Kinapia—Kunnasim Makultiba Yaw?
KAYÀ tam ngamin nga imammatan ittam na tanakuan nga mapia ittam nga tolay. Ngem, mariga ta maddaggun i mabbalin tu mapia. Tadday nga rason ay gafu ta aru i ‘mangikalussaw ta mapia.’ (2 Tim. 3:3) Panakitadda i estandarte ira ni Jehova. Kagiadda nga “marake i mapia anna mapia i marake.” (Isa. 5:20) Marigatattam gapa nga mabbalin tu mapia gafu ta negatibo nga efekto na nappasattam anna na kina-imperfekto tam. Matageno tam gafu i inamin ni Anne, * nga maski piga dekada ngana nga massesserbi kani Jehova, kunna: “Kakku makapangurug nga puedè mabbalin tu mapia nga tolay.”
Pia ngana laman ta puede tam nga makultiba i kinapia! Naggafu i kinapia ta masanto nga espiritu na Dios, anna mas makapangngua yatun anne ta influwensia na mundo anna na totolay ta pallevu tam anna ta kina-imperfekto tam. Ammuattam nu anni i kinapia anna nu kunnasi tam mas mepasingan yaw nga kualidad.
ANNI I KINAPIA?
Ta simple nga kebalinan, i kinapia ay mapia nga kualidad onu paddia-paddian. Nelagum tatun i atannang nga moralidad anna kinakasta na ugali, kawan tu kinarake onu kinabuluk. I mapia nga tolay ay kanayun nga magaleg tu tiansa tapenu manguffun ta tanakuan anna magangngua tu mapia nira.
Baka nasingammu i karuan nga agga-paran nga mangngua tu mapia ta kafamilia anna kokkofudda, ngem limitadu laman kari tatun i kinapia? Siempre, awan nittam i mapia ta ngamin nga tiempo, gafu ta kagian na Biblia nga “awan tu matunung nga tolay ta davvun nga kanayun nga magangngua tu mapia anna ari vuluvuga nga makaliwa.” (Ecl. 7:20) Inamin mismu ni apostol Pablo: “Ammù tu awan niakan i pakawayya nga mangngua ta mapia.” (Roma 7:18) Manawag nga mawag tam mappetuddu kani Jehova i Paggafuan na kinapia tapenu makultiba yatun nga kualidad.
“I YAFU [NGA JEHOVA] AY MAPIA”
Si Jehova nga Dios i mangipay tu estandarte nu anni i mapia. Kagian na Biblia meyannung sa: “Mapia ka anna mapia i annangnguam. Ituddum niakan i regulasiommu ira.” (Sal. 119:68, NW) Ammuattam i dua nga aspeto na kinapia ni Jehova nga natukoy tatun nga bersikulo.
Mapia si Jehova. Permanente nga aspeto na personalidad ni Jehova i kinapia. Ikonsidera i nesimmu turi ta kinagi ni Jehova kani Moises: “Ipasingakku nikaw i ngamin nga kinapià.” Durante nga masingan ni Moises i gloria ni Jehova—nelagum i kinapiana—naginna ni Moises yaw: “Si Jehova, si Jehova, tadday nga Dios nga minangngikallo anna minangngikabbi, ari insigida nga mapporay anna abundansia ta matalo nga aya anna kinakurug, mangipasingan tu matalo nga aya ta rinivu, mamakoma ta kamali anna tagaruli anna liwa, ngem magga kastiguanna danuri nakaliwa.” (Ex. 33:19; 34:6, 7) Masingan gafu i kinapia ni Jehova ta ngamin nga aspeto na personalidadna. Maski si Jesus i pinakamapia nga tolay, kinagina: “Awan tu tanakuan nga mapia nu ari i Dios laman.”—Luc. 18:19.
