1. Anni nga makapabannay nga leksion i nituddu ni Jehova kani Abraham?

 ARU dagun ngana i nappasa, inusa na Dios i tadday nga anghel tapenu ikagi kani Abraham nga plano na nga daralan i siudad ira na Sodoma anna Gomora. Gafu tatun, namroblema yatun nga matalo nga lalaki. Niyavu na: “Kurug kari nga daralammu i matunung kavulu na marake? . . . Ari kari nga kuan na Hues na interu davvun i matunung?” Pinasensian ni Jehova nga sinudduan yatun nga meddu nga kofun na tu leksion nga pakabenefisiowan anna pakabannayattam ngamin: Ari vuluvuga daralan na Dios i matunung nga totolay.—Gen. 18:​23-33.

2. Ngatta makasiguradu ittam nga kanayun nga fustu anna masingan i allo ta panentensia ira ni Jehova?

² Ngatta makasiguradu ittam nga kanayun nga fustu anna masingan i allo ta panentensia ira ni Jehova? Megafu ta ammu tam nga “innan ni Jehova i egga ta futu.” (1 Sam. 16:7) I kurug, ammu na “i mayan na futu na kada tolay.” (1 Pat. 8:39; 1 Cro. 28:9) Kappabbaw nga kinakurug yatun. Yayya nga nu mittan, ari tam malippawa nu ngatta kuan ni Jehova i karuan nga desision megafu ta kuruga ma-uto yayya kumpara ta nittam. Mepangngo laman gafu nga iyavu ni apostol Pablo i kunnaw meyannung kani Jehova: “Sinni i makepakanawag ta appana-panono na?”—Roma 11:33.

3-4. Anni ira i pakkiavu tam nu mittan, anna anni i ikonsidera tam taw nga artikulo? (Juan 5:​28, 29)

³ Maski nu ammu tam nga kanayun nga kuan ni Jehova i fustu, baka egga lagapa ira i pakkiavu tam kagitta na niyavu ni Abraham. Baka manono tam paga lagu i kunnaw: ‘Egga paga kari i iddanama nga mapaginnolay danuri na zinaral ngana ni Jehova, kagitta na taga-Sodoma anna Gomora? Posible kari nga kasali  i karuan nira ta ‘kapaginnolay na ari matunung’?’—King. 24:​15, NW.

⁴ Repasuattam i pakalippawa tam meyannung ta paginnolay. Nikanni laman, nanguli i pakalippawa tam meyannung turi ira ta ‘maginnolay tapenu mattolay’ anna turi ira ‘maginnolay tapenu makastigo.’ a (Bibbigan i Juan 5:​28, 29.) Megafu tatun, egga paga i karuan nga panguloli nga magigiammu tam taw nga artikulo anna ta tumunug. Meyannung ta matunung ira nga panentensia ni Jehova, ikonsidera tam labbi nu anni i ari tam ammu tapus itunug tam gapa nu anni i ammu tam.

ANNI I ARI TAM AMMU?

5. Anni i dati nga kinagi na publikasiottam ira meyannung turi ira ta natay ta Sodoma anna Gomora?

⁵ Dati bi, nepakanawag ta publikasiottam ira nu anni i mesimmu turi ira ta zinaral ni Jehova. Kinagi tam nga awan ngana tu iddanama da nga mapaginnolay noka, kagitta na taga-Sodoma anna Gomora. Ngem kabalin na mas memmugug nga paggigiammu anna pangipakimallo meyannung taw nga gannug, luttuag i kunnaw nga pakkiavu, Talaga kari nga siguradu ittam tatun?

