1-2. Anni kagian na karuan meyannung ta tiempo na pannobio da?

 MAKAPAGAYAYYA anna exciting nga tiempo i pannobio. Nu egga i nobio onu nobiam, siguradu nga kayà mu ma-enjoy yatun. Para ta aru nga mannobio, masaya nga tiempo yatun. Kunnaw i istorian ni Sister Tsion a nga taga Ethiopia: “I tadday ta pinakamagayayya nga tiempo ta pattolè ay turi ta mannobio kami palaman na atawà. Egga ira i serioso nga gannug nga pinabbidammi, anna nu karuan makagalo-galo kami laman. Magayayya ngà ta nakaleg ngà tu iddukakku anna magiddu gapa niakan.”

² Ngem kunnaw gapa i istorian ni Brother Alessio nga taga-Netherlands: “Talaga makapagayayya nga mas makilala i atawà turi ta mannobio kami. Ngem tatun nga tiempo, egga gapa ira i problema mi.” Taw nga artikulo, gigiammuattam i posible ira nga problema anna prinsipio ira na Biblia nga makoffun ta mannobio ira tapenu makapagayayya kani Jehova i pannobio da. Gigiammuattam gapa nu kunnasi makoffun i tanakuan ta mannobio.

I GAKKAG NA PANNOBIO

3. Anni i gakkag na pannobio? (Proverbio 20:25)

³ Maski nu makapagayayya i tiempo na pannobio, serioso yatun nga relasion megafu ta mappange yatun ta pagatawa. Ta aggaw na kasal, mattabba i mannobio kani Jehova nga iddukan anna irespeto da i kataggi-tadday adde ta sigga-matolay ira. Nage gafu magangngua tu maski anni nga tabba, mawag tu pannonopattam tu mapia yatun. (Bibbigan i Proverbio 20:25.) Mas ngana nga kurug yatun ta tabba na kasal. Ta tiempo na pannobio,  mas makilala da i kataggi-tadday anna makangngua ira tu makasta nga desision. Nu karuan, i desision ay makkasal. Ngem nu karuan, i desision ay massina. Nu massina i mannobio, ari nga kebalinan naw nga ari makasta i nattuppalan na pannobio da. Kakurugan na, netuppal natun i gakkag na pannobio—tapenu makangngua ira tu makasta nga desision.

4. Ngatta ammu tam nakuan i gakkag na pannobio?

⁴ Anni kari i gakkag na pannobio? Tapenu mammuadda nu ikaya da i makkasal. Importante nga daddamman yaw na single ira tapenu ari ira nga makinobio ta tadday nga awan mabba tu intensiodda nga atawan. Ngem ari laman tu i single ira i mawag tu makannammu ta fustu nga gakkag na pannobio. Mawag tu sittam ngamin. Angngarigan na, nonopan na karuan nga nu mannobio ngana ira, mawag tu mekasal ira dua. Kunnasi nga afektan naw nga pagimamma i single ira nga Cristiano? Istorian ni Melissa, single nga sister nga taga-United States: “Nu mannobio ngana i brother anna sister, ekspektan na karuan nga Saksi nga mawag tu makkasal ngana ira. Megafu tatun, egga i karuan nga mannobio nga ari lagapa massina maski nu ari ngana tu okay i relasiodda. Karuan gapa nga single ay ari da vuluvuga ikaya i maki-date. Fermi i pressure ta nira.”

KILALAN NU TU MAPIA I KATAGGI-TADDAY

5-6. Anni i mawag nga mannammuan na mannobio meyannung ta kataggi-tadday? (1 Pedro 3:4)

⁵ Nu egga i nobiom, anni i makoffun ta niko nga makapaddesision nu makkasal kamu onu ari? Kilalan nu tu mapia i kataggi-tadday. Magga egga ngana i nannammuammu meyannung ta nobiom nage paga nabbalin tu sikamu. Ngem sangawe, egga ngana i chansam nga mannammuan i ‘affutu-futuan na.’ (Bibbigan i 1 Pedro 3:4.) Nelavu tatun i pangammu ta sinaddag na ta espiritual, ugu-ugali, anna appana-panono. Ta pappasa na tiempo, matabbag mu saw yaw ira nga pakkiavu: ‘Mabbalin kari yayya tu mapia nga atawa para niakan?’ (Prov. 31:​26, 27, 30; Efe. 5:33; 1 Tim. 5:8) ‘Meyawa mi kari i emosional nga pakawagan na kataggi-tadday? Mabi mi laman kari saw mapalampas i pakkurangan na kataggi-tadday?’ b (Roma 3:23) Habang mas makilala nu i kataggi-tadday, daddamman nga ari tu mas importante i gannug ira nga napparehuan nu, nu ari lagu, nu kunnasi nu pakibagayan i nadduman nu.

