1-2. Anni i nesimmu kani Jesus nige na ultimu nga pinaguvovugna?

AGGAW yatun na Nisan 14, 33 C.E. Kabalidda nga inakusan anna sinentensian si Jesus nga nakaliwa tu krimen nga arianna kingngua, inuyu-uyawda yayya, ziniga-rigada, tapus nipepatoda. Simillo i pato ira ta limi-limana anna ta takkina. Mataka-takitan yayya kada maginango anna kada mabbida. Ngem mawag tu mabbida yayya megafu ta egga i importante ira nga ikagina.

² Gigiammuattam i kinagi ira ni Jesus turi ta magimmamatay yayya ta estaka anna i mala tam nga leksion tatun. Kayàna kagian natun nga ‘magginna’ ittam nisa.​—Mat. 17:5.

3. Sinni i posible nga tukuyan ni Jesus turi ta kinagina: “Ama, pakomam-mu ira”?

³ Anni i kinagi ni Jesus? Nakimallo si Jesus turi ta nepato yayya ta estaka. Kunna: “Ama, pakomam-mu ira.” Sinni i pakoman na Yamana? Makoffun nittam i tumunug nga kinagi ni Jesus: “Ariad-da nga ammu i kuad-da!” (Luc. 23:33, 34) Posible nga tukuyan ni Jesus danuri Romano nga suddalu nga nangipato nisa. Ariadda ammu nu sinni talaga si Jesus. Awayyana gapa nga agga-nono ni Jesus danuri maya nga matay yayya ngem nangurug gabbalaman nisa. (King. 2:36-38) Ari nga mepangngo nga matay si Jesus. Ngem ari yayya nga napporay ni tu nattaki i nonona megafu ta nesimmu nisa. (1 Ped. 2:23) Nikiddona paga lagu kani Jehova nga pakoman danuri namatay nisa.

4. Anni i magigiammu tam kani Jesus turi ta sigga-paranna nga pinakoma danuri kumokkontra nisa?

 ⁴ Anni i magigiammu tam ta kinagi ni Jesus? Sigga-paran ittam nakuan nga pakoman i tanakuan kagitta ni Jesus. (Col. 3:13) Baka kokkontran ittam na karuan nga totolay anna na paparientes tam megafu ta ariadda malippawa i kuru-kurugattam anna i prinsipio tam ira. Para-paraketadda ittam, pasa-pasiranadda ittam ta arubang na totolay, daraladda i literatura tam, onu baka mangana-anassing ira nga takitadda ittam. Imbes tu mattaki i nono tam, puede tam nga ikiddaw kani Jehova nga uffunanna danuri kumokkontra nittam tapenu alawatadda i kinakurug. (Mat. 5:44, 45) Nu mittan, baka marigatan ittam nga mamakoma mas ngana nu marake i nikatratu tam. Ngem nu mapporay ittam anna ari ittam mamakoma, sittam lagapa i matakitan. Kunnaw i kagian na tadday nga sister: “Nu mamakoma ngà, ari kayà kagian natun nga fustu i kingnguada onu ayus laman i kinikkingnguada niakan. Pinilì laman nga alsan ngana i taki na nono ku.” (Sal. 37:8) Nu mamakoma ittam, ari ngana gafu mattaki i nono tam anna ari ngana gapa ittam nga mapporay megafu ta marake ira nga nesimmu nittam.​—Efe. 4:31, 32.

5. Anni i promesa ni Jesus ta tadday nga kriminal nga nepato ta bikona, anna ngatta nipromesana yatun?

⁵ Anni i kinagi ni Jesus? Dua nga kriminal i agga-pato ta biko ni Jesus. Ta ollu, inuyu-uyawda parehu si Jesus. (Mat. 27:44) Ngem nagimmang gabbalaman i tadday ta nira. Nanonona gare nga “awan tu naliwatan” ni Jesus. (Luc. 23:40, 41) Kinagi paga lagu natun nga lalaki nga mangurug yayya nga maginnolay noka anna mappatul si Jesus. Kinagina kani Jesus: “Jesus, daddammam-mà noka nu mammaguray ka ngana!” (Luc. 23:42) Daka-dakal i pangurug natun nga lalaki! Kunnaw gapa i nitabbag ni Jesus nisa: “Ta kakuruganna kagiakku nikaw sangawe nga aggaw, makavulu mà noka [ari tu ta Pappatulan, nu ari,] ta Paraiso.” (Luc. 23:43, NW) Ipasingan na pinangusa ni Jesus ta uvovug ira nga “ku,” “nikaw,” anna “mà” nga ta kriminalna mismu nga nipromesa yatun. Neddan ni Jesus tu iddanama yatun nga kriminal nga aranni ngana nga matay megafu ta ammuna nga minaggallallo i Yamana.​—Sal. 103:8.

