1. Ngatta napansin na Babilonio ira si profeta Daniel?

 KABATAAN pagalaman si profeta Daniel turi ta nabbalin yayya tu aripan megafu ta naffu ira ta gerra anna niyarayyu da yayya ta lugar da. Ngem magga napansin yayya na ofisial ira na Babilonia maski nu abbing pagalaman yayya. Nasingadda i ‘nasingan laman na mata’ nga si Daniel ay ‘awan tu maski anni nga kevuyan na anna makasta i itchura na.’ Naggafu gapa yayya ta prominente nga familia. (1 Sam. 16:7) Gafu tatun ira nga rason, sinanay yayya na Babilonio ira tapenu masserbi ta palasio na patul.​—Dan. 1:3, 4, 6.

2. Anni i natageno ni Jehova kani Daniel? (Ezekiel 14:14)

² Iniddu ni Jehova si Daniel ari tu megafu ta itchura na onu ta prominente nga posision na ta palasio, nu ari, megafu ta kata-katolay nga nikayà naw nga kabataan nga pabbalinan. I kurug, tagga ta kinagi ni Jehova nga kaparehu ni Daniel da Noe anna Job, awayya na tu 20 laman i dagun ni Daniel. Yayya nga para kani Jehova, matunung si Daniel kagitta da Noe anna Job nga piga dagun nga matalo nga nasserbi ta nisa. (Gen. 5:32; 6:9, 10; Job 42:16, 17; bibbigan i Ezekiel 14:14.) Apipiddu anna aru i netuppal ni Daniel ta pattolena. Iniddu yayya ni Jehova adde ta patena.​—Dan. 10:11, 19.

3. Anni i gigiammuattam taw nga artikulo?

³ Taw nga artikulo, gigiammuattam i dua ta kualidad ni Daniel nga rason nu ngatta iniddu yayya ni Jehova. Ollu, ammuattam i kebalinan na kada kualidad, tapus innattam gapa nu kanni nga nepasingan yatun ni Daniel. Gigiammuattam gapa nu anni i nakaduffun kani Daniel tapenu mepasingan na danatun nga kualidad. Tapus ammuattam nu kunnasi tam yayya nga maparigan. Maski nu para ta kabataan ira yaw nga artikulo, makagigiammu ittam ngamin ta ehemplo ni Daniel.

4. Kunnasi nga nangipasingan tu sikan na nono si Daniel? Mangistoria tu angngarigan.

⁴ Makatageno gapa tu assing i totolay nga masikan i nono da, ngem ari da nga ipamavulun nga fugaddan ira natun nga kuan i fustu. Kitassikan i nono ni Daniel maski nu kabataan pagalaman yayya. Ammuattam i dua nga situasion nga nipasingan na yatun. I ollu ay posible nga nesimmu maddua ragun kabalin nga zinaral na Babilonio ira i Jerusalem. Nattatageno tu kappaganassing si Patul Nabucodonosor na Babilonia meyannung ta daka-dakal nga estatua. Inananassing na nga patayan i ngamin nga ma-uto nga lallaki nelagum si Daniel nu ari da nga mekagi ta nisa i tatageno na anna i kebalinan natun. (Dan. 2:3-5) Mawag tu egga insigida i kuan ni Daniel, ta nu ari, aru i matay. ‘Minay yayya ta patul tapenu ikiddona nga meddan yayya tu tiempo tapenu ipakanawag ta patul i kebalinan na tatageno.’ (Dan. 2:16) Mawag tu masikan i nono na anna egga i pangurug na tapenu makua na yatun. Awan gare tu kagian na Biblia nga nakepakanawag ngana bi si Daniel tu tatageno ira. Yayya nga nakifabor si Daniel ta kakavvulu na nga da Sadrac, Mesac, anna Abednego nga “makimallo ira nga ikallo ira na Dios na langi anna ipakannammu ta nira yaw nga sekreto.” (Dan. 2:18) Sinabbag ni Jehova danatun nga pakimallo. Nepakanawag ni Daniel i kebalinan na tatageno ni Nabucodonosor, yatutta ari yayya nga napatay pati i kakavvulu na.

