1, 2. Anni ira i ari nga pakkarantindian i netura ta Genesis, anna ngatta interesadu tam tatun?

EGGA kari manonomu nga ari pakkarantindian ta Biblia? Ikonsideram i karuan ta ollu ira nga kapitulo na Genesis. Pinatay ni Cain si Abel (Gen. 4:3-8); pinatay ni Lamec i tadday nga bagitolay megafu ta sinuntuna yaya (Gen. 4:23); naddarama i gumappastor ni Abraham (Abram) anna ni Lot (Gen. 13:5-7); kala-kalussaw ni Hagar si Sara (Sarai), tapus nattaki gapa i nono ni Sara kani Abraham (Gen. 16:3-6); kalaban ni Ismael i ngamin, anna kontra gapa yaya na ngamin.​—Gen. 16:12.

² Ngatta netura ta Biblia yaw nga paddarama? Megafu ta makoffun yatun tapenu matindian na imperfekto nga totolay nu ngatta mawag nga pattalupaddianadda i imammo. Ipasinganna gapa yaw nu kunnasi tam kuan yatun. Mabenefisiowan ittam nu bibbigattam i netura ta Biblia meyannung ta kurug nga totolay nga nepa-arubang ta kurug ira nga problema. Magigiammu tam i resulta na appursigida anna awayya tam gapa iyaplika i punto ira ta situasion ira nga mepa-arubang nittam. Kakuruganna, makoffun ngamin yaw tapenu mekonsidera tam nu anni nakuan i kuan onu ari tam kuan ta kaparehu ira nga isyu.​—Roma 15:4.

3. Anni ira i magigiammu tam taw nga artikulo?

 ³ Mekonsidera taw nga artikulo nu ngatta mawag nga solban na aripan ira ni Jehova i ari pakkarantindian anna nu kunnasida makua yatun. Magigiammu paga taw nu anni ira nga prinsipio ta Biblia i makoffun nira tapenu masolba i ari pakkarantindian anna mapattalupaddian i makasta nga relasion ta kasittoleda anna kani Jehova nga Dios.

4. Anni nga appana-panono i nanginfluwensia ta interu mundo, anna anni i resultana?

⁴ Si Satanas i primero nga rason nu ngatta maddarama anna ari makkarantindi i totolay. Ta Eden, kinagina nga mawayya na kada tadday i maddesision nu anni i mapia anna marake, maski nu awan tu pangigiya na Dios. (Gen. 3:1-5) Manawag i resultana yatun nga parrasa-rason. Napakaru ta mundo i totolay anna organisasion nga influwensiadu na espiritu na passarili nga marresulta ta pappakatannang, egotismo, anna kompetision. Nu mappa-influwensia taw i tadday nga tolay, gittana ana-anugutanna i kinagi ni Satanas nga masirib nu mappursigi yaya ta paginteresanna maski paga anni i efektona ta tanakuan. Awayyana tu mattuppal ta passirinna i kunnatun nga makasarili nga appana-panono. Makasta nu daddammattam nga “i tolay nga kanayun nga mapporay ay mangipepegafu tu paddarama; i sinni laman nga alistu maggazzi ay aru i pakaliwatanna.”​—Prov. 29:22.

5. Anni i nituddu ni Jesus ta totolay meyannung ta pangarubang ta ari pakkarantindian?

⁵ Ngem sinudduan ni Jesus i totolay nga alegan i imammo, maski paga gittana ari tu fabor nira. Ta Sermonna ta Bakulug, nangiyawa yaya tu mapia nga tabarang nu kunnasi solban i ari pakkarantindian anna i posible ira nga paggafuanna yatun. Angngariganna, pinagaramna i disipulosna nga mappakasippo, mangirattal tu imammo, alsan i paggafuan na papporay, solban insigida i ganna-gannug, anna iddukan i mangokkontra nira.​—Mat. 5:5, 9, 22, 25, 44.

6, 7. (a) Ngatta importante nga insigida solban i personal nga ari pakkarantindian? (b) Anni ira i ipakkiavu nakuan na ngamin nga aripan ni Jehova ta baggida?

