1, 2. (a) Anni i naekspiriensa ni Nabot anna ánana tu kawan na hustisia? (b) Anni i dua nga kualidad i ikonsidera tam taw nga artikulo?

IPEM ta nonomu i eksena. Falso nga naakusan i tadday nga lalaki ta tadday nga madammo nga liwa. Nakaddag anna nakkafi i nono na kafamilia anna kokkofunna ta nasentensian yaya base ta laddug nga testimonia na testigu ira nga kilala bilang awan tu serbina nga lallaki. Mataki i futu na minangngaya ira ta hustisia durante nga memammatadda i kapatay danaw nga inosente nga lalaki anna ánana. Ari tu pinadda-padday nga istoria yaw. Ekspiriensa yaw na matalo nga aripan ni Jehova nga mangngagan tu Nabot, nga nattolay turi ta pammaguray ni Patul Ahab na Israel.—1 Pat. 21:11-13; 2 Pat. 9:26.

² Taw nga artikulo, ikonsidera tam ari laman i ekspiriensa ni Nabot ngem pati i ekspiriensa na matalo nga elder ta kongregasion Cristiano turi ollu-siglo nga nakkamali ta paddesision. Durante nga gigiammuattam yatun ira nga ehemplo ta Biblia, mammuattam nga importante i kinapakalinno nu kayà tam parigan i pagimamma ni Jehova ta hustisia. Matudduattam gapa nu kunnasi nga i sigga-paran nga pamakoma nu makemamma tam tu kawan  na hustisia ta kongregasion ay mangipasingan tu pagimamma ni Jehova ta hustisia.

3 4. Anni nga klase na tolay si Nabot, anna ngatta manakina ilaku i pammulanna tu ubas kani Patul Ahab?

³ Matalo si Nabot kani Jehova turi ta aru ta Israelita i tumuttuttul ta marake nga ehemplo da Patul Ahab anna na atawana, i marake nga Reyna Jezebel. Danuri maddayarayaw kani Baal ay awan tu respetoda kani Jehova anna appresasion ta estandartena ira. Ngem, tinagibalor ni Nabot i relasionna kani Jehova anne ta mismu nga inangona.

⁴ Bibbigan i 1 Patul 21:1-3. Turi ta nikiddaw ni Ahab nga gatanganna i pammulan ni Nabot tu ubas onu iddan yaya tu mas makasta nga lugar tu pammulanna, nammanaki si Nabot. Ngatta? Marespeto nga niyesplikana: “Arayyu nga mesimmu, ta pagimamma ni Jehova nga iyawa ku i mana na ginafuanakku ira.” Nebase ta dob ni Jehova ta Israel i pammanaki ni Nabot, nga mangigamma ta permanente nga kelaku na mana na familia. (Lev. 25:23; Num. 36:7) Manawag nga naparigan ni Nabot i pagimamma ni Jehova ta ganna-gannug.

5. Anni i parte ni Jezebel ta kapatay ni Nabot?

⁵ Kaddaraddam, narresulta ta matturunug nga marake i kingngua ni Patul Ahab anna na atawana megafu ta pammanaki ni Nabot. Tapenu makakkam ni Jezebel i pammulan tu ubas para ta atawana, namadday yaya tu falso nga akusasion kontra kani Nabot, nga narresulta ta kapatay da Nabot anna ánana. Anni i kuan ni Jehova tatun nga kawan na hustisia?

6, 7. Kunnasi nipasingan ni Jehova nga iddukanna i hustisia, anna ngatta banna-bannay yatun ta familia anna kokkofun da Nabot?

⁶ Insigida zinog ni Jehova si Elias tapenu panunnutan si Ahab. Fustu laman nga ukuman ni Elias si Ahab nga minammatay anna koko. Anni i desision ni Jehova tatun? Matay gapa da Ahab, atawana, anna i ánana gittana nesimmu kada Nabot anna ta ánana.—1 Pat. 21:17-25.