5. Anni paga i situasion nga nagawag si Daniel tu sikan na nono?

⁵ Ari nga nabbayag kabalin nga nepakanawag ni Daniel i kebalinan na daka-dakal nga estatua, nagawag mana yayya tu sikan na nono. Egga mana i kappaganassing nga tatageno ni Nabucodonosor. Meyannung labbi gapa yatun ta daka-dakal nga fun na kayu. Masikan i nono ni Daniel nga nangipakanawag ta patul ta kebalinan na tatageno. Kinagi paga lagu ni Daniel nga mammaguyung i patul anna egga i tiempo nga malsa yayya ta pakka-patul na. (Dan. 4:25) Puede nakuan nga nonopan na patul nga marrerrebelde ta nisa si Daniel anna puede gapa nga ipapatena si Daniel. Ngem masikan i nono ni Daniel, yayya nga kinagi na lagapa ta patul i kebalinan na tatageno.

6. Anni i nakaduffun kani Daniel tapenu massikan i nono na?

⁶ Anni i awayya na nga nakaduffun kani Daniel tapenu masikan i nono na ta interu nga  pattolena? Ta kabbinna, siguradu nga makasta nga ehemplo ta nisa i yena anna i yama na. Magga sinuttul da i dorob ni Jehova ta magana ira nga Israelita, anna nituddu da kani Daniel i Dob na Dios. (Deut. 6:6-9) Ari laman tu i Mafulu nga Dob i ammu ni Daniel. Ammu na gapa i aru nga detalye na Dob. Kasali tatun nu anni i puede nga kanan na Israelita ira anna i ari da puede nga kanan. b (Lev. 11:4-8; Dan. 1:8, 11-13) Nagigiammu gapa ni Daniel i nesissimmu ta totolay na Dios anna ammu na i nattuppaladda turi ta ari da sinuttul si Jehova. (Dan. 9:10, 11) Megafu ta naekspiriensa ira ni Daniel ta interu pattolena, mattalo yayya nga magga uffunan yayya ni Jehova anna na makapangngua ira nga anghel na.​—Dan. 2:19-24; 10:12, 18, 19.

7. Anni paga i nakaduffun kani Daniel tapenu massikan i nono na? (Innan gapa i letratu.)

⁷ Ginigiammu ni Daniel i nitura na profeta ira na Dios, nelagum ngana i profesiya ira ta Jeremias. Gafu tatun nga nagigiammu na, nalippawa na nga aranni ngana nga mabalin i nabayag nga nika-aripan na Judio ira ta Babilonia. (Dan. 9:2) Megafu ta nasingan mismu ni Daniel nga natuppal i profesiya ira ta Uvovug na Dios, nassikan i pattalo na kani Jehova. Mabbalin gapa tu masiki-sikan i nono danuri na dakal i pattalo da ta Dios. (Ikumpara i Roma 8:31, 32, 37-39.) Kanayun gapa nga nakimallo si Daniel ta Yama na ta langi. (Dan. 6:10) Inamin ni Daniel kani Jehova i nakaliwatan na ira anna nikagi na ta nisa i mataga-tageno na. Nappaduffun gapa yayya. (Dan. 9:4, 5, 19) Tolay laman yayya kagitta tam, yatutta ari yayya nga neyana nga dati nga masikan i nono na. Nikaguman na lallagu nga ipasingan yatun nga kualidad gukaban na paggigiammu, pakimallo, anna pattalo kani Jehova.

8. Kunnasi nga massikan i nono tam?

⁸ Tapenu massikan i nono tam, anni i awayya na tu kuattam? Awayya na tu tudduan ittam na mappagana tam nga mabbalin tu masikan i nono na. Ngem maski nu masikan i nono da, ari da mepamana yatun nga kualidad ta nittam. Nu kayà tam i mabbalin tu masikan i nono na, parigattam i tadday nga maggigiammu tu bagu nga skill. Mabbalikka tu malalaki ta skill nu innammu tu mapia nu kunnasi nga kukukuan yatun na manuddu ta nikaw. Tapus parigammu i ehemplo na. Kunnatun gapa i awayya tam nga kuan tapenu mabbalin tu masikan i nono tam. Innattam tu mapia nu kunnasi nga ipasingan yatun na tanakuan, tapus parigattam ira. Anni i magigiammu tam kani Daniel? Kagitta na, mawag tu gigiammuattam tu mapia i Uvovug na Dios. Mawag gapa tu madukko i relasiottam kani Jehova gukaban na kanayun nga pakibbida ta nisa anna pangikagi ta nisa ta kurug nga mataga-tageno tam. Mawag gapa tu pattalakkattam si Jehova anna kumbinsidu ittam nga kanayun na ittam nga uffunan. Tapus sonu mapurueban i pangurug tam, masikan i nono tam.

