LEKSION 1
I Benefisio ira na Pangifugag ta Baggi
I KEBALINAN NA PANGIFUGAG TA BAGGI
Egga pangifugag mu ta baggim nu
-
makennag ka
-
makontrol mu i pakkaraga mu
-
mabalimmu i manaki mu nga trabahu
-
pagolluammu i tanakuan
NU NGATTA IMPORTANTE I PANGIFUGAG TA BAGGI
Nu egga pangifugag ta baggi na abbing ira, malabanadda i tentasion maski nu gittana mamagayayya yatun nira. Ngem nu awan, posible nga
-
mabbalin ira tu agresibo
-
madepres ira
-
massigariliu, mabbalin tu minaggillellaw onu maddroga ira
-
ari tu masustansia i kanadda
Nadiskubre na tadday nga paggigiammu nga ta paddakal na abbarabbing nga egga pangifugagda ta baggida, awan kuruga tu problemada ta gawa-gawayyan, ta finansial, anna mas minammarulo ira ta dob na gobiernu. Megafu tatun nga paggigiammu, nakagi ni Profesor Angela Duckworth na University of Pennsylvania: “Awan tu marake ta pangifugag ta baggi.”
NU KUNNASI ITUDDU I PANGIFUGAG TA BAGGI
Nu kinagim ngana tu ari, tuppalammu yatun.
PRINSIPIO NA BIBLIA: “‘Wan’ kun-nu nu wan; ‘Ari’ nu ari.”—Mateo 5:37.
Magaburidu i abbarabbing tapenu pagustuan ira na maganada—maski paga aru i totolay. Nu pagustuan ira na maganada, pakakuadda ngana yatun kada egga i kayàda.
Ngem nu ari nga pagustuan na magana i anana, magigiammuna i nabalor nga leksion ta pattolay—ariattam mala i ngamin nga kayà tam. “I kurug, mas magayayya i totolay nga egga pangifugagda ta baggida,” nitura ni Dr. David Walsh. “Ariattam moffunan i ána tam nu kanayuttam iyawa i ikayada.” *
Nu ariammu basta iyawa i ngamin nga ikaya na ana mu, mas mabi saw nisa nga mafugaddan i baggina—gittana nu matenta yayya nga maddroga, maki-sex nige mekasal, onu magangngua tu gannug nga mamappeligro nisa onu ta tanakuan.
Ipalippawa ta ána mu i resulta na mapia onu marake nga kuadda.
PRINSIPIO NA BIBLIA: “Nu anni laman i nimula na tolay, yatun gabbalaman i gataban na.”—Galacia 6:7.
Mawag nga malippawa na ana mu nga egga efekto na kukukuanna. Nu awan gafu tu pangifugagna ta baggina, marake i parresultanna. Angngariganna, nu mabi mapporay i ana mu, posible nga lillitan yayya na totolay. Ngem nu makontrolna i baggina—onu makennag yayya—magustuadda yayya. Ipalippawa mu ta ana mu nga mas makasta i pattolena nu magaggaddanna i baggina.
Tudduan i ana mu nu anni i mas importante.
PRINSIPIO NA BIBLIA: “Pilian i kapianan [“mas importante,” NW ] ta ngamin.”—Filipos 1:10.
Nu egga pangifugag ta baggi na tadday nga tolay, ari laman nga basta arianna magangngua tu marake; kuanna gapa i kawagan maski nu manakina nakuan nga kuan yatun. Mawag nga magigiammu na ana mu nga pilian i mas importante ira anna danatun i pagolluanna. Angngariganna, mawag tu kuanna labbi i asaymentna nigena maggayang.
Mabbalikka tu ehemplo.
PRINSIPIO NA BIBLIA: “Niddat-takamu tu apparigan tapenu kuan nu gapa i kunne ta kingnguà nikamu.”—Juan 13:15.
Maobserba na ana mu i reaksiommu ta makaporay ira nga situasion. Ipasingammu sa nga makasta i resulta na pangifugag ta baggi. Angngariganna, nu egga marake nga kingnguana, mapporay ka kari onu kalmadu ka laman?
^ par. 20 Naggafu ta libru nga No: Why Kids—of All Ages—Need to Hear It and Ways Parents Can Say It.