1. Anni i reaksion na aru nga totolay sangawe ta masirib nga tabarang na Biblia? (Proverbio 1:20, 21)

 TA ARU nga nasion, gagangay laman nga makasingan ittam tu agga-ngizzi nga wawwaragi ta kalsada nga mangiyofer tu literatura ta aru nga mattatalebag. Napuruebammu ngana kari i kunnatun nga exciting nga klase na pamministerio? Nu wan, baka manono mu i teksto ta Proverbio meyannung ta pakkukkulle na sirib ta kalsada tapenu maginna na totolay i tabarang na. (Bibbigan i Proverbio 1:20, 21.) Mabibbig ta Biblia anna ta publikasiottam ira i “kurug nga sirib”—i sirib ni Jehova. Yatun nga sirib i kawagan na totolay tapenu mattolay ira tu mannanayun. Magayayya ittam nu alawatan na tadday nga tolay i publikasiottam. Ngem manaki nga alawatan na karuan yatun. Ari tu interesadu i karuan nga gigiammuan i ituttuddu na Biblia. Igala-galo ittam gapa na tanakuan. Nononopadda gare nga dadana ngana i Biblia. Kuestionan gapa na karuan i tuddu na Biblia meyannung ta moralidad. Kakkagiadda nga awan tu allo danuri na mattuttul tatun anna mina-husga ira. Ngem megafu ta minaggiddu si Jehova, ari lagapa yayya nga magiggimmang nga mangiyawa tu kurug nga sirib tapenu maginna yatun na ngamin. Kunnasi na nga kukukuan yatun?

2. Kunnasi tam nga maginna sangawe i kurug nga sirib, ngem anni i reaksion na magaru nga totolay?

² I tadday ta kukukuan ni Jehova tapenu maginna na ngamin i kurug nga sirib ay gukaban na Uvovug na, i Biblia. Maggi ngamin nga totolay, awayya da nga mabibbig yatun nga libru. Kunnasi gapa i nebase-Biblia ira nga publikasiottam? Megafu ta bendision ni Jehova, available danatun ta maturu tu 1,000 nga lengguahe. Danuri magginna tatun, kayà na kagian, mabbibbig anna iyaplika da i nagigiammu da, ay mabenefisiowan. Ngem pinili na magaru nga totolay nga ari nga magginna kani Jehova. Nu egga i desision nga mawag nga kuadda, mas kayà da i mattalo  ta gibbaggiadda onu magginna ta kasittoleda. Baka alinno paga lagu i anningadda ta nittam megafu ta piliattam nga tuttulan i kakkagian na Biblia. Ipakanawag naw nga artikulo nu ngatta kunnatun i reaksion na totolay. Ngem ollu labbi, gigiammuattam nu kunnasi tam nga mala i sirib nga maggafu kani Jehova.

3. Anni i kuattam tapenu mabbalin ittam tu kurug nga masirib?

³ I sirib ay tumukoy ta abilidad nga usan i pakannammu tam tapenu makapaddesision tu mapia. Ngem ari laman tu yatun i nelavu ta kurug nga sirib. Kagian na Biblia: “I assing kani Jehova i pamegafuanan na sirib, anna i pakannammu ta Pinakamasanto ay mangiyawa tu pakalippawa.” (Prov. 9:10) Yari tu nu egga i importante nga desisionattam, mawag tu ibase tam yatun ta appana-panono ni Jehova onu ta “pakannammu ta Pinakamasanto.” Makua tam yatun nu gigiammuattam i Biblia anna i publikasiottam ira. Ipasingattam nga kurug tu masirib ittam nu kunnatun i kuattam.​—Prov. 2:5-7.

