Megafu tatun nga kananassing nga nesimmu, nanguli i pattolè. Pinegafuanakku nga alegan i Namaratu. Ngem nige ku nga istorian i nesimmu kabalin natun nga gabi, istoriakku labbi i nesimmu ta kabbikku nga nanginfluwensia ta pannono ku anna nangiprepara ta futù tapenu alegan i Dios.

Neyana ngà ta Guesnain tagga ta 1937. Ili yatun ta northern France, nu sitaw mammina i totolay. Mammina tu coal i yamà. Nagigiammù nisa i importansia na malappo nga pattrabahu. Nala ku gapa i prinsipiona meyannung ta pabbalin tu patas. Inuffunanna danuri mineru nga attattammadda i marake nga paddia-paddian ta pamminan. Ta ayana nga uffunan ira tapenu makkasta i situasiodda, nakisali i yamà ta union ira anna ta papprotesta. Dismayadu gapa yayya ta pagappappe na papari ta lugar mi. Aru gare nira i mariku, ngem kiddawadda paga tu makan anna kuartu i pobre ira nga mineru. Ta sobra nga lussaw na yamà ta ugali na papari, ariannà vuluvuga sinudduan meyannung ta relihion. Kammi paga lagu vuluvuga pinabbidan i meyannung ta Dios.

 Durante nga dumakal ngà, nikalussò ngana gapa i kawan tu hustisia. Nelagum tatun i pangireruma ta dayu ira nga maddian ta France. Guggustù i makiggayang tu soccer ta ána na dayu ira. Kakuruganna, ari mabba tu French i yenà ta Polish yayya. Kakayà ku nga duttal nakuan i tiempo nga makkaravulu danuri madduruma i lahida anna pantay-pantay nakuan i katratuda.

Ta 1957, nikiddaw na gobiernu nga massuddalu ngà. Yatun i rason nu ngatta egga ngà ta vuku-vukig na Algeria ta gabi nga niyistorià ta gafu. Kustu nikulle ku i “Dios ku! Afu Dios ku!” nappasingan niakan i tadday nga simaron nga asno. Pia ngana laman ta ari balo yatun nga kalaban nga suddalu! Ngem megafu tatun nga nesimmu anna ta paggegerra mismu, pinannonopakku nu anni talaga i gakkag na pattolay. Ngatta ta matolay ittam? Ikavurungan kari ittam na Dios? Mapeggan kari ittam noka tu mannanayun nga imammo?

Nabbakasion ngà ta balay na magana ku. Nakilalà i tadday nga Saksi ni Jehova. Niddannà tu kopia na La Sainte Bible, transleysion na Biblia na Katoliko ira nga French. Binibbig ku yatun ta panolì ta Algeria. Pinannononà na nabibbig ku ta Nepakannammu 21:3, 4. Kunna tari: “Sangoye ay makitappaddian ngana i Dios ta sina-sinolay! . . . Funatan na ngamin i lulua da nga manuru, anna awan ngana noka tu matay, onu maraddam, onu tumangi-tangi, onu magattam ta taki.” Tatukku pagalaman nga nammuan danatun. ‘Kurug kari yatun?’ kukku ta baggì. Tatun gare nga tiempo, maggi awan tu ammù meyannung ta Dios anna ta Biblia.

Ta 1959, nabalikku ngana i serbisiu militar ku. Tapus egga nakilalà nga Saksi nga mangngagan tu François. Aru nga kinakurug ta Biblia i nitudduna nio. Angngariganna, nipasinganna nio nga Jehova i personal nga ngagan na Dios ta Biblia. (Sal. 83:18, NW) Nipakanawag gapa ni François nga pawanan noka ni Jehova i kawan tu hustisia ta davvun tapus pabbalinanna yatun tu paraiso anna tuppalanna i nakagi ta Nepakannammu 21:3, 4.

Fustu danatun nga tuddu, yayya nga nadde i futù. Ngem grabe gapa i lussò ta papari anna kayà ku ira nga poryan megafu ta ituttudduda i ganna-gannug nga awan mabba ta Biblia! Tatun nga tiempo, kaparehù paga tu pannono i yamà. Manaki ku gapa i maginnag. Kayà ku nga insigida nga egga kuakku!

