1. Anni i nitabarang ni apostol Pedro ta Cristiano ira, anna ngatta gitta na imposible nga iyaplika yatun?

MASKI nu ta langi onu ta davvun i iddanama tam, mammakapia ittam nu gigiammuattam i nitabarang ni apostol Pedro ta nazelugan ira nga Cristiano ta ollu siglo. Nitura na: “Mappakasanto kamu paray ta ngamin nga kuan nu, ta kunna kasanto na Dios nga nagagal nikamu. Ta kagian na Masanto nga Tura, ‘Mappakasanto kamu ta sakan ay masanto.’” (1 Ped. 1:15, 16) Tatun ira nga kinagi na, mammuattam nga maparigattam si Jehova, i kakastan nga ehemplo na pabbalin tu masanto. Mawayya tam gafu i mappakasanto ta kukukuattam anna yatun mabba talaga i mekiddaw nittam. Gitta na imposible yatun megafu ta imperfekto ittam. Maski gapa si Pedro, namippiga nga nakaliwa. Ngem ipasingan na ehemplo na nga mawayya tam i “mappakasanto.”

2. Anni ira i tabbagattam taw nga artikulo?

² Taw nga artikulo, tabbagattam i tumunug ira: Anni i kinasanto? Anni i ituddu na Biblia nittam meyannung ta kasanto ni Jehova? Kunnasi ittam nga mappakasanto ta kukukuattam? Anni i koneksion na pappakasanto tam ta relasiottam kani Jehova?

3. Nu masanto kanu i tadday nga tolay, anni i maimajin na totolay, ngem sitaw tam mammuan i fustu nga kebalinan na kinasanto?

³ Nu masanto kanu i tadday nga tolay, maimajin na totolay nga ari yayya kuruga gumala-galo, espesial i sinnun na nga pang-lider na relihion, anna sesserioso i muka na. Ngem ari tu kunnatun. Masanto gapa si Jehova ngem ‘magayayya yayya nga Dios.’ (1 Tim. 1:11, NW ) “Magayayya” gapa danuri maddayaw ta nisa. (Sal. 144:15, NW ) Nanabarang gapa si Jesus kontra turi ira ta mangiyusa tu espesial ira nga passinnun anna danuri mangngua tu kinatunung tapenu laman masingan na totolay. (Mat. 6:1; Mar. 12:38) Ngem sittam nga kurug nga  Cristiano, neruma i pakannammu tam ta kebalinan na kinasanto megafu ta nagigiammu tam ta Biblia. Kumbinsidu ittam nga iddukan ittam na Dios anna ari na vuluvuga ipakua nittam i ariattam makua. Yayya nga ta pakkagi ni Jehova nga “mappakasanto kamu,” mangurug ittam nga makua tam yatun. Ngem siempre, mawag nga alippawatattam labbi nu anni i kinasanto nige tam nga mepasingan yatun.

4. Anni i kebalinan na uvovug ira nga “masanto” anna “kinasanto”?

⁴ Anni i kinasanto? Ta Biblia, tumukoy i uvovug ira nga “masanto” anna “kinasanto” ta moral anna espiritual nga kinarenu onu kinasagradu. Kebalinan gapa natun nga nesina i tadday nga gannug onu tolay para ta passerbi ta Dios. Kayà gafu kagian natun nga masanto ittam nu marenu ittam ta moral, nu mepangngo i passerbi tam kani Jehova, anna nu madukko anna personal i relasiottam ta nisa. Mappabbaw ittam ta maski nu imperfekto ittam anna kurug tu masanto si Jehova, kayà na lagapa nga mabbalin tu madukko nga kofuttam.

