TURI ta dekada 1910 nagali i magana ku ta Canada nga naggafu ta Tbilisi, Georgia, anna naddiakkami ta baddi nga balay ta koman aranni ta Pelly, Saskatchewan, ta taggappan nga parte na Canada. Neyananà turi 1928 anna buridik ta annam nga mawwaragi. Natay i yamà annam nga vulan nige na nikeyana ku, anna natay si Mamà turi ta baby ngà paga laman. Ari nabbayag, natay si Lucy nga kakami nga babay ta dagun nga 17. Tapus si tiyumi nga si Nick i nanangngaw nikami nga mawwaragi.

Tadday aggaw turi ta abbing ngà paga, nasingan na familià nga guggunakku i ifu na kabayu nga lalaki ta koman. Ta vurudda nga ikappena na kabayu, kinullekaddà nga magimmang​—ngem awan tu reaksion ku. Agga likug ngà anna ariakku naginna i pakkulleda. Mapia ngana laman ta awan tu nesimmu niakan, ngem tatun nga aggaw nadiskubre na familià nga bangngag ngà.

Nitabarang na kofun na familiami nga matudduannà kavulu i bangngag nga abbarabbing, yatutta inenrolnà ni Tiyu Nick ta eskuela para ta bangngag ta Saskatoon, Saskatchewan. Neyali ngà ta lugar nga piga oras i karayyuna ta familià, anna megafu ta lima paga laman i dagukku naganassinnà. Mabbisita laman i familià kada holiday anna nu bakasion. Nagigiammù gabbalaman i ma-sign language anna magayaya ngà ngana nga makiggayang ta tanakuan nga abbing.

Dagun 1939 turi ta nakitawa i kakà nga si Marion kani Bill Danylchuck, anna ira ngana i nanangngaw nikami na wagì nga si Frances. Ira i ollu nga nakayuvovug na Saksi ira ni Jehova. Kada bakasion, iyistoriada niakan adde ta mawayyada nu anni i nagigiammuda ta Biblia. Ta kakuruganna, mariga i makikomunika nira megafu ta ariadda ammu i sign language. Ngem manawag nga nasingadda niakan i napafutuan nga aya para ta espiritual ira nga gannug. Nalippawa ku nga egga i koneksion na kukukuadda anna na kagian na Biblia,  yatutta nevulu ngà nira ta pallayyagayya. Ari nabbayag kayà ku ngana i mappabawtiso, tapus turi ta Setiembre 5, 1941, binawtisowannà ni Bill ta balayang nga drum nga napannu tu danum nga naggafu ta poso. Malallammin i danumna!

Ta panolì ta balemi turi ta bakasion ta 1946, nagatende kami ta tadday nga kombension ta Cleveland, Ohio, U.S.A. Ta ollu aggaw na kombension, matturubba i wawwaragì nga mattura tu nota tapenu matuttul ku i programa. Ta mekadua nga aggaw, magayaya ngà megafu ta nammuakku nga egga i sign-language interpreter para ta grupo na bangngag. Magenjoy ngà ngana gabbalaman ta programa, anna talaga makapagayaya megafu ta mas malippawa ku ngana i kinakurug ta Biblia!

Tatun nga tiempo, kababalin na World War II anna grabe i influwensia na nasionalismo. Ta pallabbe ku ta kombension, determinadu ngà nga itaddaggan i pangurug ku ta eskuela. Yatutta nagimmang ngà ngana massaludo ta bandera anna i-sign language i national anthem. Ariakku gapa ngana makiparte ta popular ira nga selebrasion anna ta pagatende tu misa. Napporay i ofisial na eskuela tapus pinuruebaddà nga ananassingan anna malladdug ira tapenu manguli i nono ku. Nattaka i kakklasè ira, ngem nangivuka yatun tu oportunidad tapenu makapallayyagayya ngà nira. Inaksepta na kakklasè ira nga da Larry Androsoff, Norman Dittrick, anna Emil Schneider i kinakurug anna matalo ira nga massesserbi kani Jehova adde ta maddaggun.

Nu mabbisita ngà ta tanakuan nga siudad, siguraduakku nga makapallayyagayya ngà ta bangngag ira. Angngariganna, ta deaf club ta Montreal, nalayyagayyakku si Eddie Taeger, kabataan nga lalaki nga miembro na gang. Adde ta patena ta nappasa nga dagun, massuporta yaya ta kongregasion nga sign-language ta Laval, Quebec. Nakilalà gapa i kabataan nga si Juan Ardanez nga gittana taga-Berea ira nga karagatadda nga gigiammuan i kinakurug ta mensahe na Biblia. (King. 17:10, 11) Nabbalin gapa yaya nga Saksi anna matalo nga nasserbi tu elder ta Ottawa, Ontario, adde ta patena.

Nagali ngà ta Vancouver turi 1950. Maski kakayà ku i mallayyagayya ta bangngag ira, ariakku vuluvuga makattamman i ekspiriensà ta tadday nga babay nga ari bangngag nga si Chris Spicer nga nakayuvovug ku ta dalan. Inalawana i subskripsion na magazina anna kayàna nga makilalà i atawana nga si Gary. Yatutta minay ngà ta baleda, anna mananayun i paggigiammumi gukaban na tura. Yatun laman i tiempo nga nakayuvovug ku ira adde ta nappasa i piga dagun, nakaddag ngà, megafu ta  nasingaddà ta tadday nga kombension ta Toronto, Ontario. Nabawtisowan si Gary tatun nga aggaw. Makakkasta yatun nga ekspiriensa nga napperaddam niakan ta importansia na kanayun nga pallayyagayya megafu ta ariattam ammu nu sitaw anna nu kanni maggamu i kinakurug.

