Ipafutum Kari i Ganna-gannug nga Netura?
“Nesimmu nira ngamin danaw tu pamappalan ta karuan, anna netura gapa tu panuddu nittam nga mattolay toye nga tiempo nga aranni ngana manuppal.”—1 COR. 10:11.
KANSION: 11, 61
1, 2. Ngatta ikonsidera tam i ehemplo na appa nga patul na Juda?
NU EGGA nasingammu nga neduya tapus natomba ta tadday nga dalan, ari ka kari nga magimmugug nu lumakag ka gapa tatun? Gukaban na pangikonsidera ta nakkamalian ira na tanakuan, moffunan ittam nga mangibita ta parehu ira nga kamali. Kurug gapa yatun ta espiritual nga pallakag tam. Makagigiammu ittam tu importante ira nga leksion ta naliwatan na tanakuan, nelavu danuri mabibbig ta Biblia.
2 Nasserbi kani Jehova tu buu nga futu i appa nga patul na Juda nga ginigiammu tam ta nappasa. Ngem, nakangngua lagapa ira tu madammo nga liwi-liwa. Anni i magigiammu tam ta nappasa nga ekspiriensada ira, anna kunnasi tam malillitan yatun? Makoffun nu nonopattam tu mapia yaw ira nga ehemplo tapenu mabenefisiowattam ta ganna-gannug nga netura ta nappasa nga panuddu nittam.—Bibbigan i Roma 15:4.
MATTUPPAL TA KADARAL I PATTALO TA SIRIB NA TOLAY
3-5. (a) Maski nu buu i futu ni Asa para kani Jehova, anni nga problema i inarubanna? (b) Ngatta nattalo si Asa ta totolay turi ta inatake ni Baasa i Juda?
3 Ollu, ikonsidera tam si Asa anna innattam nu kunnasi nga 2 Cro. 16:1-3) Tatun nga situasion, nattalo si Asa ta sarilina nga sirib anna pinaganna si Patul Ben-hadad na Siria tapenu gerran si Baasa. Navviktoria kari i taktika ni Asa? Kagian na Biblia: “Turi ta naginna yatun ni Baasa, insigida nga niyemmanna i pappataddag ta Rama anna arianna ngana nituloy i trabahuna tatun.” (2 Cro. 16:5) Yatutta gittana navviktoria i estratehiya ni Asa!
influwensian na Uvovug na Dios i pattoletam. Nattalo si Asa kani Jehova turi ta egga 1,000,000 nga Etiope nga nangatake ta Juda; ngem, arianna nakua yatun turi ta pinegafuanan nga patuyaggan na patul na Israel nga si Baasa i Rama, tadday nga siudad ta pagaddetan na teritoria ni Asa. (4 Anni gapa i pagimamma ni Jehova ta kingngua ni Asa? Zinog na Dios i representantena nga si Hanani tapenu panunnutan si Asa megafu ta arianna pinattalo kani Jehova. (Bibbigan i 2 Cronicas 16:7-9.) Kunni Hanani: “Mamegafu taw nga tiempo egga ira i gerra kontra nikaw.” Napapanaw si Baasa; ngem, naekspiriensa ni Asa anna na totolena i gerra ira ta interu nga pinammagurena.
5 Kagitta na nagigiammu tam ta nappasa nga artikulo, inusito na Dios i futu ni Asa tapus minammatanna yatun nga buu para Sa. (1 Pat. 15:14) Ta arubang na Dios, buu i debosion ni Asa anna natuppalna i kiddaw ira na Dios. Ngem, apitanna lagapa i resulta ira na marake nga desisionna. Ta pakilallanna kani Baasa, anni i namaguyu kani Asa nga mattalo ta totolay—kani Ben-hadad anna ta baggina—imbes nga kani Jehova? Ninonona kari nga mas makasta i resulta na diplomasia onu pammaniobra ta militar anne ta pakiyuffun ta Dios? Nappegiya kari yaya ta kunnatun nga parrason bilang resulta na pangalawa ta marake nga tabarang?