5. Anni i magigiammu tam meyannung kani Jehova ta matalo ira nga anghel?

⁵ Marenu si Jehova ta ngamin nga aspeto. Kunnatun i kinagi na serafin ira onu i anghel ira nga aranni ta trono ni Jehova. Kunnaw paga lagu i kagian na karuan ta nira: “Masanto, masanto, masanto si Jehova na armada ira.” (Isa. 6:3) Megafu ta masanto danaw nga anghel, awayya da i mapeggan tu madukko nga relasion ta masanto nga Dios da. Awayya na paga lagu nga mabbalin tu masanto i lugar ira ta davvun nu sitaw nipakannammu na anghel ira i mensahe na Dios. Kunnatun i nesimmu ta lugar na gumanga-ganga nga mula nga nanaddaggan ni Moises.​—Ex. 3:2-5; Jos. 5:15.

6-7. (a) Segun ta Exodo 15:1, 11, kunnasi nga nipasigo ni Moises i kinasanto na Dios? (b) Kunnasi nga neperaddam ta ngamin nga Israelita i kinasanto na Dios? (Innan i letratu ta vungun.)

⁶ Turi ta nakadaki i Israelita ira ta Uzzin nga Bebay ta pangirollu ni Moises, nipasigo na ta nira nga masanto i Dios da nga si Jehova. (Bibbigan i Exodo 15:1, 11.) Parehu nga ari nga masanto i Ehipsio anna i Canaanita ira megafu ta maddayaw ira ta falsu ira nga dios. Nelagum ta paddayaw na Canaanita ira i pangitavvung tu abbing anna i kannama-nama ira nga seksual nga annangngua. (Lev. 18:3, 4, 21-24; Deut. 18:9, 10) Ngem neruma si Jehova tatun ira nga falsu nga dios. Ari na vuluvuga ipakua ta maddayaw ira ta nisa i maski anni nga imoral nga mamaddaping ta nira megafu ta yayya mismu ay masanto. Niperaddam ni Jehova yatun ta Israelita ira gukaban na vulawan nga plata ta turbante na atannang nga pari. Kunnaw i neyukit tatun nga plata: “Masanto si Jehova.”​—Ex. 28:36-38.

⁷ Iperaddam na mensahe tatun nga plata ta maski sinni nga makasingan tatun nga talaga masanto si Jehova. Ngem kunnasi gapa nu ari nga masingan na tadday nga Israelita yatun nga plata megafu ta ari yayya nga makaranni ta atannang nga pari? Makannammuan na kari lagapa nga masanto si Jehova? Wan! Maginna na kada Israelita yatun nga mensahe nu mebibbig i Dob ta lallaki, babbay, anna abbarabbing. (Deut. 31:9-12) Nu egga ka tari, magga naginnam danaw nga uvovug: “Sakan si Jehova nga Dios nu, anna mawag tu . . . mappakasanto kamu, megafu ta sakan ay masanto.” “Mawag tu mappakasanto kamu ta arubakku, megafu ta sakan si Jehova, masanto ngà.”​—Lev. 11:44, 45; 20:7, 26.

8. Anni i magigiammu tam ta Levitico 19:2 anna ta 1 Pedro 1:14-16?

⁸ Sangaw, innattam ngana i nidog ni Jehova  kani Moises ta Levitico 19:2. Mawag tu mebibbig yatun ta ngamin nga Israelita. Kinagi na: “Ikagim ta ngamin nga Israelita, ‘Mappakasanto kamu, megafu ta sakan, si Jehova nga Dios nu, ay masanto.’” Awayya na tu tatun nga versikulo i nabbaseyan ni Pedro turi ta pinagaram na i Cristiano ira nga “mappakasanto.” (Bibbigan i 1 Pedro 1:14-16.) Ari ngana nga mekiddaw tu tuttulattam i Mosaiko nga Dob. Ngem suportan na nitura ni Pedro i Levitico 19:2. Magigiammu tam tatun nga masanto si Jehova anna mawag tu ikaguman danuri mangaya nisa nga mappakasanto. Mekiddaw yatun ta nittam ngamin, ta langi man i iddanama tam onu ta paraiso nga davvun.​—1 Ped. 1:4; 2 Ped. 3:13.

