Manoli ta naddianna

Manoli ta table of contents

PARIGAN I PANGURUGDA | SARA

Inagalan Yaya na Dios nga “Prinsesa”

Inagalan Yaya na Dios nga “Prinsesa”

SIMINADDAG si Sara kabalin na trabahuna anna ininnanna i arayyu. Ta pangiyorolluna, magayaya anna malallappo ta pattrabahu i aripan ira. Malappo gapa nga kingngua ni Sara i partena. Nonopan yaya nga mappakanonono nga affaffuriatanna anna masa-masaheyanna i nabannag nga limana. Posible nga okupadu yaya ta paddage ta pisil na tolda nga paddianadda. Nakkupas ngana i gordu nga tela na tolda nga naggafu ta duddu na kazzing megafu ta piga ragun ngana ta bilag anna urang, nga mangiparaddam kani Sara nu kunnasi ngana ira kabayag nga magala-ali. Mangngusimo onu mazzibbo ngana. Umma paga turi pinagannuana si Abraham, * anna i-innagganna gapa i pallabbena. Ta pakasinganna paga laman ta atawana ta patial, masingan i ayaya ta guapa nga mukana.

Tanga-dekada ngana i nappasa turi ta nirollu ni Abraham i dakal nga tangabbalayanna ta paddaki ta Bannag Eufrates mappange ta Canaan. Sigga-paran nga sinuportan ni Sara i atawana taw nga mariga nga pabbiahe mappange ta lugar nga ariadda ammu, ta ammuna nga dakal i papel ni Abraham ta pangituppal ta gakkag ni Jehova nga maggafu sa i kuruga nafaboran nga gaka anna nasion. Anni gapa i papel ni Sara? Baug yaya, anna 75 ngana dagunna. Posible nga nanonona, ‘Kunnasi matuppal i promesa ni Jehova nu sakan i atawa ni Abraham?’ Malippawa tam nu ngatta navurungan yaya​—onu ari ngana makennag.

Egga gapa tiempo nga nononopattam nu sonu anni matuppal i promesa ira na Dios. Ari tu mabi i maginnag, mas ngana nu iddanamattam i ketuppal na i-innaggattam nga promesa. Anni i magigiammu tam ta pangurug naw nga nerumu-ruma nga babay?

“FINUGADDANNÀ NI JEHOVA”

Kagagafu paga laman na familia ta Ehipto. (Genesis 13:1-4) Nakkampu ira ta vuku-vukig ta zigattu na Bethel, onu Luz, nga agal tatun na Canaanita ira. Taw nga atannang nga lugar, masingan ni Sara i kadakal na Nepromesa nga Davvun. Egga ira i lugu-lugar na Canaanita anna dala-dalan mappange ta arayyu ira nga davvun. Ngem ari mekumpara yatun nga lugar ta ili nga zinakallan ni Sara. Ziminakal yaya ta Ur, siudad ta Mesopotamia nga 1,900 kilometro i karayyuna. Pinanawanna tari i aru ta kafamiliana, i kombiniente nga pattolay ta siudad nga egga palengke anna pallakuan ira, anna i komportable nga balena nga maladda i ato anna libagna, anna posible nga egga paga grifona! Ngem nu i manono tam ay Sara nga maraddam nga agga-singan ta zigattu, nga alaleganna i komportable nga pattolay ta lugarda, ariattam talaga kilala yaw nga makadios nga babay.

Sifutan i nainspiran nga nitura ni apostol Pablo ma-2,000 dagun kabalinna. Meyannung ta pangurug ni Sara anni Abraham, kunna: “Nu i agga-nono da ay i davvun nga pinanawad-da, egga paga nakuan i lugar da nga nanoli.” (Hebreo 11:8, 11, 15) Ari vuluvuga kanappan ni Sara onu ni Abraham i nappasa. Nu agga-nonoda nakuan yatun, posible nga naddesision ira nga manoli. Nu nanoli ira ta Ur, ariadda nakuan nalawà i espesial nga pribilehio nga niyawa nira ni Jehova. Siguradu gapa nga nattaman ngana ira na totolay imbes nga nabbalin ira tu makasta nga ehemplo na pangurug nga nakatukkal ta futu na minillion.