9. Anni ira i pammakapiattam nu masikan i nono tam?

⁹ Aru i pammakapiattam nu masikan i nono tam. Kunnatun i naekspiriensa ni Ben. Magiskuela bi yayya ta Germany. Kurugan na ngamin nga kaklase na i ebolusion. Kakkagiadda tu pinadda-padday laman i istoria ta Biblia meyannung ta pamaratu. Mittan, neddan tu chansa si Ben nga ipakanawag ta kaklase na ira nu ngatta kurugan na nga egga i namaratu ta inango. Magutu-gutu nga nipakanawag ni Ben ta kaklase na ira i kurugan na. Anni i narresultan natun? “Nagginna tu mapia i mestrù,” kinagi ni Ben, “tapus nitaneg na ta ngamin nga kaklasè i kopia na artikulo nga inusà tapenu suportan i pakanawag  ku.” Anni gapa i reaksion na kaklase ira ni Ben? “Aru ta nira i nagginna ta kinagì,” istorian ni Ben, “tapus kinagi da nga bilib ira ta nio.” Masingan ta ekspiriensa ni Ben nga maruddu tu irespeto na tanakuan danuri masikan i nono da. Puede gapa nga maginteres kani Jehova danuri mapia i giffutuadda nu masikan i nono tam. Aru gafu i makasta nga rasottam nu ngatta masikan nakuan i nono tam.

10. Anni i kinamatalo?

¹⁰ Ta Biblia, maruddu nga tumukoy i Hebreo nga uvovug para ta “kinamatalo” onu “matalo nga aya” ta meddu anna madukko nga pangaya na Dios ta aripan na ira. Meyusa gapa yatun tapenu tukuyan i pakka-aya-aya na aripan ira na Dios. (2 Sam. 9:6, 7) Ta pappasa na tiempo, awayya na tu mabbalin ittam tu mas matalo. Gigiammuattam ngana nu kunnasi nga nesimmu yatun kani Daniel.

11. Kunnasi nga nipasingan ni Daniel i kinamatalo na turi ta lakay ngana yayya? (Innan i letratu ta vungun.)

¹¹ Aru i situasion ta pattolay ni Daniel nga mawag tu ipasingan na tu matalo lagapa yayya kani Jehova. I tadday ta karigatan tatun ay turi ta maturu ngana yayya nga 90 anios. Tatun nga tiempo, nasakup ngana na Medo anna na Persiano ira i Babilonia anna si Patul Dario ngana i mammaguray. Ikalussaw na ofisiales si Daniel anna ari da nga irespeto i Dios na. Yayya nga napplano ira nga patayan si Daniel. Nappafirma ira ta patul tu tadday nga dob nga mamurueba kani Daniel nu matalo yayya ta Dios na onu ta patul. Puede nakuan tu iyemmang ni Daniel i makimallo kani Jehova ta unag na 30 nga aggaw tapenu pakurugan nga matalo yayya ta patul anna tapenu ari yayya nga makastigo. Ngem manaki ni Daniel i makkompromiso yatutta netabbo yayya ta avvu nga dian na leon ira. Ngem binala-balakkan ni Jehova i kinamatalo na gukaban na pangipaliag ta nisa ta leon ira. (Dan. 6:12-15, 20-22) Kunnasi nga ari tam mawawan i kinamatalo tam kani Jehova kagitta ni Daniel?