6. Anni i magigiammu tam ta kamali ni Asa? Iyilustra.
6 Paguyuan ittam kari na nesimmu kani Asa nga usitakkan i kukukuattam? Nu meparubang ittam ta madammo nga problema, alistu tam laman nga mattalo kani Jehova. Ngem anni i kuattam nu meparubattam gapa ta simple laman ira nga problema ta kada aggaw? Mattalo tam kari ta appana-panono na tolay gukaban na sarili tam nga solusion? Onu mappegiya ittam ta prinsipio ira na Biblia anna iyaplika yatun, nga mangipasingan nga mattalo tam ta pangigiya ni Jehova nga manolba ta problema tam ira? Angngariganna, egga tiempo nga meparubakka ta pangokkontra na familiam meyannung ta pagatende ta study anna asembli. Makimallo ka kani Jehova tapenu igiya anna uffunannaka nga makua i kapianan tapenu marubammu i situasion. Onu kunnasi nu nawanakka tu trabahu, anna marigatakka nga magaleg tu tanakuan nga trabahu? Nu makiyuvovug ka ta mabbalin tu amom, ipakannammum kari sa nga magatende ka ta study ta midweek? Maski anni nga problema yatun, ginnattam tu mapia i uvovug na salmista nga kunna: “Iyalawa mu i baggim ta YAFU; mammakatalo ka sa ay uffunan naka.”—Sal. 37:5.
ANNI I EFEKTO NIKAW NA MARAKE IRA NGA KAVULU?
7, 8. Anni ira mali nga nakua ni Jehosafat, anna anni ira i resultana? (Innan i letratu ta gafu na artikulo.)
7 Kunnasi gapa i ana ni Asa nga si Jehosafat? Aru i makasta nga kualidadna. Gukaban na pattalo ta Dios, mas mapia i kingngua ni Jehosafat. Ngem nakakua yaya tu marake ira nga desision. Angngariganna, nakialyansa yaya ta pagatawa ta marake nga Patul Ahab na sigiran nga pappatulan. Maski paga egga i pamappalan ni profeta Mikaias, nevulu si Jehosafat kani Ahab ta pakillaban kontra ta Siria. Ta gerra, maggi natay si Jehosafat. Tapus, nanoli yaya ta Jerusalem. (2 Cro. 18:1-32) Tatun nga tiempo, niyavu sa ni profeta Jehu: “Danuri kari lallagu marake i uffunammu, anna danuri kari manaki ni Jehova i ayatammu?”—Bibbigan i 2 Cronicas 19:1-3.
8 Nakagigiammu kari si Jehosafat tatun nga ekspiriensa? Durante nga tulu-tuloy i pattalikaragna nga mapagayaya i Dios, gittana ari yaya natudduan ta nesimmu kani Ahab anna ta pamappalan ni Jehu sa. Egga mangana i ari masirib nga pakialyansa ni Jehosafat. Yatun ay ta ana labbi ni Ahab, i marake nga Patul Ahazias nga kalaban na Dios. Nakkaduffun nga namadday tu barko da Jehosafat anna Ahazias, nga nadaral gabbalaman, yatutta ari nga natuppal i gakkag na nikapaddena.—2 Cro. 20:35-37.
9. Kunnasi nga afektan na marake nga pakikavulu i interu nga pattoletam?
9 Mawag tu mapaguyu ittam na pabbibbig ta rekord meyannung kani Jehosafat nga usitakkan i pattoletam. Kunnasi? Makagi nga mapia nga patul si Jehosafat. Kingnguana i matunung anna ‘inalegna si Jehova ta interu nga futuna.’ (2 Cro. 22:9) Ngem afektadu lagapa yaya na marake ira nga kavulu. Daddamman i nainspiran nga proverbio: “I makikavulu ta masirib ay mabbalin tu masirib, ngem i makilallang ta awan tu ammuna ay marake i pattuppalanna.” (Prov. 13:20) Egga gapa ira uffunattam nga interesadu nga mangammu ta kinakurug. Ngem, i ari mepangngo nga pakilallang ni Jehosafat kani Ahab i maggi kepatayanna. Kunnatun gapa i peligro na ari mepangngo nga pakilallattam turi ira ta ari masserbi kani Jehova.
10. (a) Anni nga leksion meyannung ta pagatawa i magigiammu tam kani Jehosafat? (b) Anni nakuan i nonopattam nu meparubattam ta problema meyannung ta marake nga pakikavulu?
