1. Kunnasi nga maparigan na Cristiano ira i tadday nga fun na kayu? (Innan gapa i letratu.)

 “ARI nga makattu na masiki-sikan nga paddag i tadday nga kayu nga mawayya na i mappakku onu mappallug.” Masingan tatun nga akkagianan nga mawag tu mabi laman nga mappakku onu makibagay ta masiki-sikan nga paddag i kayu ira tapenu ari nga makattu. Kunnatun ittam gapa ta espiritual. Mawag nga makibagay i Cristiano ira onu gitta na mabi laman ira nga mappakku. Kunnasi? Mawag nga mabbalin ittam tu rasonable. Makibagay ittam nakuan nu manguli i situasiottam anna ikakua tam nakuan i pagimamma anna desision na tanakuan.

2. Anni ira nga kualidad i makoffun ta nittam tapenu makibagay ittam ta manguloli ira nga situasion, anna anni i gigiammuattam taw nga artikulo?

² Megafu ta aripan ittam ni Jehova, kayà tam nga mabbalin tu rasonable. Kayà tam gapa nga mabbalin tu mapakalinno anna makonsiderasion. Taw nga artikulo, ammuattam nu kunnasi nga nakoffun yatun ira nga kualidad ta karuan ira nga Cristiano turi ta nanguli i situasiodda. Gigiammuattam gapa nu kunnasi nga makoffun yatun ira nga kualidad ta nittam. Ngem ammuattam labbi nu anni i magigiammu tam kani Jehova anna kani Jesus ta pabbalin tu rasonable.

3. Anni i mangipasingan nga rasonable si Jehova?

³ Megafu ta matuyag anna determinadu si Jehova, nagalan yayya bilang “i Batu.” (Deut. 32:4) Ngem rasonable yayya. Habang manguloli i situasion taw nga mundo, kanayun gapa nga makibagay i Dios tam tapenu metuppal na i gakkag na. Pinaratu ni Jehova i totolay segun ta imahe na yayya nga mawayya tam gapa i makibagay ta manguloli nga situasion. Niddan na gapa ittam tu manawag ira nga prinsipio ta Biblia tapenu makangngua ittam tu mapia ira nga desision maski anni paga i ziga  nga arubangattam. I ehemplo mismu ni Jehova anna i prinsipio ira nga niyawa na i mangipasingan nga maski nu si Jehova “i Batu,” rasonable yayya.

4. Mangiyawa tu angngarigan nga mangipasingan tu rasonable si Jehova. (Levitico 5:7, 11)

⁴ Perfekto anna rasonable i ngamin nga kukukuan ni Jehova. Ari yayya nga istrikto ta totolay. Masingan nga rasonable yayya ta pinattratu na ta Israelita ira. Ari na nga nikiddaw nga mawag tu para-parehu i itavvung na ngamin, mariku man ira onu pobre. Egga paga lagu i tiempo nga nipamavulun na tu itavvung na kada tadday nu anni laman i meyawa na segun ta situasion na.​—Bibbigan i Levitico 5:7, 11.

5. Mangiyawa tu angngarigan nga mangipasingan tu mapakalinno anna makonsiderasion si Jehova.

⁵ Megafu ta mapakalinno anna makonsiderasion si Jehova, mapaguyu yayya nga mabbalin tu rasonable. Angngarigan na, masingan nga mapakalinno si Jehova turi ta daralan na ngana i marake nga totolay na Sodoma. Inusa ni Jehova i anghel na ira tapenu kagianan i matunung nga si Lot nga mattammang ira mappange ta kavukiran. Maganassing nga umay tari si Lot. Yatutta nakimemallo yayya nga mepamavulun nga mattammang yayya anna i familia na ta Zoar. Tadday yatun nga baddi nga ili nga nadesision ngana ni Jehova nga daralan na. Puede nakuan nga ifersa ni Jehova nga tuttulan ngana laman ni Lot i eksakto nga kinagi na ta nisa. Ngem pinabbigyan na i kiddaw ni Lot anna ari na nga zinaral i Zoar. (Gen. 19:18-22) Ginatu nga dagun i nappasa, nipasingan ni Jehova nga makonsiderasion yayya ta pinattratu na ta totolay ira nga maddian ta siudad na Nineve. Zinog na i profeta nga si Jonas tapenu ikagi nga aranni ngana i kadaral na siudad anna na marake ira nga maddian tatun. Ngem turi ta nabbabawi i Ninevita ira, nikallo ira ni Jehova yayya nga ari na ira nga zinaral.​—Jon. 3:1, 10; 4:10, 11.