12. Ngatta nattalupaddian nga matalo si Daniel kani Jehova?

¹² Kagitta na nakagi ta gafu, mabbalin ittam tu matalo kani Jehova nu dakal i pangaya tam ta nisa. Kunnatun si Daniel. Iddeddu na si Jehova nga Yama na ta langi yatutta matalo lagapa yayya. Siguradu nga napeggan si Daniel tu kunnatun nga pangaya gukaban na pannonono na tu mapia ta kualidad ira ni Jehova anna pangipasingan na tatun ira. (Dan. 9:4) Pinannonopan  gapa tu mapia ni Daniel i ngamin nga makasta nga kingngua ni Jehova para ta nisa anna ta totolena. Nappabalo yayya tatun ira.​—Dan. 2:20-23; 9:15, 16.

13. (a) Kunnasi nga mapurueban i kinamatalo na kabataan tam ira? Mangistoria tu angngarigan. (Innan gapa i letratu.) (b) Base ta video, anni i itabbag mu nu iyavu na karuan nu suportan kari na Saksi ira ni Jehova danuri piliadda i homoseksual nga pattolay?

¹³ Kagitta ni Daniel, napalevutan i kabataan tam ira tu totolay nga awan tu respeto da kani Jehova anna ta dorob na. Ikalussaw na kuddanatun nga totolay i maski sinni nga makkakkagi tu iddukan na i Dios. Tantalawan paga lagu na karuan i kabataan tam ira tapenu laman ari ira nga mabbalin tu matalo kani Jehova. Kunnatun i nesimmu ta kabataan nga si Graeme nga taga-Australia. Ta ka-haiskul na, egga i mariga tu situasion nga inarubanna. Niyavu na mestra da ta klase nu anni i reaksiodda nu egga i kaklase da nga umamin ta nira nga homoseksual yayya. Kinagi na mestra nga ngamin nga massuporta tatun nga klasmeyt da ay tumaddag ta tadday nga side tapus ta abbag nga side danuri ari. Kagian ni Graeme, “Ta tadday nga side na room mi, siminaddag i interu nga klase mi gafu ta suportadda i homoseksual nga pattolay, fuera niakan anna i kaklasè tu Saksi.” Mas napurueban i kinamatalo ni Graeme kani Jehova ta tumunug nga nesimmu. Kagian na, “Adde ta nabalin i tangoras nga klase mi, pinasa-pasiranan anna ini-insulto nakami na karuan nga estudiante anna maski na mestra mi. Kingnguà i adde na mawayyà tapenu kalmadu nga idefensa i pangurug ku. Ngem kadda vuluvuga nagginna ta maski anni nga kinagì.” Anni i efekto natun nga nesimmu kani Graeme? Kagian na, “Manaki ku nga pakkakkagianaddà. Ngem fermi i ayayya ku ta nedefensà i pangurug ku anna ari ngà nakkompromiso.” c

14. Anni i tadday nga makua tam tapenu kanayun ittam nga matalo kani Jehova?

¹⁴ Kanayun ittam nga matalo kani Jehova nu dakal i pangaya tam ta nisa, kagitta ni Daniel. Mapeggan ittam tu kunnatun nga pangaya nu gigiammuattam i meyannung ta kualidad ira ni Jehova. Angngarigan na, puede tam nga gigiammuan i pinaratu na ira. (Roma 1:20) Nu kayà mu nga mas dumakal i pangaya anna pangirespetom kani Jehova, puedem nga bibbigan i ababba ira nga artikulo ta serye nga “Egga Kari i Naddisenio?” onu girawan i video ira tatun. Puedem gapa nga gigiammuan i brosiur ira nga Saan Nagmula ang Buhay? anna i The Origin of Life—Five Questions Worth Asking. Kunnaw i kinagi na kabataan ta Denmark nga si Sister Esther meyannung tatun ira nga brosiur: “Makasta i eksplanasion natun ira nga brosiur. Ari natun nga ikagi ta niko nu anni i kurugammu. Basta mabibbig mu laman tatun i kurug ira nga informasion tapus siko na lapa i maddesision.” Kagian gapa ni Ben nga nakagi ta gafu: “Kuruga makapasikan ta pangurug danaw nga artikulo anna brosiur. Pinakurug danatun ta nio nga Dios i namaratu ta inango.” Kabalimmu nga gigiammuan danatun, magga umanugu ka ta kagian na Biblia meyannung kani Jehova: “Yafu anna Dios mi! Mekunnay nikaw i kekakua, dayaw anna pakapangngua! Ta pinaro mu ngamin i adde na; megafu ta paka-urem laggapa, pinaro mu anna sinolem ira.”​—Nep. 4:11. d

