“GITTANA awan tu kuenta na nappasa ira nga gerra nu mekumpara ta maddaggun nga gerra ta Europe.” Kunnatun i kinagi na Setiembre 1, 1915 nga The Watch Tower ta World War I, nga 30 nga nasion i nesali. Megafu ta parralaban, nireport na The Watch Tower: “Nafektan i serbisio [nga para ta Pappatulan] neerulay ta Germany anna France.”

Ari paga nga malippawa na Estudiante ira na Biblia gari i prinsipio na neutralidad ngem nepa-arubang ngana ira ta grabe nga gulu ta interu mundo. Ngem determinadu ira nga ipakannammu i mapia nga dumug. Megafu ta kayàna nga kuan i partena para ta Pappatulan, nagorder si Wilhelm Hildebrandt tu French nga kopia ira na The Bible Students Monthly. Ari yaya minay ta France bilang colporteur (ngamin-tiempo nga mallayyagayya), ngem minay yaya bilang suddalu na Germany. Yaw nga kalaban nakuan ay nakasinnun tu pang-suddalu anna nangikagi tu mensahe na imammo ta mattale-talebag ira nga French.

Ipasingan na tura nga nepublisa ta The Watch Tower nga aru paga nga German nga Estudiante na Biblia i nakkaraga nga ipakannammu i mapia nga dumug na Pappatulan durante nga massesserbi ta militar. Nireport ni Brother Lemke, nga mattrabahu ta navy, nga interesadu i lima ta katrabahuna. Niturana: “Maski agga-takay ngà taw nga barko, egga maapitku nga mangidayaw kani Jehova.”

Minay nakiggerra si Georg Kayser bilang suddalu ngem nallubbe nga aripan ngana na kurug nga Dios. Kunnasi nesimmu yatun? Posible nga nakalawà yaya tu publikasion na Estudiante ira na Biblia, napafutuan nga inalawàna i kinakurug, yatutta ari ngana nakiggerra. Nakkiddaw yaya tu trabahu nga ari kawagan i makiggerra. Kabalin na gerra, nasserbi yaya bilang matalikarag nga payunir ta aru nga dagun.

Maski nu ari paga kuruga nalippawa na Estudiante ira na Biblia i meyannung ta neutralidad, nerumu-ruma i pagimamma anna konduktada nu mekumpara ta sumuporta ira ta gerra. Sinuportan na pulitiko anna lider ira na relihion i gerra ta nasiodda, ngem  i Estudiante ira na Biblia, sinuportadda i “Prinsipe na Imammo.” (Isa 9:6) Maski ari nakapattalupaddian nga neutral i karuan, mangurug lagapa ira ta kinagi ni Konrad Mörtter, “Talaga kurugakku i nakagi ta Uvovug na Dios nga ari nakuan nga mamatay i tadday nga Cristiano.”​—Ex. 20:13. *

Ta Germany, nga awan tu probision ta dob meyannung turi ira ta ari massuddalu megafu ta konsensia, maturu tu 20 nga Estudiante na Biblia i nammanaki nga mesali ta militar. Neklase i karuan nira nga egga takida ta uto, kagitta ni Gustav Kujath, nga netallung ta mental hospital anna pinatumada tu medisina. Nefuku si Hans Hölterhoff megafu ta manakina gapa i massuddalu. Pinammanakitanna gapa ta affukutan i trabahu nga egga koneksionna ta gerra. Nigalu yaya na guardia ira gukaban na straitjacket adde ta nabbannag i limana. Turi ta ariadda napakkafi i determinasionna, nangipasingan i guardia ira tu appappe nga pabbitay. Ngem nattalupaddian nga matalo si Hans adde ta nabalin i gerra.

Pinammanakitan gapa na karuan nga brother nga napili nga massuddalu i manammi tu palattug anna nikiddoda i trabahu nga awan tu koneksionna ta gerra. * Kunnatun gapa i taddag ni Johannes Rauthe yari tu pinattrabahuda yaya ta riles. Pinattrabahuda gapa nga nars si Reinhold Weber anna koffun na nars si Konrad Mörtter. Mappabalo si August Krafzig megafu ta ari nga mekiddaw ta trabahuna i makigerra. Yatun ira nga Estudiante na Biblia anna tanakuan paga ay determinadu nga masserbi kani Jehova base ta pakalippawada ta aya anna pammakatalo.

Megafu ta kondukta na Estudiante ira na Biblia ta tiempo na gerra, inimbestiga ira na gobierno. Ta tumunug ira nga dagun, ta Germany nepa-arubang ira ta rinivu nga kaso ta korte megafu ta pallayyagayyada. Tapenu moffunan ira, nafforma i panga nga ofisina ta Germany tu legal department ta Bethel ta Magdeburg.

Tulu-tuloy nga pinannawag na Saksi ira ni Jehova i pakalippawada meyannung ta neutralidad na Cristiano. Ta pamegafu na World War II, nattalupaddian ira nga neutral gukaban na interamente nga ari pakisali ta aktibidad ira na militar. Yatutta, nibiladda ira nga kalaban na gobierno na Germany tapus pineppersigida ira. Metura yatun ta mappange nga serye na “Naggafu ta Archives Tam.”—Naggafu ta archives tam ta Central Europe.