⁶ Anni paga i karuan nga gannug nga mawag  tu ammuammu meyannung ta nobiom? Nage mu nga ma-inlove, makasta nu pabbidan nu i importante ira nga gannug, kagitta na goal nu ira. Ngem kunnasi gapa i personal ira nga gannug kagitta na taki, problema ta finansial, onu trauma ta nappasa? Ari nu gapa mawag nga pabbidan i ngamin nga gannug ta gafu paga laman na pannobio nu. (Ikumpara i Juan 16:12.) Ngem nu matageno mu nga ari paga nga tiempo nga pabbidan i meyannung ta gannug ira nga masyadu personal, ikagim yatun ta nisa. Egga i tiempo nga mawag tu mannammuan na i kurug tapenu makangngua yayya tu makasta nga desision. Yayya nga sonu duttal yatun, mawag tu pabbidan nu tu mapia danatun nga gannug.

7. Kunnasi nga makilala na mannobio i kataggi-tadday? (Innan gapa i kahon nga “ Long-Distance nga Relasion.”) (Innan gapa i letratu ira.)

⁷ Kunnasi nu nga mannammuan nu anni talaga i kata-katolay na tadday nga tolay? Makkiavu kamu anna ginnan nu tu mapia i kataggi-tadday. Mawag tu ikagi nu i talaga matageno nu. (Prov. 20:5; Sant. 1:19) Awayya nu nga makkavulu nga kuan i tadday nga gannug tapenu makapabbida kamu. Puede kamu nga mavvulu nga kuman, lumakag ta dalan onu ta publiko ira nga lugar, anna mallayyagayya. Mas makilala nu paga i kataggi-tadday nu egga i tiempo nu nga makavulu i kofun anna kafamilia nu. Mapplano kamu tu puede nu ira nga kuan tapenu masingan i ugali na tadday ta madduruma nga situasion anna kavulu i madduruma nga totolay. Kunnatun i kingngua ni Aschwin nga taga-Netherlands. Istorian na turi ta mannobio ira ni Alicia: “Mannono kami tu puede mi ira nga kuan nga makoffun nikami nga mas makilala i kataggi-tadday. Maruddu nga simple laman yatun ira, kagitta na pavvulu nga mallutu onu mattrabahu ta balay. Gafu tatun, nasingammi i kalalakian anna i pakkafian na kataggi-tadday.”

8. Kunnasi nga mabbenefisio i mannobio nu makkavulu ira nga maggigiammu?

⁸ Makilala nu tu mapia i kataggi-tadday nu makkavulu kamu nga maggigiammu tu espiritual ira nga gannug. Sonu magatawa kamu ngana, mawag tu egga i tiempo nu nga maf-family worship tapenu mabbalin tu importante nga parte na pagatawa nu i Dios. (Ecl. 4:12) Yari tu makasta nu iyiskediul nu nga makkavulu nga maggigiammu habang mannobio kamu. Siempre ari paga nga tadday nga familia i mannobio anna ari paga tu i brother i ulu na nobia  na. Ngem nu kanayun nga makkavulu kamu nga maggigiammu, mannammuan nu i espiritualidad na kataggi-tadday. Nasingan na mannobio nga si Max anna Laysa nga taga-United States i karuan paga nga pammakapianan natun. Istorian ni Max: “Ta gafu na relasiommi, ginigiammu mi i publikasion ira meyannung ta paki-date, pangatawa, anna pattolay na familia. Nakoffun yatun ira nga publikasion tapenu mapabbidammi i importante ira nga gannug nga mariga nga igafu nga pabbidan.”

KARUAN PAGA NGA IMPORTANTE NGA MEKONSIDERA

9. Anni i mawag nga ikonsidera na mannobio nu maddesision ira nu sinni i pangikagianadda ta relasiodda?

⁹ Sinni i pangikagianan nu ta relasion nu? Sikamu nga dua i maddesision tatun. Ta gafu na relasion nu, awayya nu limitan labbi nu sinni i pangikagianan nu. (Prov. 17:27) Nu kuan nu yatun, malillitan nu i aru nga pakkiavu anna ari kamu nga ma-pressure nga maddesision. Ngem nu awan gapa tu pangikagianan nu, baka isisina nu saw i baggi nu ta ikassinnu nga mammuan yatun na tanakuan. Delikadu yatun. Yari tu masirib gafu nga ipakannammu nu i relasion nu ta totolay nga makeyawa nikamu tu makasta nga tabarang anna praktikal nga uffun. (Prov. 15:22) Angngarigan na, puede nu ikagi yatun ta karuan nga kafamilia, matured nga kokkofun, onu elder ira.