4. Ngatta si Jehova laman i makeyawa ta nittam tu kurug nga sirib?

⁴ Si Jehova laman i makeyawa ta nittam tu kurug nga sirib. (Roma 16:27) Ngatta yayya i Paggafuan na sirib? Ollu, bilang Namaratu, ammu na i ngamin meyannung ta pinaratu na ira. (Sal. 104:24) Mekadua, masingan ta ngamin nga kukukuan ni Jehova nga masirib yayya. (Roma 11:33) Mekatallu, kanayun nga mammakapia danuri mangiyaplika ta masirib ira nga tabarang ni Jehova. (Prov. 2:10-12) Tapenu makala ittam tu kurug nga sirib, mawag tu kurugattam danatun nga kinakurug anna mappegiya ittam tatun ta desision anna ta kukukuattam ira.

5. Anni i parresultan na nu manaki na totolay nga kurugan tu si Jehova i Paggafuan na kurug nga sirib?

⁵ Aru i masimmuattam ta ministerio nga umanugu nga makakkasta i nikadisenio na ganna-gannug ira ta pallevu. Ngem ariadda kurugan nga egga i Namaratu megafu ta kurugadda i ebolusion. Kakkagian gapa na karuan nga mangurug ira ta Dios, ngem nononopadda nga laus ngana i estandarte ira na Biblia. Yatutta mattolay lagapa ira segun ta ikaya da. Anni i narresultan natun? Nabbalin kari tu mas makasta i mundo megafu ta mattalo i totolay ta sarili da nga sirib imbes tu ta sirib na Dios? Nabbalin kari ira tu kurug nga magayayya onu siguradu ngana kari i iddanama da para ta mappange? Nu innattam i pallevu tam, makumbinsi ittam taw nga kinakurug: “Awan tu sirib, pakalippawa, onu tabarang nga kumontra kani Jehova.” (Prov. 21:30) Yatun gafu i mamaguyu ta nittam nga ari tu magimmang nga maddepende kani Jehova para ta kurug nga sirib! Sayang laman ta ari tu kunnatun i kukukuan na magaru nga totolay. Ngatta?

6. Segun ta Proverbio 1:22-25, sinni danuri sadyaadda nga ari magginna ta pakkukkulle na kurug nga sirib?

⁶ Aru i sadya nga ari magginna nu “makkukkulle i kurug nga sirib ta kalsada.” Segun ta Biblia, egga i tallu nga klase na totolay nga panakitadda i sirib: danuri “kurang i ekspiriensa na,” “minangnguyu-uyaw,” anna “awan tu ammu na.” (Bibbigan i Proverbio 1:22-25.) Gigiammuattam nu ngatta panakitan na kunnatun ira nga klase na totolay i sirib na Dios anna nu kunnasi tam nga mebita i mabbalin tu kagitta da.

7. Ngatta pinili na karuan i mattalupaddian nga “kurang i ekspiriensa na”?

⁷ Kasali ta “kurang i ekspiriensa na” danuri inosente, kurugadda i ngamin nga maginna da, onu mabi laman nga melogo. (Prov. 14:15, ftn.) Maruddu nga masimmuattam i kuddanatun ta ministerio tam. Angngarigan na, nonopan i  minillion nga nilogo na lider ira na relihion onu pulitika. Makaddagan i karuan ta nira oras tu makannammuadda nga nelogo balo ira. Ngem pinili danuri na mabibbig ta Proverbio 1:22 i mattalupaddian nga kurang i ekspiriensa da megafu ta yatun i kayà da. (Jer. 5:31) Uray da lagapa i uray da anna manaki da nga gigiammuan i tuddu ira na Biblia onu tuttulan i dorob natun. Aru i makatageno ta kagitta na tadday nga deboto nga Katoliko nga taga-Quebec, Canada. Kinagi natun nga babay tari ta Saksi nga nabbisita ta nisa: “Nu nilogo na kami na pari mi, liwa na ngana lapa yari. Ari mi tu liwa!” Magga manaki tam nga parigan danuri pinili da nga mabbalin tu ignorante!—Prov. 1:32; 27:12.

