NGATTA nesimmu yatun? Ipamavulunnu nga iyistorià. Neyana ngà turi ta Hulio 29, 1929, anna ziminakal ngà ta tadday nga ili ta probinsia na Bulacan ta Pilipinas. Simple laman i pattolay tatun megafu ta ziga ta ekonomia. Nabbatta i gerra turi ta kabbikku. Sinakup na suddalu ira nga Hapon i Pilipinas. Ngem, unu-unag i bariomi, yatutta ari kami direkta nga afektadu na gerra. Awan tu radiomi, telebision, anna diario; yatutta, makadde laman nikami i balita meyannung ta gerra gukaban na pangipakoli na tanakuan.

Mekadua ngà ta walu nga mawwaragi, tapus inana na kakè anna kako ku nga maddian nira turi walu i dagukku. Maski Katoliko kami, alawatan na kakè i maski anni nga relihion anna makkolekta yaya tu relihioso ira nga literatura nga iyayawa na kokkofunna. Neraddammakku nga nipasinganna niakan i bukleta ira nga Protection, Safety, anna Uncovered ta Tagalog, * anna i Biblia. Kakayà ku nga bibbigan i Biblia, mas ngana i appa nga Evanghelio. Megafu tatun, kinaragatakku nga tuttulan i ehemplo ni Jesus.—Juan 10:27.

Nangultimo i panakup na Hapon ira turi 1945. Tatun nga tiempo, nikiddaw na magana ku nga manoli ngà ngana ta balemi. Sinabarangngannà gapa ni kakè nga manoli. Yatutta, milubbe ngà.

Ari nabbayag, turi ta Disiembre 1945, egga i grupo na Saksi ira ni Jehova nga naggafu ta ili na Angat nga mallayyagayya ta bariomi. Tadday nga manakam nga Saksi i minay ta balemi anna niyesplikana i kagian na Biblia meyannung ta “pangurianan ira nga aggaw.” (2 Tim. 3:1-5) Inimbita nakami nga magatende tu paggigiammu tu Biblia ta kabiko nga bario. Ari minay i magana ku, ngem minay ngà. Ma-20 nga totolay i egga tari, anna makkiavu i karuan meyannung ta Biblia.

Megafu ta ariakku talaga malippawa i kakkagiadda, naddesisionnà nga manaw. Ngem tatun nga punto, namegafu ngana ira nga makkansion tu kansion na Pappatulan. Talaga nagustuakku i kansion,  yatutta ariakku nituloy manaw. Kabalin na kansion anna pakimallo, nembita i ngamin nga magatende tu study ta Angat ta tumunug nga Liggu.

Aru nikami i liminakag tu ma-8 kilometro tapenu makangay ta study ta balay na familia Cruz. Nakaddag ngà nga maski danuri abbarabbing nga kavulu ta 50 nga nagatende ay makkomento ta aralam ira nga topiko na Biblia. Kabalin na piga nga study, inimbitanà na lakay nga payunir nga si Brother Damian Santos, nga dati nga mayor nga maddian tu tanga-gabi ta balena. Maggi-tanga gabi kami naguvovug meyannung ta Biblia.

Tatun nga tiempo, aru nikami i mappabawtiso kabalimmi nga mammuan i primeru ira nga kinakurug ta Biblia. Kabalikku nagatende tu piga nga study, niyavu na brother ira niakan anna ta tanakuan, “Kayànu ngana mabawtisowan?” Simibbag ngà, “Wan, kayà ku.” Ammù nga “si Cristo i kurug nga Pakiyafuan.” (Col. 3:24) Minay kami ta aranni nga bannag, anna dua nikami i nabawtisowan turi Pebrero 15, 1946.

Nalippawami nga bilang bawtisadu nga Cristiano, mawag nga kanayukkami mallayyagayya kagitta ni Jesus. Megafu tatun napporay i yamà, nga kinagina, “Abbabbikka paga para mallayyagayya. Ari tu megafu ta nelammag ka ta bannag, puede ka ngana mallayyagayya.” Niyesplikà nga uray na Dios nga melayyagayya i mapia nga dumug na Pappatulan na Dios. (Mat. 24:14) Kukku paga, “Mawag ku nga tuppalan i tabbà ta Dios.” Tatun kinagi na yamà i pangananasinna nga kinagì ta gafu. Wan, gammannà nga mallayyagayya. Yatun i namaguyu niakan ta ollu nga ekspiriensà nga panawan i gannug ira tapenu mappursigi ta espiritual nga addetan.

Inimbitanà na familia Cruz nga maddian nira ta Angat. Pinagaramdà anna i urian nga anada nga babay nga si Nora nga mappayunir. Namegafu kami dua nga mappayunir turi Nobiembre 1, 1947. Nasserbi si Nora ta tanakuan nga ili anna nitulu-tuloy ku lagapa nga massuporta ta trabahu nga pallayyagayya ta Angat.