Imbes nga lipayan i nappasa, naffokus si Sara ta mappange. Tulu-tuloy nga sinuportanna i atawana ta pagala-ali, nanguffun yaya ta pagimpake ta tolda ira, ta pagali kavulu na aya-ayam, anna ta pangipataddag uli tu kampu. Inattammanna i aru paga nga kapurueba anna panguloli. Kinagi uli ni Jehova i promesana kani Abraham—ngem awan lagapa tu kinagina meyannung kani Sara!​—Genesis 13:14-17; 15:5-7.

Naddesision gabbalaman si Sara nga makiyuvovug kani Abraham meyannung ta plano nga nanonona. Nonopammu i mavuru-vurung nga itsura ni Sara turi kinagina: “Fabor bi sangawe! Finugaddannà ni Jehova nga magana.” Tapus, nikiddona nga apan ni Abraham i aripanna nga babay nga si Hagar bilang mekadua nga atawana tapenu makka-ana ira. Manono mu kari i daddam ni Sara ta pangikiddona tatun ta atawana? Gittana ari tu normal yatun nga kiddaw ta kaggawattam, ngem gagangay laman ta tiempoda i panga tu mekadua nga atawa, onu tanakuan nga babay, tapenu mapeggan tu ana nga taga-rensia. * Posible kari nga nanono ni Sara nga gukaban naw, matuppal i gakkag na Dios nga bumuu tu nasion nga maggafu ta gaka-gaka ni Abraham? Maski nu kunna, sigga-paran yaya nga massakrifisio tu dakal. Anni i reaksion ni Abraham? Mabibbig tam nga “gininna ni [Abraham] i kinagi ni [Sara].”​—Genesis 16:1-3.

Kinagi kari na rekord nga pinaguyu ni Jehova si Sara nga kuan yatun? Ari. Ipasingan na kingnguana nga tolay laman yaya. Abbona tu Dios i naggafuan na problemana ira, anna arianna nanono nga egga paga tanakuan nga solusion na Dios. Mamataki anna mamarraddam kani Sara i mismu nga solusionna. Ngem ipasingan laman natun i makasta nga kualidadna nga ari makasarili. Ta mundo nga ipoppollu na totolay i sarilida nga pammakapianan, ari kari tu makapabbaw i ari makasarili nga kualidad ni Sara? Nu sigga-paran ittam nga pagolluan i gakkag na Dios anne ta sarili tam nga interes, maparigattam i pangurug ni Sara.

“GIMINALO KA”

Ari nabbayag, navussi si Hagar gukaban ni Abraham. Megafu ta mavussi si Hagar, posible nga ninonona nga mas importante ngana yaya anne kani Sara yari tu inuyu-uyawna si Sara. Talaga dakal nga pakkadismaya yatun ta baug nga si Sara! Ta permiso ni Abraham anna uffun na Dios, dinisiplina ni Sara si Hagar. Nagana si Hagar tu tadday nga lalaki, si Ismael, tapus nappasa i aru nga dagun. (Genesis 16:4-9, 16) Turi nakalawa ira uli tu mensahe kani Jehova, 89 i dagun ni Sara anna 99 i atawana. Makapabbaw i mensahe nga nalawada!

Kinagi mana uli ni Jehova i promesana ta kofunna nga si Abraham nga pakaruanna i gaka-gakana. Sinalianan gapa na Dios i ngagan naw nga lalaki. Adde taw, Abram paga laman i ngaganna. Ngem sinalianan ni Jehova tu Abraham i ngaganna, kebalinanna nga “Yama na Magaru.” Tapus, taw paga laman nga kinagi ni Jehova i papel ni Sara. I dati nga ngaganna nga Sarai, nga awayyana tu “Minakkiporfia” i kebalinanna ay sinalianan ni Jehova tu Sara, i ngagan nga familiar nittam ngamin. Anni i kebalinan na Sara? “Prinsesa”! Niyesplika ni Jehova nu ngatta yatun i nipangaganna taw nga meddu nga babay: “Bendisionakku yaya anna iddattaka gapa tu ana nga lalaki gukabanna; bendisionakku yaya anna mabbalin yaya tu nasa-nasion; maggafu sa i patul ira na ili-ili.”​—Genesis 17:5, 15, 16.

