1, 2. Anni nga problema i meparubang ta totolay na Dios ta maddaggun? (Innan i letratu ta gafu na artikulo.)

NAPALEVUTAN i aru nga doktor anna nurse ira tu totolay nga makeyali onu makeyaffung i taka-takida. Tangngawadda i pasienteda megafu ta kayàda nga uffunan ira. Ngem ta pangnguada tatun, kawagadda nga protektan i baggida tapenu ari mafektan na taki nga uruadda. Kunnatun gapa i aru nittam, mattolay anna makipattrabahu ittam turi ira ta egga i ugu-ugali anna konduktada nga mekontra ta nadiosan ira nga kualidad. Mariga yatun para nittam.

² Ta ultimo nga aggaggaw naw nga sistema na ganna-gannug, ari tuttulan na totolay nga ari mangaya ta Dios i estandartena nu anni i mapia anna nu anni i marake. Ta mekadua nga tura ni apostol Pablo kani Timoteo, niturana i meyannung ta ugu-ugali na kunnatun nga totolay, nga mas manawag nga masingisingan ta tumunug nga aggaggaw. (Bibbigan i 2 Timoteo 3:1-5, 13.) Maski paga makaddag ittam megafu ta kagrabe natun ira, mainfluwensian ittam lagapa natun nga totolay. (Prov. 13:20) Taw nga artikulo, ikonsidera tam nu kunnasi nga dakal i neruman na kunnatun ira ta ugu-ugali na totolay na Dios. Innattam gapa nu kunnasi tam protektan i baggi tam nga mafektan na negatibo nga  ugu-ugali durante nga u-uffunattam ta espiritual i tanakuan.

3. Anni nga klase na totolay i mabibbig ta 2 Timoteo 3:2-5?

³ “Ta pangurianan ira nga aggaw,” kunni apostol Pablo ay marresulta tu “ziga-riga” nga mariga nga arubangan. Tapus nilistana i 19 nga negatibo nga ugu-ugali, onu kualidad, nga ipasingan na totolay taw nga periodo na tiempo. Parehu yatun nga lista nga mabibbig ta Roma 1:29-31, ngem nelagum ta tura ni Pablo kani Timoteo i termino ira nga ari mabibbig ta karuan nga parte na Cristiano nga Griego nga Katurakan. Tinukoy ni Pablo ta listana i “totolay” nga mangipasingan tu ari makadios nga kualidad. Ngem, yaw ira nga kualidad ay ari nga ipasingan na ngamin nga totolay. Dakal i neruman na ugu-ugali na Cristiano ira.​—Bibbigan i Malakias 3:18.

4. Anni i ugali danuri minappakatannang?

⁴ Kabalin nga kinagi ni Pablo nga aru i mabbalin tu minangngaya ta baggida laman anna ta kuartu, niturana nga mappalagopog, mappakatannang, anna atannang i paningan na totolay ta baggida​—ugu-ugali nga mangipatageno nga mas malalaki ira anne ta tanakuan megafu ta abilidad, itsura, kinariku, onu posision. Kakayà na kunnatun nga totolay i medayaw anna mepoppoddu. Kunnaw i nitura na tadday nga iskolar meyannung ta tolay nga nepallo i kinapakatannanna: “Egga i baddi nga altar ta futuna nu sitaw makkummag yaya ta baggina.” Kagian na karuan nga maski danuri minapparayag ay ikalussoda danuri kaparehuda nga minapparayag.

5. Kunnasi nafektan na kinapakatannang maski danuri matalo nga aripan?

⁵ Talaga ikalussaw ni Jehova i minappakatannang. Manakina i “minappakatannang ira nga mata.” (Prov. 6:16, 17) Iyarayyu na pappakatannang i tadday ta Dios. (Sal. 10:4) Ugali yatun na Diablo. (1 Tim. 3:6) Ngem kaddaraddam nga nafektan natun maski danuri matalo nga aripan ni Jehova. Nattalupaddian nga matalo si Uzias, nga patul na Juda, ta aru nga dagun. “Ngem,” kunna Biblia, “turi ta nabbalin ngana yaya nga makapangngua, nappakatannang i futuna nga yatun i nakadaralanna, anna ari yaya nammakatalo kani Jehova nga Diosna gukaban na pattallung ta templo ni Jehova tapenu isibona i insenso ta altar na insenso.” Turi kua, nabiktima gapa na kinapakatannang si Patul Hezekias, ngem temporario laman.​—2 Cro. 26:16; 32:25, 26.