⁶ Awan tu serbi na pappursigi tam nga masserbi ta Dios​—i pakimallo, paki-study, pakiparte ta ministerio, anna karuan paga nga aspeto na paddayaw​—nu manaki tam nga makippakoma ta tanakuan. (Mar. 11:25) Ari ittam mabbalin tu kofun na Dios nu ariattam sigga-paran nga pakoman i nakaliwatan na tanakuan.​—Bibbigan i Lucas 11:4; Efeso 4:32.

⁷ Mawag nga nonopan tu mapia na kada Cristiano i pabbalin tu minappakoma anna mapeggan tu memammo nga relasion ta tanakuan. Napafutuan kari i pamakomam ta kapangngurugmu? Magayaya ka kari nga makikavulu nira? Ekspektan ni Jehova nga mabbalin nakuan tu minappakoma i aripanna ira. Nu makokkonsensia ka megafu ta yatun i pakkafiammu, sigga-pakimallo nga makiyuffun kani Jehova tapenu makua yatun! Ginnan na nelangitan nga Yama tam yatun ira nga mapakalinno nga pakimallo anna tabbaganna yatun ira.​—1 Juan 5:14, 15.

8, 9. Anni i kuattam nu natakitan ittam?

⁸ Megafu ta imperfekto ngamin i totolay, egga sangaw i tiempo nga makakagi onu makakua i tadday tu makapataki nikaw. Siguradu yatun. (Ecl. 7:20; Mat. 18:7) Anni i kuammu? Ikonsidera tam i mesimmu nu luttuag ira i tumunug nga situsion: Ta okasion nga inangngayan na karuan nga Saksi, pinansin na tadday nga sister i dua nga  brother. Para ta tadday nga brother, ari mepangngo i kinagi na sister. Turi ta dua ngana laman ira, nassinti i tadday nira megafu ta kinagi na sister. Ngem, niperaddam na tadday nga brother nga matalo nga nassesserbi kani Jehova i sister ta unag na 40 dagun maski ta mariga ira nga situasion; siguradu yaya nga awan ta nono na sister nga takitan yaya. Kabalin nga ninonono na natakitan nga brother yatun, kinagina, “Fustu ka.” I resultana, ari ngana nabbalin tu isyu yatun.

⁹ Anni i ipasinganna yaw nga ekspiriensa? Nakadepende nikaw nu anni i reaksiommu ta posible nga makataki nikaw. Takkabban na minaggiddu nga tolay i baraddi nga liwi-liwa. (Bibbigan i Proverbio 10:12; 1 Pedro 4:8.) Ikonsidera ni Jehova nga “makasta” nikaw “nga palampasan i kamali.” (Prov. 19:11; Ecl. 7:9) Yatutta nu gittana ari masippo onu marespeto i pattratu na tadday nikaw, iyavumu labbi ta baggim: ‘Mawayyà kari nga pappasan yaw? Mawag kari nga padakallakku paga yaw?’

10. (a) Anni i ollu nga reaksion na sister ta pangivuyada sa? (b) Anni nga teksto i nakoffun ta sister tapenu mapattalupaddianna i imammona?

¹⁰ Awayyana tu marigatattam nga pagurayan ngana laman i pangivuya na tanakuan nittam. Kagitta na payunir nga si Lucy. Egga ira i negatibo nga kakkagiadda ta pamministeriona anna ta pangusana tu tiempo. Nadismaya si Lucy yatutta nakitabarang yaya ta elder ira. Kinagina: “Nakoffun niakan i tabaradda nga naggafu ta Biblia tapenu mattalupaddian i fustu nga pagimamma ku ta opinion na tanakuan anna maffokus ta pinaka-importante​—si Jehova.” Napagaram si Lucy ta nabibbigna ta Mateo 6:1-4. (Bibbigan.) Yatun nga teksto i nangiperaddam sa nga i pamagayaya nakuan kani Jehova i pappursigianna. “Maski negatibo ira i komento na tanakuan meyannung ta kukukuakku,” kinagina, “magayaya ngà lapa, ta ammù nga kukukuakku i mawayyà tapenu malawà i fabor ni Jehova.” Ta pakalippawana taw, masirib nga pippilian ni Lucy nga pappasan i negatibo ira nga komento.

