Skip to content

Skip to table of contents

IKPƐYI ƐLĀ Ō KLƆCƐ ƆMƐ 44

Itene Nyá Nɛ Alɔ Lɔfu Lɛ Ŋma Ihɔtu Nɛhi Ku Ujehofa A?

Itene Nyá Nɛ Alɔ Lɔfu Lɛ Ŋma Ihɔtu Nɛhi Ku Ujehofa A?

“Ihɔtu nɛ̄ [Ujehofa] lɛ lɛ ācɛ kú nū ā yɔ̄ piyóó.”​—AÍJĒ 136:1.

IJÉ ƆMƐ 108 God’s Loyal Love

ƆDĀ NƐ ALƆ GÁĀ NWU A *

1. Ɔtu ō tu kwu ɔtu nyá nɛ Ujehofa je lɛ alɔ a?

IHƆTU nōo gē yɔ piyoo wɛ ɔdā nōo cɛgbá lɛ Ujehofa nɛhi. (Umáy. 7:18) Ó kē dɔka ku alɔ má ɔ ka ó wɛ ɔdā ō cɛgbá nɛhi duu. O bu ipu Umayika nōo wɛ ɔcomɛɛbɛ a, Ɔwɔico tu alɔ ɔtu kwu ɔtu ku alɔ “yíihɔtū tá ācɛ eko dóódu,” ɛyi ɛnyā kē lɛ ō ya mla ihɔtu ō yɔ piyoo duu. (Umáy. 6:8.) Amáŋ gbɔbu ɛɛ ku alɔ ya ɔɔma, alɔ cika ō jé ɔdā nōo wɛ ɛyi ku ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a.

2. Ɔdi wɛ ɛyi ku ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a?

2 Ɔdi wɛ ɛyi ku ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a? Ɛlā néē hi ka ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a bɛɛcɛ odee bɛɛka igbo ofu igwoleyi ce igwo (230) ipu Ubáyíbu ku New World Translation of the Holy Scriptures a. Ɔdi wɛ ɛyi ɛlā nyā piii a? Ɔdaŋ ka ɔcɛ lɛ ihɔtu nōo gē yɔ piyoo, ó géē yihɔtu ɔcɛ ɔhá nɛɛnɛhi, ó kē i gɔbu yɔ i yihɔtu nu, klla géē hayi piya ɔ ajaajɛ eko doodu. Igbalɛwa, é gē bi ɛdɔ ihɔtu nyā le yuklɔ, eko duuma néē yɔ i kɛla lɛyikwu ihɔtu nɛ Ɔwɔico lɛ lɛ alɛɛcɛ a, amáŋ ó klla mafu ihɔtu nɛ alɛɛcɛ gē mafu lɛ iyi uwa a duu. Ujehofa wɛ ocabɔ nōo fiyɛ duu ku ɔcɛ nōo gē ma ɛdɔ ihɔtu ɛgɛnyā fu a. Ipu ikpɛyi ɛlā nyā, alɔ géē kɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa gē mafu ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a lɛ alɛɛcɛ a. Ipu ikpɛyi ɛlā nōo gboce ɛnyā a, alɔ géē kɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ nōo wɛ ācɛ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā a, géē yɛce ocabɔ ku nu ō bēē mafu ɛdɔ ihɔtu nyā lɛ iyi alɔ a.

UJEHOFA WƐ OCABƆ NŌO FIYƐ DUU Ō MAFU IHƆTU NŌO GĒ YƆ PIYOO A

3. Ɔdi nɛ Ujehofa da Umosisi lɛyikwu iyi nu a?

3 Ó gboji lɛ a ŋ, igbihi nɛ ācɛ ku Isrɛlu le yɛ bɛɛcɛ ŋma ajɛ ku Ijipiti a, Ujehofa gáā lɛ odee da Umosisi lɛyikwu iye mɛmla auce ō ya ku nu. Ó kahinii: ‘Ujehofa, Ujehofa, ami Ondu a, wɛ Ɔwɔicō nōo gbonɛnɛ nɛ̄hi, n kē ī méyīnyi, ń kē ī cɔ̄nū fíya ŋ́. N le mu mla ihɔtū nōo gē yɔ̄ piyóó, n klla gē ma ihɔtū ō yɔ̄ piyóó fú lɛ ācɛ ɔlɛ́ um, cɛ́ɛ́ kéē lɛɔtūce um. N gē lɛ okónu nɛ̄ n ce lɛ ayááyí úlúúlā ā tū. N kē ī je ɔdōbɔ̄bí mɛ́mla ínoōbīya yɛ́ɛhi.’ (Oyɛb. 34:6, 7) Ujehofa bi ɛnɛɛnɛ ɛlā ɛyɛɛyɛyi nɛ ó ka kpɛmm nyā, le da Umosisi ɔdā ō cɛgbá nɛhi éyi lɛyikwu ihɔtu ku nu nōo gē yɔ piyoo a. Ɔdi yɔ abɔɔ a?

