1. Anni nga panguli i nesimmu ta karuan nga nasion ta nappasa ira nga ragun?

TA RINIVU nga dagun, magaru ta totolay ta mundo i egga i relihiodda. Ngem ta nappasa ira nga dekada, dakal i nangulianna. Umara-aru nga totolay i awan tu relihiodda. Kakuruganna, ta karuan nga nasion, mas aru nga populasion i makkagi nga awan tu relihiodda. *​—Mat. 24:12.

2. Ngatta aru nga totolay i nabbalin tu ari nga relihioso?

² Ngatta umara-aru i mangikonsidera ta baggida nga ari nga relihioso? * Awayyana nga nakafokus ira ta pappaga-pagayayya onu ta pakavurungan ira. (Luc. 8:14) Nabbalin tu ateista i karuan. Mangurug gapa i karuan ta Dios ngem para nira, i relihion ay kadaanan, awan tu serbina, anna mekontra ta siensia anna ta lohika. Maginnada ta kokkofudda, mestra anna mestruda, onu ta sikat ira nga personalidad ta media nga resulta kanu na ebolusion i inango, ngem awan kuruga tu maginnada nga lohikal ira nga rason tapenu kurugan nga egga i Dios. Nawanan ngana gapa tu ganas i tanakuan megafu ta relihioso ira nga lider nga garapal ta kuartu anna pakapangngua. Ta karuan nga nasion, egga ira i reglamento na gobiernu nga mangipay tu restriksion ta relihioso ira nga aktibidad.

3. Anni i gakkag naw nga artikulo?

³ Nibilin nittam ni Jesus nga ‘pabbalinattam tu disipulo i totolay  ta ngamin nga lugu-lugar.’ (Mat. 28:19) Kunnasi tam moffunan danuri ari nga relihioso tapenu magigiammuda nga ayatan i Dios anna mabbalin ira tu disipulo ni Cristo? Mawag nga rekunnisiattam nga i reaksion na tolay ta mensahe tam ay depende ta lugar nga naggafuanna. Angngariganna, baka ari tu parehu i reaksion na taga-Europe ira ta mensahe tam kumpara ta reaksion na taga-Asia. Ngatta? Ta Europe, aru i egga ammuna ta Biblia anna familiar ira ta ideya nga pinaratu na Dios i ngamin nga gannug. Ngem ta Asia, magaru ta totolay i baddi laman onu awan paga lagu tu ammuda ta Biblia, anna posible nga ariadda mangurug nga egga Namaratu. Gakkag naw nga artikulo nga uffunan ittam nga addetan i futu na ngamin nga masimmuattam ta ministerio, maski sitaw i naggafuadda.

4. Ngatta makapappositibo ittam?

⁴ Mabbalin tu Positibo. Kada dagun, egga danuri ari nga relihioso nga mabbalin tu Saksi ni Jehova. Aru nira i atannang ngana i moral nga estandarteda ngem nawanan tu ganas gafu ta pagappappe na relihion. Egga gapa danuri alinno i moral ira nga estandarteda anna gafu tatun, aru nira i mawag nga panawadda i marake ira nga bisiuda. Ta uffun ni Jehova, makasiguradu ittam nga malegattam danuri “mepangngo nga mangalawa tu mannanayun nga inango.”​—King. 13:48, NW; 1 Tim. 2:3, 4.

5. Anni i maruddu nga rason nu ngatta makasta i reaksion na totolay ta mensahe tam?

⁵ Mabbalin tu Masippo Anna Mataktika. Maruddu nga makasta i reaksion na totolay ta mensahe tam, ari tu megafu ta kagiattam, nu ari, ta pakkagi tam. Appresiadda nu masippo ittam, mataktika, anna sinsero i pangikavuruttam nira. Ariattam ira fuersan nga magginna nittam. Alippawatattam lallagu i pagimammada ta relihion. Angngariganna, egga danuri manakida nga makiyuvovug ta estrangheru meyannung ta relihion. Marake gapa ta pagimamma na karuan nga meyavu nira nu anni i makagida meyannung ta Dios. Egga gapa danuri mappasiran nu egga makasingan nira nga mabbibbig tu Biblia, nerulay nu kavulu i tadday ta Saksi ira ni Jehova. Maski anni i rasodda, alippawatattam nakuan i panagenoda.​—2 Tim. 2:24.