15. Anni paga i makua tam tapenu mas dumakal i pangaya tam kani Jehova?

¹⁵ Anni paga i makua tam tapenu dumakal i pangaya tam kani Jehova? Gigiammuattam tu mapia i pattolay na Ana na nga si Jesus. Kunnatun i kingngua na kabataan ta Germany nga si Sister Samira. Kinagi na: “Mas nakilalà si Jehova  megafu kani Jesus.” Ta kabbing gare ni Samira, marigatan yayya nga mantindian tu egga i panageno ni Jehova. Ngem mantindian na i panageno ni Jesus. Kagian na, “Nagustuakku si Jesus megafu ta minakkikofun yayya anna kakayà na i abbarabbing.” Habang mas nagigiammu na i meyannung kani Jesus, mas ziminakal i pangaya na kani Jehova. Ngatta? Kagian na: “Sisinu nga nalippawa ku nga perfekto nga paparigan ni Jesus i Yama na. Aru i napparehuadda. Nanono ku nga yaw i tadday ta rason nu ngatta zinog ni Jehova si Jesus ta davvun—tapenu posible para ta totolay nga mas makilala si Jehova.” (Juan 14:9) Iddammu tu tiempo nga gigiammuan i ngamin nga puedem nga gigiammuan meyannung kani Jesus. Nu kuammu yatun, mas dumakal i pangaya mu kani Jehova anna mabbalikka tu mas matalo ta nisa.

16. Anni i pammakapiattam nu matalo ittam? (Salmo 18:25; Mikias 6:8)

¹⁶ Nu matalo ittam ta tanakuan, maruddu nga mapeggan ittam tu madukko nga kokkofun nga matalo gapa ta nittam. (Ruth 1:14-17) Nu matalo ittam gapa kani Jehova, mabbalin tu memammo i panageno tam anna kontento ittam. Ngatta? Megafu ta ipromesa ni Jehova nga mabbalin yayya tu matalo tari ira ta matalo ta nisa. (Bibbigan i Salmo 18:25; Mikias 6:8.) Nonopammu yaw: Maski nu balabaddi ittam laman kumpara ta Makapangngua-sa-Ngamin nga Namaratu ta nittam, ipromesa na nga kanayun na ittam nga iddukan! Nu madukko i relasiottam kani Jehova, awan vuluvuga tu kapurueba, kumokkontra, onu maski paga lagu patay nga makawayya nga makesina nittam ta nisa. (Dan. 12:13; Luc. 20:37, 38; Roma 8:38, 39) Paray nakuan gafu tu parigattam si Daniel anna kanayun ittam nga matalo kani Jehova!

17-18. Anni paga i magigiammu tam kani Daniel?

¹⁷ Taw nga artikulo, ginigiammu tam i dua laman ta kualidad ira ni Daniel. Ngem aru paga i puede tam nga magigiammu ta nisa. Angngarigan na, niyawa ni Jehova kani Daniel i matturunug nga sirmata anna tatageno, kunne na gapa i pakawayya nga ikagi i kebalinan danatun nga profesiya. Natuppal ngana i aru tatun ira nga profesiya. I karuan gapa ay mangiyawa tu detalye meyannung ta mesimmu ira ta mappange nga makafekto ta ngamin nga totolay ta davvun.

¹⁸ Ta tumunug nga artikulo, gigiammuattam i dua ta profesiya ira nga nitura ni Daniel. Abbing ittam man onu manakam, makaduffun i pakalippawa tam tatun ira tapenu makangngua ittam tu masirib ira nga desision sangawe. Makaduffun gapa danatun nga profesiya tapenu mas massikan i nono tam anna mabbalin ittam tu mas matalo. Yatun i mangiprepara ta nittam nga arubangan i kapurueba ira nga araranni ngana nga mesimmu.