4-5. (a) Ɛdɔ ɔcɛ nyá nɛ Ujehofa da Umosisi ka anuɔ wɛ a? (b) Aɔka nyá nɛ alɔ gáā kɛla lɛyikwu ɔ a?

4 Ujehofa i ka ka anuɔ lɛ ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a anca ŋ, amáŋ ó ka ka anuɔ le ‘mu mla ihɔtū nōo gē yɔ̄ piyóó.’ Ó lɛ aɛga ku Ubáyíbu ɔhá nōo kɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa, lɛ mu mla ihɔtu ō yɔ piyoo, amāŋ ihɔtu nōo gē yɔ eko doodu caba caba a. (Áluk. 14:18; Aíjē 103:8) Ó lɛ abɔ kwu uwɔ ɔtu nɛhi, ō má ɛgɛ nɛ Ujehofa kɛla lɔfu lɔfu igbalɛwa, lɛyikwu uce ō ya ku ihɔtu ku nu nōo gē yɔ piyoo a ŋ? Ó teyi peee ka ihɔtu ō yɔ piyoo wɛ ɔdā nōo cɛgbá lɛ Ujehofa nɛhi. Ɔɔma ya ɛɛ nɛ Udefidi nōo wɛ Ɔcɛ́ a ka kahinii: “Óndú, ihɔtū nāa lɛ lɛ ācɛ eko doodu a, yɛ gáā kwu ɔkpanco . . . Ɔwɔico, ihɔtu nɛ a i mafu eko doodu lɛ ācɛ ɔlɛ uwɔ a cɛgbá nɛɛnɛhi. Ayi ka alɛɛcɛ géē wa i tayinu ɛhaajɛ acá ku uwɔ ɛgɛnɛ ayi ugwu i tayinu ɛhaajɛ ɛ́nɛ́ uwa a.” (Aíjē. 36:5, 7) Ihɔtu ō yɔ piyoo ku Ujehofa jɛ uwɔ eyī nɛhi ɛgɛnɛ nɛ ó jɛ Udefidi eyī nɛhi lɛ a?

5 O ya ɛɛ ku alɔ jé ɔdā nɛ ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a wɛ lɔɔlɔhi a, alɔ leyi yɛ aɔka ɛpa nyā ɛ: Anyɛ nɛ Ujehofa gē ma ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a fu lɛ uwa a? Ɛgɛnyá nɛ ó gē ta alɔ abɔ lɛ, eko duuma nɛ Ujehofa mafu ɛdɔ ihɔtu nyā lɛ alɔ a?

ANYƐ NƐ UJEHOFA GĒ MA IHƆTU NŌO GĒ YƆ PIYOO A FU LƐ UWA A?

6. Anyɛ nɛ Ujehofa gē ma ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a fu lɛ uwa a?

6 Anyɛ nɛ Ujehofa gē ma ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a fu lɛ uwa a? Alɛɛcɛ foofunu néē gē ma ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a fu lɛ uwa a. Amáŋ, Ujehofa i gē ma ihɔtu ō yɔ piyoo fu lɛ ɛjɛɛji ācɛ anca lɛ a nóó. Ó gē ma ɔ fu lɛ ācɛ nōo lɛ ɛnɛɛnɛ ɛma mla ɔ foofunu. Ɔwɔico ku alɔ gē yɔ kwu ācɛ nōo wɛ aɔya ku nu a piyoo amāŋ gā ajaajɛ. Ó bi ɔdā olɔhi ɔtu ō ya lɛ uwa, ó kē gáā ma ō yihɔtu uwa gboogboo ŋ.

Ujehofa gē je ɔdā olɔhi alɛwa lɛ oduudu ācɛ, kwu ācɛ nōó gē gba ɔ ɛ̄gbā ŋ ma (Má ogwotu ɔmɛ 7) *

7. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa bi le mafu ihɔtu lɛ oduudu ācɛ a?