9. Kunnasi ittam mabenefisiowan ta paggigiammu ta Levitico kapitulo 19?

⁹ Kayà tam nga pagayayyatan i masanto nga Dios tam yatutta kakayà tam nga ammuan nu kunnasi ittam nga mappakasanto. Tabarangngan ittam ni Jehova ta Levitico kapitulo 19 nu kunnasi tam nga makua yatun. Kinagi na Hebrew scholar nga si Marcus Kalisch: “Awayya na tu yaw i pinaka-importante nga kapitulo na Levitico anna na ollu nga lima nga libru na Biblia.” Daddammattam nga ta gafu naw nga kapitulo, mabibbig i kunnaw: “Mappakasanto kamu.” Gigiammuattam i karuan nga versikulo tatun nga kapitulo tapenu mammuattam nu kunnasi ittam nga mappakasanto ta inaggaw nga pattoletam.

10-11. Anni i mawag nga kuattam segun ta Levitico 19:3 tapenu mappakasanto ittam, anna ngatta importante yatun?

¹⁰ Kunnaw paga i kinagi ni Jehova ta Israelita ira kabalin na nga nibilin nga mappakasanto ira: “Mawag tu ikakua na kada tadday nikamu i yena anna i yama na . . . Sakan si Jehova nga Dios nu.”​—Lev. 19:2, 3.

¹¹ Importante gafu nga tuttulattam i dob na Dios nga ikakua i magana tam ira. Mittan, egga i lalaki nga nakkiavu kani Jesus tu kunnaw: “Anni i mapia nga kuak-ku tapenu malawa ku i inango nga adde ta ngangangay”? Kasali ta nitabbag ni Jesus i bilin nga mawag tu ikakua na lalaki i yama na anna i yena na. (Mat. 19:16-19) Nivuya paga lagu ni Jesus i Fariseo anna i eskriba ira megafu ta kingngua  da i ngamin nga mawayya da tapenu lillitan nga ikakua i magana da. ‘Awan gafu tu pangikwentadda ta dob na Dios.’ (Mat. 15:3-6) Nelagum ta “dob na Dios” i mekalima nga bilin ta Mafulu nga Dob kunne na gapa i mabibbig tam ta Levitico 19:3. (Ex. 20:12) Makapa-interes ta kabalin nga nekagi i “Mappakasanto kamu, megafu ta sakan, si Jehova nga Dios nu, ay masanto,” nebilin ta Levitico 19:3 nga ikakua i yena anna i yama.

12. Kunnasi tam nga meyaplika i Levitico 19:3?

¹² Meyannung ta tabarang ni Jehova nga ikakua i magana tam ira, awayya tam iyavu ta baggi tam, ‘Kukukuakku kari yatun?’ Nu masingammu nga egga ira i nakkurangammu ta nappasa, mannono ka tu awayyam ira nga kuan sangawe. Ari mu ngana moli i nappasa ngem mamegafu sangawe, kuammu ngana i adde na mawayyam tapenu mas aru i tiempom kavulu i magana mu ira anna mas moffunammu ira. Mangiskediul ka tu tiempo nga makavulu mu ira. Awayyam gapa ira suportan ta material, espiritual, onu emosional. Nu kuammu danatun, meyaplikam i Levitico 19:3.

13. (a) Anni paga i magigiammu tam ta Levitico 19:3? (b) Kunnasi tam maparigan i ehemplo ni Jesus ta Lucas 4:16-18?

¹³ Egga paga i magigiammu tam ta Levitico 19:3 nu kunnasi ittam nga mappakasanto. Nakagi tatun i panuttul ta Sabbath. Ari ngana nga sakup na Dob i Cristiano ira yayya nga ari tam mawag nga tuttulan i linigguan nga Sabbath. Ngem aru lagapa i magigiammu tam ta panuttul na Israelita ira ta Sabbath anna nu kunnasi ira nga nabbenefisio tatun. I Sabbath ay tiempo na pagibannag ta trabahu anna paffokus ta espiritual nga ganna-gannug. * Yayya nga ta aggaw na Sabbath, umay si Jesus ta sinagoga ta diadda tapus bibbigan na i Masanto nga Tura. (Ex. 31:12-15; bibbigan i Lucas 4:16-18.) I dob na Dios ta Levitico 19:3 nga ‘tuttulan i sabbath na ira’ i mamaguyu nakuan ta nittam nga inaggaw nga mangiskediul tu tiempo para ta espiritual ira nga gannug. Egga kari i mawag ira nga uliammu tapenu matuttul mu yatun nga dob? Nu inaggaw nga egga i tiempom para ta espiritual nga ganna-gannug, mapeggakka tu madukko nga relasion kani Jehova. Importante yatun ta pabbalin tu masanto.

