Nu sittam lagapa i makalliwa ta pazziga-riga tam, egga gafu i makua tam tapenu mapakarianan yatun.

Kunnasi nga egga i parte na totolay taw ira nga kegafuan na pazziga-riga?

• Pangabuso.

  Natantia na World Health Organization (WHO) nga tadday ta kada appa nga adulto i naabuso ta pisikal ta kabbidda anna tadday ta kada tallu nga babay i nakaekspiriensa tu pisikal onu seksual nga pangabuso (onu awayyana nga parehu).

• Paddaddam Gafu ta Patay.

  Segun ta World Health Statistics 2018 nga nipublisa na WHO, “egga i natantia nga 477,000 nga napatay ta interu mundo ta 2016.” Fuera paga yatun ta natantia nga 180,000 nga natay ta gerra anna parralaban tatun nga dagun.

• Problema ta Gawa-gawayyan.

  Ta artikulo nga nepublisa ta magazina nga National Geographic, nitura ni Fran Smith: “Maturu tu tanga-billion nga totolay i massigariliu, anna konektadu i tabaku ta lima nga primeru nga makagafu ta patay: taki ta futu, stroke, respiratory infection, chronic obstructive pulmonary disease, anna lung cancer.”

• Pangireruma.

  Kinagi na psychologist nga si Jay Watts nga i “kinapobre, pangireruma gafu ta estado ta pattolay, ta lahi, ta sekso, fuersadu nga pagali, anna kompetision ta pallevu ay mas mamazziga ta nono.”

  AMMUAN PAGA

  Girawan i video nga Ngatta Pinaratu na Dios i Davvun? ta jw.org/ibg.

I totolay i makagafu ta aru nga pazziga-riga ta mundo ta maddaggun.

Aru taw i megafu ta manattazzi ira nga gobiernu nga mamazziga ta totolay nga mawag nakuan tu passerbiadda.

“Dinominan na tolay i kasittolena ta pakaperwisiuwanna.”​— ECLESIASTES 8:9.

Posible nga mapakarianan i pazziga-riga.

Makaduffun i prinsipio ira na Biblia tapenu makkasta i gawa-gawayyattam anna mapakasta tam i relasiottam ta totolay.

“Mangiyawa tu inango ta baggi i kalmadu nga futu, ngem mavunno i tulang gafu ta passil.”​—PROVERBIO 14:30.

“Mawag tu arian nu ngamin i taki na nono nu, lussaw anna poray nu. Ari kamu ngana nga makkakukkulle anna makkapara-parake. Arian nu i anni laman nga dake na nono nu ta ikattolay nu.”​—EFESO 4:31.