7 Ujehofa lɛ ihɔtu mafu lɛ oduudu ācɛ ɛ. Ujisɔsi da adā éyi néē hi ka Unikɔdimɔsi a kahinii: “Ohígbū ka Ɔwɔicō yíihɔtū tū [oduudu ācɛ ku] ɛcɛ ā fíyábɔ̄, anɔ́ɔ ó je Ɔyínɔ̄nyīlɔ ékpónú kú nū ā, ka ɔ̄cɛ dúúmā nōo lɔtūce ɔ́ í gáā yíífi ŋ́, amáŋ ó géē lɛ oyēeyī opiyóó.”​—Ujɔ́n. 3:1, 16; Umát. 5:44, 45.

Udefidi nōo wɛ Ɔcɛ́ mla Udaniyɛlu nōo wɛ ɔcomɛɛbɛ a ka ku Ujehofa gē ma ihɔtu opiyoo fu lɛ ācɛ nōo jé ɔ, gē yuufi nu, yihɔtu nu, klla gē ya ɔdā nɛ ó ka a (Má ogwotu ɔmɛ 8-9)

8-9. (a) Ɔdiya nɛ Ujehofa gē mafu ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a lɛ ācɛ ɔlɛ nu a? (b) Ɔdi nɛ alɔ gáā kɛla lɛyikwu ɔ babanya a?

8 Ɛgɛ nɛ alɔ ka gbɔbu a, Ujehofa gē ma ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a fu lɛ ācɛ ɔlɛ nu nōo lɛ ɛnɛɛnɛ ɛma mla ɔ foofunu. Alɔ kē lɔfu má ɛnyā ŋma ɛlā nɛ Udefidi nōo wɛ Ɔcɛ́, mɛmla Udaniyɛlu nōo wɛ ɔcomɛɛbɛ a ka a. Ocabɔ mafu, Udefidi kahinii: “Yɔ̄ ī yíihɔtū eko dóódu tá odúúdú ācɛ nēe uwɔ ā.” “Ihɔtū kú Óndú ā yɔ̄ eko dóódu lɛ ācɛ nēe gē gbā ɔ̄ ɛ̄gbā [amāŋ yuufi nu] piyóó ā.” Udaniyɛlu a klla ka tɛɛcɛ kahinii: “Óndú ā nōo wɛ Ɔwɔicō ā, awɔ lɔfú fíyɛ́ dúú á, a kē tūufi, alɔ lɛ ojīlīmā ce uwɔ. A ī lɛ okónu nɛ̄ a ce ā tū piyóó. A klla í ma ihɔtū nōó gē mɛ ŋ́ fú lɛ ācɛ nɛ̄ a he uwá ɔtū mɛ́mla ācɛ nēe klla gē yá ɔdā nɛ̄ a ka ā.” (Aíjē. 36:10; 103:17; Udán. 9:4) Oŋma aɛlā nyā, alɔ má ka Ujehofa gē mafu ihɔtu nōo gē yɔ piyoo amāŋ ihɔtu nōó gē mɛ ŋ ma lɛ ācɛ ɔlɛ nu, ohigbu ka é jé ɔ, gē yuufi nu, yihɔtu nu, klla gē ya ɔdā nɛ ó ka a. Ujehofa gē ma ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a fu lɛ ācɛ, nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā ɔwɛ okpaakpa a foofunu.

9 Gbɔbu ɛɛ ku alɔ gbɔɔ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā a, Ujehofa lɛ ihɔtu nɛ ó gē mafu lɛ ɛjɛɛji ācɛ a mafu lɛ alɔ. (Aíjē. 104:14) Amáŋ abɔ alɔ wɛ ācɛ ɔlɛ nu a, ó gē ma ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a fu lɛ alɔ. Aku ɔkwɛyi a, Ujehofa kóō je ɔtu ō tu kwu ɔtu lɛ ācɛ ɔlɛ nu kahinii: “Ihɔtū kú um lɛyíkwu [aa] í gáā mɛ gbóógbóō ŋ́.” (Ayis. 54:10) Ɛgɛ nɛ Udefidi abɔyi nu kē má a, ku ɔkwɔɔkwɛyi “Ɔwɔicō le ācɛ okpaakpa [nōo yɔ kwɔ] ā fubá ɛyɛ́ɛyí lɛ iyī nū.” (Aíjē. 4:3) Ɔdi nɛ ɛnyā cika ō lɛ abɔ kwu alɔ ɔtu ō ya a? Ɔcɛ éyi ku ācɛ nōo ta ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā a kahinii: “Ɔ̄cɛ dúúmā nōo jéeyī, kóō gbɛlá tū ɛlā nyā, cɛ́ɛ́ kéē lɛ eyī yɛ ihɔtū nɛ̄ Óndú ī mafú eko dóódu ā.” (Aíjē 107:43) Ɛnɛɛnɛ ukɔ́ nyā wa ŋma ɛgiyi Ujehofa. Babanya, alɔ géē kɛla lɛyikwu ɔwɛ ɛta nɛ Ujehofa gē mafu ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a, mla ɛgɛ nɛ ó gē ta alɔ abɔ eko duuma nɛ ó ma ɛdɔ ihɔtu nyā fu lɛ alɔ a. 

