1. Anni i kayà na mappagana ira para ta ána da?

 SIKAMU nga mappagana, ammu mi nga kayà nu nga uffunan i ána nu nga mammammu anna ayatan si Jehova. Ngem ari nga masingan i Dios. Kunnasi nu gafu moffunan i ána nu tapenu mabbalin tu kuru-kurug ta nira i Dios anna makikkofun ira ta nisa?​—Sant. 4:8.

2. Kunnasi nga metuddu na magana ira ta ána da i kualidad ira ni Jehova?

² I tadday nga importante nga makua na magana ira tapenu moffunadda i ána da nga makiddukko kani Jehova ay gukaban na pangi-Bible study ta nira. (2 Tim. 3:14-17) Ngem mabibbig gapa ta Biblia i tadday paga nga makua na magana ira tapenu moffunadda i ána da nga makannammuan i meyannung kani Jehova. Ta libru na Proverbio, niperaddam na tadday nga yama ta ana na nga lalaki nga kanayun nakuan nga daddamman na i kualidad ira ni Jehova nga masingan ta pinaratu. (Prov. 3:19-21) Gigiammuattam taw nu kunnasi nga meyusa na magana ira i pinaratu tapenu metuddu ta ána da i kualidad ira ni Jehova.

3. Kunnasi nga moffunan na magana ira i ána da?

³ Kagian na Biblia: “Namegafu paga gari ta nipamaro na Dios ta mundo, nannammuan ngana i mannanayun nga pakapangngua na anna ka-Dios na. Danaw ay ari nga masingan ngem manawag i kasingad-da ta ganna-gannug ira nga pinaro na.” (Roma 1:20) Sikamu nga mappagana, awayya na tu kakayà nu i mappasa-pasiar kavulu i ána nu. Approbetchan nu nakuan yatun nga tiempo tapenu moffunan nu i ána nu nga masingan i koneksion na “ganna-gannug ira nga pinaro” ni Jehova ta makasta ira nga kualidad na. Ammuattam nu anni i magigiammu na magana ira kani Jesus.

4. Kunnasi nga inusa ni Jesus i pinaratu tapenu tudduan i disipulos na? (Lucas 12:24, 27-30)

 ⁴ Makakkasta i pinangusa ni Jesus ta pinaratu tapenu manuddu. Mittan, kinagi na ta disipulos na nga obserbadda i gayang ira anna i lappaw ira ta tana-tana. (Bibbigan i Lucas 12:24, 27-30.) Puede nakuan nga makkagi si Jesus tu maski anni nga ayam onu mula, ngem pinili na i mammanu anna lappaw nga familiar ta disipulos na. Awayya na nga masingi-singan na disipulos na i gayang ira nga makkakagag anna lappaw ira ta tana-tana. Maimajimmu kari si Jesus nga ipagituddu na yatun ira nga pinaratu habang mabbibida yayya? Anni i tumunug nga kingngua na? Sinudduan na i disipulos na tu importante nga leksion meyannung ta kinavuka-palag anna kinasippo na Yama da ta langi: Pakanan anna sinnunan ni Jehova i matalo ira nga massesserbi ta nisa, kagitta na kukukuan na ta gayang anna ta lappaw ta tana-tana.

5. Anni ira nga pinaratu i meyusa na mappagana tapenu metuddu ta ána da i meyannung kani Jehova?

⁵ Sikamu nga mappagana, kunnasi nu nga maparigan si Jesus ta panuddu nu? Puede kamu nga makkagi ta ana nu tu tadday nga pinaratu nga kakayà nu, kagitta na faborito nu nga ayam onu mula. Nu kuan nu yatun, siguraduan nu nakuan gapa nga ipakanawag nu i ituddu natun meyannung kani Jehova. Tapus iyavu nu ta ana nu nu anni gapa i faborito na nga ayam onu mula. Nu pagistorian nu i tadday nga pinaratu nga kakayà na, magga mas magginna yayya nikaw nu ituddum ngana i meyannung kani Jehova.