8. Kunnasi ittam nga mapeggan tu kawagattam nga ekspiriensa?

⁸ Pagaramman ittam na Biblia nga ari ittam nakuan nga mattalupaddian tu kurang i ekspiriensa na, nu ari lallagu, ‘mammanakam ittam ngana nakuan ta annonopan.’ (1 Cor. 14:20) Mapeggan ittam tu kawagattam nga ekspiriensa nu iyaplika tam i prinsipio ira na Biblia. Nu kuattam yatun, sisinu nga masingattam nu kunnasi nga makoffun danatun nga prinsipio tapenu malillitattam i problema ira anna makangngua ittam tu masirib ira nga desision. Makasta nu nonopattam i desision ngana ira nga nakua tam. Angngarigan na, nu Bible study ka anna makikkistudy ka ngana, ngem ari ka paga nga naddedika kani Jehova anna nappa-baptize, nonopammu nakuan i mawag ira nga kuammu tapenu madde mu yatun nga goal. Nu baptize ka ngana gapa, paka-pakastammu kari i pallayyagayyam anna panuddum? Masingan kari ta desisiommu ira nga sinuttul mu i prinsipio ira na Biblia? Ipasa-pasingammu kari i kualidad ira na tadday nga Cristiano ta pattratum ta tanakuan? Nu masingattam nga egga ira i mawag tu uliattam, ginnattam nakuan tu mapia i tabarang ira ni Jehova ‘nga mamabbalin tu ma-uto tari ira ta makkurang ta pakannammu.’—Sal. 19:7.

9. Kunnasi nga ipasingan na “minangnguyu-uyaw” nga panakitadda i sirib?

⁹ I mekadua nga klase na totolay nga manaki nga magginna ta sirib maggafu ta Dios ay danuri “minangnguyu-uyaw.” Nu mittan, makasimmu ittam tu kuddanatun ta pallayyagayya tam. Kakayà da nga imelle i tanakuan. (Sal. 123:4) Abisowan ittam na Biblia nga durante na pangurianan ira nga aggaw, aru noka i maguyoyung ta nittam. (2 Ped. 3:3, 4) Kagitta na manugang nga lallaki na matunung nga si Lot, manaki na karuan sangawe i magginna ta pamappalan ira na Dios. (Gen. 19:14) Igala-galo na magaru danuri mattolay segun ta prinsipio ira na Biblia. Ngatta? Danatun gare nga minangnguyu-uyaw ay “manuttul laman ta marakay nga karagatan na baggi da.” (Jud. 7, 17, 18) Mepangngo gapa ta apostata ira anna tari ira ta mammanaki kani Jehova i deskripsion na Biblia para tari ira ta minangnguyu-uyaw!

10. Base ta Salmo 1:1, anni i kuattam tapenu ari ittam nga mabbalin tu minangnguyu-uyaw?

¹⁰ Anni i kuattam tapenu ari ittam nga mabbalin tu kagitta nari ira na minangnguyu-uyaw? Lillitattam i makikakkavulu tari ira ta ugali da ngana i mangivuya. (Bibbigan i Salmo 1:1.) Ari ittam gafu magginna onu mabbibbig tu maski anni maggafu ta apostata ira. Nu ari ittam gare nga magimmugug, awayya na tu sisinu ngana gapa ittam nga mabbalin tu minangngivuya kagitta da anna paddudattam ngana gapa si Jehova anna i instruksion ira nga malawa tam gukaban na organisasion na. Malillitattam i kunnatun nu iyavu tam danaw ta baggi tam: ‘Kanayun ngana laman kari nga egga makagì nga negatibo kada makalawa ittam tu bagu nga instruksion onu pakanawag? Yari ngana laman kari i pakkamalian danuri na mangirollu i sifi-sifutakku?’ Nu insigida nga itunung tam i  kuddanatun nga tendensia ta baggi tam, magayayya si Jehova ta nittam.​—Prov. 3:34, 35.