6. Anni i magigiammu tam ta kinagi ni Jesus ta kriminal?

⁶ Anni i magigiammu tam ta kinagi ni Jesus? Kaparehu ni Jesus i Yamana. (Heb. 1:3) Kakayà ni Jehova nga pakoman ittam anna ipasingannan ittam tu allo. Ngem kuanna laman yatun nu talaga mabbabawi ittam ta marake ira nga kingngua tam anna nu mangurug ittam ta tavvu ni Jesu-Cristo. (1 Juan 1:7) Marigatan i karuan nga kurugan nga pakoman ni Jehova i nakaliwatadda ira ta nappasa. Nu matageno mu yatun nu mittan, nonopammu yaw: Turi ta aranni ngana nga matay si Jesus, nikallona i tadday nga kriminal maski nu mamegafu pagalaman yayya nga mangurug. Yammanno ngana gafu nga ikallo ni Jehova i matalo ira nga aripanna nga kukukuadda i adde na awayyada nga tuttulan i bili-bilinna!—Sal. 51:1; 1 Juan 2:1, 2.

7. Segun ta Juan 19:26, 27, anni i kinagi ni Jesus kani Maria anna kani Juan, anna ngatta kinagina yatun?

⁷ Anni i kinagi ni Jesus? (Bibbigan i Juan 19:26, 27.) Ikavurungan ni Jesus i yenana nga posible nga balu ngana tatun nga tiempo. Awayyana nga meyawa na wawwaragina i pisikal anna i material nga kawagan na yenada. Ngem sinni i mangiyawa ta espiritual ira nga pakawaganna? Tatun gare nga tiempo,  awan tu pamakurug nga nabbalin ngana tu disipulos ni Jesus i wawwaragina ta yena. Ngem si Juan ay matalo nga apostol anna tadday ta kadukkotan nga kofun ni Jesus. Imammatan ni Jesus danuri kavuluna nga maddayaw kani Jehova bilang espiritual nga familiana. (Mat. 12:46-50) Megafu ta ayatan anna ikavurungan ni Jesus si Maria, nitalona yayya kani Juan ta ammuna nga meyawa ni Juan i espiritual nga pakawaganna. Kinagi ni Jesus ta yenana: “Yatun i ana mu.” Kinagina gapa kani Juan: “Yatun i yenam.” Namegafu tatun nga aggaw, nabbalin ngana tu gittana ana ni Maria si Juan anna sinangngallan gapa ni Juan si Maria nga gittana yenana mismu. Anni mabba nga aya i nipasingan ni Jesus tatun nga matagibalor  nga babay nga meddu nga nanangngal nisa namegafu ta kabbinna anna agga-taddag laman ta aranni turi ta patena!

8. Anni i magigiammu tam ta kinagi ni Jesus kani Maria anna kani Juan?

⁸ Anni i magigiammu tam ta kinagi ni Jesus? Awayyana tu mas madukko ittam ta wawwaragi tam ta kongregasion anne ta kafamilia onu paparientes tam. Puede nga kokkontran onu pagurayan ittam na parientes tam ira ngem nu mattalupaddian ittam nga madukko kani Jehova anna ta organisasionna, nipromesa ni Jesus nga ‘alawatattam noka i mamimmagatu paga i karuna’ anne ta nawawattam. Aru ta wawwaragi tam i mabbalin tu gittana meddu nga ana tam nga lalaki, ana nga babay, yena, onu yama tam. (Mar. 10:29, 30) Anni i matageno mu ta parte naka na tadday nga espiritual nga familia nga mattaradday megafu ta pangurugda anna megafu ta ayatadda si Jehova anna i kataggi-tadday?​—Col. 3:14; 1 Ped. 2:17.

9. Ngatta kinagi ni Jesus i mabibbig ta Mateo 27:46?

⁹ Anni i kinagi ni Jesus? Nige nga natay si Jesus, nikullena: “Dios ku, Dios ku, ngatta ta pinagurayam-mà?” (Mat. 27:46) Ari nga ipakanawag na Biblia nu ngatta kinagi yatun ni Jesus. Ngem ta pakkagina tatun ira nga uvovug, sinuppalna i profesiya nga mabibbig ta Salmo 22:1. * Manawag paga nga ipasingan na kinagi ni Jesus nga ari nga “iyeyegu” ni Jehova i Anana. (Job 1:10) Nalippawa ni Jesus nga nipamavulun na Yamana nga purueban danuri na mangikalussaw nisa i pangurugna adde ta patena. Awan paga tu tolay nga napurueban tu kagitta na nikapurueba ni Jesus. Pakurugan paga danatun nga kinagina nga awan tu naliwatanna nga mepangngo ta patay.