6. Anni nakuan i rason nu ngatta mappakatannang si David, ngem ngatta nappakalinno yaya?

⁶ Mappakatannang i karuan megafu ta guapo onu guapa ira, popular, talentadu ta musika, masikan, onu atannang i posisiodda. Egga ngamin yatun nga kualidad kani David; ngem, nattalupaddian yaya nga minappakalinno ta interu pattolena. Kabalinna nga pinatay si Goliat tapus nekagi nga awayyana nga atawan i ana ni Patul Saul, kinagina: “Sinni ngà anna sinni ira i parientes ku, kunne na gapa i familia na yamà ta Israel, tapenu mabbalinnà tu manugang na patul?” (1 Sam. 18:18) Anni i nakoffun kani David nga mappakalinno? Ammuna nga i kualidad, abilidad, anna pribilehio ira nga egga sa ay megafu ta ‘paggubbaw’ na Dios, onu nappakalinno i Dios, tapenu iddan yaya tu atension. (Sal. 113:5-8) Nalippawa ni David nga naggafu kani Jehova i ngamin nga makasta nga gannug.​—Ikumpara i 1 Corinto 4:7.

7. Anni i makoffun nittam nga mappakalinno?

⁷ Kagitta ni David, mappursigi i totolay ni Jehova ta maddaggun tapenu mappakalinno. Talaga matukkal i futu tam ta pakannammu nga si Jehova, i kadakallan nga Persona ta interu uniberso, ay mangipasingan tu kinapakalinno. (Sal. 18:35, NW) Kayà tam nga  iyaplika yaw nga nainspiran nga tabarang: “Mawag gafu tu minaggallallo, minaggiddu, minappakalinno, mappakasippo, anna minappasensia kamu.” (Col. 3:12) Ammu tam gapa nga i aya ay ‘ari tu pappara-parayag, onu pappakatannang.’ (1 Cor. 13:4) Nu minappakalinno ittam, maginteres gapa i totolay kani Jehova. Nu kunnasi nga maginteres i atawa nga lalaki kani Jehova megafu ta makasta nga kondukta na atawana, maginteres gapa i tanakuan kani Jehova gukaban na kinapakalinno na totolena.​—1 Ped. 3:1.

8. (a) Kunnasi imammatan na karuan ta maddaggun i ari nga panguru-kurug ta magana ira? (b) Anni i tabarang na Katurakan nga kuan na ána?

⁸ Kinagi ni Pablo nu kunnasi tratuan na totolay i kataggi-tadday ta pangurianan ira nga aggaw. Niturana nga taw nga tiempo, ari nga manguru-kurug ta maganada danuri abbarabbing. Maski paga nga malawà i kunnatun nga ugali anna mepagaram paga lagu ta libru, pelikula, anna ta programa ira ta telebision, daralan na ari panguru-kurug i imammo na familia. Nabayag ngana nga kurug yatun nga prinsipio. Angngariganna, ta Grecia gari, nu takitan na tadday nga tolay i maganana, mawawanna i ngamin nga kepangngattanna ira bilang magili; ta dob na Romano, serioso yatun nga kagitta na pamatay. Parehu nga nitabarang na Hebreo anna Griego nga Katurakan nga ikakua na ána i maganada.​—Ex. 20:12; Efe. 6:1-3.

9. Anni i nakoffun ta abbarabbing nga kurugan i maganada?

⁹ Maprotektan na ána i baggida nga mafektan na espiritu na ari panguru-kurug gukaban na pannonono ta kingngua na maganada nira. Mas mabbalin tu minangngappresia i tolay nu malippawana nga ikiddaw na Dios nga Yama tam ngamin i pattuppal. Nu positibo i istorian na abbarabbing meyannung ta maganada, makoffun yatun ta tanakuan nga imammatan tu positibo i maganada. Siempre, nu tazza-tazzian na magana i ánada, mariga para ta ána nga napafutuan nga mattuppal. Ngem nu matageno na ána i napafutuan nga aya na maganada, mapaguyu ira nga pagustuan ira maski nu matenta ira nga ari mangurug. “Maski kayà ku nu mittan nga lillitan i makastigo ta mali nga kuakku,” kunni Austin, “nangiyawa i magana ku tu rasonable ira nga dob, niyesplikada nu ngatta kunnatun i kiddawadda, anna kanayun nga vuka i linia na komunikasion. Nakoffun yatun tapenu mangurug ngà. Matageno ku nga ikavurungaddà, yatutta kayà ku ira nga mapagayayya.”