11. Kunnasi nga imammatan danuri na “awan tu ammu na” i estandarte ta moral ni Jehova?

¹¹ I mekatallu nga klase na totolay nga panakitadda i sirib ay danuri “awan tu ammu na.” Awan tu ammu da megafu ta panakitadda nga tuttulan i estandarte ta moral na Dios. Kuadda lagapa nu anni yari i abbo da tu mapia. (Prov. 12:15) Panakitan na kuddanatun nga totolay si Jehova, i Paggafuan na sirib. (Sal. 53:1) Nu masimmuattam i kagitta da ta pallayyagayya tam, maruddu nga kuestionadda ittam megafu ta pangirespeto tam ta estandarte ira na Biblia. Ngem awan mabba tu mas mapia nga mebilleda ta nittam. Kunnaw i kagian na Biblia: “Ari vuluvuga mala na tolay nga awan tu ammu na i sirib; awan vuluvuga tu makagi na ta trangka na siudad.” (Prov. 24:7) Awan tu maski anni nga mapia nga metabarang danuri na awan tu ammu na. Fustu laman tu kagian nittam ni Jehova nga “arayyuammu i tolay nga awan tu ammu na”!—Prov. 14:7.

12. Anni i kuattam tapenu ari ittam nga mabbalin tu kagitta danuri na awan tu ammu na?

¹² Ari tam nga parigan danuri ikalussaw da i tabarang na Dios. Gigiammuattam lallagu nga ayatan i appana-panono ni Jehova, nelagum ngana i ngamin nga dorob na. Makua tam yatun nu pakkumparattam i mesimmu tari ira ta mattuppal ta ari nga mattuppal. Sifutan i problema ira nga maekspiriensa danuri na panakitadda i masirib nga tabarang ni Jehova. Tapus nonopammu nu ngatta mas nammakapianammu i panuttul mu ta Dios.​—Sal. 32:8, 10.

13. Fersan kari ittam ni Jehova nga mattuppal ta masirib nga tabarang na?

¹³ Kayà ni Jehova nga maginna na ngamin nga totolay i sirib na, ngem ari na vuluvuga ifersa yatun ta maski sinni. Imbes tu kunnatun, ikagi na nu anni i mesimmu tari ira ta ari nga magginna ta sirib na. (Prov. 1:29-32) Danuri piliadda nga ari mattuppal kani Jehova ay “apitadda i vunga na kukukuadda.” Ta pappasa na tiempo, ira lagapa i matakitan anna mamroblema megafu ta pinattoleda tapus sonu kua, daralan ira ni Jehova. Ngem kunnaw i promesa para turi ira ta magginna ta masirib nga tabarang ni Jehova: “I magginna ta niakan ay memammo i pattolena anna ari nga maganassing ta maski anni nga peligro.”​—Prov. 1:33.

14-15. Anni i magigiammu tam ta Proverbio 4:23?

¹⁴ Kanayun nga pammakapianattam nu iyaplika tam i sirib na Dios. Nagigiammu tam nga kayà ni Jehova nga ipaginna ta ngamin nga totolay i masirib nga tabarang na. Angngarigan na, ta libru na Proverbio, napakaru i tabarang na nga ari tu maddana anna nu iyaplika tam danatun, mas makkasta i pattoletam. Ammuattam i appa nga angngarigan na kunnatun nga masirib nga tabarang.

¹⁵ Immuguran i figuratibo nga futum. Kagian na Biblia: “Pinaka-importante ta ngamin nga mawag tu immugurammu, immugurammu i futum, ta yatun i paggafuan ira na inango.”  (Prov. 4:23) Aru i mawag nga kuattam tapenu memmuguran i literal nga futu tam. Mawag nga masustansia i kanattam, magexercise ittam, anna lillitattam i marake ira nga bisiu. Mawag gapa nga immugurattam i figuratibo nga futu tam. Inaggaw nga kuman ittam tu espiritual nga makan maggafu ta Uvovug na Dios. Mapprepara, magatende, anna makkomento ittam ta study ira. Kanayun ittam nakuan nga aktibo ta ministerio. Lillitattam gapa i maritta ira nga annangngua gukaban na pangibita ta maski anni nga mamaddaping ta appana-panono tam, gitta na imoral nga pagiraw anna marake nga kakavvulu.