6. Anni i angngarigan ira na panentensia ni Jehova kontra ta ari matunung nga totolay, anna anni i ari tam ammu?

⁶ Ikonsidera tam i angngarigan ira ta Biblia. Aru nga istoria ta Biblia i mangipasingan nu kunnasi nga sinentensian ni Jehova i ari matunung nga totolay. Angngarigan na ta tiempo na Delubio, zinaral ni Jehova i ngamin fuera kani Noe anna ta familia na. Inusa na gapa i Israelita ira tapenu daralan i pitu nga nasion ta Nepromesa nga Davvun. Inusa na gapa i tadday nga anghel tapenu patayan i 185,000 nga suddalu nga Asiriano ta tanga-gabi laman. (Gen. 7:23; Deut. 7:​1-3; Isa. 37:​36, 37) Tatun ira nga nesimmu, egga kari i makalanno nga informasion ta Biblia tapenu makagi tam nga sinentensian ni Jehova i kada tadday tatun nga tolay tu mannanayun nga kadaral anna awan vuluvuga ngana tu iddanama da nga mapaginnolay? Awan. Ngatta makagi tam yatun?

7. Anni i ari tam ammu meyannung ta totolay nga natay ta Delubio onu ta passakup ta Canaan? (Innan i letratu.)

⁷ Tatun ira nga angngarigan, ari tam ammu i nisentensia ni Jehova ta kada tadday nira anna ari tam gapa ammu nu neddan tu chansa danuri natay tapenu makannammuan i meyannung kani Jehova anna mabbabawi. Ta tiempo na Delubio, kagian na Biblia nga “nangilayya-gayya ta matunung nga attolay” si Noe. (2 Ped. 2:5) Ngem ari nga ikagi natun nga nikaguman na nga layyagayyan i kada tolay ta davvun nga mappange nga madaral ta Delubio habang mangipataddag yayya tu kakkadakal nga arka. Kunnatun gapa ta nasion ira ta Canaan. Ari tam ammu nu neddan tu chansa i ngamin nga marake nga tolay tatun nga makannammuan i meyannung kani Jehova anna manguli.

8. Anni i ari tam ammu meyannung ta taga-Sodoma anna Gomora?

⁸ Kumusta gapa danuri taga-Sodoma anna Gomora? Tatun nga lugar i naddianan na matunung nga lalaki nga si Lot. Ngem ammu tam kari nu nalayyagayyan ira ngamin ni Lot? Ari. Kurug tu sobra i dake da, ngem ammu da kari ngamin nu anni talaga i fustu anna ugal? Posible nga ari. Masingan yatun ta kagian na Biblia meyannung ta lallaki tatun nga siudad nga kayà da nga pilitan i bisita ira ni Lot nga maki-sex ta nira. Kagian na Biblia nga danatun ay “mamegafu ta abbing nga lalaki adde ta lakay.” (Gen. 19:4; 2 Ped. 2:7) Talaga kari nga ammu tam tu sinentensian na minaggallallo nga Dios nga Jehova i kada tadday nira nga matay anna awan ngana vuluvuga tu iddanama  da nga mapaginnolay? Kurug tu kinagi ni Jehova kani Abraham nga awan paga tu mafulu nga matunung nga tolay tatun nga siudad. (Gen. 18:32) Ari gafu ira nga matunung anna mepangngo laman tu zinaral ira ni Jehova. Ngem makasiguradu ittam kari gafu nga awan vuluvuga ta nira i maginnolay noka ta ‘kapaginnolay na ari matunung’? Ari ittam siguradu tatun!

9. Anni i ari tam ammu meyannung kani Solomon?

⁹ Ngem mabibbig tam gapa ta Biblia i matunung nga totolay nga nabbalin tu ari matunung. Tadday tatun si Patul Solomon. Netuddu nisa i ngamin nga dorob na Dios anna talaga binendisionan yayya ni Jehova. Ngem ta pappasa na tiempo, naddayaw yayya ta falsu ira nga dios. Megafu ta nakaliwatan ira ni Solomon, fermi i poray ni Jehova anna nafektan i interu nga nasion na Israel ta ginatu nga dagun. Kurug tu kagian na Biblia nga si Solomon ay ‘nagidda kavulu na yama na ira,’ nelagum i matalo nga lallaki kagitta ni Patul David. (1 Pat. 11:​5-9, 43; 2 Pat. 23:13) Ngem siguradu kari nga paginnolayan noka ni Jehova si Solomon megafu ta kunnatun i kinagi na Biblia nga niketanam na? Awan tu kagian na Biblia. Ngem baka irason na karuan nga “nu matay i tolay, mapalubbangan yaya ta pakawayya na katagarulian.” (Roma 6:7) Kurug gapa yatun, ngem ari na kayà kagian natun nga mapaginnolay noka i ngamin nga natay. Awan mabba gare tu kagian natun nga nu matay i tadday, egga ngana i kepangngattan na nga maginnolay noka. I paginnolay ay tadday nga regalu na minaggiddu nga Dios tam. Iyawa na yatun turi ira ta kayà na nga iddan tu chansa nga passerbian yayya tu mannanayun. (Job 14:​13, 14; Juan 6:44) Malawa kari noka ni Solomon yatun nga regalu? Si Jehova i makannammu ta tabbag, ngem sittam ari tam ammu. I ammu tam laman, kuan ni Jehova i fustu.