11, 12. (a) Anni nakuan i kuan na Cristiano nu ‘egga i taki na nono na wagi sa’? (b) Anni i magigiammu tam ta pinassolba ni Abraham ta problema? (Innan i letratu ta gafu na artikulo.)

¹¹ “Sittam ngamin ay maruddu nga makaliwa.” (Sant. 3:2) Anni i kuammu nu nammuammu nga natakitan i tadday nga wagi ta kinagim onu ta kingnguam? Kinagi ni Jesus: “Nu umay ka ta altar nga mangitavvung ta regalum ta Dios, anna keraddammam-mu tu egga i taki na nono na wagim nikaw, panawam-mu labbi i regalum ta altar anna umay ka sa nga makippakoma. Ta kabalin na, toliam-mu ngana nga itavvung ta Dios i regalum.” (Mat. 5:23, 24) Mekunnay ta tabarang ni Jesus, makiyuvovug ka ta wagim. Daddammammu nu anni i gakkagmu​—ari nga tapenu palawanammu nga egga gapa liwàna, ngem tapenu aminan i nakkamaliammu, anna makippakoma. I memammo nga relasion ta kapangngurug tam i pinaka-importante.

¹² I nekagi ta gafu meyannung kani Abraham anna ta kanakanna nga si Lot, i tadday nga rekord ta Biblia nu kunnasi memammo nga naresolba na aripan ira ni Jehova i posible nga paggafuan na ari pakkarantindian. Parehu nga egga aya-ayamda, anna pinaddaraman na gumappastorda i pappastoran. Megafu ta kayà ni Abraham nga mawawan i tension, pinappilina tu ollu si Lot nu sitaw i lugar nga kayàda nga paddianan. (Gen. 13:1, 2, 5-9) Anni mabba kastana nga ehemplo! Pinili ni Abraham i imammo, ari i paginteresanna ira. Nalugi kari yaya megafu ta pinagolluna si Lot anne ta baggina? Ari. Insigida  kabalinna yaw nga nesimmu nira ni Lot, nipromesa ni Jehova kani Abraham i daka-dakal ira nga bendision. (Gen. 13:14-17) Ari vuluvuga ipamavulun na Dios nga mazziga-riga tu mabayag i aripanna ira nga mattolay mekunnay ta prinsipio ira na Biblia anna massolba ta ari pakkarantindian gukaban na aya. ^[1]

13. Anni i reaksion na tadday nga mangiyorollu ta makapataki nga uvovug ira, anna anni i magigiammu tam taw nga ehemplo?

¹³ Ikonsidera tam i moderno nga situasion. Turi ta inagalan na bagu nga mangiyorollu ta departamento ta kombension i tadday nga brother tapenu iyavuna nu awayyana nga mabboluntario, makapataki i kinakkagi na brother sa tapus nikazzana i telefono. Mataki paga i nonona yatun nga brother ta dati nga nangiyorollu. Ari nga nattaki i nono na bagu nga mangiyorollu ta pinakkulle na brother sa, ngem arianna gapa awayya nga pagurayan ngana laman yatun. Nappasa i tangoras, nagagal uli yaya, kinagina nga massimmu ira tapenu solbadda nga dua i isyu. Nappasa i tangaligguan, nassingan ira ta Kingdom Hall. Kabalidda nakimallo, durante nga naguvovug ira ta tangoras, inistoria na brother i nesimmu. Kabalin na masippo nga pagginna, nangikagi i bagu nga mangiyorollu tu nebase-Biblia ira nga prinsipio, anna nassinna ira nga mapia i nattuppaladda. Nabboluntario gabbalaman i brother ta kombension anna mappabalo yaya ta mangiyorollu ta memammo anna masippo nga pakiyuvovugna.

14, 15. (a) Ta anni ira nga situasion nga meyaplika i tabarang ta Mateo 18:15-17? (b) Anni i tallu nga dakkua nga kinagi ni Jesus, anna anni nakuan i gakkag ta pangiyaplika tatun?