6. Kunnasi nipasingan ni apostol Pablo nga ammuna i makibagay, anna kunnasi tam yayya maparigan?

⁶ Anni i makua tam nu egga i ari komfortable nga maginna i termino ira gitta na “Biblia,” “pamaratu,” “Dios,” onu “relihion”? Parigattam si apostol Pablo anna ibagay tam i pakiyuvovug tam nira. Nu Judio i kibbidan ni Pablo, usanna i Katurakan. Ngem turi ta nakiyuvovug yayya ta Griego ira nga pilosopo ta Areopago, arianna direkta nga kinagi nga naggafu ta Katurakan i kakkagianna. (King. 17:2, 3, 22-31) Kunnasi tam maparigan i ehemplo ni Pablo? Nu makasimmu ka tu tolay nga arianna akseptan i Biblia, mas makasta nu ari ka direkta nga mangibibbig tu Biblia ta pakiyuvovug mu. Nu matageno mu nga manakina nga egga makasingan nisa nga mabbibbig tu Biblia, mangusa ka tu elektroniko nga gadyet tapenu ari masingan na tanakuan i teksto ira nga bibbiganna.

7. Anni i mawag nga kuattam tapenu maparigattam si Pablo, gitta na mabibbig ta 1 Corinto 9:20-23?

⁷ Mabbalin tu Minangngalippawa Anna Minagginna. Mawag tu alippawatattam nu anni ira i maka-influwensia ta totolay nga masimmuattam. (Prov. 20:5) Ikonsidera mangana i ehemplo ni Pablo. Ziminakal yayya kavulu i Judio ira. Ngem mawagna i makibagay nu layyagayyanna i Hentil ira megafu ta baddi laman onu awan paga lagu tu ammuda kani Jehova anna ta Katurakan. Kawagan nga marresearch ittam onu makkonsulta ta ekspiriensadu ira ta kongregasion tapenu mas matindiattam nu anni i nononopan anna mataga-tageno na totolay ta teritoria tam.​—Bibbigan i 1 Corinto 9:20-23.

8. Anni i tadday nga efektibo nga pangigafu tu pakiyuvovug meyannung ta Biblia?

 ⁸ I gakkag tam ay alegan danuri “mepangngo.” (Mat. 10:11, NW ) Tapenu efektibo ittam, mawag tu iyavu tam ta totolay nu anni i opiniodda tapus ginnattam ira tu mapia. Iyava-avu na tadday nga brother ta England ta totolay nu anni i opiniodda nu kunnasi nga mapeggan tu magayayya nga pagatawa, nu kunnasi mamadakal tu ána, onu kunnasi attamman i kawan na hustisia. Kabalinna nga ginnan i komentoda ira, kagianna, “Anni i makagim taw ta tabarang nga netura ma-2,000 dagun ngana i nappasa?” Kabalinna, maski arianna kagian i “Biblia,” ipasinganna nira ta cellphone-na i dati ira nga nipreparana nga teksto.

9. Kunnasi tam moffunan danuri totolay nga manakida i makiyuvovug meyannung ta Dios?

⁹ Madde tam i giffutuan na totolay nga maruddu nga manakida nga paguruvovugan i Dios nu ipakiyuvovug tam nira i gannug nga interesadu ira. Angngariganna, aru i mappabbaw ta natural ira nga paratu. Yatutta awayya tam ikagi: “Baka naginnam ngana nga aru nga imbension na sientista ira ay kinopiada i diseniona ta natural ira nga paratu. Angngariganna, danuri naddisenio ta microphone ay gigiammuadda i talinga na aya-ayam, anna danuri gapa naddisenio tu camera ay gigiammuadda i mata na aya-ayam. Para nikaw, anni talaga i kayà kagian na natural nga paratu? Yaw kari ay tadday nga makapabbaw nga fuersa, persona, onu tanakuan paga?” Ginnattam labbi ira tu mapia, tapus awayya tam iyammung: “Kada kopian na inhiniero ira i disenio na talinga anna mata, ari kari nga i Namaratu ta mata anna ta talinga i nakagigiammuadda tatun? Nagustuakku bi yaw i nitura na tadday nga minabberso gari: ‘I Dios i namaro ta talinga anna mata tam. Abbattan nu tu ari yaya nga makaginna onu makasingan? . . . Ta ngamin nga totolay ay yaya i manuddu; awan kari gafu sa i pakannammu?’ Kunnatun gapa i konklusion na karuan nga sientista.” (Sal. 94:9, 10) Kabalinna, ipagiraw tam i tadday nga video ta jw.org^® ta “Interviews and Experiences” ta serye nga “Viewpoints on the Origin of Life.” (Innan ta PUBLICATIONS > VIDEOS.) Onu awayya tam ira iddan tu brosiur nga Saan Nagmula ang Buhay? onu i The Origin of Life​—Five Questions Worth Asking.