ANNI I AMMU TAM?

10. Anni i matageno ni Jehova meyannung ta panaral ta totolay? (Ezekiel 33:11) (Innan gapa i letratu.)

¹⁰ Bibbigan i Ezekiel 33:11. Ikagi ni Jehova nittam i matageno na meyannung ta panentensia ta totolay. Kaparehu na nitura ni Ezekiel, kinagi ni apostol Pedro: ‘Ari nga ikaya na Yafu tu egga i madaral.’ (2 Ped. 3:9) Makapabannay yatun nga kinakurug. Ammu tam nga ari tu mannanayun nga daralan ni Jehova i maski sinni fuera ngana laman nu mepangngo nga kuan na yatun. Kuruga minaggallallo yayya anna ipasingan na yatun adde ta posible.

11. Sinni noka i ari nga mapaginnolay, anna kunnasi tam ammu yatun?

¹¹ Anni i ammu tam meyannung ta totolay nga ari mapaginnolay? Baddi laman i angngarigan natun nga nakagi ta Biblia. b Base ta kinagi ni Jesus, ari noka nga mapaginnolay si Judas Iscariote. (Mar. 14:21; innan gapa i Juan 17:12 anna i study note.) Ammu gare ni Judas nga i kingngua na ay mekontra ta uray ni Jehova anna na Ana na. (Innan i Marcos 3:29 anna i study note na ira.) Base gapa ta kinagi ni Jesus, i lider ira na relihion nga nangokkontra ta nisa ay awan ngana tu iddanama da nga maginnolay. (Mat. 23:33; innan i Juan 19:11 anna i study note nga “taong.”) Niyabiso gapa ni apostol Pablo nga ari noka nga mapaginnolay danuri apostata nga ari mabbabawi.—Heb. 6:​4-8; 10:29.

12. Anni i ammu tam meyannung ta allo ni Jehova? Mangiyawa tu angngarigan.

¹² Anni gapa i ammu tam meyannung ta allo ni Jehova? Kunnasi na nipasingan nga “ari na ikaya nga egga i madaral”? Masingan yatun nga pagallo na tari ira ta nakangngua tu madammo nga liwa. Angngarigan na, natturunug  i madammo nga nakaliwatan ni Patul David, gitta na pamabay anna pamatay. Ngem nabbabawi si David yayya nga nikallo anna pinakoma yayya ni Jehova. (2 Sam. 12:​1-13) Kakkaru i marake nga kingngua ni Patul Manases ta pattolena. Ngem maski nu anni dake na, nikallo anna pinakoma yayya ni Jehova megafu ta nabbabawi yayya. (2 Cro. 33:​9-16) Iperaddam ta nittam danatun nga mangipasingan si Jehova tu allo basta egga i basehan na ta pangngua tatun. Paginnolayan na noka i kuddanatun nga tolay megafu ta inamidda nga madammo i nakaliwatadda anna nabbabawi ira.

13. (a) Ngatta nikallo ni Jehova i Ninevita ira? (b) Anni i kinagi ni Jesus meyannung ta Ninevita ira?