6. Kunnasi nga pinarigan ni Jesus i pabbalin tu rasonable ni Jehova?

⁶ Pinarigan ni Jesus i pabbalin tu rasonable ni Jehova. Nadog yayya ta davvun tapenu layyagayyan “i totolay na Israel nga neyarig ta karneru nga nakkawawan.” Ngem nipasingan na nga rasonable yayya ta pangituppal na tatun nga annungan. Mittan gare, egga i ari tu Israelita nga babay nga nakimemallo ta nisa nga pammapian na nakuan i ana na nga babay nga ‘kuruga marigatan megafu ta sinallungan na demonio.’ Megafu ta makonsiderasion si Jesus, pinabbigyan na yatun nga babay anna pinammapia na i ana na. (Mat. 15:21-28) Yaw paga i tadday nga angngarigan. Ta pamministerio ni Jesus, dati ngana nga kinagi na: “I sinni laman nga mangilimag tu tolè yaya, kunnatun gapa i pangilimag ku sa.” (Mat. 10:33) Ngem turi ta mamillu yayya nga nilimag ni Pedro, pinallikuran na kari si Pedro? Ari. Ammu gare ni Jesus nga mabbabawi si Pedro ta nakua na anna matalo yayya nga lalaki. Kabalin nga naginnolay si Jesus, nappasingan yayya kani Pedro anna  nipasiguradu na nga pinakoma na ngana yayya anna ayatan na lagapa yayya.​—Luc. 24:33, 34.

7. Base ta Filipos 4:5, anni i kayà tam nga mabbalin tu reputasiottam?

⁷ Napakurug tam nga rasonable si Jehova nga Dios anna si Jesu-Cristo. Kumusta gapa ittam? Ekspektan ni Jehova nga mabbalin ittam tu rasonable. (Bibbigan i Filipos 4:5, NW.) Kunnaw i duma nga translation natun nga versikulo: “Mapeggakkamu tu reputasion nga rasonable kamu.” Iyavu tam ta baggi tam: ‘Rasonable, ari nga mangipipilit, anna makonsiderasion kari i anningan niakan na totolay? Onu para nira ay istrikto ngà, awan tu allo ku, onu matagga i ulù? Ifeffersà kari nga sakan i matuttul? Onu magginna ngà ta tanakuan anna pagustuakku i kayà da nu mepangngo mabba yatun?’ Nu ikakkagumattam nga mabbalin tu mas rasonable, mas gapa nga paparigattam si Jehova anna si Jesus. Innattam ngana i dua nga situasion nga kawagattam i mabbalin tu rasonable—nu manguli i situasiottam anna nu duma i pagimamma anna desisiottam ta tanakuan.

8. Anni i makoffun ta nittam nga mabbalin tu rasonable nu manguli i situasion? (Innan gapa i footnote.)

⁸ Mawag nga mabbalin ittam tu rasonable nu manguli i situasiottam. Awayya na gare nga gavva ittam nga marigatan gafu ta kunnatun ira nga panguli. Baka gavva nga mattaki ittam tu grabe onu marigatan ittam megafu ta gavva ira nga panguli ta ekonomia onu gobiernu. (Ecl. 9:11; 1 Cor. 7:31) Mapurueban ittam gapa nu manguli i annungattam ta organisasion. Ngem maski anni paga i mesimmu, makua tam i makibagay ta bagu nga situasiottam nu kuattam yaw nga appa nga gannug: (1) akseptan nga talaga nanguli ngana i situasion, (2) nonopan i mappange, (3) maffokus ta positibo ira nga gannug, anna (4) uffunan i tanakuan. b Gigiammuattam nu kunnasi nga nammakapia i wawwaragi tam turi ta kingngua da yatun ira.