⁷ Narraddam i familia anna kokkofun da Nabot megafu ta trahedia nga resulta na kingngua na minammatay nga si Ahab. Ngem nabanna-bannayan ira megafu ta ammuda nga nasingan ni Jehova i kawan na hustisia anna insigida nga egga kingnguana tatun. Ngem, mapurueban i kinapakalinno anna pattaloda kani Jehova megafu ta ariadda ekspektan i panguli na situasion.

8. Anni i reaksion ni Ahab ta pangukum ni Jehova, anna anni i resultana?

⁸ Turi ta nammuan ni Ahab i madammo nga pangukum ni Jehova, “pinisilna i sinnunna anna nangiyusa tu tela nga saku ta baggina; anna ari yaya kiminan anna kanayun nga magidda nga agga-sinnun tu tela nga saku tapus liminakag nga maraddam.” Nappakalinno si Ahab! Anni resultana? Nikagi ni Jehova kani Elias: “Megafu ta nappakalinno yaya ta arubakku, ariakku irattal i kadaral durante nga sigga-matolay yaya. Irattal ku i kadaral ta kaggawan na anana.” (1 Pat. 21:27-29; 2 Pat. 10:10, 11, 17) Nangipasingan tu allo kani Ahab i “minangngusito ta futu” nga si Jehova.—Prov. 17:3.

9. Ngatta proteksion i kinapakalinno ta familia anna kokkofun ni Nabot?

⁹ Anni i efektona yaw turi ta makannammu ta grabe nga krimen nga kingngua ni Ahab? Napurueban i pangurug na familia anna kokkofun ni Nabot taw nga panguli. Nu kunnatun, pinrotektan ira na kinapakalinno, nga mamagaram nira nga ibala-balayudda  i matalo nga paddayaw kani Jehova, nga makkomfiansa ira nga ari mangngua tu kawan na hustisia i Diosda. (Bibbigan i Deuteronomio 32:3, 4.) Maekspiriensa da Nabot, ánana, anna na familiada i perfekto nga hustisia sonu paginnolayan ni Jehova i matunung ira. (Job 14:14, 15; Juan 5:28, 29) Daddamman paga na mapakalinno nga tolay nga “ukuman na kurug nga Dios i kada annangngua, maski i kada gannug nga nakatagu, nu yatun ay mapia onu marake.” (Ecl. 12:14) Wan, ikonsidera ni Jehova i ganna-gannug nga ariattam ammu nu mangukum yaya. Yatutta, maprotektan na kinapakalinno danuri inosente ta espiritual nga kadaral.

10, 11. (a) Kunnasi mapurueban i personal nga pagimamma tam ta hustisia? (b) Kunnasi ittam protektan na kinapakalinno?

¹⁰ Anni i reaksiommu nu ariammu malippawa onu ari ka umanugu ta desision na elder ira? Angngariganna, anni i kuammu nu egga meddu nikaw nga nalsa ta matagibalor nga pribilehio ta serbisio? Kunnasi nu nadisfellowship i atawam, anamu, onu madukko nga kofummu tapus ariammu umanugu ta desision? Kunnasi nu mangurug ka nga mas nekallo i nattagaruli? Purueban danatun i pangurug tam kani Jehova anna ta unnug na organisasionna. Kunnasi makoffun i kinapakalinno tatun nga kapurueba? Innattam i dua nga gannug.