Ta mekatallu dagun na pappayunir ku, nappalappa si brother Earl Stewart, nga naggafu ta branch, ta arubang na maturu 500 nga tolay ta parke ta Angat. English i palappana, anna nisumariò gapa yatun ta Tagalog. Pitu dagunnà laman nagiskuela, ngem kanayun nga English i iyusa na mestra anna mestrumi. Maruddu nga English i gigiammuakku ira nga publikasion megafu ta baddi paga laman tagga i Tagalog. Nakoffun yatun niakan tapenu mas malippawa ku i English anna makapaginterpret ngà tu palappa.

Ta aggaw na pinaginterpret ku kani Brother Stewart, kinagina ta lokal nga kongregasion nga kayà na panga nga ofisina nga magimbita tu tadday onu dua nga brother nga payunir nga umay ta Bethel. Manguffun ira ta Bethel durante nga magatende i misionero ira ta 1950 Theocracy’s Increase Assembly ta New York, U.S.A. Tadday ngà ta brother ira nga nembitan. Tiempo mangana nga panawakku i nakasanayakku nga pallevu, tapenu manguffun ta trabahu ta Bethel.

Zimittal ngà ta Bethel turi Hunio 19, 1950, anna nigafù i bagu nga asayment ku. Dakal nga dana nga balay i Bethel anna napalevutan tu darakal nga kakayu ta tanga-ektaria nga lote. Ma-12 nga single ira nga brother i masserbi tatun. Ta umma, manguffunnà ta kusina. Tapus nu alas-nuebe ngana, mapplantsa ngà. Kunnatun gapa i rutinà ta fugag. Maski nakatoli ngana i misionero ira ta internasional nga asembli, tulu-tuloy ngà lagapa nga nasserbi ta Bethel. Mavvungun ngà tu magazina, mangiproseso tu subskripsion ira, anna mar-receptionist; kuakku i maski anni nga mepakua niakan.

Turi 1952, kavulu i annam nga brother nga taga-Pilipinas, magayaya ngà nga alawatan i imbitasion para ta meka-20 nga klase na Gilead School. Aru ta gannug nga nasingan anna naekspiriensami ta United States i bagu anna ari nga familiar nikami. Talaga tana-tanakuan yatun ta naekspiriensà ta bariomi.

Angngariganna, mawagmi gigiammuan nga usan i gagamit nga ari familiar nikami. Tapus, maski i klima ay tanakuan! Tadday nga umma pallukag ku, magayaya ngà nga makasingan ta  furaw nga pallevu. Ollollù paga laman nga makasingan tu allalagu. Tapus nadiskubrè nga malammin yatun​—talaga malallammin!

Megafu ta talaga nagayaya ngà ta makakkasta nga passanay ta Gilead, ariakku ngana inimporta yatun ira nga panguli. Efektibo i panuddu na instruktormi ira. Nagigiammumi i efektibo nga parresearch anna paggigiammu. Talaga nakoffun ta espiritualidad ku i passanay ta Gilead.

Kabalikku naggradua, temporario ngà nga neyasayn nga espesial payunir ta Bronx ta New York City. Yatutta turi Hulio 1953, naka-atende ngà ta New World Society Assembly, nga nakua tatun nga siudad. Kabalin na asembli, nanoli ngà ta asayment ku ta Pilipinas.

Kinagi na wawwaragi ta panga nga ofisina, “Metunno ka ngana nga masserbi ta trabahu ta sirkito.” Nangiyawa yatun niakan tu bagu nga oportunidad nga talaga parigan i dakkua ni Cristo, nga minay ta arayyu ira nga ili anna siudad tapenu uffunan i karneru ni Jehova. (1 Ped. 2:21) Neyasayn ngà ta dakal nga sirkito ta parte na central Luzon, i pinakadakal nga isla ta Pilipinas. Nelagum tatun i probinsia na Bulacan, Nueva Ecija, Tarlac, anna Zambales. Tapenu mabisita i karuan nga ili, mawag ku nga lumakag ta lubak-lubak nga Vukig na Sierra Madre. Awan tu maski anni nga pampubliko nga pattakayan nga makadde tatun, yatutta ikiddò ta drayber ira na truck nu puede ngà magitubang ta utun na troso ira nga ibiaheda. Kanayun gapa nga umanugu ira, ngem ari tu yatun i pinakakomportable nga pattakayan.

Baddi anna bagu i aru ta kongregasion. Yatutta appresian na wawwaragi nu uffunakku ira nga mangorganisa tu efektibo nga study anna pallayyagayya.