6. Anni i magigiammu tam ta ehemplo na yena ni Christopher?

⁶ Mawag kari nga ufutan na magana ira i tiempo da nga mar-research meyannung ta tadday nga ayam onu mula nige da nga ipakanawag nu anni i ituddu natun nga pinaratu meyannung kani Jehova? Ari. Ari nga detalyadu nga nipakanawag ni Jesus nu kunnasi nga kuman i gayang ira onu nu anni i mabbuu ta selula na lappaw ta tana-tana. Maski paga kayà na ana nu nga magigiammu i meyannung ta baraddi nga detalye na pinaratu ni Jehova, makalanno ngana nu karuan i simple nga komento onu pakkiavu tapenu mantindian na ana nu i kayà nu nga ituddu ta nisa. Kunnaw i meraddamman ni Christopher ta kabbinna: “Simple laman i komento ira ni Mama tapenu maappresia mi na wawwaragì i pinaratu ta pallevu mi. Angngarigan na, nu aranni kami ta vuku-vukig, kagian na ta nikami: ‘Innan nu i vuku-vukig, daddarakal anna kakkarasta anni? Malalaki si Jehova!’ Nu aranni kami gapa ta bebay, kagian na: ‘Innan nu o, masiki-sikan i pala-palung! Makapangngua i Dios anni?’” Kagian ni Christopher: “Daka-dakal i efekto natun ira nga simple ngem mamappanono ira nga komento na.”

7. Kunnasi nu nga masanay i ána nu nga pannonopan i meyannung ta pinaratu?

⁷ Habang dumakal i ána nu, puede nu ira nga sanayan nga mas paga nga pannonopan i meyannung ta pinaratu anna nu anni i magigiammu da tatun nga kualidad ni Jehova. Puede nu nga usan maski tadday laman nga pinaratu na Dios tapus iyavu nu ta ána nu, “Anni i magigiammum taw meyannung kani Jehova?” Baka masorpresa kamu nu ikagi ngana na ána nu i nononopadda.​—Mat. 21:16.

8. Anni nga chansa i egga ta Israelita ira nga mappagana habang mabbiahe ira “ta dalan”?

⁸ Nebilin ta Israelita ira nga mappagana nga ituddu da ta ána da i bili-bilin ni Jehova nu lumalakag ira “ta dalan.” (Deut. 11:19) Napakaru i dalan ta Israel. Masingan tatun i nadduruma  nga klase na aya-ayam, mammanu, anna lappaw ira. Nu mabbiahe ta dalan i Israelita ira nga familia, egga i chansa na mappagana nga ipakibbida ta ána da i meyannung ta pinaratu ira ni Jehova. Sikamu nga mappagana, magga egga gapa i kunnatun ira nga chansa nu nga usan i pinaratu tapenu tudduan i ána nu. Ammuattam nu kunnasi nga kingngua yatun na karuan nga magana.

9. Anni i magigiammum kani Punitha anna Katya?

⁹ Maddian ta daka-dakal nga siudad ta India i yena nga si Punitha. Kagian na: “Nu bisitammi i kafamilia mi ta probinsia, chansa mi yatun tapenu moffunammi i ána mi nga mammuan i meyannung ta kappabbaw ira nga pinaratu ni Jehova. Napansin ku nga mas mantindiadda i meyannung ta pinaratu nu arayyu ira ta napakaru nga tolay anna ta trafik ta siudad.” Sikamu nga mappagana, magga ari vuluvuga makattaman na ána nu i tiempo ira nga kavulu dakamu ta makasta nga lugar. Kagian ni Sister Katya nga taga-Moldova: “I ari ku vuluvuga makattaman ta kabbikku ay yari tiempo ira nga kavulu ku i magana ku ta probinsia. Mappappabalo ngà ta nira ta abbing ngà pagalaman, netuddu da ngana ta nio nga magimmang anna obserban i pinaratu ira ni Jehova anna nonopan nu anni nga kualidad na i masingakku tatun.”

10. Anni i makua na mappagana nu ari nga posible nga manaw ira ta siudad? (Innan i kahon nga “ Uffun Para ta Mappagana.”)

¹⁰ Ngem kunnasi gafu nu ari nga posible para nikamu i mappasiar ta probinsia? Kunnaw i kagian ni Brother Amol nga taga-India gapa: “Ta diammi, mawag nga mattrabahu i magana ira tu piga nga oras anna mangina i mappasiar maski ta probinsia laman. Ngem maski ta baddi nga parke onu ta terrace, puede lagapa nga maobserba i pinaratu ira anna ipakibbida i meyannung ta kualidad ira ni Jehova.” Nu sifutan nu tu mapia i pallevu nu, magga makaleg kamu tu pinaratu ira aranni ta balenu nga awayya nu ipasingan ta ána nu. (Sal. 104:24) Awayya na nga makaleg kamu tu mammanu, insekto, mulu-mula, anna karuan  paga. Kagian ni Karina nga taga-Germany: “Kakayà na yenà i lappaw ira, yayya nga ta kabbikku, ipagituddu na i makakkasta ira nga lappaw kada lumalakag kami.” Sikamu nga mappagana, awayya nu gapa usan i aru nga video anna publikasion ira meyannung ta pinaratu nga pinadday na organisasiottam tapenu matudduan nu i ána nu. Maski gafu sitaw i dian nu, moffunan nu i ána nu nga maobserba i pinaratu na Dios. Ammuattam gafu i karuan ta kualidad ira ni Jehova nga awayya nu nga ituddu ta ána nu.