ƐGƐ NƐ IHƆTU KU UJEHOFA NŌO GĒ YƆ PIYOO A GĒ TA ALƆ ABƆ A

Ujehofa klla gē ya ɔdā olɔhi fiyɛ lɛ ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā a (Má ogwotu ɔmɛ 10-16) *

10. Ɛgɛnyá nōó gē ta alɔ abɔ ō jé ka ihɔtu ku Ujehofa nōo yɔ piyoo a i gáā mɛ gboogboo ŋ ma? (Aíjē Kú Ɛ̄gbā 31:7)

10 Ihɔtu nɛ Ujehofa lɛ a yɔ piyoo, ó gáā mɛ gboogboo ŋ. É kɛla lɛyikwu ɛlā nyā igbo ofu ce ɛhilii (26) ipu ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā 136. Ɔgba aflɛyi ku ɛga ku Ubáyíbu ɔɔma kahinii: “Aá tá Óndú ā ahínyá, ohígbū ka ó lɔhi. Ohígbū ka ihɔtū nɛ̄ ó lɛ ā yɔ̄ piyóó, [ó gáā mɛ gboogboo ŋ].” (Aíjē 136:1) Eyeeye ku aɔgba a ŋma ɔgba 1 gā ɔgba 26 kɛla igbalɛwa kahinii: “Ohígbū ka ihɔtū nɛ̄ ó lɛ ā yɔ̄ piyóó.” Abɔ alɔ gē jé ɔkpá ku Aíjē nyā, ó gē hɛ alɔ idaago ɛgɛ nɛ Ujehofa gē ma ihɔtu ku nu fu, nɛ ó klla gē ma ō ya lɛ a ŋ ma. Aɛlā néē ka igbalɛwa nōo kahinii: “Ohígbū ka ihɔtū nɛ̄ ó lɛ ā yɔ̄ piyóó” a, cɛ lɛ alɔ jé kpɔcii ka ihɔtu nɛ Ɔwɔico lɛ lɛ ācɛ ɔlɛ nu a i gē piyabɔ ŋ. Ó wɛ ɔdā ō tu ɔtu kwu ɔtu ō jé ku Ujehofa i gē ma ō yihɔtu ācɛ ɔlɛ nu fiyaa ŋ! Ikɔkɔ ɔɔma, eko duuma nɛ ó gbɔɔ ō mafu ihɔtu lɛ ɔcɛ duuma nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā ɛɛ, ó gē habɔ uwa ta ŋ, ofluflu a, eko duuma néē yɔ ipu unwalu. Ɛgɛ nōó gē ta alɔ abɔ a: Ō jé ka Ujehofa yɔ mla alɔ a gē cɛ lɛ alɔ lɛ eeye, mla ɔfu nɛ alɔ cɛgbá ō bi le lɔtu ku unwalu ɛyɛɛyɛyi ku alɔ. Ó klla géē ya ku alɔ gɔbu yɔ i gba ɔ ɛ̄gbā a.​—Aíjē Kú Ɛ̄gbā 31:7.

11. Oŋma ɛlā nōo yɔ ipu ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā 86:5 a, ɔdi gē lɛ abɔ kwu Ujehofa ɔtu ō je yɛhi a?