14. Anni nga importante nga kinakurug i namippiga nga mabibbig ta Levitico kapitulo 19?

¹⁴ Namippiga nga nakagi ta Levitico kapitulo 19 i tadday nga importante nga kinakurug nga makoffun nittam tapenu mattalupaddian nga masanto. Mabibbig ta versikulo 4: “Sakan si Jehova nga Dios nu.” Nami-16 nga mabibbig yatun ira nga uvovug onu i kaparehu na nga ideya tatun nga kapitulo. Iperaddam nittam natun i ollu nga dob: “Sakan si Jehova nga Dios nu . . . Ari kamu maddayaw ta maski sinni nga tanakuan nga dios fuera niakan.” (Ex. 20:2, 3) Nu kayà na tadday nga Cristiano i mappakasanto, siguraduan na nakuan nga awan tu maski anni onu maski sinni nga mas importante nisa anne ta relasion na ta Dios. Megafu gapa ta Saksi ittam ni Jehova, determinadu ittam nakuan nga lillitan i maski anni nga annangngua nga mamaddaping ta masanto nga ngagan na.​—Lev. 19:12; Isa. 57:15.

15. Base ta versikulo ira ta Levitico kapitulo 19 meyannung ta pangitavvung, anni nakuan i kuattam?

¹⁵ Mepasingan na Israelita ira nga si Jehova i Dios da nu tuttuladda i dorob na. Kagian na Levitico 18:4: “Mawag tu tuppalan nu i hudisial ira nga desisiokku, anna tuttulan nu i  dorob ku ira anna mattolay kamu segun tatun. Sakan si Jehova nga Dios nu.” Mabibbig ta kapitulo 19 i karuan ta “dorob” para ta Israel. Angngarigan na, mabibbig tam ta versikulo 5-8, 21, anna 22 i meyannung ta pangitavvung tu aya-ayam. Kada mangitavvung i Israelita ira, mawag tu siguraduadda nga ariadda nga ‘madapingan i masanto nga gannug ni Jehova.’ Kada mabibbig tam danatun nga versikulo, mapaguyu ittam nakuan nga pagayayyatan si Jehova anna mangitavvung ta nisa tu mepangngo ira nga sakrifisio na paddayaw kagitta na ipagaram na Hebreo 13:15 nga kuattam.

16. Anni nga prinsipio ta Levitico 19 i mangipasingan ta nadduman na masserbi ta Dios anna ta ari nga masserbi nisa?

¹⁶ Tapenu mabbalin ittam tu masanto, neruma ittam nakuan turi ira ta ari nga masserbi ta Dios. Mariga yatun nu mittan. Awayya na gare nga pilitan ittam na kaeskuela tam, katrabahu, ari tu Saksi nga kaparientes, onu na tanakuan nga totolay tapenu mangngua tu ganna-gannug nga makefugag ta paddayaw tam kani Jehova. Nu mesimmu yatun, anni i makoffun nittam tapenu fustu i desisiottam? Ikonsidera i makapa-interes nga prinsipio ta Levitico 19:19 nga kunna: “Ari kamu nga mangusa tu sinnun nga napadday ta madduma nga klase na illo.” Gafu tatun nga dob, masingan nga neruma i Israel ta nasion ira ta pallevu da. Sangawe, ari ngana megamma nittam i pangusa tu sinnun ira nga napadday ta makkaduma nga klase na materiales kagitta na cotton anna polyester onu wool anna rayon. Ngem manaki tam nga parigan danuri mekontra ta tuddu na Biblia i kuru-kurugan anna i annangngua da maski paga nu kaklase tam ira, katrabahu, onu parientes. Siempre, iddukattam gapa i kaparientes tam kunne na gapa i kasittoletam. Ngem kayà tam nga tuttulan si Jehova ta desision ira nga kuattam maski paga nu neruma ittam ta totolay ta pallevu tam. Kuruga importante yatun megafu ta nu kayà tam i mappakasanto, mawag tu nesina ittam para ta Dios.​—2 Cor. 6:14-16; 1 Ped. 4:3, 4.

