Manoli ta naddianna

Manoli ta table of contents

I PROBLEMA

I Mamappeligro ira ta Imammo

I Mamappeligro ira ta Imammo

“Mabenefisiowan i maddaggun nga henerasion ta papprogreso na teknolohia, siensia, anna finansial nga pakkukua . . . Ngem posible nga yaw gapa i henerasion nga makagafu ta kadaral na sistema ira [na pulitika, ekonomia, anna pallevu].”​—The Global Risks Report 2018, World Economic Forum.

NGATTA ARU NGA EDUKADU I MAVURUNG TA MAPPANGE TAM ANNA NA DAVVUN? IKONSIDERA I KARUAN TA PROBLEMA TAM.

  • PELIGRO TA INTERNET: “Talaga delikadu i internet. Egga tatun i seksual ira nga mangabuso ta abbarabbing, bully, totolay nga mangigafu tu paddarama anna makkoko tu informasion,” kagian na diariu nga The Australian. “Tadday i pakkoko tu identity ta umara-aru nga klase na krimen ta mundo. . . . Gukaban na internet, mepasingan na totolay i pinakamarake nga ugalida​—i pabbalin tu brutal anna abusadu.”

  • ARI TU PAREHAS NGA PADDIA-PADDIAN TA FINANSIAL: Segun ta bagu nga report na Oxfam International, i pakkukua na walu nga pinakamariku nga tolay ay katumbas na pakkukua na gaddua na populasion na mundo. “I ari makasta nga ekonomia tam,” kunna Oxfam, “i mas mamarriku ta riku ira anna mamappobre ta pobre ira, nga babbay i magaru tatun.” Maganassing i karuan nga awayyana nga marresulta yatun ta protesta.

  • GULU ANNA MARAKE NGA KATRATU: Kagian na 2018 nga report na United Nations Refugee Agency: “Yaw ngana i katannangan nga bilang na nafuersa nga nagali.” Pinanawan na maturu tu 68 million nga totolay i babaleda, megafu ta gulu onu marake nga katratu. “Maggi 1 nga tolay kada dua segundo i mapilitan nga manaw ta lugarda,” segun ta report.

  • PELIGRO TA PALLEVU: “Alistu nga mofu i aru nga klase na mulu-mula anna aya-ayam,” kagian na The Global Risks Report 2018, anna “mamappeligro ta gawa-gawayyan i polusion ta paddag anna bebay.” Gavva gapa nga bimmaddi i bilang na insekto ira ta karuan nga lugar. Megafu ta makoffun i insekto ira ta polinasion na mulu-mula, kagian na sientista ira nga posible nga “interamente nga madaral i pallevu tam.” Mappeligro gapa maski i coral reef ira. Ta pattantia na sientista ira, maggi gaddua ta coral reef ira ta interu mundo i natay ngana ta nappasa nga 30 dagun.

Egga kari makua tam tapenu mabbalin tu memammo i mundo? Kagian na karuan nga kawagan i edukasion. Ngem anni nga klase na edukasion? Tabbagan na tumunug ira nga artikulo danaw nga pakkiavu.