10, 11. (a) Anni i marake ira nga kualidad nga mangipasingan nga awan tu aya na totolay ta kataggi-tadday? (b) Sitaw nakuan i adde na aya na kurug nga Cristiano ta kasittoleda?

¹⁰ Nilista paga ni Pablo i negatibo ira nga kualidad nga mangipasingan nga awan tu aya na kataggi-tadday. Kabalin na “ari nga manguru-kurug ta magana da,” kinagina i “ariad-da nga ammu i mabbala-balo.” Fustu laman yaw megafu ta ari tagibaloran danuri ariadda ammu i mabbala-balo i mapia ira nga gannug nga kingngua na tanakuan nira. Awan tu agganassing na totolay ta Dios. Awan tu alloda ta ikattoleda, nga manakida nga makippakoma ta tanakuan nga tolay. Minangnguyu-uyaw anna traidor paga noka ira, abusadu anna makapataki i paguvovugda ta totolay anna maski ta Dios. Mamaraparake ira, nga makkagi tu marake ira nga gannug nga makadaral ta makasta nga reputasion na tanakuan. *

¹¹ Mangipasingan tu napafutuan nga aya danuri maddayaw kani Jehova nga katulia na totolay nga mangipasingan tu umara-aru nga kawan tu aya ta maddaggun. Talaga kurug yaw. Kinagi ni Jesus nga i aya ta  karruba, tadday nga klase na a·gaʹpe, i mekadua ta pinaka-importante nga bilin ta Mosaiko nga Dob. Tumunug yatun ta aya ta Dios, i pinaka-importante nga aya. (Mat. 22:38, 39) Kinagi paga ni Jesus nga i aya ta kataggi-tadday i kualidad nga panakkilalan na kurug nga Cristiano. (Bibbigan i Juan 13:34, 35.) Mepasingan yatun nga Cristiano nga aya maski turi ira ta kontra tam.​—Mat. 5:43, 44.

12. Kunnasi nangipasingan tu aya si Jesus ta tanakuan?

¹² Nangipasingan tu dakal nga aya si Jesus ta tanakuan. Minay yaya ta siudad ira tapenu ikagi i mapia nga dumug na Pappatulan na Dios. Inuruna i vulag, pilay, mallepproso, anna i bangngag. Pinaginnolena i natay. (Luc. 7:22) Niyawa paga ni Jesus i mismu nga inangona para ta totolay, maski ikalussaw yaya na magaru. Perfekto nga nipasingan ni Jesus i aya na Yamana. Ta interu mundo, ipasingan gapa na Saksi ira ni Jehova yatun nga makadios nga aya ta tanakuan.

13. Kunnasi makoffun i pangipasingattam tu aya ta tanakuan tapenu maginteres ira kani Jehova?

¹³ Nu ipasingattam ta totolay nga ayatattam ira, maginteres ira ta nelangitan nga Yama tam. Angngariganna, natukkal i futu na tadday nga lalaki nga taga-Thailand ta nasinganna nga aya ta wawwaragi ta tadday nga rehional nga kombension. Ta pallabbena, nikiddona nga mamiddua nga mab-Bible study kada ligguan. Nilayyagayyanna i ngamin nga parientesna, anna annam nga vulan laman kabalin na kombension, egga ngana i partena ta pabbibbig tu Biblia ta Kingdom Hall. Tapenu ma-usito tam nu sitaw i adde na aya tam ta tanakuan, iyavu tam ta baggi tam: ‘Kuakku kari i adde na awayyà tapenu uffunan i kafamilià, kakongregasion, anna i tanakuan ta ministeriò? Imammatakku kari ira nga kunna pagimamma ni Jehova nira?’

14, 15. Anni ira nga maka-animal nga kualidad i ipasingan na aru nga totolay, ngem kunnasi nanguli i tanakuan?

¹⁴ Ta pangurianan ira nga aggaw, mangipasingan i totolay tu marake ira nga kualidad nga mawag nga arayyuattam. Danuri ari makadios ay ikalussaw da noka i mapia, onu ta tanakuan nga transleysion, “minangngikalussaw ta mapia” onu “kontra ta ngamin nga kinapia.” Ariadda nga matangngallan i baggi  anna nono da, kitapporay. I karuan gapa ay ariadda nonopan i kuadda, onu gavva-gavva onu ari memmugug ta ganna-gannug.