10. Anni i kuan na mannobio tapenu mapattalupaddiadda nga makedayaw i relasiodda? (Proverbio 22:3)

¹⁰ Kunnasi nu nga mapabbalin nga kanayun nga makedayaw i pannobio nu? Habang mas umaralam i pangaya nu ta kataggi-tadday, normal laman nga mas maddukko kamu. Anni i makoffun tapenu mattalupaddiakkamu nga marenu ta moral? (1 Cor. 6:18) Arian nu nga pabbidan i imoral nga ganna-gannug. Lillitan gapa nga dua kamu laman ta tadday nga lugar anna arian nu nga magillellaw. (Efe. 5:3) Sikkagan naw ira nga gannug i marake nga pakkaraga anna megafu tatun, marigatakkamu nga kuan i mapia. Makasta nu kanayun nu nga pabbidan i limitasion nu ira tapenu mattalupaddian nga marenu i pannobio nu. (Bibbigan i Proverbio 22:3.) Innattam i nakoffun kani Dawit anna Almaz nga taga-Ethiopia. Istoriadda: “Mavvulu kami ta lugar ira nga aru i tolay onu egga i kavulu mi nga kofun. Ari kami vuluvuga makkavulu nga sikami laman ta kotche onu ta balay, yari ta nalillitammi i situasion ira nga makatenta.”

11. Anni nakuan i ikonsidera na mannobio meyannung ta pangipasingan tu aya?

¹¹ Kunnasi gapa i pangipasingan na mannobio tu sweet ira ta kataggi-tadday? Habang dumakal i aya nu ta kataggi-tadday, egga ira i mepangngo nga pangipasingan tu aya. Ngem nu masikan i seksual nga pakkaraga mu, magga marigatakka nga mannono tu marenu meyannung ta nobiom onu nobiam. (Kansion ni Sol. 1:2; 2:6) Habang ipasingammu gapa nga sweet ka ta nisa, mabi laman nga mawawan i pangifugag mu ta baggim anna baka makangngua ka tu liwa. (Prov. 6:27) Makasta nu ta gafu pagalaman na relasion nu, pabbidan nu ngana i limitasion nu ira nga mekunnay ta prinsipio ira na Biblia. c (1 Tes. 4:​3-7) Bilang mannobio, iyavu nu ta baggi nu, ‘Anni i pagimamma na totolay ta diammi meyannung ta pangipasingammi tu aya? Sikkagan kari naw i seksual nga pakkaraga na kada tadday nikami?’

12. Nu egga i ari pakka-intindian na mannobio, anni nakuan i ikonsidera da?

¹² Kunnasi nu nga arubangan i problema ira anna i ari pakka-intindian? Kunnasi nu egga  ira i tiempo nga ari kamu nga makka-intindi? Kayà na kari kagian natun nga ari tu makasta i relasion nu? Ari gapa. Makkaproblema i ngamin nga mannobio maski i magatawa. I maladda nga pagatawa ay pavvulu na dua nga tolay nga makka-uffun tapenu solban i problema da ira. Yayya nga makasta saw i pattuppalan na pagatawa nu depende ta pagayus nu ta problema nu ira sangawe. Iyavu nu yaw ta baggi nu: ‘Nu egga i pabbidammi dua, kalmadu kami laman kari anna irespeto mi kari i kataggi-tadday? Mabi mi laman kari nga aminan i nakkurangammi ira anna ikagumammi nga manguli? Mabi kami laman kari nga pagustuan i kayà na kataggi-tadday, mappadispensa, anna mamakoma?’ (Efe. 4:​31, 32) Ngem nu kanayukkamu nga maddama habang mannobio kamu paga, magga ari nga manguli yatun sonu kasal kamu ngana. Nu ma-realize mu nga ari tu mepangngo ta niko yatun nga tolay, mas makasta nu massina kamu na laman. Yatun i kakastan nga desision para nikamu nga dua. d

13. Anni nakuan i ikonsidera na mannobio tapenu mammuadda nu kunnasi kabayag i pannobio da?

¹³ Kunnasi nakuan kabayag i pannobio nu? Maruddu nga nu padalus-dalus i desision, ari tu makasta i resulta natun. (Prov. 21:5) Yayya nga pappasan nu labbi i tiempo habang mannobio kamu tapenu mas makilala nu i kataggi-tadday. Ngem arian nu nakuan nga ibaya-bayag yatun nu ari mabba tu kawagan. Kagian gapa na Biblia: “I gannug nga iddanaman nga ari tu mesimmu ay mamattaki ta futu.” (Prov. 13:12) Fuera paga tatun, habang mas mabbayag i pannobio nu, baka mas mariga ngana saw nga labanan i seksual nga tentasion. (1 Cor. 7:9) Imbes gafu tu maffokus ka nu kunnasi kabayag i pannobio nu, iyavu mu ta baggim, ‘Anni paga i mawag nga ammuakku meyannung ta nobiò tapenu makangngua ngà tu makasta nga desision?’