¹¹ Ollu, uffunan ittam na kinapakalinno nga akseptan nga ariattam ammu ngamin nga detalye. Maski paga aru i ammu tam ta tadday nga situasion, si Jehova laman i makabibbig ta simboliko nga futu na tolay. (1 Sam. 16:7) I pagimamma tam tatun nga ari meniga nga kinakurug i mamaguyu nittam nga mappakalinno, akseptan i limitasiottam, anna ulian i pagimamma tam ta ganna-gannug. Mekadua, uffunan ittam na kinapakalinno nga mabbalin tu minakkimoray anna mapasensia durante nga innaggattam nga itunung ni Jehova i kurug nga kawan na hustisia. Kunna masirib nga tolay: “Mabbalin tu makasta i resultana turi ira ta maganassing ta kurug nga Dios . . . , ngem ari tu makasta i resultana para ta marake, onu mapiddu i aggona ira.” (Ecl. 8:12, 13) Nu mappakalinno ittam, mabenefisiowan ittam anna i tanakuan.—Bibbigan i 1 Pedro 5:5.

12. Anni i ikonsidera tam nga rekord, anna ngatta?

 ¹² Neparubang danuri ollu-siglo nga Cristiano ta Siria Antiokia nga namurueba ari laman ta kinapakalinno, nu ari, pati ta pamakomada. Ikonsidera tam yatun nga rekord anna innattam nu kunnasi makoffun ta pagimamma tam meyannung ta pamakoma anna maponag i pakalippawa tam ta koneksion na pamakoma ta pagimamma ni Jehova ta hustisia.

13, 14. Anni ira i pribilehio ni apostol Pedro, anna kunnasi yaya nangipasingan tu sikan na nono?

¹³ Madumu-rumug nga elder si apostol Pedro ta kongregasion Cristiano. Personal nga manguffun yaya kani Jesus anna netalo sa i darakal nga responsibilidad. (Mat. 16:19) Angngariganna, turi 36 C.E., egga i pribilehio ni Pedro nga ilayyagayya i mapia nga dumug kani Cornelio anna ta tangibbalayanna. Importante yaw nga nesimmu megafu ta tadday nga ari nakugi nga Hentil si Cornelio. Turi ta nakalawa tu masanto nga espiritu da Cornelio anna tangabbalayanna, kinagi ni Pedro: “Danaw nga totolay ay inalawa da i Espiritu Santo ta kunna nipangalawa tam. Awan gafu tu makefugag ta kabawtiso da ta danum.”—King. 10:47.

¹⁴ Dagun 49 C.E., naggarammammung i apostoles anna elder ira ta Jerusalem tapenu paguruvovugan nu mekiddaw nga makugi i Hentil ira nga nakumberte bilang Cristiano. Taw nga miting, magutu nga naguvovug si Pedro, nga niperaddamna ta wawwaragi nga piga dagun i nappasa, nalawà na ari-nakugi ira nga Hentil i regalu nga masanto nga espiritu. Talaga nakoffun i mismu nga nemammatan ni Pedro tapenu makapaddesision i ollu-siglo nga manangngal nga baggi. (King. 15:6-11, 13, 14, 28, 29) Siguradu nga parehu nga inappresia na Judio anna Hentil ira i sikan na nono ni Pedro nga ipresenta ira i kinakurug. Talaga mepangngo laman nga makkomfiansa tatun nga manakam ta espiritual nga lalaki!—Heb. 13:7.

15. Anni i kamali ni Pedro ta keggana ta Siria Antiokia? (Innan i letratu ta gafu na artikulo.)

¹⁵ Ari nabbayag kabalin na miting turi 49 C.E., nabbisita si Pedro ta Siria Antiokia. Ta keggana tari, makilallang yaya ta wawwaragi ira nga Hentil. Awan tu duda nga nabenefisiowan ira ta pakannammu anna ekspiriensa ni Pedro. Ngem, manono tam nu kunnasi ira nakaddag anna nadismaya turi ta gavva nga nagimmang si Pedro nga makipakkan nira. Nainfluwensian gapa ni Pedro nga kunnatun gapa i kuan na Judio ira nga miembro na kongregasion, maski si Barnabas. Ngatta mali i pakalippawa na tadday nga manakam nga  elder—nga posible nga mamassirinna ta kongregasion? Mas importante, anni i magigiammu tam ta kamali ni Pedro nga makoffun nittam nu natakitan ittam ta kinagi onu kingngua na tadday nga elder?