¹⁵ Inuli danuri dati nga egga i maka-animal nga kualidad i personalidadda. Neprofesiya ta Biblia yaw nga kappabbaw nga panguli. (Bibbigan i Isaias 11:6, 7.) Mabibbig tam tatun i meyannung ta simaron ira nga ayam, gittana maporay nga kitu anna leon ira, nga memammo nga makikavulu ta masippo ira nga ayam gittana karneru anna uvvun ira nga baka. Yaw nga memammo nga paddia-paddian ay “megafu ta i davvun ay siguradu nga mapannu tu pakannammu kani Jehova.” (Isa. 11:9) Megafu ta ari nga makagigiammu i aya-ayam meyannung kani Jehova, meyaplika i espiritual nga ketuppal naw nga profesiya ta totolay.

16. Kunnasi nakoffun i Biblia ta totolay tapenu ulian i personalidadda?

¹⁶ Egga danuri gittana maporay nga kitu dati ngem memammo ngana nga kavulu i tanakuan. Awayyam mabibbig i karuan nga ekspiriensada ta serye nga “Pakastan na Biblia i Pattolay,” nga malegan ta jw.org. Danuri nakannammu anna nasserbi kani Jehova ay ari tu kagittana danuri appe tumuttul ira ta relihiot-tam ngem panakitad-da nga pangulian i kata-katolay da segun ta pakapangngua na. Palawanadda nga masserbi ira ta Dios ngem ari nga masingan ta konduktada. Lallagu, danuri dati nga kitapporay ay ‘natalibagu i kata-katoleda nga naparo ta kasissinnan na Dios, nga mepasingan ta kurug nga attolay nga matunung anna masanto.’ (Efe. 4:23, 24) Durante nga gigiammuan na totolay i meyannung ta Dios, masingadda i pakawagan nga metonos ta estandartena ira. Mapaguyu ngana gapa ira nga ulian i pagimamma, ugu-ugali, anna konduktada. Ari nga mabi i kunnatun ira nga panguli, ngem posible yatun megafu ta uffunan na espiritu na Dios danuri napafutuan nga makkaraga nga kuan i uray na Dios.

17. Kunnasi tam malillitan nga mainfluwensian danuri mangipasingan tu ari makadios ira nga kualidad?

¹⁷ Mas dumaka-dakal i nadduman danuri masserbi ta Dios anna danuri ari masserbi sa. Magimmugug nakuan ittam nga masserbi ta Dios nga ari mainfluwensian na ari matunung nga pagimamma na tanakuan. Ginnattam nakuan i nainspiran nga tabarang nga arayyuan i kuddanaw nga totolay nga mabibbig ta 2 Timoteo 3:2-5. Siempre, ariattam interamente nga malillitan i totolay nga ari-makadios i ugu-ugalida. Baka kawagattam nga makipattrabahu nira, kaklase tam ira, onu kavvulu ta balay. Ngem malillitattam nga maparigan i appana-panono anna ugu-ugalida. Makua tam yaw nu patuyaggattam i espiritualidad tam gukaban na paggigiammu tu Biblia anna madukko nga relasion turi ira ta determinadu nga masserbi kani Jehova.

18. Kunnasi makoffun ta tanakuan nga maginteres kani Jehova i kakkagian anna kondukta tam?

¹⁸ Mappursigi ittam nakuan gapa nga uffunan i tanakuan ta espiritual. Magaleg tu tiansa tapenu mallayyagayya, ikiddaw kani Jehova nga uffunannaka nga kagian i fustu nga gannug ta mepangngo nga tiempo. Iyammammu tam ta tanakuan nga Saksi ni Jehova ittam. Nu kunnatun, makedayaw ta Dios i makasta nga kondukta tam, ari tu ta baggi tam. Nasanay ittam “tu pallikurat-tam i attolay nga ari nga mekunnay ta Dios, tuange ta pakkaraga ta neravvunan ira nga ganna-gannug, ay tu mattolay ittam toye ta utun na davvun nga matangngallat-tam i ginnonopat-tam, matunung ittam anna mekunnay ta Dios.” (Tito 2:11-14) Nu parigattam si Jehova anna kuan i urena, masingan yatun na tanakuan anna makagida paga: “Kayàmi i mevulu nikamu, ta naginnami nga i Dios ay egga nikamu nga totolay.”​—Zac. 8:23.