Aru nga magatawa i awan tu tiempo da nga mabbida, maski paga nu makkavulu ira dua. Ngatta tamma?

•  Makkavulu ngem bihira nga mabbida—ngatta?

•  Nu anni i makuam

•  I makagi na magatawa ira

•  I puede nu ira nga pabbidan

•   Nababbannag kamu

   “Nu egga i tiempo mi nga mabbida, awayya na tu nababbannag i atawà onu nababbannag ngà. Nu nabannag ngà paga mabba eh alistu ngà laman nga mairita. Mas bali maggiraw kami tu TV.”—Anna.

•   Maka-istorbo i gadyet nu

   “Ufutan na social media anna Internet i tiempom. Bi-busy ka tatun anna ariammu paga kinibbida i atawam. Gitta na ari kamu nga makkavulu.”—Katherine.

•   Makkaduma i paginteresan nu

   “Si lakay ku nu lubbe maggafu ta trabahu, kukukuan na i hilig na ira. Kawagan na gapa i marrelaks ta kellappo mabba yayya. Ngem ikaya ku gapa nakuan nga mas makavulu ku yayya.”—Jane.

•   Trabahu nu

   “Megafu ta egga i gadyet mi, awayya mi lagapa i mattrabahu ta balemi. Namippiga ngana nga mar-reply ngà ta email anna ta text ta trabahu imbes tu mabbida kami na atawà.”—Mark.

•   Egga nakuan i tiempo nu nga makkavulu, ari laman tu kada bakante nu.

   Prinsipio na Biblia: ‘Siguraduan nu i mas importante nga ganna-gannug.’—Filipos 1:10, NW.

   Pannonopan: Ipasingan kari na kukukuammu nga mas importante i pagatawa nu anne ta trabahu onu hilig mu nga kuan? Vunu-vuna laman kari i iyawa mu nga oras anna atension ta atawam?

   Tip: Regular nga mangiskediul tu tiempo nga kavulu mu i atawam nga awan tu mangistorbo nikamu. Ari kamu laman makkavulu nu nekanna tu parefu nga egga i tiempo nu.

   “Kuruga ikakaya ku nu egga i plano ni lakay ku nga mad-date kami dua. Yari tu matageno ku nga iddeddukan nà anna ikaya nà nga makavulu. Megafu tatun, mas ma-in love ngà ta nisa.”—Anna.

•   Ibbattammu labbi i gadyet mu.

   Prinsipio na Biblia: “Egga i natullo nga tiempo ta kada gannug.”—Eclesiastes 3:1.

   Pannonopan: Mamippiga ngana nga naistorbo i pabbida nu na atawam megafu ta egga i nattext onu nagguni i cellphone mu?

   Tip: Ikaguman nu nga maggiddang nga kuman maski mittan ta tangaggaw anna ipaggig nu labbi i cellphone nu. Makasta nga tiempo i pakkavulu nu nga kuman tapenu mapabbidan nu i kingngua nu ta interu aggaw.

•   Nu posible, mavvulu kamu nga asikasuan i kawagan ira nga gannug onu magangngua tu trabahu ta balay.

   Prinsipio na Biblia: “Mas makasta i dua anne ta tadday megafu ta mas mammakapia ira ta pinabbannagadda.”—Eclesiastes 4:9, footnote.

   Pannonopan: Mamippiga nga massina kamu na atawam tapenu kuan i ganna-gannug para ta familia nu?

   Tip: Mavvulu kamu anna makkaduffukkamu maski nu makaya na tadday nga kuan i trabahu.

   “Usan nu i oras nu nga mamalengke, mamaggaw tu piggan, makkappil, onu magikaddo tapenu egga i tiempo nu ta kataggi-tadday.”—Nina.

•   Mabbalin tu rasonable.

   Prinsipio na Biblia: “Masingan paray na ngamin nga rasonable kamu.”—Filipos 4:5, NW.

   Pannonopan: Kunnasim mepasingan nga ari tu sossobra i ekspektammu ta atawam?

   Tip: Ikagi nu ta kataggi-tadday nu anni i kawagan nu. Maddesisiokkamu nu kunnasi nu nga usan i tiempo nu tapenu magayayya kamu dua.

   “Masiki-sikan si lakay ku, ngem makakafi gapa i baggì. Kanayukku nga kagian ta atawà nga mallawan yayya anna magenjoy ngem tawe ngà laman ta balay anna innaggakku yayya. Kawagan na i magexercise ta lawan. Kawagakku gapa i mar-rest yari tu maddian ngà laman ta balay. Parehu nga mas magayayya kami nu kuammi i kawagammi.”—Daniela.

 Puede labbi nga pannonopan na kada tadday nikamu yaw ira nga pakkiavu tapus pabbidan nu i tabbag nu ira tatun.

•   Para niko, makalanno kari ngana i tiempo nga kavulu mu i atawam?

•   Egga kari ngana i kiningngua na atawam tapenu meddan naka tu tiempo, anna puedem kari yayya nga komendan tatun?

•   Anni ira i ikaya mu nga pakastan na?

•   Namippiga ngana nga naistorbo i pabbida nu na atawam megafu ta gadyet?

•   Kunnasi nu parefu nga mepasingan nga ari tu sossobra i ekspektan nu ta kataggi-tadday?

•   Anni ira nga panguli i awayya nu nga kuan sangawe nga ligguan tapenu mas aru i tiempo nu nga makkavulu nga awan tu maka-istorbo?