10. Anni ira i magigiammu tam ta kinagi ni Jesus ta Yamana?

¹⁰ Anni i magigiammu tam ta kinagi ni Jesus? Ariattam nakuan ekspektan nga ilisi ittam ni Jehova ta problema ira nga mamurueba ta pangurug tam. Napurueban si Jesus adde ta patena yayya nga sigga-paran ittam nakuan gapa nga pakurugan nga matalo ittam adde ta patay nu kawagan. (Mat. 16:24, 25) Ngem makasiguradu ittam nga ari ipamavulun na Dios nga duttal nittam i kapurueba nga ariattam mawayya nga attamman. (1 Cor. 10:13) Magigiammu tam paga nga kagitta ni Jesus, awayyana nga mazziga ittam maski nu awan tu kingngua tam tu marake. (1 Ped. 2:19, 20) Kokkontran ittam na tanakuan megafu ta ari ittam nga parte na mundo anna ilayyagayya tam i kinakurug, ari tu megafu ta egga i kingngua tam nga marake. (Juan 17:14; 1 Ped. 4:15, 16) Nalippawa ni Jesus nu ngatta nipamavulun ni Jehova nga mazziga-riga yayya. Ngem egga danuri matalo nga aripan ni Jehova nga nu mittan, nononopadda nu ngatta nipamavulun ni Jehova nga mesimmu i karuan nga ganna-gannug. (Hab. 1:3) Megafu ta minaggallallo anna minappasensia i Dios, malippawana nga ari tu kurang i pangurugda. Kawagadda laman i banna-bannay nga yayya laman i makeyawa.​—2 Cor. 1:3, 4.

11. Ngatta kinagi ni Jesus i mabibbig ta Juan 19:28?

¹¹ Anni i kinagi ni Jesus? (Bibbigan i Juan 19:28.) Ngatta kinagi ni Jesus: “Mapangal ngà”? “Tapenu maparulo i egga ta Masanto nga Tura.” Tukuyan natun i profesiya ta Salmo 22:15, nga kunna: “Nammaga tu kunna  gavu i vullò; i zilà, ta ngarug ku ay nerikko.” Awayyana gapa nga mapanga-pangal ngana si Jesus megafu ta ngamin nga nikaziga-rigana anna i mataka-taki nga nikepatona. Kawaganna i uffun tapenu ari yayya nga mapangal.

12. Anni i magigiammu tam ta kinagi ni Jesus nga “mapangal ngà”?

¹² Anni i magigiammu tam ta kinagi ni Jesus? Ari nga ninono ni Jesus nga pakkafian nu ikagina i matagenona. Ikagi tam nakuan gapa i mataga-tageno tam. Manaki na karuan nittam i mappoffun ta tanakuan. Ngem nu duttal i tiempo nga kawagattam i uffun, ariattam nakuan magalangan nga kuan yatun. Angngariganna, nu bako onu lakay ittam ngana, onu mataki ittam, puede ittam nga mappoffun ta tadday nga kofun tapenu vulunanna ittam nga mamalengke onu mappadoktor. Nu nakkafi i nono tam, mappoffun ittam ta tadday nga elder onu tanakuan nga manakam nga Cristiano nga kofuttam tapenu egga i magginna nittam onu makkagi tu “mapia nga uvovug” nga mamagaram nittam. (Prov. 12:25) Daddammattam nga iddukan ittam na wawwaragi tam anna kayàda nga uffunan ittam ta “tiempo na ziga.” (Prov. 17:17) Ngem ariadda mabibbig i nono tam. Baka ariadda ammu nga kawagattam i uffun nu ari tam nga ikagi nira.

13. Anni i netuppal ni Jesus ta pattalupaddianna nga matalo adde ta patay?

¹³ Anni i kinagi ni Jesus? Turi ta magalas-tres ngana na fugag ta Nisan 14, nikulle ni Jesus: “Netuppal ngana!” (Juan 19:30) Turi ta araranni ngana nga matay si Jesus, ammuna nga netuppalna ngana i ngamin nga kayà ni Jehova nga kuanna. Napakaru i netuppal na kinamatalona adde ta patay. Ollu, napakurugna nga laddug si Satanas. Nipasingan ni Jesus nga mawayya na tadday nga perfekto nga tolay i mammakatalo maski nu anni i kuan ni Satanas nisa. Mekadua, niyawa ni Jesus i inangona bilang tavvu. Megafu ta sakrifisiona, posible ngana nga mapeggan tu matunung nga sinaddag i imperfekto nga totolay ta arubang na Dios anna neddan gapa ira tu iddanama nga mattolay tu mannanayun. Mekatallu, pinakurug ni Jesus nga si Jehova i mepangngo nga mammaguray anna inalsana i kepasiranan ta ngagan na Yamana.

