NAGGAFU TA ARCHIVES TAM
Nu Kunnasi Nemula i Ollu nga Vukal na Pappatulan ta Portugal
DURANTE nga kanna-kannan na palung na Atlantiko i barku nga mappa-Europe, magayayya nga nononopan na tadday ta pasaheru ira nga si George Young i netuppalna para ta Pappatulan ta Brazil. * Ngem ta pabbiahe ni Brother Young, naffokus labbi yayya ta bagu nga asaymentna—i alalawa anna ari paga nga nalayyagayyan nga teritoria na Spain anna Portugal. Ta paddattalna tari, gakkagna nga mangiyunnug tu lektiur ira ta Biblia ni Brother J. F. Rutherford anna mangitaneg tu 300,000 nga tract!
Ta paddattalna ta Lisbon ta 1925, nadanganan ni Brother Young i magulu nga situasion. Megafu ta republican revolution ta 1910, nangultimo ngana i monarkia anna nakkafi ngana i influwensia na Romano Katoliko. Mas ngana nga egga i lallaguray na totolay ira, ngem ari lagapa nagimmang i gulu ta interu nasion.
Turi ta iyunnug ngana ni Brother Young i palappa ni Brother Rutherford, nideklara na gobiernu i martial law megafu ta plano nga kudeta. Inabisowan na sekretario na British and Foreign Bible Society si Brother Young nga siguradu nga makontra yayya. Maski nu kunna, nakkiddaw lagapa yayya tu permiso nga meyusa i gymnasium na Camões Secondary School, anna naapruban yatun!
Zimittal i Mayo 13—i aggaw na lektiur ni Brother Rutherford. Aru i magayayya nga maginnennag! Neyanunsio ta placard ira ta building anna ta diariu i lektiur nga “How to Live on the Earth Forever.” Insigida nga nangipublisa i relihioso nga mangokkontra tu tadday nga artikulo ta diariuda nga mangabiso ta mabbibbig ira kontra ta bagu dattal nga “falsu ira nga profeta.” Ta pattallungan na gymnasium, mangitana-taneg gapa danuri mangokkontra tu rinivu nga brosiur nga mangontra ta tuddu ira nga ipresenta ni Brother Rutherford.
Ngem maski kunna, ma-2,000 lagapa i minay ta gymnasium anna ma-2,000 gapa i ari nepamavulun nga makatallung megafu ta napannu ngana yatun. Karuan ta interesadu nga magginna ay nabbesing ta addan nga lubig nga agga-galu ta unag na gymnasium; i karuan ay nappotung ta gamit nga pa-ehersisio.
Ari nesimmu i ngamin nga plano. Nakkurulle i kalaban anna kinatta-kattuda i itubang ira. Ngem ari nappa-afekto si Brother Rutherford anna kalmadu lagapa nga nappotung ta tadday nga lamesa tapenu maginnada yayya. Mattangnga na gabi ngana yayya nga nabaling anna maturu tu 1,200 nga interesadu i nangibattang tu ngagan anna adresda tapenu makalawa tu literatura ta Biblia. Ta kinommananna, nangipublisa tu artikulo i diariu nga O Século meyannung ta lektiur ni Brother Rutherford.
Ta Setiembre 1925, negafu nga nepublisa ta Portugal i edision na The Watch Tower ta lengguahe nga
Portuguese. (Dati ngana nga egga i Portuguese nga edision ta Brazil.) Tatun nga tiempo, napplano ngana i Estudiante na Biblia ta Brazil nga si Virgílio Ferguson nga magali ta Portugal tapenu manguffun ta trabahu na Pappatulan. Datina nga nakatrabahu si Brother Young ta baddi nga panga nga ofisina na Estudiante ira na Biblia ta Brazil. Ari nabbayag, nabbiahe si Virgílio kavulu i atawana nga si Lizzie, tapenu makipattrabahu mangana kani Brother Young. Eksakto laman i paddattal ni Brother Ferguson megafu ta aranni ngana nga magali si Brother Young ta tanakuan nga teritoria nga layyagayyanna, nelagum ngana i Soviet Union.Turi ta nepatuppal na militar i diktador nga pammaguray ta Portugal, mas nakontra i trabahu tam. Ngem magutu lagapa nga nattalupaddian si Brother Ferguson anna nappursigi nga protektan i baddi nga grupo na Estudiante ira na Biblia anna sinuportan i trabahuda. Nakkiddaw yayya tu permiso tapenu usan i balena para ta study. Ta Oktubre 1927, naappruban yatun nga permiso.
Ta ollu nga dagun na diktadoria, ma-450 ta Portugal i nassubskripsion ta The Watch Tower. Fuera paga tatun, gukaban na tract anna buklet ira, newara i kinakurug ta arayyu ira nga teritoria na Imperio na Portugal—ta Angola, the Azores, Cape Verde, East Timor, Goa, Madeira, anna ta Mozambique.
Turi ta 1929, minay i minappakalinno nga Portuguese nga hardineru nga si Manuel da Silva Jordão ta Lisbon. Ta keggana ta Brazil, naginnana i palappa ni Brother Young. Insigida nga narekunnisina i seniales na kinakurug anna kakayàna nga uffunan si Brother Ferguson nga palawan i trabahu nga pallayyagayya. Tapenu matuppal ni Manuel yatun, nigafuna masserbi nga colporteur, nga dati nga tawag ta papayunir. Gafu ta organisadu ngana i pagimprenta anna distribusion na literatura na Biblia, mapprogreso ngana i bagu pataddag nga kongregasion ta Lisbon!
Ta 1934, mawag nga manoli da Brother anni Sister Ferguson ta Brazil. Ngem, dati ngana nga nemula i vukal na kinakurug. Maski nu magulu ta Europe megafu ta Spanish Civil War anna ta World War II, nattalupaddian lagapa nga matalo danuri grupo na wawwaragi ta Portugal. Egga i tiempo nga gittana mammaddo ngana i afi na talikaragda, ngem ta 1947, napakaddulan uli yatun turi ta paddattal na ollu nga misionero nga si John Cooke nga naggradua ta Gilead. Kabalin natun, ari ngana nga magimmang i pakkaru na bilang na mangilayyagayya ta Pappatulan. Maski paga nigamma na gobiernu i aktibidad na Saksi ira ni Jehova ta 1962, tulu-tuloy lagapa nga nakkaru yatun. Ta Disiembre 1974 turi ta legal nga kinilala na gobiernu i Saksi ira ni Jehova, egga ngana i maturu ta 13,000 nga publisher tatun nga nasion.
Ta maddaggun, maturu ngana tu 50,000 i mangilayyagayya tu mapia nga dumug na Pappatulan na Dios ta Portugal anna ta karuan nga isla nga maguvovug tu Portuguese, nelagum ngana i Azores anna Madeira. Kavulu ta maddaggun ira nga publisher i gaka-gaka na karuan nga naka-atende ta ari makattaman nga lektiur ni Brother Rutherford ta 1925.
Mappabalo ittam kani Jehova anna turi ira ta matalo nga wawwaragi gari nga magutu nga nangirollu ta trabahu nga kunna “doroban ni Cristo Jesus nga manguffun ta Hentil ira.”—Roma 15:15, 16.—Naggafu ta archives tam ta Portugal.
^ par. 3 Innan i “Marami Pa ang Aanihin” ta Ang Bantayan, Mayo 15, 2014, p. 31-32.