11. Kunnasi nga moffunan na mappagana i ána da nga masingan i aya ni Jehova?

¹¹ Tapenu moffunan nu i ána nu nga masingan i aya ni Jehova, awayya nu nga ituddu ta nira i masippo nga pagalaga na aya-ayam ta ána da. (Mat. 23:37) Awayya nu gapa nga ipasingan ta nira i kappabbaw anna nadduruma nga klase na pinaratu ta pallevu. Kunnaw i kagian ni Karina nga nakagi ganuri: “Nu mappasa-pasiar kami ni Mama, kakkagian na niakan nga magimmang ngà tapus obserbakku nu anni i nadduman na itchura na kada lappaw anna nu kunnasi nga ipasingan na kasta natun ira i aya ni Jehova. Piga dagun ngana i nappasa ngem adde sangawe, inninnakku lagapa tu mapia i lappaw ira—i nadduruma nga klase anna kulor da. Adde sangawe, kanayun nga iperaddam natun niakan nga iddeddu ittam ni Jehova.”

12. Kunnasi nga moffunan na mappagana i ána da nga masingan i ka-uto na Dios? (Salmo 139:14) (Innan gapa i letratu.)

¹² Uffunan nu nakuan i ána nu nga masingan i ka-uto na Dios. Ararayyu nga mas ma-uto si Jehova anne ta nittam. (Roma 11:33) Angngarigan na, puede nu nga ikagi ta ána nu nu kunnasi nga umassug i dana-danum nga mabbuu tu kunu-kunam. Ikagi nu gapa nu kunnasi nga malologon laman nga iyala-ali natun ira nga kunam i danum ira nga gitta na alalappaw laman. (Job 38:36, 37) Awayya nu gapa ipasingan i kappabbaw nga nikadisenio na baggi na tolay. (Bibbigan i Salmo 139:14.) Kunnatun i kingngua na yama nga si Vladimir. Istorian na: “Mittan, nabigaran i ana mi nga lalaki megafu ta pab-bike na. Nappasa i piga nga aggaw, nammapia i bigag na. Nipakanawag mi na atawà nga pinaratu ni Jehova i baggi tam nga egga i pakawayya na nga mammapia lagapa. Kinagi  mi ta nisa nga awan vuluvuga tu masingattam nga kunnatun ta gannug ira nga pinadday na tolay. Angngarigan na, nu egga i aksidente, awan tu pakawayya na takay nga pakappian lagapa i baggi na. Megafu tatun nga nesimmu, nalippawa na ana mi i ka-uto ni Jehova.”

13. Kunnasi nga moffunan na mappagana i ána da nga masingan i pakapangngua na Dios? (Isaias 40:26)

¹³ Kagian ta nittam ni Jehova nga tumangag ittam ta langi anna pannonopattam nu kunnasi na nga usan i kappabbaw nga pakapangngua na tapenu awan tu maski tadday ta biti-bitun ira i mawawan. (Bibbigan i Isaias 40:26.) Awayya nu nga kagian ta ána nu nga tumangag ira ta langi tapus pannonopadda i masingadda. Niyistoria ni Sister Tingting nga taga-Taiwan i manono na turi ta kabbinna. Kinagi na: “Mittan, nak-camping kami ni Mama ta arayyu ta siudad. Nasingammi tari i napakaru nga biti-bitun megafu ta ari nga matakkabban yatun na nawag ira ta siudad. Tatun nga tiempo, ipep-pressure nà na kaklasè yatutta mavuru-vurung ngà ta baka mabbalin ngà nga ari matalo kani Jehova. Kinagi ni Mama nga pannonopakku i pakapangngua nga inusa ni Jehova tapenu paratuan ngamin danatun nga bitun anna daddammakku nga magga usan na gapa yatun nga pakapangngua na tapenu uffunan nà ta maski anni nga problemà. Kabalikku nga naobserba i pinaratu tatun nga pinappasiar mi, kayà ku nga mas makilala si Jehova anna determinadu ngà nga mabbalin tu matalo ta nisa.”