14. Anni nakuan i determinasiottam kadaggaw? Ipakanawag.

¹⁴ Anni i magigiammu tam ta kinagi ni Jesus? Determinadu ittam nakuan nga mattalupaddian nga matalo kada aggaw. Pannonopammu i komento ni Brother Maxwell Friend nga dati nga instructor ta Watchtower Bible School of Gilead. Ta tadday nga internasional nga asembli, kunnaw i kinagina ta palappana meyannung ta kinamatalo: “Ariammu nga italattan sonu umma i mawayyam ngana nga kuan onu ikagi sangawe. Siguradu ka kari nga matolay ka paga sonu umma? Mattolay ka kadaggaw nga gittana yatun ngana i ultimu nga chansam nga pakurugan nga mepangngo ka nga mattolay tu mannanayun.” Mattolay ittam nakuan gafu kadaggaw nga gittana yatun ngana i ultimu nga chansa tam nga ipasingan i kinamatalo tam! Nu kunnatun, maski nu matay ittam, komfiansa tam nga mekagi, “Jehova, kingnguà i ngamin nga mawayyà tapenu pattalupaddianan i kinamatalo ku, pakurugan nga laddug si Satanas, idefensa i ngagammu, anna suportan i soberaniam!”

15. Segun ta Lucas 23:46, ta anni nga makapattalo si Jesus?

¹⁵ Anni i kinagi ni Jesus? (Bibbigan i Lucas 23:46.) Buu i pattalo ni Jesus turi ta kinagina  yaw: ‘Ama! Iyalawa ku nikaw i espiritù!’ Ammu gare ni Jesus nga nakadepende ngana kani Jehova i pappangetanna anna siguradu yayya nga daddamman noka yayya na Yamana.

16. Anni i magigiammum ta ekspiriensa ni Joshua?

¹⁶ Anni i magigiammu tam ta kinagi ni Jesus? Italo mu nakuan i inango mu kani Jehova. Makuam yatun nu “mattalo ka kani Jehova ta interu nga futum.” (Prov. 3:5) Kunnatun i nesimmu kani Joshua nga 15-anios nga Saksi nga egga i kappatay nga takina. Manakina nga alawatan i panguru nga mekontra ta dob na Dios. Nigena natay, kinagina ta yenana: “Mama, si Jehova ngana i bahala niakan. . . . Siguradu ngà taw Mama: Ammù tu paginnolayannà noka ni Jehova. Nabibbigna i futù, anna talaga iddukakku yayya.” * Makasta gafu nga iyavu na kada tadday nittam, ‘Nu mapurueban i pangurug ku anna awayyana tu mappeligro i inango ku, mattalupaddian ngà kari nga matalo kani Jehova anna mattalo ngà kari nga paginnolayannà noka?’

17-18. Anni ira i nagigiammu tam? (Innan gapa i kahon nga “ I Magigiammu Tam ta Ultimu ira nga Kinagi ni Jesus.”)

¹⁷ Talaga aru i magigiammu tam ta ultimu ira nga kinagi ni Jesus! Neperaddam nittam nga kawagan nga pakomattam i tanakuan anna mattalo ittam nga pakoman ittam gapa ni Jehova. Napakaru i wawwaragi tam ta kongregasion nga sigga-paran nga manguffun nittam. Ngem nu kawagattam i uffun, mawag tu ikiddaw tam yatun. Ammu tam gapa nga uffunan ittam ni Jehova nga attamman i maski anni nga problema nga duttal. Mattolay ittam kada aggaw nga gittana yatun ngana i ultimu nga aggaw tapenu pakurugan i kinamatalo tam. Komfiansa ittam nga paginnolayan ittam noka ni Jehova nu matay ittam.

¹⁸ Kurug tu napakaru i magigiammu tam ta kinagi ira ni Jesus turi ta magimmamatay ngana yayya! Nu iyaplika tam danatun, matuppal tam i kinagi mismu ni Jehova meyannung ta Anana: “Ginnan nu yaya!”—Mat. 17:5.