9. Kunnasi nga nakibagay i magatawa nga misionero ta kapurueba ira nga ariadda inekspekta?

⁹ Akseptan nga talaga nanguli ngana i situasion. Neyasayn nga mammisionero da Emanuele anna Francesca ta tanakuan nga nasion. Nu kanni gapa nga magigiammu da ngana i lengguahe tari anna nammammu da ngana i wawwaragi ta bagu nga kongregasiodda, saka gapa nga namegafu i COVID-19 pandemic yatutta mawag nga isina da i baggi da. Tapus gavva nga natay i yena ni Francesca. Kakayà na nakuan nga makavulu i familia na, ngem megafu ta pandemic, ari yayya nga makalabbe. Kunnasi yayya nga nakibagay tatun ira nga mariga nga situasion? Ollu, nakimallo yatun nga magatawa. Nakkiddaw ira tu ka-uto nga kawagadda tapenu yari laman i problema da ta kada aggaw i nonopadda anna tapenu ari ira kuruga mavvuru-vurung. Sinabbag ni Jehova i pakimallo da ta eksakto nga tiempo gukaban na organisasion na. Angngarigan na, napagaram ira ta kinagi na tadday nga brother ta tadday nga video: “Nu insigida nga akseptattam i nanguli nga situasiottam, insigida gapa nga manoli i pagayayya tam, mas ngana nu passerbiattam si Jehova anna duffunattam i tanakuan.” c Mekadua, napaguyu ira nga mas paga pakastan i pat-telephone witnessing da anna nakepegafu paga lagu ira tu Bible study. Mekatallu, inappresia anna inalawa da i pangaya, pamagaram, anna panguffun na wawwaragi ta nira. Egga i  masippo nga sister nga kadaggaw nga mangise-send ta nira tu message nga egga i teksto na. Tanga-ragun na nga kingngua yatun. Nu akseptattam gafu nga talaga nanguli ngana i situasiottam, mabbalin ittam tu magayayya ta mawayya tam nga kuan.

10. Kunnasi nga nakibagay i tadday nga sister ta dakal nga panguli ta pattolena?

¹⁰ Nonopan i mappange anna maffokus ta positibo ira nga gannug. Maddian ta Japan i Romanian nga sister nga si Christina. Nadismaya yayya turi ta na-dissolve i English congregation nga dian na. Ngem ari tu yatun nga nesimmu i agga-nono na. Nikaguman na lallagu nga kuan i adde na mawayya na ta kongregasion tari nga Japanese i lengguahe na gukaban na pabbalin tu aktibo ta ministerio. Nappoffun yayya ta dati nga katrabahu na tapenu mapakasta na i pa-Japanese na. Minanugu i babay nga katrabahu na nga tudduan yayya nga ma-Japanese anna usadda i Biblia anna i brosiur nga Magayayya nga Mattolay tu Mannanayun! Ari laman nga napakasta ni Christina i pa-Japanese na, naginteres gapa i babay ta kinakurug. Nu nonopattam gafu i mappange anna i positibo ira nga gannug, mabbalin tu bendision i ari tam ira inekspekta nga panguli.