Mapia i annangngua ni Jehova. Ipasingan na ngamin nga annangngua na Dios nga mapia yayya. AFU ay mapia; ikallo na ngamin i pinaratu na.” (Sal. 145:9) Megafu ta mapia si Jehova anna patas ta totolay, niddanna i ngamin tu inango anna pakawagadda tapenu matolay. (King. 14:17) Ipasinganna gapa nga mapia yayya kada pakomanna ittam. Nitura na salmista: “Mapia ka anna minammakoma ka, AFU.” (Sal. 86:5) Makasiguradu ittam nga si Jehova ay “arian na nga iyetu i anni laman nga mapia ta totolay nga matunung i attolay da.”—Sal. 84:11.
“Ta maski sinni, i Y“GIGIAMMUANNU I MAGANGNGUA TU MAPIA”
Naparatu ittam ta imahe na Dios, yari tu puede ittam mabbalin tu mapia anna makangngua tu mapia. (Gen. 1:27) Ngem ari tu automatiko yatun. Kagian ni Jehova nittam nga ‘gigiammuattam i magangngua tu mapia.’ (Isa. 1:17) Ngem kunnasi tam makua yatun? Ikonsidera tam i tallu nga gannug.
Ollu, puede tam ipakimallo i masanto nga espiritu, nga makoffun ta Cristiano ira tapenu mabbalin tu mapia ta paningan na Dios. (Gal. 5:22, NW) Wan, moffunan ittam na espiritu na Dios tapenu magigiammu nga ayatan i mapia anna ibita i marake. (Roma 12:9) Kakuruganna, kagian na Biblia nga si Jehova i ‘mamasikan nittam nga mangngua anna maguvovug ta anni laman nga mapia.’—2 Tes. 2:16, 17.
Mekadua, mawag tu bibbigattam i nainspiran nga Uvovug na Dios. Nu kuattam yatun, igiya ittam ni Jehova ta “interu nga dalan na kinapia” anna ipreparana ittam nga “mangngua ta ngamin nga mapia.” (Prov. 2:9; 2 Tim. 3:17) Nu bibbigan anna monag nga pannonopattam i Biblia, mapannu tam i futu tam tu mapia ira nga gannug meyannung ta Dios anna ta urena. Gitta tam gafu i mangipappan tu kinapia nga melawattam sonu kawagattam.—Luc. 6:45; Efe. 5:9.
Mekatallu, kuattam i adde na mawayya tam nga ‘parigan i mapia.’ (3 Juan 11) Maleg tam ta Biblia i makasta ira nga ehemplo. Siempre, si Jehova anna si Jesus i kapianan nga ehemplo. Ngem puede tam gapa ikonsidera i tanakuan nga kilala gafu ta kinapiada. I dua nga manono tam ay da Tabita anni Bernabe. (King. 9:36; 11:22-24) Mabbenefisio ka ta makasta nga ehemploda nu gigiammuammu i rekord na Biblia meyannung nira. Ta paggigiammum, innan nu kunnasi ira nanguffun ta tanakuan. Nonopan nu anni i makuam nu kunnasim uffunan i kafamiliam onu wawwaragim. Innan gapa i makasta nga nesimmu kada Tabita anni Bernabe megafu ta kinapiada ta tanakuan. Mabenefisiowakka nu kuammu yatun.
Makanono ittam gapa ta maddaggun tu totolay nga nakangngua tu mapia. Angngariganna, ikonsidera i malallappo ira nga elder ta kongregasion nga “minangngaya ta anni laman nga mapia.” Tito 1:8; 2:3) Istorian na sister nga si Roslyn: “Massakrifisio i kofukku tapenu uffunan anna pagaramman i tanakuan ta kongregasion. Nononopanna i situasiodda anna maruddu nga iddanna ira tu simple nga regalu onu uffunanna ira ta kawagadda. Imammatakku yayya nga kurug nga mapia nga tolay.”
Daddamman danuri matalo nga sister nga ‘nangituddu tu mapia’ gukaban na kakkagian anna kukukuadda. (Pagaramman ni Jehova i totolena nga ‘alegadda i mapia.’ (Amos 5:14) Nu kuattam yatun, moffunan ittam natun nga ayatan i kagian ni Jehova nga mapia, anna kuan nu anni i mapia.