14. Kunnasi nga meyusa na mappagana ira i pinaratu tapenu mepasingadda ta ána da nga magayayya nga Dios si Jehova?

¹⁴ Masingan ta pinaratu ira ni Jehova nga magayayya yayya anna ammu na i mamagalo. Naobserba na sientista ira nga maggagayam i magaru ta aya-ayam, kasali tatun i mammanu anna manango ira. (Job 40:20) Giminalo ngana kari i ána nu megafu ta nasingadda i tadday nga ayam nga maggagayam? Awayya na nga nasingadda i kitaw ira nga makka-kuru-kurabbang onu i assitu ira nga makkara-gaggantil. Sonu tumunug gafu, nu gumalo i ána nu megafu ta kaggalo nga kukukuan na tadday nga ayam, usan nu nakuan yatun nga tiempo tapenu ituddu ta nira nga magayayya nga Dios i passerbiattam.​—1 Tim. 1:11.

15. Anni i makoffun ta mappagana tapenu mammuadda i nononopan na ána da? (Proverbio 20:5) (Innan gapa i letratu.)

¹⁵ Nu karuan, baka ari nga ammu na mappagana nu anni ngana i kuadda tapenu laman ikagi ta nira na ána da i problema da ira. Nu kunnatun i situasiommu, baka mawag tu ammuammu nu anni i nononopan na ána mu. (Bibbigan i Proverbio 20:5.) Napakurug na karuan nga mappagana nga mas mabi nga kuan yatun nu kavulu da i ána da ta lawan tapenu obserban i pinaratu ira. Ngatta? Awan gare kuruga tu maka-istorbo ta ána anna ta mappagana. Kunnaw paga i rason nga kinagi na yama ta Taiwan nga si Masahiko: “Nu kavulu mi i ána mi nga mappasa-pasiar, gitta na nu ma-hiking kami ta vuku-vukig onu nu lumakag kami ta pipi na bebay, mas relaks ira. Yayya nga mas mabi para ta nikami nga makistoria anna mammuan i nononopadda.” Kagian ni Katya nga nakagi ganuri: “Nu largà ngana ta eskuela, ipasiar nà ni Mama ta makakkasta nga parke. Gafu ta relaks i pallevu, mas mabi para niakan nga iyistoria nu anni i nesimmu ta eskuela onu i problemà.”

16. Kunnasi nga marrelaks anna magenjoy i familia ira nu obserbadda i pinaratu ni Jehova?

¹⁶ Egga i chansa na familia ira nga marrelaks anna magenjoy ta pinaratu ira ni Jehova. Makoffun yatun tapenu mas nga makka-iddu-iddu ira. Kagian na Biblia nga egga i “tiempo na paggalo” anna “tiempo na pallatta-lattu.” (Ecl. 3:1, 4, ftn.) Pinaratu ni Jehova i makakkasta ira nga lugar taw ta davvun nu sitaw makua tam i gannug ira nga kakayà tam. Magustuan na aru nga familia i makkaravulu nga mappasiar ta parke, ta probinsia, ta vuku-vukig, onu ta bebay. Magaganassan gapa i karuan nga abbing nga makkara-karela anna maggayam ta parke, innan i aya-ayam, onu mas-swimming ta bannag, weg, onu bebay. Talaga napakaru i chansa tam nga magenjoy ta lawan habang napalevutan ittam na pinaratu ira ni Jehova!

17. Ngatta uffunan nakuan na mappagana i ána da tapenu ma-enjoy da i pinaratu ira na Dios?

¹⁷ Sonu napabagu nga mundo, mas nga ma-enjoy ngana na mappagana anna na ána i pinaratu ira ni Jehova. Tatun gare nga tiempo, ari tam ngana saw nga ikassing i aya-ayam anna ari da gapa ngana maganassing ta nittam. (Isa. 11:6-9) Mannanayun tam noka nga ma-enjoy i pinaratu ira ni Jehova. (Sal. 22:26) Ngem sikamu nga mappagana, ari nu pagalaman innaggan yatun nga tiempo nige nu nga uffunan i ána nu nga ma-enjoy i pinaratu. Nu usan nu i pinaratu ira tapenu ituddu ta ána nu i meyannung kani Jehova, magga umanugu ira taw nga kinagi ni Patul David: ‘O Afu, awan tu makakua ta kagitta na kingnguam.’—Sal. 86:8.