10. Kunnasi tam nga igafu i pakiyuvovug ta tolay nga manakina makibbida meyannung ta Dios?

¹⁰ Aru nga totolay i magiddanama ta mas makasta nga mappange. Ngem ikassidda nga baka madaral noka i davvun onu ari ngana awayya nga paddianan. Kinagi na traveling overseer ta Norway nga danuri manakida i makiyuvovug  meyannung ta Dios ay maruddu nga mas kayàda nga paguruvovugan i paddia-paddian na mundo. Kabalinna nga maddios, kagianna: “Para nikaw, posible paga kari nga makkasta i mappange tam? Meyawa kari yatun nittam na pulitiko ira, sientista, onu tanakuan paga?” Kabalinna ira ginnan tu mapia, ibibbigna onu ikagina i tadday nga teksto meyannung ta mas makasta nga mappange. Egga danuri naginteres megafu ta promesa na Biblia nga mattalupaddian tu mannanayun i davvun anna maddian tatun i masippo nga totolay adde noka.​—Sal. 37:29; Ecl. 1:4.

11. Ngatta mawag tu nadduruma i pangigafu tam tu pakiyuvovug, anna kunnasi tam maparigan i ehemplo ni Pablo ta Roma 1:14-16?

¹¹ Mawag tu nadduruma i pangigafu tam tu pakiyuvovug ta masimmuattam ira. Ngatta? Megafu ta nadduruma i kada tolay. I topiko nga mamaginteres ta tadday nga tolay ay awayyana nga pammanakitan na tanakuan. Egga danuri maya makibbida meyannung ta Dios onu Biblia ngem egga gapa karuan nga tanakuan labbi i gannug nga kayàda pabbiridan. Maski anni i situasion, usattam nakuan i kada oportunidad nga kibbidan i ngamin nga klase na totolay. (Bibbigan i Roma 1:14-16.) Siempre daddammattam nga si Jehova i mamadakal ta kinakurug ta giffutuan danuri mangaya ta mapia.​—1 Cor. 3:6, 7.

12. Anni i kuattam tapenu malayyagayyan danuri taga-Asia nga ariadda kuruga paga ninono nu egga talaga i Namaratu?

¹² Ta interu mundo, aru nga publisher i makasimmu tu totolay nga maggafu ta Asia, nelagum danuri naggafu ta lugar nga egga i restriksion na gobiernu ta relihioso nga aktibidad. Egga karuan nga nasion ta Asia nu sitaw ariadda kuruga paga ninono nu egga talaga i Namaratu onu awan. Nagusisa i karuan anna inalawada i direkta nga pangiyofer tu Bible study, ngem egga danuri mabbabang ira nga gigiammuan i bagu ira nga ideya. Kunnasi tam ira moffunan? Nammuan na karuan nga ekspiriensadu nga publisher nga efektibo nu makistoria labbi ira, mangipasingan ira tu personal nga interes, anna nu mepangngo ay iyistoriada nu kunnasi nakkasta i pattoleda turi ta niyaplikada i espesipiko ira nga prinsipio na Biblia.

13. Anni i mamaginteres ta totolay ta Biblia? (Innan i letratu ta vungun.)

¹³ Aru danuri naginteres megafu ta masirib ira nga prinsipio nga malegan ta Biblia. (Ecl. 7:12) Ta New York, kunnaw i kinagi na sister nga mallayyagayya ta totolay nga maguvovug tu Chinese Mandarin: “Ipasa-pasingakku i personal nga interes ku ta totolay anna ginnakku ira. Nu mammuakku nga bagu laman ira nga nagali naggafu ta tanakuan nga nasion, iyavu ku nu kua: ‘Kamusta i pinagalinu? Egga ngana trabahunu? Masippo kari i tratu nikamu na taga-taw ira?’” Nu mittan makoffun yatun tapenu megafuna nga ikagi i tadday nga tuddu na Biblia. Kada mepangngo, iyammung na sister: “Para nikaw, kunnasi tamma nga makasundu mu i totolay? Awayyà kari nga ipasingan niko i tadday nga akkagianan ta Biblia? Kunnaw i kinagina: ‘I pangigafu tu paddarama ay gittana pagibbo tu dana-danum; nige nga mamegafu i parralaban, manaw ka ngana.’ Ta opiniommu, makoffun kari yaw nga tabarang tapenu makasundu tam i tanakuan?” (Prov. 17:14) Makoffun i kunnatun ira nga pakiyuvovug tapenu mammuattam nu sinni danuri maya paga nga makagigiammu.