10 Anni nga praktikal nga leksion i magigiammu tam ta ekspiriensa ni Jehosafat? Awayya nga igafu na tadday nga Cristiano i mapeggan tu romantiko nga interes ta tadday nga ari Saksi, nga panonotanna nga awan tu maleganna nga kapareha ta kapangngurug. Awayyana nga fuersan na ari Saksi nga kafamilia i tadday nga Cristiano nga mangatawa ‘nige paga mawawanan tu tiansa nga makaatawa.’ Matageno paga na karuan i natageno na tadday nga sister, nga kunna: “Negagangay nittam nga mayà ta pangaya anna pakikavulu.” Anni i mawag nga kuan na Cristiano? Makoffun i pangusito ta nesimmu kani Jehosafat. Kanayun 2 Cro. 18:4-6) Ngem anni i nesimmu kani Jehosafat turi nakikavulu kani Ahab, nga awan tu pangayana kani Jehova? Nipitto nakuan ni Jehosafat ta nonona nga alegan ni Jehova danuri buu i futuna sa. Ta tiempo tam gapa, “malliligo ta interu davvun” i mata na Dios anna sigga-paran yaya nga “ipasingan i sikanna” para nittam. (2 Cro. 16:9) Mantindianna i situasiottam anna ideddukanna ittam. Mattiwala ka kari nga iyawa na Dios i pakawagammu nga aya anna kapareha tapenu magayaya ka? Makasiguradu ka tatun!
yaya nga nappegiya ta Dios. (ARIAMMU IPAMAVULUN NGA MAPPAKATANNANG I FUTUM
11, 12. (a) Kunnasi nga nipasingan ni Ezekias nu anni i naddian na futuna? (b) Ngatta nepaliag si Ezekias ta poray na Dios?
11 Ta nagigiammu tam nga leksion kani Ezekias, nelagum i futu. Egga mittan nga pinalawan na Minangngusito ta futu nu anni i egga ta futu ni Ezekias. (Bibbigan i 2 Cronicas 32:31.) Turi nattaki si Ezekias, nangiyawa i Dios tu senial nga mammapia yaya—anino nga magatras. Tapus, naddog i lider ira na Babilonia tu representante tapenu makkiavu meyannung tatun nga senial. (2 Pat. 20:8-13; 2 Cro. 32:24) Nallawan i egga ta futu ni Ezekias turi ta ‘nebattang . . . nga magitetadday,’ megafu ta nipasinganna ta taga-Babilonia ira i “i balay nga aggipappannanna tu minas.” Ipasinganna yatun nga ari masirib nga pagguyu i “ngamin nga naddian na futu [ni Ezekias].”
12 Ari kagian na Biblia i rason nu ngatta nappakatannang i futu ni Ezekias. Megafu kari ta pinavviktoriana kontra ta Asiriano onu ta milagro nga pinanguru sa na Dios? Onu megafu ta “kuruga aru nga kinariku anna gloria” ni Ezekias? Maski anni tatun i rason, megafu ta mapakatannang yaya, “ari tu sigga-appresia i pinangibalo ni Ezekias ta mapia nga nakua sa.” Talaga kaddaraddam! Maski nu kinagi ni Ezekias ta Dios nga nasserbi yaya Sa tu buu nga futu, naparraddamna lagapa si Jehova. Turi kua, “nappakalinno si Ezekias,” yatutta napaliag yaya anna i totolena ta poray na Dios.—2 Cro. 32:25-27; Sal. 138:6.
13, 14. (a) Kanni nga awayya ittam nga ‘ibattang na Dios nga magitetadday tapenu purueban’? (b) Anni i reaksiottam nu makalawa tu dayaw megafu ta nakua tam?
13 Kunnasi tam mabenefisiowan ta pabbibbig anna monag nga pannono ta rekord ni Ezekias? Daddamman nga manawag nga nasingan i pappakatannanna kabalin nga inaffu ni Jehova si Senakerib anna inuruna yaya ta kappatay nga takina. Ta situasiottam gapa, nu egga netuppal tam nga makasta nga gannug, awayyana kari tu ‘ibattang ittam na kurug nga Dios nga magitetadday tapenu purueban,’ anna pamavulunanna nga mallawan nu anni i egga ta futu tam? Angngariganna, nappursigi nga napprepara i tadday nga brother tapenu mappalappa ta arubang na aru nga tolay. Aru i maddayaw sa ta pappalappana. Kunnasina alawatan yatun nga dayaw?
14 Nu madayaw ittam, makasta nu iyaplika i uvovug ni Jesus: “Ta kabalin nu nga mangngua ta ngamin nga mepakua nikamu, kagian nu, ‘Gagangay nga dorobak-kami laman anna kingngua mi laman i annungam-mi.’” (Luc. 17:10) Makagigiammu tam mangana tatun nga ekspiriensa ni Ezekias. Nallawan i kinapakatannanna megafu ta ‘ari tu sigga-appresia i pinangibalona ta mapia nga nakua sa.’ Makoffun i pannonono tu mapia ta nakua na Dios nittam tapenu mebita tam i ugali nga kalussaw ni Jehova. Awayya tam ipakiyuvovug i appresasiottam kani Jehova. Niyawana i Biblia anna i masanto nga espirituna tapenu suportan i totolena.
