Tapus maddesision nakuan ira nga ari makatageno tu pakkakonsensia ta arubang na Dios.

Turi ta dua paga laman i tolay (anna walu kabalin na Delubio), nimandu ni Jehova: “Maggaka kamu anna umaru kamu.” (Gen. 1:28; 9:1) Awan tu mabibbig ta Biblia nga meyaplika ta Cristiano ira yatun nga bilin. Yatutta, depende ta magatawa nu kayàda i mangusa tu pangontrol tu pagana (birth control) tapenu limitan i anada onu desisionan nu kanni ira magana. Anni ira nga gannug i mawag nga ikonsiderada?

Balanseyan na Cristiano ira i metodo ira ta pangontrol tu pagana segun ta prinsipio ira na Biblia. Yatutta, ibita na Cristiano ira i aborsion onu pallattu tu vussi tapenu kontrolan i pagana. Mekontra i sadya nga aborsion ta pagimamma na Biblia meyannung ta pangirespeto ta inango. Ari nakuan nga sadya nga pangultimuan na Cristiano i tadday nga inango, nga marresulta nakuan ta keyana na tadday nga baby. (Ex. 20:13; 21:22, 23; Sal. 139:16; Jer. 1:5) Kunnasi gafu i pangusa tu IUD?

Nepakanawag yaw nga gannug ta Mayo 15, 1979 nga isyu na The Watchtower, pahina 30-31. Maruddu nga i klase na IUD nga meyusa tatun nga tiempo ay plastik nga awayya metallung ta matres tapenu ari mavussi. Mabibbig tatun nga artikulo nga ari kuruga manawag nu kunnasi maffunsina i kunnatun ira nga IUD. Kinagi na aru nga espesialista nga fugaddan na kunnatun nga IUD i semilia (sperm cell) nga makadde anna ifertilisa i selula nga illug (egg cell) na babay. Nu awan tu nesimmu nga fertilisasion, awan tu bagu nga inango nga mabuu.

 Ngem, segun ta karuan nga ebidensia egga i tiansa nga mafertilisa i selula nga illug. Awayyana nga dumakal i bagu nga fertilisadu nga selula nga illug ta lawan na matres (ectopic pregnancy) onu madderechu ta unag na matres. Nu nakadde ta matres, fugaddan na IUD i fertilisadu nga illug nga medikke ta saping na matres yatutta ari matuloy i pavvussi. Mekwenta yaw nga aborsion. Kunnaw i konklusion na artikulo: “Serioso nakuan nga ikonsidera na tadday nga Cristiano yatun nga informasion nu nononopanna i mangiyusa tu IUD segun ta nebase-Biblia nga pangirespeto ta kinasagrado na inango.”​—Sal. 36:9.

Namegafu ta 1979, turi ta nepublisa yatun nga artikulo, aru ngana i napprogresowan na medikal anna siensia.

Nallawan i dua nga klase na IUD. Namegafu turi 1988, maruddu nga meyusa ta United States i tadday nga klase na IUD nga egga i copper-na. Tapus turi ta 2001, namegafu ngana gapa nga melaku i IUD nga mangilawan tu hormone. Anni i ammu tam taw ta paffunsina naw nga dua nga klase na IUD?

Copper: Kagitta na nakagi, parigatan na IUD nga padalanan i semilia ta matres tapenu makadde ta selula nga illug. Kunne na gapa, megafu ta mangilawan tu copper i IUD nga mabbalin tu spermicide, patayan natun i semilia. * Kagian gapa na karuan nga marresulta tu panguloli ta unag na matres yatun nga IUD nga konsu copper.

Hormone: Egga ira i klase na IUD nga egga i hormone-na nga kagitta na malegan ta pildoras (pills) ira nga pangontrol ta pagana. Mangilawan i kunnaw nga IUD ira tu hormone ta matres. Fugaddan na kunnatun nga IUD ira i pallawan na selula nga illug na babay. Siempre, nu awan tu selula nga illug nga mallawan, awan tu mesimmu nga fertilisasion. Fuera paga tatun nga mesimmu, pageppitan na hormone naw nga IUD i saping na matres. * Pakannaggan gapa naw i mucus ta cervix, yatutta mafugaddan i semilia nga makadde ta matres nga naggafu ta puerta na babay.

Kagitta na nakagi, parehu nga ulian naw nga dua nga klase na IUD i saping na matres. Ngem, kunnasi nu egga i nallawan tu selula nga illug tapus nafertilisa yatun? Awayyana nga makatallung yatun ta matres ngem arianna medikke ta saping na matres. Fugaddan natun nga mamegafu i pavvussi. Ngem, makubbi laman i kesimmu na kunnatun nga “naffaliu” nga kemula, gitta gapa na mesissimmu nu mittan ta paginum tu pills.

Yatutta, awan tu makasiguradu nga i IUD nga egga i copper-na onu hormone-na ay interamente nga makefugag ta fertilisasion na tadday nga illug. Ngem segun ta sientista ira, megafu ta napakaru nga mekanismo nga nakagi, makubbi nga egga i mesimmu nga pavvussi megafu ta pangusa tatun ira nga IUD.

Awayyana nga makiyuvovug ta tadday nga doktor i Cristiano nga magatawa nga mapplano nga mangiyusa tu IUD. Mekagi na doktor nira i klase ira na IUD nga mala ta lugarda kunne na gapa i posible ira nga bentaha anna disbentaha natun ta atawa nga babay. Ari nakuan ekspektan onu ipamavulun na magatawa i maski sinni, maski i doktor, nga maddesision para nira. (Roma 14:12; Gal. 6:4, 5) Pribadu nga desision yaw. Maddesision nakuan ira bilang magatawa nga sigga-nono nga pagayayatan i Dios anna pattalupaddianan i marenu nga konsensia ta arubanna.​—Ikumpara i 1 Timoteo 1:18, 19; 2 Timoteo 1:3.