1-3. (a) Segun ta Salmo 5:4-6, anni i matageno ni Jehova ta kinarake? (b) Ngatta mekontra ta “dob ni Cristo” i pangabuso ta abbing?

IKALUSSAW ni Jehova nga Dios i ngamin nga klase na kinarake. (Bibbigan i Salmo 5:4-6.) Yatutta ikala-kalussona i seksual nga pangabuso onu pammolestia ta abbing​—kiteddake anna kappasirang nga krimen! Megafu ta Saksi ni Jehova ittam, parigattam si Jehova anna ikalussaw tam i pangabuso ta abbing anna ariattam kunsintian yatun ta Cristiano nga kongregasion.​—Roma 12:9; Heb. 12:15, 16.

² Talaga mekontra ta “dob ni Cristo” i maski anni nga klase na pangabuso ta abbing! (Gal. 6:2) Ngatta makagi tam yatun? Kagitta na nagigiammu tam ta nappasa nga artikulo, i dob ni Cristo ay i ngamin nga nituddu ni Jesus gukaban na kinagina anna na kingnguana. Nebase yatun ta aya anna mangipagaram tu hustisia. Megafu ta tuttulan na kurug ira nga Cristiano yaw nga dob, mepasiguradu nakuan ta abbarabbing nga awan tu manganni nira anna egga i kurug nga mangiddu nira. Makasarili anna mali i pangabuso ta abbing. Ipatageno natun nga awan tu mapprotekta onu mangiddu nira.

³ Kaddaraddam, serioso nga problema ta interu mundo i seksual nga pangabuso ta abbing, anna afektadu maski i kurug ira nga Cristiano. Ngatta? Nawwara “i totolay ira nga marakay anna danuri i minaggappa-appe” anna purueban na karuan nga tullung ta kongregasion. (2 Tim. 3:13) Kunne na paga, egga i karuan nga makkakkagi tu parte ira na kongregasion ngem nappaffu ira ta makademonio ira nga nepattaggan nga pakkaraga anna nammolestia ira tu abbarabbing. Gigiammuattam nu ngatta kuruga madammo nga liwa i pangabuso ta abbing. Tapus ikonsidera tam nu kunnasi asikasuan na elder ira i serioso ira  nga liwa, nelagum ngana i pangabuso ta abbing, anna nu kunnasi protektan na mappagana i ánada. *

4-5. Ngatta liwa ta biktima i seksual nga pangabuso?

⁴ Mabaya-bayag i efekto na pangabuso ta abbing. Afektan natun i biktima ira kunne na gapa danuri mangiddu nira​—i familiada anna i kapangngurugda. Madammo nga liwa i pangabuso ta abbing.

⁵ Liwa yatun ta biktima. * Tadday nga liwa nga takitan i tanakuan anna i mabbalin tu rason na pazzigada. Kagitta na magigiammu tam ta tumunug nga artikulo, kunnatun i kukukuan na mangabuso ta abbing​—daka-dakal i daralanna ta abbing. Daralanna i pattalo na abbing anna i seguridadna. Mawag tam protektan i abbarabbing ta kunnatun nga marake nga annangngua, anna danuri nabiktima na seksual nga pangabuso nga magawag tu banna-bannay anna uffun.​—1 Tes. 5:14.

6-7. Ngatta liwa ta kongregasion anna ta sekular nga autoridad i pammolestia tu abbing?

⁶ Liwa yatun ta kongregasion. Nu egga i tadday ta kongregasion nga nakaliwa tu pangabuso ta abbing, makadaral yatun ta reputasion na kongregasion. (Mat. 5:16; 1 Ped. 2:12) Talaga ari patas yatun ta minillion nga matalo nga Cristiano nga kukukuadda i adde na mawayyada tapenu ‘makibakal para ta angngurug’! (Jud. 3) Ariattam kunsintian nga mattalupaddian ta kongregasion danuri nakangngua tu kuruga marake nga gannug nga ari mabbabawi anna makadaral ta reputasion na kongregasion.

⁷ Liwa yatun ta sekular nga autoridad. I Cristiano ay mawag tu “makimoray ta mammaguray ira nga egga ta gubiernu.” (Roma 13:1) Mepasingattam nga makimoray ittam ta “mammaguray ira nga egga ta gubiernu” nu irespeto anna tuttulattam i dorobda. Nu egga i tadday ta kongregasion nga nakakua tu krimen, gitta na pammolestia tu abbing, nakaliwa yayya ta sekular nga autoridad. (Ikumpara i Kingngua 25:8.) Awan tu autoridad na elder ira nga kastiguan danuri nakaliwa ta gobiernu. Ngem, ariadda protektan i nangabuso tu abbing ta pangastigo na gobiernu tatun nga krimen. (Roma 13:4) Apitan na nakaliwa nu anni i nimulana.​—Gal. 6:7.