Inuffunannà ni François anna na bagu nga kokkofukku nga Saksi tapenu makkalma ngà. Nipakanawagda nio nga bilang Cristiano, ariattam nakuan husgan i tanakuan. Uffunattam lallagu ira gukaban na pangikagi nira ta mapia nga dumug na Pappatulan na Dios. Yatun i kingngua ni Jesus anna yatun gapa i ipakuana ta tagatuttulna ira. (Mat. 24:14; Luc. 4:43) Nagigiammù gapa nga mawag tu masippo anna mataktika ngà ta pakibbida ta tanakuan, maski nu ari ngà umanugu ta kurugadda ira. Kagian na Biblia: “I masserbi ta Yafu ay mawag tu ari nga makiddama. Mawag tu masippo anna mapia i akkivvulu-vulu na ta ngamin nga totolay.”​—2 Tim. 2:24.

Inulì i mawag ku ira nga ulian anna nappabawtiso ngà bilang Saksi ni Jehova tagga ta 1959 ta tadday nga asembli sirkito. Tatukku nakilala si Angèle nga nakorsunadakku. Nagata-atende ngà ta kongregasionna, tapus nakkasal kami tagga ta 1960. Kurug tu maabilidad si Angèle, masippo  yayya nga atawa anna matagibalor nga regalu maggafu kani Jehova.​—Prov. 19:14.

Ta nappasa nga daga-ragun, aru i nagigiammù ta masirib anna ekspiriensadu ira nga brother. Ngem yaw i pinaka-importante: Tapenu metuppal tam i maski anni nga mariga nga asayment, mawag tu mappakalinno ittam anna tuttulattam i masirib nga tabarang na Proverbio 15:22 nga kunna: “Egga i metuppal gukaban na aru nga gumattabarang.”

Ta 1964, nasingakku nga kurug talaga yatun nga kagian na Biblia. Tatun nga dagun, nasserbi ngà bilang manangngal ta sirkito. Binisi-bisità i kongregasion ira tapenu pagaramman i wawwaragi anna patuyaggan i espiritualidadda. Ngem 27 anios ngà pagalaman tatun nga tiempo anna awan kuruga tu ekspiriensà. Yayya nga aru i nakkamaliakku. Ngem pinuruebakku nga makagigiammu tatun ira. Aru gapa i importante nga nagigiammù ta malalaki anna ekspiriensadu ira nga “gumattabarang.”

Meraddammakku i tadday nga nesimmu tagga ta bagu ngà pagalaman nga manangngal ta sirkito. Nige ku nga nagali tu kongregasion nga bisitakku ta Paris, nikiddaw nio na tadday nga manakam ta espiritual nga brother nu puede kami nga mabbida dua. “Sige,” kukku.

Niyavuna nio, “Louis, nu umay ta tadday nga balay i doktor, sinni i aleganna?”

“I mataki,” kukku.

Kunna: “Fustu yatun. Ngem napansikku nga mas aru i tiempom nga makikavulu turi ira ta makasta i espiritualidadda, gitta na overseer ta kongregasion. Aru ta kongregasiommi i wawwaragi nga nakkafi i nonoda, babbagu, onu minappasiran. Magga appresiadda nu egga i tiempom para nira onu mappasiar ka ta baleda tapenu makipakkan.”

Mappabalo ngà ta fustu yatun nga nitabarang na brother anna talaga nakoffun yatun nio. Natukkal i futù megafu ta pangayana ta karneru ira ni Jehova. Yayya nga ariakku ngana ninono i pride ku anna insigida nga kingnguà i kinagina. Mappabalo ngà kani Jehova megafu ta egga i kunnatun ira nga brother.

Namegafu ta 1969 adde ta 1973, sakan i mangirollu ta Food Service Department ta dua nga internasional nga kombension ta Colombes, Paris. Tapus ta 1973 nga kombension, ma-60,000 i mawag nga mapakan ta lima nga aggaw! Ariakku ammu  nu kunnasi mi nga kuan yatun. Ngem, nanono ku mana i Proverbio 15:22. Makasta i pattuppalammi nu makkiavu ngà ta masirib. Yayya nga nakitabarang ngà ta lallaki nga manakam ta espiritual anna ekspiriensadu ta pamakan. Karuan ta nira ay mallaku tu karne, mammula tu gugulay, kusineru, anna malalaki nga maggatang. Megafu ta nadduruffukkami, netuppal mi yatun nga mariga nga annungan.

Ta 1973, nagalakkami na atawà nga masserbi ta Bethel ta France. Mariga mana i ollollu nga asayment ku. Mawag tu asikasuakku nu kunnasi nga makadde i literatura tam ta wawwaragi ta Cameroon. Nasion yatun ta Africa, nu sitaw megamma i trabahu tam tagga ta 1970 adde ta 1993. Nanono ku mana nga ariakku makaya yatun. Napansin yatun na branch overseer na France. Kayànà nga pagaramman, yayya nga kunna nio: “Talaga mawag na wawwaragi tam ta Cameroon i espiritual nga makan. Ettam ira nga pakanan!” Kunnatun i kingngua mi.