Turi kua, neyali ngà ta sirkito nga makatteritoria ta interu rehion na Bicol. Aru i nesissinna ira nga grupo tatun nu sitaw i espesial pioneer ira i mallayyagayya ta lugar ira nga ari paga nalayyagayyan na Saksi ira. Ta tadday nga balay, i kasilyasda ay avvu nga egga i dua nga kayu ta tangngana nga pappotungan. Turi ta nappotung ngà ta kayu, naddaradarechu ngà ta avvu kavulu i kayu. Nabayagannà nga pakarenuan i baggì anna mapprepara para maggug!

Turi ta masserbi ngà tatun nga sirkito, nononopakku si Nora, nga nappayunir ta Bulacan. Espesial payunir ngana yaya ta Dumaguete City, anna binisità yaya. Kabalin natun, makkatutura kami ta kataggi-tadday, anna turi 1956, nappakasal kami. Kabalin na kasalmi, tanga-ligguan kami nga nabbisita ta tadday nga kongregasion ta Rapu Rapu Island. Mawagmi tatun nga makkaya tu vukig ira anna lumakag tu apapaddu, ngem talaga makapagayaya nga masserbi ta wawwaragi ira ta arayyu ira nga lugar bilang magatawa!

Kabalin na ma-appa nga dagun nga pabbisita ta kongregasion ira, nembitakkami nga masserbi ta panga nga ofisina. Yatutta turi Enero 1960, namegafu kami nga nattrabahu ta Bethel. Ta pappasa na tiempo, aru i nagigiammù ta pakipattrabahu kavulu i wawwaragi nga manangngal ta madammo ira nga responsibilidad, anna nadduruma i asayment ni Nora ta Bethel.

Talaga bendision nga innan nga umara-aru i totolay nga masserbi kani Jehova ta Pilipinas. Turi ta minay ngà ta Bethel nga abbing anna awan paga tu atawà, ma-10,000 paga laman i publisher ta interu nasion. Ta maddaggun, maturu ngana tu 200,000 i publisher ira ta Pilipinas, anna ginatu ngana i masserbi ta Bethel tapenu suportan i importante nga trabahu nga pallayyagayya.

Durante nga umara-aru i trabahu ta pappasa na daga-ragun, kawagan ngana i mas dakal nga Bethel. Nikiddaw na Manangngal nga Baggi nga magaleg kami tu lugar tapenu makapataddag tu bagu anna mas dakal nga pasilidad. Kavulu ku i manangngal ta printery, binala-balaymi i karruba na panga, anna iyava-avumi nu kayàda nga ilaku i davvudda. Awan vuluvuga tu maya anna kinagi paga na tadday nga makabbalay nikami: “Awan tu Insì nga mallaku. Gumatakkami.”

Ngem tadday nga aggaw, gavva laman nga niyavu na tadday ta karrubami nu kayàmi gatangan i davvunna; magali ngana yaya ta America. Yatun i pamegafuanan na natturunug nga nesimmu nga imposible. Naddesision i tadday paga ta karruba nga ilaku i davvudda, tapus kinagiananna gapa i tanakuan nga kunnatun i kuadda. Nagatammi paga i davvun nuri na nakkagi nga “Awan tu Insì nga mallaku.” Ta baddi laman nga tiempo, ziminakal tu maturu nga namittallu i pakkukua na panga. Nakumbinsi ngà nga kayà ni Jehova nga mesimmu yatun.

Turi ta 1950, sakan i kabbingan nga miembro na familia na Bethel. Ta maddaggun, sikami ngana na atawà i pinakalakay anna pinakabako. Awan tu pabbabawyakku ta panuttul ku ta Cristo maski sitawnà nga ipay. Fustu, pinapanawnà na magana ku ta balemi, ngem niddannà ni Jehova tu dakal nga familia na kapangngurug ira. Ariakku vuluvuga nga madduda nga iyawa ni Jehova i ngamin nga mawag tam, maski anni paga nga asayment i malawà tam. Dakal i pappabalomi ni Nora kani Jehova ta ngamin nga meddu nga probisionna ira, anna pagarammammi i tanakuan nga purueban si Jehova.​—Mal. 3:10.

Mittan inimbita ni Jesus i gumattuki tu vugi nga mangngagan tu Mateo Levi, nga kunna: “Tumuttul ka niakan.” Anni i reaksionna? “Limikka si Levi, pinanawan na ngamin i adde na, anna siminuttul kani Jesus.” (Luc. 5:27, 28) Egga gapa ira i kunnatun nga oportunidad ku, anna talaga pagarammakku gapa i tanakuan nga kunnatun i kuadda tapenu maekspiriensa i aru nga bendision.