8. Kunnasi imammatan ni Jehova i liwa ira ta kasittoletam?

⁸ Pinakagrabe ta ngamin, liwa yatun ta Dios. (Sal. 51:4) Nu makaliwa i tadday nga tolay ta kasittolena, makaliwa gapa yayya kani Jehova. Ikonsidera i tadday nga angngarigan ta Dob na Dios ta Israel. Kagian na Dob nga i tolay nga kinokotan onu zinarogasna i karrubana ay “ari matalo kani Jehova.” (Lev. 6:2-4) Yayya nga, i tadday gafu nga parte na kongregasion nga nangabuso tu abbing ay ari matalo ta Dios megafu ta kinokotanna [onu, inalsanna] tu seguridad i abbing. Mangirattal yayya tu grabe nga pasiran ta ngagan ni Jehova. Yari tu mawag nga malippawa tam nga i seksual nga pangabuso ta abbing ay kiteddake nga liwa ta Dios nga ariattam nakuan kunsintian.

9. Anni ira nga nebase-Biblia nga informasion i niyawa na organisasion ta nappasa ira nga dagun meyannung ta seksual nga pangabuso ta abbing? Ngatta?

⁹ Ta pappasa na daga-ragun, nangipublisa i  organisasion ni Jehova tu aru nga nebase-Biblia nga informasion meyannung ta pangabuso ta abbing. Angngariganna, ipakanawag na artikulo ira ta Passifusifutan anna ta Malukag! nu kunnasi arubangan na biktima ira i nabayag nga efekto na nesimmu nira, nu kunnasi ira uffunan anna pagaramman na tanakuan, anna nu kunnasi protektan na mappagana i ánada. Nangiyawa i organisasion tu detalyadu ira nga instruksion ta elder ira base ta Biblia nu anni i kuadda nu egga i nakaliwa ta pangabuso ta abbing. Ari magimmang nga usitakkan na organisasion i instruksion ira nga iyawada ta elder ira nu anni i kuadda taw ira nga situasion anna nu mittan, egga ira i panguloli ta direksion. Ngatta? Tapenu masiguradu nga kanayun nga meyaplika na elder ira i dob ni Cristo anna magguyu ira segun ta aya anna hustisia nu egga i nakaliwa tu pangabuso ta abbing.

10-12. (a) Kada mangasikasu tu serioso nga liwa i elder ira, anni i daddammadda, anna anni i gakkagda? (b) Segun ta Santiago 5:14, 15, anni nakuan i kuan na elder ira?

¹⁰ Kada asikasuan na elder ira i serioso ira nga liwa, daddammadda nga ikiddaw na dob ni Cristo nga tratuadda i indibidual ira ta kongregasion gukaban na aya anna kuadda nu anni i fustu anna patas segun ta estandarte na Dios. Megafu tatun, aru i mawag nga ikonsiderada tu mapia nu egga i nakannammuadda nga nakaliwa tu serioso. I pinakagakkag na elder ira ay medayaw si Jehova anna protektan i reputasionna. (Lev. 22:31, 32; Mat. 6:9) Gakkagda gapa nga uffunan i wawwaragi ta kongregasion nga mattalupaddian nga madukko kani Jehova anna banna-bannayan anna suportan danuri biktima na serioso nga liwa.

¹¹ Kuan gapa na elder ira i adde na mawayyada tapenu ammuan nu i nakaliwa tu serioso ay mabbabbabawi. Anna nu mabbabawi yayya, uffunadda nga metoli i relasionna kani Jehova. (Bibbigan i Santiago 5:14, 15.) I tadday nga Cristiano nga nakaliwa tu serioso gafu ta pinagustuanna i mali nga pakkaragana ay nattaki ta espiritual. Kayàna kagian nga egga i diferensia na relasionna kani Jehova. * Makagi tam gapa nga doktor ta espiritual i elder ira. Kuadda i mawayyada tapenu “mamappia ta mataki” ta espiritual. Makoffun i tabaradda nga naggafu ta Biblia tapenu metoli i relasionna ta Dios, ngem posible laman yatun nu napafutuan i pabbabawina.​—King. 3:19; 2 Cor. 2:5-10.