11. Kunnasi nga nakibagay i tadday nga magatawa turi ta nakkaproblema ira ta finansial?

¹¹ Uffunan i tanakuan. Egga i magatawa nga maddian ta nasion nu sitaw megamma i trabahu tam. Turi ta nakkrisis i ekonomia tatun, nawawadda i pagalegadda. Kunnasi ira nga nakibagay? Ollu, pinakarianadda i gastu da ira. Imbes gapa tu maffokus ira ta problema da ira, pinili da nga maffokus ta panguffun ta tanakuan gukaban na pabbalin tu busy ta pallayyagayya. (King. 20:35) Kunnaw i kagian na atawa nga lalaki, “Megafu ta busy kami ta ministerio, awan kuruga tu tiempo mi nga mannono tu negatibo anna mas aru i tiempo mi nga kuan i uray na Dios.” Nu manguli gafu i situasiottam, ari tam nakuan nga kattaman nga itulu-tuloy lagapa nga uffunan i tanakuan, mas ngana gukaban na pallayyagayya tam.

12. Kunnasi nga makoffun i ehemplo ni apostol Pablo tapenu makibagay ittam ta panguli ira ta ministerio tam?

¹² Ta ministerio tam, mawag nga ammu tam i makibagay. Makasimmu ittam gare tu totolay nga nadduruma i kuru-kurugadda, ugali da, anna i naggafuadda. Ammu ni apostol Pablo i makibagay anna makagigiammu ittam ta nisa. Si Jesus i nappili kani Pablo nga mabbalin tu “apostol nga nadog” ta nasa-nasion. (Roma 11:13) Tatun nga annungan ni Pablo, nilayyagayyan na i Judio ira, Griego, edukadu ira nga totolay, ordinariu ira nga totolay, ofisial ira na gobiernu, anna patul ira. Tapenu madde na gafu i giffutuan natun ira nga madduruma nga totolay, mawag nga mabbalin yayya tu “kagitta na ngamin nga totolay.” (1 Cor. 9:19-23) Inobserba na tu mapia i kultura, naggafuan, anna kuru-kurugan na layyagayyan na tapus nibagay na tatun i pallayyagayya na. Mabbalin ittam gapa tu mas efektibo ta ministerio tam nu ammu tam nga ibagay i presentasiottam ta pakawagan na maggigginna ta nittam.

13. Anni nga peligro ta 1 Corinto 8:9 i malillitattam nu irespeto tam i pagimamma na tanakuan?

¹³ Makoffun gapa i pabbalittam tu rasonable tapenu merespeto tam i pagimamma na tanakuan. Angngarigan na, kayà na karuan ira nga sister i mam-makeup, ngem manaki gapa yatun na karuan. Egga gapa ira i Cristiano nga minum tu binarayang, ngem pinili gapa na karuan nga ari ira vuluvuga minum. Kayà na ngamin nga Cristiano nga makasta i gawa-gawayyadda, ngem madduruma gapa i klase na panguru nga piliadda. Nu itagga tam i desisiottam tapus ifersa tam yatun ta wawwaragi, baka  mesiddukal i tanakuan anna yatun paga i kegafuan na passirina. Magga manaki tam nga kuan i kunnatun! (Bibbigan i 1 Corinto 8:9; 10:23, 24) Innattam i dua nga angngarigan nga mangipasingan nga makoffun i pangiyaplika ta prinsipio ira na Biblia tapenu mabbalin ittam tu balanse anna ari nga mawawan i imammo.

14. Anni ira nga prinsipio ta Biblia i mawag nga nonopattam ta passinnun anna pagayus tam?

¹⁴ Passinnun anna pagayus. Imbes tu ikagi ta nittam ni Jehova nu anni laman i puede tam nga passinnun, niddan na ittam tu prinsipio ira nga tuttulattam. Makedayaw nakuan ta Dios, disente, anna “mepangngo” i passinnuttam. Masingan nakuan gapa tatun nga rasonable ittam. (1 Tim. 2:9, 10; 1 Ped. 3:3) Ari tam gafu kayà nga sittam i iinnadda megafu laman ta assissinnuttam. Makoffun gapa ta elder ira i prinsipio ira na Biblia tapenu ari ira nga magangngua tu sarili da nga annuttulan meyannung ta passinnun anna ayus na vu. Angngarigan na, kayà nga uffunan na elder ira ta tadday nga kongregasion i kabataan ira nga brother nga sunud ta uso i vu da. Ababba mabba yatun ngem magulu nga innan. Kunnasi lagapa ira nga moffunan na elder ira maski nu ari nga mamadday tu annuttulan? Kunnaw i suhestion na manangngal ta sirkito nga ikagi natun ira nga elder ta brother ira, “Nu egga kamu ta stage tapus i agga-sinnan na audience ay i itchura nu imbes tu magginna ira ta kakkagian nu, egga i problema ta passinnun anna pagayus nu.” Megafu tatun nga simple nga pakanawag, nasolba i problema anna ari ngana nga kawagan na elder ira i mamadday tu annuttulan. d