Turi kua nanoli nga ta Saskatoon. Egga i nakilalà tatun nga yena nga nikiddona nga tudduan ta Biblia i duping nga anana nga babay, da Jean anna Joan Rothenberger, nga estudiante gabbalaman ta eskuela nga nagiskuelakku. Ari nabbayag, ipakiyuvovugda ngana dua ta kaklaseda ira i nagigiammuda. Egga i lima nga kaklaseda nga nabbalin tu Saksi ni Jehova. Tadday tatun si Eunice Colin. Ollù nakilala si Eunice ta eskuelà turi ta aranni ngà ngana maggradua. Tatun nga tiempo, niddannà tu tadday nga dulce anna niyavuna niakan nu puede kami mabbalin tu kofun. Tapus nabbalin yaya tu kuruga importante nga parte na pattolè​—nabbalin yaya tu atawà!

Turi ta nammuan na yena ni Eunice nga maggigiammu yaya tu Biblia, nikiddona ta prinsipal na eskuela nga pagimmanganna yaya. Inàna paga lagu i gamitna ira ta pagistudy. Ngem determinadu si Eunice nga nakafokus kani Jehova. Turi ta kayàna ngana mappabawtiso, kinagi na maganana sa, “Nu mabbalikka tu tadday ta Saksi ira ni Jehova, manaw ka taw ta balay!” Ta edad nga 17, nanaw si Eunice ta baleda tapus tadday nga familia nga Saksi i nanangngaw sa. Nattulu-tuloy yaya ta pagistudyna anna nabawtisowan yaya. Turi ta nakkasal kami ta 1960, ari nagatende i maganana. Ngem ta pappasa na daga-ragun, irespetoda kami ngana megafu ta pangurugmi anna nu kunnasimi pinadakal i ánami.

Bilang bangngag nga magana, egga i pitu nga lalaki nga ari nga bangngag nga ánami. Mariga  yatun, ngem siniguradumi nga mannammuadda i sign language tapenu makasta i pakikomunikami nira anna matudduammi ira tu kinakurug. Daka-dakal i uffun na wawwaragi ta kongregasion. Angngariganna, nattura i tadday nga magana tapenu idanug nga naggageg i tadday ta anami nga lalaki ta Kingdom Hall. Megafu tatun insigidami nga netunung yatun. Appa ta anami​—da James, Jerry, Nicholas, anna Steven—​ay matalo nga masserbi kani Jehova kunne na gapa ta atawa anna familiada. Elder ira yatun nga appa. Si Nicholas anna i atawana nga si Deborah, ay manguffun gapa ta sign-language translation ta panga nga ofisina na Britain anna si Steven kavulu i atawana nga si Shannan, ay parte na sign-language translation ta panga nga ofisina ta United States.

Tanga-vulan nigena meka-40 nga anibersario na kasalmi, natay si Eunice megafu ta cancer. Talaga masikan i nonona tatun nga mariga nga tiempo. Nappatuyag sa i pangurugna ta pamaginnolay. Talaga iddanamakku i aggaw nga masingakku uli yaya.

Turi ta Pebrero na 2012, neduya ngà anna nakattu i paporakku, yatutta kawagakku ngana i uffun. Nagali ngà ta tadday nga ana ku anna ta atawana. Parte kami ngana ta maddaggun na Calgary Sign-Language Congregation, nu sitaw masserbi ngà lagapa bilang elder. Ta kakuruganna, yaw paga laman i pakipartè ta kongregasion nga sign-language. Fugurammu yatun! Anni ngana i napprogresowakku ta espiritual ta piga dagun nga nappasa namegafu turi 1946 ta keggà ta English congregation? Talaga sinuppal ni Jehova i promesana nga tangngallan i abbarabbing nga ulila. (Sal. 10:14) Mappabalo ngà ta nattaradday nga appursigi na ngamin nga sigga-paran nga nattura tu nota, naggigiammu tu sign language, anna naginterpret para niakan adde ta mawayyada.

Ta kakuruganna, egga ira i tiempo nga nadismaya ngà anna kayà ku ngana magimmang megafu ta ariakku matindian nu anni i kakkagiadda onu gittana ariadda malippawa i kawagan na bangngag. Ngem tatun ira nga tiempo, nanono ku i kinagi ni Pedro kani Jesus: “Afu, sinni gafu paga i tanakuan nga angayam-mi? Sikaw laman i dian na uvovug nga mangiyawa ta inango nga adde ta ngangangay.” (Juan 6:66-68) Kagitta gapa na tanakuan nga wawwaragi nga bangngag nga kakontemporariò, nagigiammù i mappasa-pasensia. Natudduannà nga maginnag kani Jehova anna ta organisasionna, anna talaga nabenefisiowannà tatun! Talaga aru ngana i espiritual nga makan ta lengguahè, anna makapagayaya ngà ngana makikavulu ta study ira anna makiyuvovug ta ASL. Talaga makapagayaya anna aru nga bendision i pinasserbì kani Jehova, i katannangan nga Dios tam.