¹² Manawag nga egga i madammo nga responsibilidad na elder ira. Iddedduda i kongregasion nga nitalo na Dios nira. (1 Ped. 5:1-3) Kayàda nga matageno na wawwaragi nga awan tu manganni nira ta kongregasion. Megafu tatun, insigida ira magguyu nu nekagi nira nga egga i nakaliwa tu serioso, nelagum ngana i pangabuso ta abbing. Anni i kuadda? Ikonsidera tam i pakkiavu ira ta gafu na  parapo 13,  15, anna  17.

13-14. Tuttulan kari na elder ira i sekular nga dorob nga mangikiddaw ta pangireport ta alegasion na pangabuso ta abbing? Iyesplika.

 ¹³ Mawag kari nga tuttulan na elder ira i sekular nga dorob meyannung ta parreport ta sekular ira nga autoridad nu egga i alegasion na pangabuso ta abbing? Wan. Ta nasion ira nga egga i kunnatun nga dob, mawag tu tuttulan na elder ira danatun nga dorob meyannung ta pangireport ta alegasion na pangabuso. (Roma 13:1) Ari mekontra i kunnatun nga dorob ta dob na Dios. (King. 5:28, 29) Yari tu nu mekagi ta elder ira i alegasion na pangabuso ta abbing, insigida nga kontakadda i panga nga ofisina nu kunnasida matuttul i dorob meyannung ta pangireport tatun.

 ¹⁴ Nu kiyuvovugan na elder ira i biktima anna i maganada kunne na gapa i tanakuan nga makannammu tatun, masippo nga meperaddam nira nga awan tu mangigamma nira nu ireportda yatun nga alegasion na pammolestia ta sekular ira nga autoridad. Ngem kunnasi nu parte na kongregasion i nangabuso anna nammuan ngana yatun ta lugarda? Nonopan kari na Cristiano nga nangireport tatun nga yayya i makalliwa nu ngatta nadaral i reputasion ni Jehova? Ari. I nangabuso i nangipasiran ta ngagan na Dios.

15-16. (a) Segun ta 1 Timoteo 5:19, ngatta dua onu mas aru paga nga testigu i kawagan nige mangngua tu hudisial nga aksion i elder ira? (b) Anni i kuan na elder ira nu nammuadda nga egga i tadday ta kongregasion nga naakusan tu pangabuso tu abbing?

 ¹⁵ Ta unag na kongregasion, nige nga mangngua i elder ira tu hudisial nga aksion, ngatta kawagan i dua onu mas aru paga nga testigu? Yaw nga kiddaw ay parte na atannang nga estandarte na Biblia ta hustisia. Nu naakusan i tadday tu seksual nga pangabuso ta abbing, ngem arianna aminan yatun, mawag tu egga i dua nga testigu nige nga mabbuu i elder ira tu hudisial nga komite. (Deut. 19:15; Mat. 18:16; bibbigan i 1 Timoteo 5:19.) Kayà kari kagian naw nga nige nga mereport ta autoridad ira i alegasion na pangabuso, mawag tu egga i dua nga mattestigu? Ari. Yaw nga kiddaw ay ari nga meyaplika ta pangireport na elder onu na tanakuan ta alegasion na tadday nga krimen.

¹⁶ Nu nammuan na elder ira nga naakusan tu pangabuso ta abbing i tadday ta kongregasion, mawag tu tuttuladda i maski anni nga sekular nga dorob ta pangireport tatun, tapus magimbestiga ira nu anni talaga i nesimmu. Kabalinna, base ta kakkagian na Biblia, innadda nu mawag nga mabbuu tu hudisial nga komite. Nu ari umamin ta elder ira i akusadu, ginnadda i testimonia na tanakuan nga awayyana nga nakasingan ta nesimmu. Nu dua onu maturu paga nga tolay​—kasali ngana i nangakusa anna i tanakuan paga nga mattestigu nga nasinganna nga inabuso natun nga akusadu yaw nga abbing onu i tanakuan nga abbing ta tanakuan nga tiempo—​i mamakurug ta akusasion, makalanno ngana yatun tapenu mabbuu i elder ira tu hudisial nga komite. * Maski awan tu mekadua nga testigu, ari kebalinan natun nga ari tu kurug i akusasion. Maski paga ari tu dua nga testigu i mamakurug nga nakangngua tu pangabuso tu abbing i akusadu, rekunnisian na elder ira nga awayyana nga egga i nakua na akusadu nga marake nga talaga nakataki ta tanakuan. Tulu-tuloy nga banna-bannayan anna suportan na elder ira danuri afektadu. Kunne na gapa, mattalupaddian nga alerto i elder ira ta naakusan tapenu protektan i kongregasion ta posible nga peligro.​—King. 20:28.