17-18. Anni i importante nga magigiammu tam ta Levitico 19:23-25?

¹⁷ Napaguyu nakuan i Israelita ira ta uvovug ira nga “sakan si Jehova nga Dios nu” tapenu kuan tu prayoridad i relasiodda kani Jehova. Masingan ta Levitico 19:23-25 nu kunnasi da nga makua yatun. (Bibbigan.) Ikonsidera nu anni i kebalinan natun ira nga uvovug para ta Israelita ira sonu makatallung ngana ira ta Nepromesa nga Davvun. Nu nammula i tadday, mawag tu arian na labbi nga kanan i vunga natun ira nga kayu ta unag na tallu nga ragun.  Ta meka-appa nga dagun, mesina i vunga natun para ta santuario na Dios. Tapus ta mekalima nga dagun laman nga awayya ngana nga kanan na makakkua i vunga natun. Nalippawa nakuan na Israelita ira tatun nga dob nga mawag tu ariadda pagolluan i pakawagadda ira. Mawag tu mattalo ira nga iyawa ni Jehova i pakawagadda ira anna mawag gapa tu pagolluadda i paddayaw ta nisa. Magga mabba siguraduan na nga egga i makalanno nga kanadda. Pinagaram paga lagu ira na Dios nga vuka-palag nga mangitavvung ta santuario, i sentro na paddayaw ta nisa.

¹⁸ Iperaddam nittam na dob ta Levitico 19:23-25 i kinagi ira ni Jesus ta Sermon ta Vukig. Kinagi na: “Arian nu nga kavurungan i meyannung ta . . . kanan anna inuman nga mawag nu.” Kinagi paga ni Jesus: “Ammu na Yama nu ta langi tu mawag nu ngamin danaw.” Iyawa ni Jehova i pakawagattam ira kagitta na kukukuan na para ta mammanu ira. (Mat. 6:25, 26, 32) Mattalo ittam nga tangngallan ittam ni Jehova. Yari tu uffunattam danuri magawag ngem ariattam nga ipaka-pakoli yatun ta tanakuan. Magayayya ittam gapa nga maddona para ta paggastuan ira na kongregasion. Masingan ni Jehova yatun nga kinavuka-palag anna bala-balakkan na ittam. (Mat. 6:2-4) Nu minangngiyawa ittam, iyap-aplika tam i Levitico 19:23-25.

19. Anni i neyuffun nikaw na paggigiammu ta karuan ira nga parte na Levitico?

¹⁹ Nagigiammu tam ngana i karuan nga parte na Levitico kapitulo 19 nga nakoffun nittam nu kunnasi mabbalin tu masanto kagitta na masanto nga Dios tam. Nu parigattam yayya, ipasingan natun nga ikakkagumattam nga ‘mappakasanto ta ngamin nga kuattam.’ (1 Ped. 1:15) Aru nga ari masserbi kani Jehova i nakasingan mismu tatun nga mapia nga kondukta na totolay ira na Dios. Kakurugan na, napaguyu paga lagu i karuan nga dayawan si Jehova. (1 Ped. 2:12) Ngem aru paga i magigiammu tam ta Levitico kapitulo 19. Gigiammuattam ta tumunug nga artikulo i karuan paga nga versikulo natun nga kapitulo. Masingattam nu anni paga ira i makua tam tapenu “mappakasanto” gitta na nipagaram ni Pedro.