¹³ Ammu tam gapa i meyannung ta allo ni Jehova ta Ninevita ira. Kinagi na Dios kani Jonas: “Nakadde niakan i kinamarake da.” Ngem turi ta nabbabawi ira ta nakaliwatadda, masippo nga pinakoma ira ni Jehova. Ararayyu nga mas minaggallallo si Jehova anne kani Jonas. Napporay si Jonas yayya nga mawag tu ipanono uli nisa na Dios nga i Ninevita ira ay “ariadda vuluvuga ammu i nadduman na fustu ta ugo.” (Jon. 1:​1, 2; 3:10; 4:​9-11) Turi kua, inusa ni Jesus yatun nga angngarigan tapenu ituddu i meyannung ta hustisia anna allo ni Jehova. Kinagi ni Jesus nga ‘tumaddag noka ta Aggaw na Pamanunnu’ danatun nga Ninevita nga nabbabawi.—Mat. 12:41.

14. Anni saw i kebalinan na tiempo na ‘kapaginnolay tapenu makastigo’ para ta Ninevita ira?

¹⁴ Ta anni nga ‘kapanunnu’ nga “tumaddag” noka i Ninevita ira? Nituddu ni Jesus nga ta mappange, egga saw ira i ‘maginnolay tapenu makastigo.’ (Juan 5:29) Tukuyan ni Jesus i Marivu Dagun nga Pammaguray na, nu kanni nga mapaginnolay noka parehu i “matunung anna ari matunung.” (King. 24:​15, NW) Para tari ira ta ari matunung, ira noka ay ‘maginnolay tapenu makastigo.’ Kayà na kagian natun, obserban saw ira ni Jehova anna ni Jesus nu tuppalan anna iyaplika da i gannug ira nga nagigiammu da. Nu manaki saw na tadday nga napaginnolay nga Ninevita i maddayaw kani Jehova, ari yayya pamavulunan ni Jehova nga tulu-tuloy nga mattolay. (Isa. 65:20) Ngem para ta ngamin nga piliadda i matalo nga masserbi kani Jehova, makasta saw i resulta na kapanunnu da. Egga noka i iddanama da nga mattolay tu mannanayun!—Dan. 12:2.

15. (a) Ngatta ari tam nakuan ikagi nga awan vuluvuga noka tu maginnolay tari ira ta natay ta Sodoma anna Gomora? (b) Anni nakuan i pakalippawa tam ta mabibbig ta Judas 7? (Innan i kahon nga “ Anni i Kayà Kagian ni Judas?”)

 ¹⁵ Turi ta nipakiyuvovug ni Jesus i meyannung ta taga-Sodoma anna Gomora ira, kinagi na nga mas makasta i pattuppaladda “noka ta Aggaw na Pamanunnu” kumpara ta totolay nga nanakitadda yayya anna i ituttuddu na ira. (Mat. 10:​14, 15; 11:​23, 24; Luc. 10:12) Anni i kayà kagian ni Jesus? Nangusa laman kari yayya tu hyperbole tapenu ipasingan nga mas marake i totolay ta tiempo na anne ta totolay ta Sodoma anna Gomora? c Bueno, daddamman nga literal i kayà kagian ni Jesus turi ta kinagi na nga ‘tumaddag noka ta Aggaw na Pamanunnu’ i Ninevita ira. Literal gafu i kayà kagian ni Jesus meyannung ta totolay ta Sodoma anna Gomora. Magga parehu i “Aggaw na Pamanunnu” nga tinukoy na tatun ta dua nga kinagi na. Kagitta na Ninevita ira, nangngua gapa tu marake i taga-Sodoma anna Gomora ira. Ngem neddan tu chansa i Ninevita ira tapenu mabbabawi. Daddamman gapa i kinagi ni Jesus meyannung tari ira ta ‘maginnolay tapenu makastigo.’ Kasali noka tatun “danuri i marakay i kikkingngua da.” (Juan 5:29) Awayya na gafu nga egga i iddanama na taga-Sodoma anna Gomora ira. Posible nga egga saw nira i maginnolay anna awayya na tu egga saw i chansa tam nga tudduan ira meyannung kani Jehova anna kani Jesu-Cristo.