17-18. Iyesplika nu anni i papel na hudisial nga komite.

 ¹⁷ Anni i papel na hudisial nga komite? Ira i maddesision nu i nakangngua tu serioso nga liwa ay malsa ta kongregasion onu ari. Ari tu ira i maddesision nu mawag tu makastigo i nangabuso megafu ta krimen nga kingnguana. Ipamavuludda nga i gobiernu i maddesision ta panentensia ta nangabuso.​—Roma 13:2-4; Tito 3:1.

¹⁸ Nu miembro na hudisial nga komite i elder ira, i desisionadda ay ganna-gannug laman nga meyannung ta relasion na tadday nga tolay ta Dios anna ta kapangngurugna. Usadda i Biblia tapenu desisionan nu talaga mabbabawi i nangabuso onu ari. Nu ari yayya nga mabbabawi, madisfellowship yayya ta kongregasion, anna meyanunsio nga ari ngana yayya nga Saksi ni Jehova. (1 Cor. 5:11-13) Nu mabbabawi yayya,  mattalupaddian yayya ta kongregasion. Ngem, kagian na elder nisa nga posible nga ari yayya vuluvuga nga makalawa tu maski anni nga pribilehio ta kongregasion ta aru nga dagun, onu awayyana nga ta interu nga pattolena. Megafu ta talaga ikavurungan na elder ira i seguridad na abbarabbing, awayyana nga pribadu nga abisowadda i mappagana na menor-de-edad ira ta kongregasion nga mawag tu immuguradda i ánada ta presensia natun nga tolay. Nu mangabiso i elder ira, pattalupaddianadda nakuan nga konfidensial nu sinni i naabuso.

19-22. Anni i makua na mappagana tapenu maprotektan i ánada? (Innan i letratu ta vungun.)

¹⁹ Sinni i primeru nga makarresponsibilidad nga protektan i abbarabbing ta peligro? I mappagana. * I ána ay “regalu nga naggafu ta YAFU.” (Sal. 127:3) Responsibilidadnu nga protektan i ánanu. Anni i makuanu tapenu maprotektan i ánanu ta pangabuso?

²⁰ Ollu, gigiammuan i meyannung ta pangabuso. Ammuan i klase ira na tolay nga mangabuso tu abbarabbing anna i taktika ira nga usadda nga mangilogo ta abbarabbing. Magalerto ta posible ira nga peligro. (Prov. 22:3; 24:3) Daddamman nga ta aru nga kaso, maruddu nga ammammu anna pattalakkan na abbing i nangabuso nisa.

²¹ Mekadua, pattalupaddianannu nga makasta i komunikasionnu ta ánanu. (Deut. 6:6, 7) Kayàna kagian natun nga mawag tu sigga-parakkamu nga magginna ta ánanu. (Sant. 1:19) Daddamman nga maruddu nga maganassing nga mangidanug i abbarabbing nga naabuso. Ikassidda nga awan tu mangurug nira, onu awayyana nga inananassing ira na nangabuso nga egga i marake nga kuanna nira nu maddanug ira. Nu massuspecha kamu nga egga i marake nga nesimmu ta ánanu, masippo nga makkiavu nira anna mapasensia nga ginnan i ngamin nga istoriadda.

²² Mekatallu, tudduan i ánanu. Ikagi nira i mawag tu mammuadda nga informasion meyannung ta sex nga mepangngo ta edadda. Tudduan ira nu anni i kagiadda anna nu anni i kuadda nu egga i ari mepangngo nga manammi onu mangaffuria nira. Usan i informasion nga niyawa na organisasion na Dios nu kunnasi protektan i ánanu.​—Innan i kahon nga “ Maggigiammu Kamu Anna Tudduan i Ánanu.”

23. Kunnasi tam nakuan imammatan i seksual nga pangabuso ta abbing, anna anni nga pakkiavu i tabbagattam ta tumunug nga artikulo?

²³ Bilang Saksi ni Jehova, imammatattam i seksual nga pangabuso ta abbing nga kiteddake nga liwa anna terible nga krimen. Megafu ta sakup na dob ni Cristo sittam nga Saksi ni Jehova, ariattam ilisi i nangabuso ira ta resulta na liwada. Ngem nu naabuso i tadday ta wawwaragi tam, anni i kuattam tapenu moffunan ira? Tabbagan yatun na tumunug nga artikulo.