16. Kunnasi nekorekta si Pedro, anna anni ira nga pakkiavu i luttuag?

¹⁶ Bibbigan i Galacia 2:11-14. Nasilu si Pedro ta paganassing ta tolay. (Prov. 29:25) Maski paga ammuna mismu i pagimamma ni Jehova ta pakkugi, maganassing si Pedro ta opinion na nakugi ira nga Judio nga miembro na kongregasion ta Jerusalem. Presente gapa si Pablo ta miting ta Jerusalem turi 49 C.E., yatutta kinompruntana si Pedro ta Antiokia anna nivuyana i pagappappena. (King. 15:12; Gal. 2:13) Anni i reaksion danuri Hentil ira nga Cristiano nga nafektan ta kamali ni Pedro ta kawan na hustisia? Mesiddukal pano ira? Mawawan kari ni Pedro i matagibalor nga pribilehio megafu ta kamalina?

17. Kunnasi nabenefisiowan si Pedro ta pamakoma ni Jehova?

¹⁷ Manawag nga sigga-pakalinno nga inaksepta ni Pedro i panunung ni Pablo. Awan tu mabibbig ta Katurakan nga nalsa i pribilehiona ira. Ta kakuruganna, nainspiran paga mangngua tu dua nga tura nga nabbalin tu parte na Biblia. Masingan ta mekadua nga turana nga tinukoyna si Pablo bilang “iddeddukat-tam nga wagi.” (2 Ped. 3:15) Maski paga nga mataki para ta Hentil ira nga miembro na kongregasion i mali nga desision ni Pedro, tulu-tuloy lagapa nga inusa yaya ni Jesus, nga ulu na kongregasion. (Efe. 1:22) Yatutta, egga i oportunidad na miembro ira na kongregasion nga parigan si Jesus anna i Yamana gukaban na pamakoma. Awan nakuan tu mappesiddukal ta kamali na tadday nga imperfekto nga tolay.

18. Ta anni ira nga situasion nga maparigattam i pagimamma ni Jehova ta hustisia?

¹⁸ Kagitta gari ta ollu-siglo, awan tu perfekto ira nga elder ta moderno-aggaw nga kongregasion Cristiano, megafu ta “sittam ngamin ay maruddu nga makaliwa.” (Sant. 3:2) Awayyana tu ammu tam yaw nga kinakurug, ngem mapurueba ittam nu sittam mismu i afektadu ta kina-imperfekto na wagi. Ta kunnatun nga situasion, maparigattam kari i pagimamma ni Jehova ta hustisia? Angngariganna, anni i reaksiommu nu gittana mangireruma i tadday nga elder? Mesiddukkal ka kari nu egga nekagi na elder nga natakitakka? Imbes nga insigida nonopan nga ari ngana nga kualipikadu nga elder yatun nga brother, mappasensia ka kari nga innaggan si Jesus, i ulu na kongregasion? Mappursigi ka kari nga palawan i pannonomu, nga daddamman i aru ngana nga dagun nga matalo yaya nga nasserbi? Nu tulu-tuloy lagapa nga elder i brother nga nakaliwa nikaw onu nammungan paga pribilehiona, makitappagayaya ka kari sa? Maparigammu i pagimamma ni Jehova ta hustisia nu sigga-parakka nga mamakoma.—Bibbigan i Mateo 6:14, 15.

19. Anni nakuan i determinasiottam?

¹⁹ Iinnaggan danuri mangaya ta hustisia i aggaw sonu permanente nga alsan ni Jehova i ngamin nga kawan na hustisia nga naggafu kani Satanas anna ta marake nga sistemana. (Isa. 65:17) Durante nga innaggattam yatun, determinadu tam nakuan nga parigan i pagimamma ni Jehova ta hustisia gukaban na sigga-pakalinno nga pangaksepta ta limitasiottam ira anna kanayun nga pamakoma ta nakaliwa nittam.