Matuppal gukaban na ana ni Sara i pakkasinabban ni Jehova nga mangirattal tu gaka nga mamendision ta ngamin nga nasion! I ngagan nga pinili na Dios para ta abbing ay Isaac, “Paggalo” i kebalinanna. Turi ta ollu nammuan ni Abraham i gakkag ni Jehova nga bendisionan si Sara tu sarilina nga ana, “nakkummag si Abraham anna namegafu nga gumalo.” (Genesis 17:17) Nakaddagan yaya anna nepallo i pagayayana. (Roma 4:19, 20) Kumusta gapa si Sara?

Turi kua, egga minay nga tallu nga estrangheru nga lalaki ta tolda ni Abraham. Maski tangnga-tangnganaggaw, nappabibibi nga inalawa naw nga manakam nga magatawa danaw nga bisita. Kunni Abraham kani Sara: “Bitammu! Manga ka tu tallu takal na makasta nga arina, pakkallammu i masa, anna mangngua ka tu pan ira.” Dakal nga trabahu i mamisita tagga. Ari nipaasikasu ni Abraham ta atawana i ngamin nga trabahu; nikukuragna i namarti tu uvvun nga toru anna napprepara tu aru nga makan anna menum. (Genesis 18:1-8) Danatun nga “lallaki” ay anghel ira gabba ni Jehova! Posible nga yaw i nanono ni apostol Pablo turi ta niturana: “Daddamman nu i mamadulo ta dayu ira ta gibbalayan nu. Ta egga i karuan nga nangngua ta kunnaw nga ariad-da ammu tu anghel gabba ira i pinadulo da.” (Hebreo 13:2) Maparigammu kari i makakkasta nga ehemplo na pamadulo nga nipasingan da Abraham anni Sara?

Kakayà ni Sara i mamadulo

Turi ta nipakoli na tadday ta anghel kani Abraham i promesa na Dios meyannung ta pagana ni Sara tu tadday nga lalaki, awan si Sara ta arubadda, ngem maggigginna yaya ta toldana. Ari yaya makapangurug nga magana paga yaya maski bako ngana yari tu arianna nafugaddan nga igalo i baggina nga kunna: “Nu kanni nga makafa-kafi ngà ngana anna lakay ngana i yafù, talaga kari nga mapeggan ngà tu pagayaya?” Nitunung na anghel si Sara gukaban na pakkiavu, “Egga kari maski anni nga gannug nga kuruga makapabbaw kani Jehova?” Normal laman nga naganassing anna narrason si Sara. Kinagina: “Ari ngà giminalo!” Simibbag i anghel: “Wan! Giminalo ka.”​—Genesis 18:9-15.

Giminalo kari si Sara megafu ta kawan na pangurug? Ari vuluvuga. Kagian na Biblia: “Gafu ta angngurug, navussi si Sara maski nu baka-bako ngana, ta kinurug na tu mekatalo i Dios nga mamarulo ta nitabba na.” (Hebreo 11:11) Ammammu ni Sara si Jehova; ammuna nga mawayya tuppalan ni Jehova i maski anni nga nipromesana. Sinni nittam i ari makawag tu kunnatun kadakalna nga pangurug? Mawag tu ammuattam tu mapia i Dios nga nakagi ta Biblia. Nu kuattam yatun, malippawa tam nga fustu laman i pangurug nga egga kani Sara. Kurug nga matalo si Jehova anna tuttuppalanna i kada promesana—nu mittan, kappabbaw onu kaggalo paga lagu nu kunnasina tuppalan yatun!

“GINNAMMU YAYA”

Binala-balakkan ni Jehova si Sara ta pangurugna

Ta edad nga 90, natuppal gabbalaman i nabayag ngana nga karagatan ni Sara. Nakka-ana ira tu lalaki na iddukanna nga atawa, nga 100 ngana dagunna! Ningaganan ni Abraham i abbing tu Isaac, onu “Paggalo,” gitta na kinagi na Dios. Manono tam i bannag anna ayaya ni Sara turi kinagina: “Nangirattal i Dios tu kegalakkakku; makigalo niakan i ngamin nga makaginna taw.” (Genesis 21:6) Siguradu nga namagayaya ta interu pattolay ni Sara yaw nga milagro nga regalu nga naggafu kani Jehova. Ngem nelagum gapa taw i dakal ira nga responsibilidad.