14. Kunnasi nga uuffunan na brother ta the Far East i totolay nga makkagi nga ariadda mangurug ta Dios?

¹⁴ Kunnasi gapa danuri makkagi nittam nga ariadda mangurug ta Dios? Niyesplika na tadday nga brother nga nabayag ngana nga mallayyagayya ta totolay nga ari nga relihioso ta the Far East: “Gagangay taw nga nu kagian na tolay, ‘Ariakku mangurug ta Dios,’ i kayàna kagian ay  arianna maddayaw ta dios ira nga daya-dayawan na magaru nga tolay tatun nga lugar. Yatutta maruddu nga umanugu ngà nga pinadday laman na totolay i magaru ta dios anna ari tu kurug danatun. Tapus maruddu nga ibibbig ku i Jeremias 16:20: ‘Makapadday kari i tolay tu diosna ira nu ari mabba ira nga kurug nga dios?’ Tapus iyavu ku: ‘Kunnasi tam mannammuan nu sinni ta dios i kurug anna nu sinni i inimbento laman na tolay?’ Ginnakku ira tu mapia, kabalinna ibibbig ku i Isaias 41:23: ‘Kagiannu nu anni i mesimmu ta mappange, tapenu mammuammi nu dios kamu.’ Tapus ipasingakku i tadday nga angngarigan nga mangipasingan nga ammu ni Jehova i mappange.”

15. Anni i magigiammu tam ta ehemplo na brother ta East Asia?

¹⁵ Kunnaw gapa i kuan na tadday nga brother ta East Asia nu massinoli. Kagianna: “Ipasingakku nira i angngarigan ira na kinasirib na Biblia, natuppal ira nga profesiya, anna dorob nga makkokkontrol ta uniberso. Kabalinna, ipasingakku nira nu kunnasi nga pakurugan ngamin danaw nga egga i matolay anna masirib nga Namaratu. Nu mamegafu ngana nga nonopan na tadday nga tolay nga posible nga egga i Dios, ipasingakku ngana gapa nisa nu anni i kagian na Biblia meyannung kani Jehova.”

16. Segun ta Hebreo 11:6, ngatta mawag nga mapeggan i estudiante ta Biblia tu pangurug ta Dios anna ta Biblia, anna kunnasi tam ira nga uffunan?

¹⁶ Nu mangikondukta ittam tu Bible study turi ira ta ari nga relihioso, tulu-tuloy nakuan nga uffunattam ira nga paladdan i pangurugda nga egga i Dios. (Bibbigan i Hebreo 11:6.) Anna mawag tu uffunattam ira nga mapatuyag i pangurugda ta Biblia. Baka kawagan nga itotoli tam nga ituddu i karuan nga kinakurug. Kada tudduattam ira, awayyana nga mawag tu ilavu tam nga ituddu i ebidensia nga i Biblia ay Uvovug na Dios. Nelagum tatun i ababba nga paggigiammu nu kunnasi natuppal i profesiya ira na Biblia, nu ngatta fustu i kagian na Biblia meyannung ta siensia anna historia, onu nu kunnasi makoffun i Biblia ta inaggaw nga pattolay.

17. Anni i efektona ta totolay nu mangipasingattam tu aya nira?

¹⁷ Moffunattam i tanakuan nga mabbalin tu disipulos ni Cristo gukaban na pangipasingan tu aya nira, relihioso man ira onu ari. (1 Cor. 13:1) Ta panuddu tam nira, gakkag tam nga ipasingan nga ayatan ittam na Dios anna kayàna nga ayatattam yayya. Kada dagun, rinivu danuri dati nga baddi laman onu awan vuluvuga tu interesda ta relihion i mabawtisowan megafu ta nagigiammuda nga ayatan i Dios. Yayya nga mappositibo anna mangipasingan tu meddu nga interes ta ngamin nga klase na totolay. Ginnammu ira. Alippawatammu ira. Anna gukaban na ehemplom, tudduammu ira nga mabbalin tu disipulos ni Cristo.