16. Ngatta talaga makoffun ta nittam sangawe i Proverbio 23:4, 5?

¹⁶ Makontentu nu anni i egga nikaw. Kunnaw i nitabarang na Biblia: “Ariammu bannagan i baggim nga magunnug tu pakkukua ira. . . . Nu innammu yatun, awan ngana yatun ta dian na, ta siguradu nga mappaya yatun kagitta na agila anna makkagag ta langi.” (Prov. 23:4, 5) Ari nga mabbayag i material nga kinariku. Ngem parehu nga agga-nono na mariku anna na pobre ira sangawe nu kunnasi i magaleg tu kuartu. Megafu ta yatun ngana laman i kukukuadda, maruddu nga makakua ira tu ganna-gannug nga manaral ta reputasiodda, ta relasiodda ira, anna maski ta gawa-gawayyadda. (Prov. 28:20; 1 Tim. 6:9, 10) Ngem nu masirib ittam, makoffun yatun tapenu mabbalin tu balanse i pagimamma tam ta kuartu. Makoffun gapa yatun tapenu ari ittam nga mabbalin tu kakkam, nu ari lallagu, ay mabbalin ittam tu kontentu anna magayayya ta egga ta nittam.​—Ecl. 7:12.

17. Kunnasi ittam mapeggan tu “zila na masirib” gitta na nakagi ta Proverbio 12:18?

¹⁷ Mannono nige mu mabbida. Nu ari ittam magimmugug, baka matakitattam i tanakuan ta kakkagiattam. Kagian na Biblia: “I ari napannonopan nga uvovug ay gitta na duddug na espada, ngem makoru i zila na masirib.” (Prov. 12:18) Makoffun ittam tapenu ari nga madaral i imammo nu lillitattam nga isti-istorian i pakkamalian ira na kasittoletam. (Prov. 20:19) Nu kayà tam nga mabanna-bannayan i totolay ta kakkagiattam imbes tu matakitan ira, mawag tu pannuattam i futu tam tu pakannammu maggafu ta Uvovug na Dios. (Luc. 6:45) Nu pannonopattam tu mapia i kakkagian  na Biblia, i uvovug tam ira ay mabbalin tu kagitta na “latua na sirib” nga makarefresko ta tanakuan.​—Prov. 18:4.

18. Nu iyaplika tam i Proverbio 24:6, anni i pattuppalan na ministerio tam?

¹⁸ Tuttulan i instruksion ira na organisasion. Makoffun ta nittam yaw nga tabarang na Biblia: “Makillaban ka gukaban na masirib nga giya, anna makasta i pattuppalan nu aru i gumattabarang.” (Prov. 24:6, ftn.) Ikonsidera nu kunnasi nga makoffun yatun nga prinsipio tapenu makasta i pattuppalan na pallayyagayya anna panuddu tam. Imbes tu mallayyagayya anna manuddu ittam base laman ta sarili tam nga diskarte, ikagumattam nga tuttulan i suhestion ira nga neyawa ta nittam. Makalawa ittam tu masirib ira nga tabarang ta study tam ira. Makaginna ittam tatun tu nebase-Biblia ira nga palappa anna presentasion maggafu ta ekspiriensadu ira nga gumattabarang tapenu masanay ittam. Fuera paga tatun, iddan ittam na organisasion ni Jehova tu efektibo ira nga tool, kagitta na publikasion anna video ira tapenu moffunattam i totolay nga intindian i Biblia. Usu-usammu kari tu mapia danatun?

19. Anni i makagim ta sirib nga iyayawa ni Jehova? (Proverbio 3:13-18)

¹⁹ Bibbigan i Proverbio 3:13-18. Fermi i appabalo tam ta makasta ira nga tabarang ta Uvovug na Dios! Kunnasi ittam ngana gafu nu awan danatun? Narepaso tam taw nga artikulo i makoffun ira nga tabarang ta libru na Proverbio. Siempre, aru paga i masirib nga tabarang ni Jehova ta Biblia. Tuttulattam nakuan kanayun yatun nga sirib nga niyawa na. Ari nga tagibaloran na magaru nga totolay i kunnatun nga sirib, ngem kumbinsidu ittam nga “danuri maggafù tu mapia [ta sirib] ay magalan tu magayayya.”