Mappursigi ittam nga mabbalin tu mapia anna mangngua tu mapia
Tapenu mabbalin tu mapia, ari kawagan nga mangngua ittam tu kappabbaw ira nga gannug ta tanakuan onu regaluan ira tu mangina. Angngariganna, ari nga makapadday tu tadday nga painting i pintor gukaban na mittan onu mamiddua laman nga pangifulaggeg ta paintbrush-na. Lallagu, mamippigana nga ifulaggeg i paintbrush-na tapenu makabalin tu painting. Kunne na gapa, mepasingattam nga mapia ittam nu mangngua ittam tu aru nga makoffun nga gannug para ta tanakuan.
Ipagaram na Biblia nga “nakaprepara” anna “agga-paran” ittam nakuan nga mangngua tu mapia. (2 Tim. 2:21, NW; Tito 3:1) Nu alerto ittam ta paddia-paddian na tanakuan, kuattam i pammakapian na ikattoletam “tapenu mapasikan i angngurug da.” (Roma 15:2) Nelagum tatun i pangibillay ta egga nittam. (Prov. 3:27) Puede tam magimbita tu tanakuan para ta simple nga akkakan onu ta makapagaram nga pakkaravulu. Nu egga i mataki, awayya tam mangipatulug tu card nisa, bisitan yayya, onu magagal nisa. Wan, aru i tiansa tam nga kagian ‘i mapia, mepangngo, anna makoffun ta magginna nittam.’—Efe. 4:29.
Gitta ni Jehova, kayà tam nga mangngua tu mapia ta ngamin nga tolay. Ariattam gafu nakuan nga ireruma i tanakuan. I tadday nga kakastan nga kuattam ay i pangilayyagayya ta mapia nga dumug na Pappatulan ta ngamin. Gitta na nidog ni Jesus, kayà tam nga mangngua tu mapia maski turi ta mangikalussaw nittam. (Luc. 6:27) Kanayun nga makasta i mabbalin tu masippo ta tanakuan, gafu ta “awan tu dob nga mekontra taw nga ganna-gannug.” (Gal. 5:22, 23) Nu mangngua tam lagapa tu mapia maski nu marake i tratu nittam na totolay onu maski mazziga-riga ittam, maginteres ta kinakurug i tanakuan anna medayaw i Dios.—1 Ped. 3:16, 17.
MABBENEFISIO ITTAM NU MANGNGUA ITTAM TU MAPIA
“Apitan noka na mapia nga tolay i bala-balo gafu ta annangnguana.” (Prov. 14:14) Anni i karuan tatun nga bala-balo? Nu mapia ittam ta tanakuan, dakal i posibilidadna nga mapia gapa ira nittam. (Prov. 14:22) Maski ari tu makasta i tratu nittam na tanakuan, ituloy tam lagapa nga mangngua tu mapia nira. I resultana, manguli noka i ugalida anna makkasta i tratuda nittam.—Roma 12:20.
Nu mapia i kuattam anna iyemmattam i mangngua tu marake, mabenefisiowan ittam mismu. Aru nga wawwaragi i mamakurug tatun. Nesimmu yatun kani Nancy. Inaminna: “Ziminakal ngà nga awan tu modona, imoral, anna bastus. Ngem, durante nga nagigiammù nu anni i mapia segun kani Jehova tapus niyaplikà yatun, mas nagayayya ngà. Sangawe, egga dignidad anna respetò ta baggì.”
I kakastan nga rason nu ngatta kultibattam i kinapia ay gafu ta mamagayayya yatun kani Jehova. Maski nu aru i ari makasingan ta kuattam, masingan yatun ni Jehova. Masinganna kada mangngua ittam tu mapia anna kada mapia i nononopattam. (Efe. 6:7, 8) Kunnasina ittam bala-balakkan? “Mala na mapia nga tolay i fabor ni Jehova.” (Prov. 12:2) Yayya nga kattam magimmang nga kultiban i kinapia. Nipromesa ni Jehova nga ‘iddanna ta dayaw, kekakua, anna imammo ngamin i mangngua ta mapia.’—Roma 2:10.
^ par. 2 Natalianan i karuan nga ngagan.