PELIGRO: Aru nga lider na pulitika anna relihion i napplano kontra ta mensahe na Biblia. Maruddu nga usadda i autoridadda tapenu mapagimmang i totolay nga mangà, magangngua, onu mangitransleyt tu Biblia. Ikonsidera i dua nga angngarigan:

• Turi ma-167 B.C.E., nibilin ni Patul Antiochus Epiphanes—nga namuersa ta Judio ira nga mappakumberte ta relihion na Griego—nga madaral i ngamin nga Hebreo nga Katurakan. “Pinisi-pisil anna sinuggi na [ofisialesna] i naluku ira nga libru na Dob nga malegadda,” nitura na historiador nga si Heinrich Graetz, “tapus pinapatena i masinganna ira nga magaleg tu sikan anna banna-bannay gukaban na pabbibbig tatun.”

• Ta nallatanan na 400’s anna 1400’s, naggazzi i karuan nga lider na Katoliko megafu ta ilayyagayya na miembroda ira nu anni i ituttuddu na Biblia imbes nga i doktrina na Katoliko, yatutta ibiladda nga kalaban i egga kopiana ta libru ira na Biblia fuera ta Salmo nga netura ta Latin. Inobliga na grupo nga mangiyorollu ta tadday nga kapilya i totoleda nga “mappursigi, seriosowan, anna ariadda immangan i pagaleg ta mangokkontra ira ta pangurugda . . . gukaban na pagalegda ta ngamin nga babalay anna pattaguan nga avvu nga dian na totolay nga passuspetsiadda nga egga Bibliana. . . . Madaral i balay nga nattaguan na maski sinni nga kontra na relihiodda.”

Nu nadaral na kumokkontra ira i Biblia, nawawan nakuan ngana i mensahena.

NU KUNNASI NAKAPATTALUPADDIAN I BIBLIA: Nisentro ni Patul Antiochus i kampaniana ta Israel, ngem aru ngana nga Judio i nakabuu tu komiunidadda ta aru nga tanakuan nga nasion. Kakuruganna, segun ta pattantia na iskolar ira, maturu tu 60 porsiento na Judio ira i ari ngana maddian ta Israel turi ollu siglo C.E. Pinappannadda i kopia ira na Katurakan ta sinagogada​—yatun gabbalaman nga Katurakan i niyusa na tumunug ira nga henerasion, kasali ngana i Cristiano ira.​—Kingngua 15:21.

Ta nallatanan na 400’s anna 1400’s, inattamman na mangiddu ira ta Biblia i kapeppersigi tapus nituloyda i mangitransleyt anna mangopia ta Katurakan ira. Yatutta awayyana nga mabibbig i parte ira na Biblia ta 33 nga lengguahe turi ta tangnga na meka-15 siglo​—nige paga nga naimbento i pagimprentan! Namegafu turi, alalistu ngana i nike-transleyt anna nikepadday na Biblia.

RESULTA: Kinokkontra na patul anna klero ira i Biblia. Maski nu kunnatun, yatun lagapa i libru nga egga pinaka-aru tu kopiana nga netaneg anna netransleyt ta pinaka-aru nga lengguahe. Dakal i influwensiana yatun ta dob, anna lengguahe, kunne gapa ta pattolay na minillion.