15. Anni ira nga dob anna prinsipio ta Biblia i mangigiya ta nittam ta desisiottam ira meyannung ta gawa-gawayyattam? (Roma 14:5)

¹⁵ Panangngal ta gawa-gawayyan. Mawag nga maddesision i kada Cristiano nu kunnasi  na nga tangngallan i sarili na nga gawa-gawayyan. (Gal. 6:5) Nu mappili i Cristiano ira tu klase na papporu, mawag nga tuttuladda i dob ira na Biblia nga arayyuan i daga anna espiritismo. (King. 15:20; Gal. 5:19, 20) Ngem nu meyannung ta karuan paga ira nga gannug, personal ngana nga desision yatun. Egga i karuan nga kayà da i mappadoktor onu mappahospital, ngem mas kayà gapa na karuan i alternatibo ira nga klase na panguru onu medisina. Maski gafu kunnasi ittam kakumbinsidu ta tadday nga klase na panguru, mawag nga irespeto tam lagapa i kepangngattan na wawwaragi tam nga magangngua tu sarili da nga desision para ta gawa-gawayyadda. Meyannung tatun, mawag nga daddammattam yaw nga appa nga punto: (1) Pappatulan laman na Dios i permanente nga makoru ta nittam. (Isa. 33:24) (2) “Awan vuluvuga nakuan tu paddudan” na kada Cristiano nu anni lagapa i kapianan para ta nisa. (Bibbigan i Roma 14:5.) (3) Ari tam nga husgan i tanakuan onu magangngua tu maski anni nga kesiddukalladda. (Roma 14:13) (4) Ipasingan na Cristiano ira i aya anna mas importante nakuan i pattaradday na kongregasion anne ta opiniodda ira. (Roma 14:15, 19, 20) Nu daddammattam danatun nga punto, kanayun nga madukko i relasiottam ta wawwaragi anna memammo i kongregasion.

16. Kunnasi nga mepasingan na tadday nga elder nga rasonable yayya ta relasion na ta kasi-elder na ira? (Innan gapa i letratu ira.)

¹⁶ Makasta nakuan nga ehemplo i elder ira ta pabbalin tu rasonable. (1 Tim. 3:2, 3) Angngarigan na, ari nakuan nga ekspektan na tadday nga elder tu kanayun nga matuttul i opinion na ira megafu laman ta kaka yayya ta tanakuan ira nga elder. Ammu na nga paguyuan na espiritu ni Jehova i maski sinni nga elder tapenu makekagi tu gannug nga makoffun ta pangngua tu makasta nga desision. Nu magaru gapa nga elder i minanugu ta tadday nga desision nga ari mabba nga mekontra ta prinsipio ira na Biblia, suportan yatun na tadday nga elder nu rasonable yayya, maski nu tanakuan nakuan i kayà na.

17. Anni ira i pammakapianan na Cristiano ira nu rasonable ira?

¹⁷ Napakaru i pammakapianan na Cristiano ira nu mabbalin ira tu rasonable. Mas makasta i relasiottam ta wawwaragi tam anna memammo i kongregasion. Magayayya ittam ta maski nu nadduruma i ugali anna i kultura tam, mattaradday ittam nga maddayaw kani Jehova. Pinaka-importante ta ngamin, magayayya ittam ta ammu tam nga paparigattam i rasonable nga Dios tam nga si Jehova.