¹⁴ Awayyana nga masolba i aru ta ari pakkarantindian na Cristiano ira. Mawag tu makua ta pribado yatun. Ngem, kinagi ni Jesus  nga egga ira i situasion nga awayyana nga isali i kongregasion. (Bibbigan i Mateo 18:15-17.) Anni i makua nu pammanakitan na nakaliwa nga ginnan i wagina, i testigu ira, anna i kongregasion? “Ikwentam ngana yaya tu kagitta na Hentil, onu tadday nga gumattuki tu vugi.” Ta kaggawattam, awayya tam kagian nga mawag tu madisfellow yaya. Yaw nga serioso nga dakkua ipasinganna nga ari laman nga baddi nga gannug i nakua nga “liwa.” Yatun ay ari laman nga (1) liwa nga awayyana tu masolba na indibidual ira nga kasali tatun, nu ari, yatun gapa ay (2) serioso nga liwa nga awayyana tu marresulta ta paddisfellow nu ari masolba. Awayyana nga kasali taw nga liwi-liwa i pangilloko onu panaral ta reputasion na tadday gukaban na pamara-parake. Meyaplika taw laman ira nga kondision i tallu nga dakkua nga kinagi ni Jesus. Ari nga nelagum tatun nga liwa i seksual nga immoralidad, apostasia, idolatriya, onu tanakuan paga nga grabe nga liwa nga talaga kawagan tu asikasuan na elder ira ta kongregasion.

¹⁵ Gakkag na tabarang ni Jesus nga uffunan i tadday nga wagi gukaban na aya. (Mat. 18:12-14) Ollu, solban labbi i isyu nga ira laman. Awayyana tu kawagan nga ari laman tu mittan nga makiyuvovug ta nakaliwa. Nu ari nga efektibo, makiyuvovug ta nakaliwa ta arubang na nakasingan ira ta nakua nga liwa onu ta tanakuan nga makoffun tapenu mammuan nu egga talaga i nakua nga liwa. Nu nasolba i isyu ta uffudda, “napattolim i pia na pawwagi nu.” Meyaranni laman yaw ta elder ira nu awan tu nabbala-balinan na appursigi nga uffunan i nakaliwa.

16. Ngatta praktikal anna meddu i panuttul ta tabarang ni Jesus?

¹⁶ Pilippiga laman i kaso nga kawagan nga tuttulan i tallu nga dakkua nga nekagi ta Mateo 18:15-17. Makapagaram yatun, megafu ta kebalinanna nga masolusionan i problema nige paga makadde ta punto nga malsa ta kongregasion i ari mabbabawi nga nakaliwa. Maruddu nga malippawa na nakaliwa i kamalina tapus itununna yatun. Masingan na natakitan nga tolay nga awan ngana tu rason tapenu innanna paga i kamali anna pilianna ngana laman i mamakoma. Maski anni paga i situasion, kinagi na uvovug ni Jesus nga ari nakuan insigida mesali i kongregasion ta ari pakkarantindian. Makisali laman i elder ira nu nakua ngana i nappollu nga dua nga dakkua anna nu egga mepasingan nga masikan nga ebidensia nga mamakurug ta nesimmu.

17. Anni ira nga bendision i malawà tam nu alegattam i imammo ta kataggi-tadday?

¹⁷ Durante nga tulu-tuloy paga yaw nga sistema na ganna-gannug, imperfekto lagapa i totolay anna makataki ta tanakuan. Mepangngo i nitura ni apostol Santiago: “Nu i tolay ay ari vuluvuga nga maliwa ta kagian na, awan tu pakkurangan na anna awayya na nga gaggaddan i interu nga baggi na.” (Sant. 3:2) Tapenu masolba i ari pakkarantindian, mappursigi tam nakuan nga alegan i imammo anna tuttulan yatun. (Sal. 34:14) Nu ipoppollu tam i imammo, mapeggattam tu makasta nga relasion ta kapangngurug tam ira anna makoffuttam ta pattaradday na kongregasion. (Sal. 133:1-3) Pinaka-importante ta ngamin, mapeggattam tu mapia nga relasion kani Jehova, “i Dios nga paggafuan na imammo tam.” (Roma 15:33) Yatun ira nga bendision i malawà na massolba ira ta ari pakkarantindian gukaban na aya.