I ASIRIA i kadakallan nga imperio ta interu mundo turi ta mekapitu siglo B.C.E. Segun ta The British Museum Blog: “Mamegafu i sakup natun ta Cyprus ta west magadde ta Iran ta east anna piga ragun gapa nga sakup natun i Ehipto.” I Nineve nga kabisera natun i kadakallan nga siudad ta interu mundo tatun nga tiempo. Sikat yatun megafu ta daddarakal nga monumento, makakkasta ira nga hardin, magarbo ira nga palasio, anna alawa ira nga library. Base gapa ta neyukit ira ta pader ta Nineve, inagalan ni Patul Ashurbanipal i baggi na tu “patul na mundo,” gitta na kukukuan gapa na karuan nga nappatul ta Asiria. Tatun nga tiempo, gitta na awan tu makaffu ta Asiria anna ta Nineve.

Napprofesiya si profeta Zefanias tatun nga tiempo nu kanni nga nabbalin i Asiria tu pinakamakapangngua. Kinagi na: “Daralan [ni Jehova] i Asiria, anna pabbalinan na tu awan tu maddian ta Nineve, anna mamaga nga kunna disierto.” Kunnaw gapa i niprofesiya ni profeta Nahum: “Apan i pira, apan i vulawan! . . . Awan tu nabattang ta siudad, awan tu naddian na, anna nadaral! . . . Ngamin nga makasingan nikaw ay umarayyu anna kagiadda, ‘Nadaral ngana i Nineve!’” (Zef. 2:13; Nah. 2:9, 10; 3:7) Ta pakaginna na totolay tatun ira nga profesiya, awayya na nga nanono da: ‘Kurug kari gapa yatun? Madaral kari i makapangngua nga Asiria?’ Gitta na imposible yatun.

Ngem nesimmu i gitta na imposible! Ta ultimu na mekapitu siglo B.C.E., inaffu na Babilonia anna na Medo i Asiria. Tapus ari nabbayag, awan ngana tu maddian ta Nineve anna nakattaman ngana yatun na totolay! Segun ta tadday nga publikasion na The Metropolitan Museum of Art, ta pappasa na aru nga dagun, natavvunan ngana yatun nga siudad anna ammu ngana laman na totolay i meyannung ta Nineve megafu ta Biblia. Segun gapa ta Biblical Archaeology Society Online Archive, ta gafu na dekada 1800, “awan tu makannammu nu kurug kari nga egga i kunnatun nga makapangngua nga kabisera na Asiria.” Ngem turi ta 1845, pinegafuanan na archaeologist nga si Austen Henry Layard nga makkokkog ta dati nga dian na Nineve. Nadiskubre na tatun i dabba ira nga mamakurug ta kasta na siudad na Nineve.

Megafu ta eksakto i niketuppal na profesiya ira meyannung ta Nineve, mas mattalo ittam nga matuppal gapa noka i profesiya ira ta Biblia meyannung ta pangultimu na maddaggun ira nga makapangngua nga mammaguray.​—Dan. 2:44; Nep. 19:15, 19-21.