16. Anni i ammu tam meyannung ta pappili ni Jehova nu sinni i paginnolayan na? (Jeremias 17:10)

¹⁶ Bibbigan i Jeremias 17:10. Tatun nga teksto, mabibbig tam nu anni i ammu tam meyannung ta pamanunnu ni Jehova: Kanayun na nga ‘usitakkan i futu anna i kononaggan ira nga appana-panono.’ Anni gafu i ekspektattam ta paginnolay ta mappange? Gitta na ta nappasa, ‘iyawa na ta kada tadday i mepangngo ta dala-dalan na.’ Ari noka manguloli i desision ni Jehova, ngem mangipasingan yayya tu allo nu posible yatun. Ari tam nakuan gafu vuluvuga ikagi nga ari ngana maginnolay i tadday nga  tolay, fuera ngana laman nu ammu tam tu yatun i kakkagian na Biblia!

I “HUES NA INTERU DAVVUN” AY “KUAN NA I MATUNUNG”

17. Anni noka i mesimmu turi ira ta natay?

¹⁷ Namegafu paga tagga ta sinuportan ni Adan anna ni Eva si Satanas anna narrebelde ira kontra kani Jehova nga Dios, binillion ngana i natay. Napakaru ngana i pinatulu na kalabattam nga ‘patay’! (1 Cor. 15:26) Anni noka i mesimmu ta nira? Egga i 144,000 nga matalo nga tagatuttul ni Cristo i mapaginnolay tapenu mattolay tu imortal ta langi. (Nep. 14:1) Napakaru gapa noka nga matalo nga lallaki anna babbay nga mangiddu kani Jehova i melagum ta ‘kapaginnolay na matunung.’ Mattolay noka ira tu mannanayun taw ta davvun nu mattalupaddian ira nga matunung ta tiempo na Marivu Dagun nga Pammaguray ni Cristo anna durante ta ultimu nga kapurueba. (Dan. 12:13; Heb. 12:1) Durante gapa na Marivu Dagun nga Pammaguray, danuri “ari matunung”—nelagum ngana danuri ari vuluvuga nasserbi kani Jehova onu ‘marakay paga lagu i kikkingngua da’—ay meddan tu chansa nga ulian i pattoleda anna mabbalin tu matalo kani Jehova nga Dios. (Luc. 23:​42, 43) Ngem egga ira i totolay nga sobra i dake da anna talaga determinadu ira nga marrebelde kontra kani Jehova anna ta gakkag na ira. Gafu tatun, dinesision ni Jehova nga ari ngana ira vuluvuga maginnolay.—Luc. 12:​4, 5.

18-19. (a) Ngatta mattalo ittam ta panentensia ni Jehova ta natay ira? (Isaias 55:​8, 9) (b) Anni i gigiammuattam ta tumunug nga artikulo?

¹⁸ Talaga kari nga makasiguradu ittam nga nu sentensian ni Jehova i totolay, kanayun nga fustu i desision na? Wan! Nalippawa tu mapia ni Abraham nga si Jehova ay perfekto, pinakama-uto, anna minaggallallo nga “Hues na interu davvun.” Sinanay na i Ana na nga si Jesus anna nitalo na nisa i panentensia ta ngamin nga totolay. (Juan 5:22) Parefu nga mabibbig na Yama anna na Ana i futu na kada tolay. (Mat. 9:4) Nu sentensiadda i kada tolay, kanayun nga kuadda “nu anni i fustu”!

¹⁹ Determinadu ittam nakuan gafu nga mattalo nga ammu ni Jehova i kapianan. Ammu tam nga ari ittam kualipikadu nga manentensia. Si Jehova laman i makangngua tatun! (Bibbigan i Isaias 55:​8, 9.) Yayya nga metalo tam i ngamin nga panentensia nisa anna ta Ana na, i Patul nga perfekto nga paparigan na i hustisia anna allo na Yama na. (Isa. 11:​3, 4) Anni gapa i makagi tam ta panentensia ni Jehova anna ni Jesus ta tiempo na dakal nga ziga? Anni i ari tam ammu? Anni i ammu tam? Matabbag danatun ta tumunug nga artikulo.