MAGIMMUGUG NU MADDESISION
15, 16. Ngatta nawawan ni Josias i proteksion na Dios anna i inangona?
15 Anni nga tabarang i magigiammu tam ta nesimmu ta mapia nga Patul Josias? Ikonsidera nu ngatta naffu anna natay yaya. (Bibbigan i 2 Cronicas 35:20-22.) Maski kinagi ni Patul Neco na Ehipto kani Josias nga awan tu pakkontradda dua, “kinillaban yaya ni Josias.” Kinagi na Biblia nga “naggafu ta simu na Dios” i uvovug ni Neco. Ngatta nakiggerra lagapa si Josias? Awan tu kagian na Biblia.
16 Kunnasi gafu nga mammuan ni Josias nga naggafu kani Jehova i kinagi ira ni Neco? Niyavuna nakuan kani Jeremias, tadday ta matalo ira nga profeta. (2 Cro. 35:23, 25) Awan tu netura nga kunnatun i kingnguana. Si Neco gapa ay mappange ta Carkemis tapenu makiggerra “kontra ta tanakuan nga balay,” ari tu gerra laban ta Jerusalem. Ari gapa nga nelagum taw i ngagan na Dios, megafu ta ari nga uyawan ni Neco si Jehova onu i totolena. Yatutta mali nga desision i pakiggerra ni Josias laban kani Neco. Egga kari nasingattam tatun nga awayya tam meyaplika? Nu meparubang ta problema, ikonsidera tam nakuan nu anni i uray ni Jehova tatun nga gannug.
17. Nu meparubattam ta problema, kunnasi tam mebita i makkamali gitta ni Josias?
17 Nu egga i problema, ikonsidera tam nakuan nu anni ira i nelavu nga prinsipio ira na Biblia tapus balanse nga iyaplika tam ira yatun. Ta karuan nga situasion, makikonsulta tam nakuan ta elder ira. Awayyana nga pinannonopattam ngana yatun nga problema, anna baka nar-research ittam ngana ta publikasiottam ira. Ngem, baka egga tanakuan nga prinsipio ira na Biblia nga mekonsidera, nga makoffun i elder ira tapenu malippawa tam. Angngariganna, ammu na sister nga egga i responsibilidadna nga ilayyagayya i mapia nga dumug. (King. 4:20) Ngem, kunnasi nu planona nga mallawan para ta ministerio ta tadday nga aggaw, ngem kayà na atawana nga ari Saksi nga maddian laman yaya ta balay. Kagianna nga baddi ngana laman i tiempoda nga makkavulu, anna kayàna nga egga kuadda nga magatawa. Awayyana nga ikonsidera i importante ira nga teksto ta Biblia, gittana panuttul ta Dios anna i bilin nga mangngua tu disipulos. (Mat. 28:19, 20; King. 5:29) Ngem mawag gapa nga nonopanna i meyannung ta pakimorena bilang atawa nga babay anna pabbalin tu rasonable. (Efe. 5:22-24; Fil. 4:5) Talaga kari nga kontran na atawana i pallawanna, onu kiddawanna laman nga egga kuadda tatun nga aggaw? Balanse tam nakuan durante nga kuan i uray na Dios anna mappursigi nga mapeggan tu marenu nga konsensia.
PATTALUPADDIANAN I BUU NGA FUTU ANNA MAGAYAYA
18. Kunnasi ka mabenefisiowan ta pangikonsidera ta rekord ira na appa nga patul taw nga artikulo?
18 Megafu ta kina-imperfekto, egga tendensia tam nga kuan i maski anni ta kamali ira nga kingngua na appa nga patul nga ginigiammu tam. Posible nga (1) ari masirib nga mattalo tam ta totolay, (2) mattiwala ta marake ira nga kavulu, (3) mappakatannang, onu (4) maddesision nige tam ikonsidera nu anni i uray na Dios. Anni mabba i pia ni Jehova nittam nga innan nu anni i makasta nittam, gittana kingnguana ta appa nga patul! Masingan ni Jehova i pangiddu tam sa anna i pakkaraga tam nga passerbian yaya. Yatutta nangiyawa nittam tu pamappalan tapenu melilli ittam ta pangngua tu serioso ira nga tagaruli. Monag nga pannonopattam yaw ira nga rekord ta Biblia anna mappabalo ittam nga nipetura yatun ira ni Jehova para nittam!