Turi lima i dagun ni Isaac, nasselebra i familia para ta kefutà na abbing. Ngem egga ari makasta nga nesimmu. Mabibbig tam nga “masingi-singan” ni Sara i kanayun nga panguyu-uyaw ni Ismael, i 19 anios nga ana ni Hagar, ta abbing nga si Isaac. Ari laman tu basta pakillafug yaw. Turi kua, nitura ni apostol Pablo i panguyu-uyaw ni Ismael bilang panara-darum. Nasingan ni Sara nga mamappeligro ta anana yaw nga panantalaw. Ammu ni Sara nga ari laman tu basta anana si Isaac; egga dakal nga papelna ta gakkag ni Jehova. Yari tu magutu yaya nga nakiyuvovug kani Abraham. Nikiddona nga papanawan si Hagar anna si Ismael.​—Genesis 21:8-10; Galacia 4:22, 23, 29.

Anni i reaksion ni Abraham? Mabibbig tam: “I kinagi [ni Sara] meyannung ta anana ay kuruga nikalussaw ni Abraham.” Iddeddukanna si Ismael, anna mariga yatun ta nisa bilang yama. Manawag nga nasingan ni Jehova i situasion, yari tu nagguyu yaya. Mabibbig tam: “Yari tu kinagi na Dios kani Abraham: ‘Ariammu ikalussaw i kakkagian ni Sara meyannung ta abbing anna ta aripammu nga babay. Ginnammu yaya, ta i magalan noka nga gakam ay gukaban ni Isaac.’” Nipasiguradu ni Jehova kani Abraham nga matangngallan si Hagar anna i abbing. Nagginna i matalo nga si Abraham.​—Genesis 21:11-14.

Mapia nga atawa anna kurug nga kaduffun si Sara kani Abraham. Arianna laman basta kagian i kayà maginna na atawana. Turi nasinganna nga egga problema nga talaga makafekto ta familia anna ta mappangeda, prangka yaya nga nakiyuvovug ta atawana. Ari nga kawan tu respeto i kinaprangkana. Kakuruganna, tinukoy yaya ni apostol Pedro, tadday nga natawan, bilang makasta nga ehemplo na atawa nga babay nga nangipasingan tu monag nga respeto ta atawana. (1 Corinto 9:5; 1 Pedro 3:5, 6) I kurug, nu arianna nisikka i panagenona ta situasion, arianna nirespeto si Abraham, megafu ta posible nga dakal i efekto natun kani Abraham anna ta interu familia. Meddu nga kinagi ni Sara i mawag nga kagian.

Aru nga atawa nga babay i mangappresia ta ehemplo ni Sara. Nagigiammuda sa i pakkagi tu kurug anna marespeto nga pakiyuvovug ta attawada. Posible nga nu mittan, kayà gapa nakuan na attawa nga babay nga magguyu si Jehova gitta na kingnguana ta situasion ni Sara. Maski nu kunna, makagigiammu ira ta nerumu-ruma nga pangurug, pangaya, anna pappasa-pasensia ni Sara.

Inagalan ni Jehova si Sara nga “Prinsesa,” ngem ari inekspekta ni Sara nga matratu tu kunna

Maski nu si Jehova mismu i nangipangagan tu “Prinsesa” taw nga meddu nga babay, ari inekspekta ni Sara nga matratu tu kunna. Ari tu kattaka-taka nga turi natay yaya ta edad nga 127, “namegafu si Abraham nga narraddam anna sinangitanna si Sara.” * (Genesis 23:1, 2) Kanappanna tu mapia i iddeddukanna nga “Prinsesa.” Siguradu nga kanappan gapa ni Jehova nga Dios yaw nga matalo nga babay​—anna paginnolayanna yaya ta paraiso nga davvun. Mannanayun anna makapagayaya nga mappange i maginnennag kani Sara—​anna ta ngamin nga mamarig ta pangurugna.​—Juan 5:28, 29. ▪

^ par. 3 Kilala i magatawa ta ngagan nga Abram anna Sarai nige nga sinalianan yatun na Dios, ngem para mabbalin tu simple, usattam i mas kilala nga ngagadda.

^ par. 10 Egga tiempo nga nipamavulun ni Jehova i poligamia anna panga tu tanakuan nga atawa, ngem turi kua, niddanna tu autoridad si Jesu-Cristo nga itoli i monogamia, i orihinal nga estandarte ta pagatawa nga namegafu ta Eden.—Genesis 2:24; Mateo 19:3-9.

^ par. 25 Si Sara laman i babay ta Biblia nga nelagum ta nainspiran nga rekord i edadna ta patena.