Namippiga nga nabbiahe ngà tapenu umay ta nasion ira nga nakapalevu ta Cameroon tapenu mitingan i elder ira maggafu ta Cameroon. Magutu-gutu anna minaggimmugug danatun nga lallaki. Inuffunaddà nga mamadday tu unnug tapenu regular nga makalawa i wawwaragi ta Cameroon tu suplay na espiritual nga makan. Binendisionan ni Jehova i appursigi mi. Kakuruganna, ta maggi 20 nga ragun, awan tu maski tadday nga isyu na Passifusifutan anna na vinulan nga publikasion nga magalan gari tu Our Kingdom Service i nalonan na aripanna ira tatun nga nasion.

Ta gafu pagalaman nga makka-ammammu kami ni Angèle, napansikku ngana i espiritual ira nga kualidadna. Mas paga nga nasingakku danatun tagga ta magatawa kami ngana. Kakuruganna, ta gabi na kasal mi, nikiddona nio nga ipakimallo ku bi nga mapasserbiammi tu mapia si  Jehova bilang magatawa. Kurug tu sinabbag ni Jehova yatun nga pakimallo.

Inuffunannà gapa ni Angèle nga mas paga nga mattalo kani Jehova. Angngariganna, tagga ta 1973, kustu nagalakkami ta Bethel, ariakku bi kayà ta gafu megafu ta mas kayà ku i masserbi ta sirkito. Ngem niperaddam nio ni Angèle nga nidedika mi ngana i pattolemi kani Jehova. Tapus kunna nio, ‘Ari kari tu mawag nga kuatta i ipakua na organisasion?’ (Heb. 13:17) Talaga umanugu ngà tatun nga kinagina. Yayya nga nattuloy kami ngana ta Bethel. Masirib anna rasonable nga babay i atawà. Talaga iddeddukanna si Jehova. Megafu tatun ira nga kualidadna, madukko i relasiommi anna noffunakkami natun nga makangngua tu makasta ira nga desision ta aru dagun nga pakkavulu mi.

Sangawe ta bako anna lakay kami ngana, maabilidad lagapa i atawà nga si Angèle anna kanayunnà nga suportan. Angngariganna, aru ta teokratiko ira nga eskuela nga atendeyammi i mekondukta ta English. Mawag nga mabbalikkami tu mas malalaki ni Angèle tatun nga lengguahe. Yatutta nagali kami ta English nga kongregasion maski nu parefu ngana tu maturu tu 70 i dagummi tatun nga tiempo. Aru gapa i annungakku bilang miembro na Branch Committee ta France. Yayya nga awan ngana tu tiempò nga maggigiammu paga tu tanakuan nga lengguahe. Ngem nakka-uffukkami ni Angèle. Sangawe ta parefu kami ngana nga maturu tu 80, tulu-tuloy lagapa nga iprepara mi i study ira ta kongregasion ta English anna ta French. Kukukuammi gapa i adde na mawayya mi tapenu makapakkomento ta study ira anna makapallayyagayya kavulu i wawwaragi ta kongregasiommi. Binendisionan ni Jehova i appursigi mi nga gigiammuan i English.

Ta 2017, egga i kakkasta nga bendisiommi. Nakkapribilehio kami ni Angèle nga magiskuela ta School for Branch Committee Members and Their Wives ta Watchtower Educational Center ta Patterson, New York.

Si Jehova talaga i Katannangan nga Instruktor. (Isa. 30:20) Yayya nga kapianan nga edukasion i mala tam ngamin, manakam tam man onu abbing! (Deut. 4:5-8) Naobserbà gapa nga mapprogreso ta espiritual anna makasta i pattuppalan danuri abbarabbing nga nagginna parefu kani Jehova anna ta ekspiriensadu nga wawwaragi. Ipanono nittam na Proverbio 9:9: “Tudduammu i masirib, anna mabbalin yayya tu mas masirib. Tudduammu i matunung, anna mammungan i ammuna.”

Egga ira i tiempo nga manonono ku i nesimmu ta vuku-vukig na Algeria ma-60 dagun ngana i nappasa. Tatun nga gabi, ariakku ammu nga mabbalin balo tu kappagayayya i pattolè. Aru i nagigiammù ta tanakuan! Kurug tu pinabbalin ni Jehova tu makakkasta anna makapagayayya i pattolemi ni Angèle. Yayya nga determinadu kami nga kanayun nga makagigiammu ta Yama tam ta langi anna ta masirib anna ekspiriensadu nga wawwaragi nga mangiddu nisa.