KUNNASI NGA MASUPORTAN NA WAWWARAGI I MANNOBIO?

14. Anni ira i praktikal nga meyuffun na tanakuan ta mannobio? (Innan gapa i letratu.)

¹⁴ Nu egga i ammammu tam nga mannobio, anni i meduffuttam ta nira? Puede tam ira nga imbitan nga kuman kavulu tam, mevulu ta family worship, onu ta pappasiar tam. (Roma 12:13) Tatun ira nga situasion, mas makilala da i kataggi-tadday. Mawag da kari i chaperone, pattakayan, onu lugar nu sitaw makapabbida ira dua? Nu kunnatun, puede tam kari nga manguffun? (Gal. 6:10) Manono paga ni  Alicia, nga nakagi ta nappasa nga parapo, nu anni i naappresia da dua ni Aschwin. Kagian na, “Ma-touch kami ta egga ira wawwaragi nga makkagi nga puede mi umay ta baleda nu mawag mi i lugar nga makkavulu kami ngem ari tu nesisina.” Nu mekiddaw gapa niko nga mach-chaperone, nonopammu tu dakal i meyuffummu nira. Magimmugug ka nakuan nga ariammu ira nga ibattang tu ira dua laman, ngem makatageno ka nakuan nu mawag da i tiempo anna i chansa nga makapabbida tu dua laman ira.—Fil. 2:4.

15. Anni paga i meduffun na kokkofun ira ta mannobio? (Proverbio 12:18)

¹⁵ Makaduffun ittam gapa ta mannobio depende ta ikagi tam onu ta ari tam nga ikagi. Nu mittan, mawag tu fugaddattam i baggi tam. (Bibbigan i Proverbio 12:18.) Angngarigan na, baka excited ittam nga istorian ta tanakuan nga mannobio ngana ira, ngem baka mas kayà da tu ira lapa saw i magistoria tatun. Ari tam nakuan ichismis i mannobio ira onu ivuya ira meyannung ta personal ira nga gannug. (Prov. 20:19; Roma 14:10; 1 Tes. 4:11) Ari tam nakuan gapa nga makkagi onu mayyavu tu gannug nga map-pressure ta mannobio nga makkasal ngana nakuan ira. Manono bi ni Sister Elise anna na atawa na, “Mappasirakkami nu egga ira i mayyavu ta nikami meyannung ta plano mi ira ta kasal, ngem ari mi paga napabbidan yatun.”

16. Anni nakuan i reaksiottam nu mab-break i mannobio?

¹⁶ Kunnasi nu nadesision na mannobio nga mab-break? Ariattam nakuan nga pakialaman yatun nga desisiodda, ni tu egga i panigattam ta nira. (1 Ped. 4:15) Kagian ni Sister Lea: “Nammuakku nga paggiristorian na tanakuan nu ngatta nab-break kami na tadday nga brother. Talaga natakitan ngà.” Gitta na nakagi ta nappasa nga parapo, nu mab-break i mannobio, ari nga kebalinan natun nga ari makasta i nattuppalan na relasiodda. Kakurugan na, nadde na pannobio da i gakkag natun—nakapaddesision ira tu mapia. Ngem siempre, baka matakitan lapa ira tatun nga pinassina da anna baka matageno da tu magitadday ira. Yayya nga mannono ittam nakuan tu kuattam tapenu maduffunan ira.—Prov. 17:17.

17. Anni nakuan i tulu-tuloy nga kuan na mannobio?

¹⁷ Kagitta na nagigiammu tam ngana, awayya na luttuag na problema ira ta tiempo na pannobio. Ngem puede nga ma-enjoy nu yatun. Meraddamman bi ni Jessica: “I kurug, aru i mawag tu kuammu ta tiempo na pannobio. Ngem siento porsiento nga sulit i tiempo anna appursigi nu nga mas makilala i kataggi-tadday.” Nu mannobio kamu gafu, tulu-tuloy nu nga ikaguman nga mas makilala i kataggi-tadday. Nu kuan nu yatun, makasta saw i pattuppalan na pannobio nu anna makaduffun yatun tapenu parefu nga makangngua kamu tu makasta nga desision.