8) Ta maddaggun, dakal nga negosio i pallaku tu makapatay nga armas. Dakal gare i ganansia ta pallaku ta kunnatun ira. Manawag nga “i mundo ay egga ta pammaguray na Demonio.”​—1 Juan 5:19.

²¹ Ngem ‘ari nga kukua na mundo’ i kurug ira nga Cristiano. Neutral i totolay ni Jehova ta pulitika anna ta gerra. Ariadda mamatay anna ariadda suportan i maski anni nga organisasion nga mamatay tu tolay. (Juan 15:19; 17:16) Nu madara-darum i Cristiano ira, ariadda mangibalo tu kinavayolente. Nituddu ni Jesus nga mawag tu ayatattam maski i kontra tam ira.​—Mateo 5:44; Roma 12:17-21.

²² Minillion paga nga totolay i natay megafu ta relihion. Meyannung ta Babilonia nga Dakal, i  interu-mundo nga imperio na falsu nga relihion, kagian na Biblia: “Naleran sa i daga na natay ira nga profeta anna totolay na Dios. Wan, ngamin danuri i napapatay nga totolay ta tanga-ravvunan.” Malippawa mu kari nu ngatta nibilin nittam ni Jehova: “Sikamu nga totolè ira, panawan nu i Babilonia”? Ari nga parte na falsu nga relihion danuri maddayaw kani Jehova.​—Nepakannammu 17:6; 18:2, 4, 24.

23. Anni i kuattam tapenu ‘makapanaw’ ta Babilonia nga Dakal?

²³ Tapenu ‘makapanaw’ ta Babilonia nga Dakal, siguraduattam nakuan nga ari ittam ngana nga parte na falsu nga relihion. Angngariganna, siguraduattam nakuan nga nalsa ngana i ngagattam ta lista na miembro na dati nga relihiottam. Ngem ari laman tu yatun. Mawag tam gapa nga alsan anna ibita i marake ira nga annangngua na falsu nga relihion. Ipamavulun anna kunsintian na falsu nga relihion i imoralidad, pulitika, anna pakkakkam. (Bibbigan i Salmo 97:10, footnote; Nepakannammu 18:7, 9, 11-17) Ta nappasa ira nga dagun, minillion i natay megafu tatun.

24, 25. Kunnasi nga marresulta tu imammo anna marenu nga konsensia i pakannammu kani Jehova?

²⁴ Nige tam nakilala si Jehova, baka supu-suportattam i marake nga annangngua na mundo ni Satanas. Ngem nanguli ittam ngana. Inalawa tam i tavvu anna nidedika tam i pattoletam ta Dios. Matageno tam “i banna-bannay nga maggafu ta Yafu.” Memammo ittam ngana anna marenu i konsensia tam, megafu ta ammu tam nga mapagayayya tam i Dios.​—Kingngua 3:19, 20; Isaias 1:18.

²⁵ Maski dati ittam nga parte na tadday nga organisasion nga awan tu pattagibalorna ta inango, mapakoma  ittam ni Jehova base ta tavvu. Talaga appresiattam i regalu ni Jehova nga inango. Mepasingattam i pattagibalor tam tatun nu kuattam i adde na mawayya tam tapenu duffunan i tanakuan nga makilala si Jehova, panawan i mundo ni Satanas, anna mapeggan tu madukko nga relasion ta Dios.​—2 Corinto 6:1, 2.

26-28. (a) Anni nga espesial nga annungan i niyawa ni Jehova kani Ezekiel? (b) Anni i ikiddaw ni Jehova nga kuattam ta maddaggun?

²⁶ Ta Israel gari, kinagi ni Jehova kani profeta Ezekiel tu abisowanna i totolay nga aranni ngana nga madaral i Jerusalem anna itudduna nira i kuadda tapenu mapaliag ira. Nu ari inabisowan ni Ezekiel i totolay, tukian ni Jehova nisa i inangoda. (Ezekiel 33:7-9) Nipasingan ni Ezekiel nga nabalor nisa i inango gukaban na pangnguana ta adde na mawayyana tapenu ilayyagayya yatun nga importante nga mensahe.

²⁷ Niddan ittam ni Jehova tu trabahu nga abisowan i totolay nga aranni ngana nga madaral i mundo ni Satanas anna duffunan ira nga mammuan si Jehova tapenu makadde ira ta napabagu nga mundo. (Isaias 61:2; Mateo 24:14) Kayà tam kuan i adde na mawayya tam nga ikagi yatun nga mensahe ta tanakuan. Kayà tam gapa nga makagi i nakagi ni Pablo: “Marenu ngà ta daga na ngamin nga totolay, ta ariakku ginaggaddan i pangikagi nikamu ta ngamin nga uray na Dios.”​—Kingngua 20:26, 27, NW.

²⁸ Mawag tu marenu ittam gapa ta tanakuan nga aspeto na pattoletam. Yatun i gigiammuattam ta tumunug nga artikulo.