11 Ihɔtu nɛ Ujehofa lɛ nōo gē yɔ piyoo a gē cɛ lɛ ɔ je yɛhi. Ɛdɔ ihɔtu ku Ujehofa nyā gē lɛ abɔ kwu ɔ ɔtu ō je yɛhi, ɔdaŋ ku ó lɛ ɔcɛ ō biya íne nōo le piyabɔ má, nōo klla gē ceyitikwu kóō hii ya uce ɔɔma gɛ ŋ. Udefidi ɔcɛ éyi nōo ta ɔkpá ku Aíjē a, kɛla lɛyikwu Ujehofa kahinii: “Ó gē ya alɔ italā ɛ́gɛ́nɛ̄ o cíkā lɛ ɔdā nɛ̄ alɔ yá ā ŋ́. Ó kē cíla alɔ óluma ɛ́gɛ́nɛ̄ íne nɛ̄ alɔ bīya ā lɛ ā ŋ́.” (Aíjē 103:8-11) Udefidi abɔyi nu má ɛgɛ nōó gē biya ɔcɛ ɔtu nɛɛnɛhi lɛ, eko duuma nɛ ɔtu ku ɔcɛ gbɔɔ ō ŋmo ɔ ɛpɔbi a. Amáŋ ó klla nwu ka Ujehofa ‘le tutu ō je íne nɛ̄ alɔ bīya ā yá ɛhi.’ Ɔdi gē lɛ abɔ kwu Ujehofa ɔtu ō je yɛhi a? Ohi a yɔ ipu ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā 86:5. (Jé.) Ii, ɛgɛ nɛ Udefidi ka ipu ɔkɔ ō gba ku nu a, Ujehofa gē je yɛhi ohigbu ka ó yihɔtu ɛjɛɛji ācɛ nōo gē ba ɔ kóō je ya uwa ɛhi a.

12-13. Ɔdi gáā ta alɔ abɔ ɔdaŋ ku ɔtu gē ŋmo alɔ ɛpɔbi ohigbu inyileyi nɛ alɔ ya ŋma igbihi a?

12 Ɔdaŋ ku alɔ lɛ íne biya, ó wɛ ɔdā olɔhi, ó klla kpaakpa ō mafu ku ɔdā nɛ alɔ ya a kwu alɔ iyē. Ɛnyā lɔfu ta alɔ abɔ ku alɔ gbɔɔkɔ ku ō je yɛhi klla ya opiyabɔ. Amáŋ ɔtu nōo gē ŋmo ācɛ ōhī ɛpɔbi a i gē mɛ ŋ, ohigbu inyileyi néē ya ŋma igbihi a. É gē gbɛla ku Ujehofa i gáā je ya uwa ɛhi gboogboo ŋ, naana néē kóō gbɔɔkɔ ku ō je yɛhi klla lɛ abɔ ci ō ya aɔdobɔbi ɛ ma. Ō jé ka Ujehofa dɔka ō ma ihɔtu ku nu nōo gē yɔ piyoo a fu gā uwɔ, géē ta uwɔ abɔ ku ɔtu kóō hii bēē ya uwɔ lɛ a gɛ ŋ.

13 Ɛgɛ nōó gē ta alɔ abɔ a: Naana nɛ alɔ i jila iyē ŋ ma, alɔ lɔfu gba Ujehofa ɛ̄gbā mla eeye mla ɔtu ō yeŋee. Ɛnyā kē tɔɔtɛ ohigbu ka “oyī kú Ɔyínɔ̄nyīlɔ kú nū Ujísɔ̄si kē le alɔ na ŋmá ɛjɛ̄ɛ̄jī íne nɛ̄ alɔ bīya ā.” (1 Ujɔ́n. 1:7) Eko duuma nɛ abɔ le hɛ uwɔ iyē ohigbu a jila iyē ŋ ku uwɔ, bla ka Ujehofa dɔka ō je ya uwɔ ɛhi ɔkwɔɔkwɛyi ɔdaŋ ku a le piyabɔ. Má ɛgɛ nɛ Udefidi lɛ ihɔtu ō yɔ piyoo a tɛɛma kwu ō je yɛhi a. Ó kahinii: “Ɔwɔicō yíhɔtū [opiyoo] tá ācɛ nēe gē lɛ ojīlīmā ce ɔ́ ā. Ɛ́gɛ́nɛ̄ ɔkpáncō nwuné nɛ̄ ó klá odúúdú ɛcɛ ā, ɛ́gɔ́ɔmā nɛ̄ ihɔtū nɛ̄ ó yá tá alɔ ā nwuné lɛ á. Ɔwɔicō kwú íne nɛ̄ alɔ bīya ā ú yá alɔ ɛhi, klla kwú ɔ̄ ú ŋmá ɛgiyí alɔ ligbó-ligbó bɛ̄ɛka ɛ́gɛ́nɛ̄ ɛnɔ̄ɔ̄cī ligbó ŋmá ɛnɔ̄ɔ̄nɛ̄ ā.” (Aíjē 103:11, 12) Ó lɛ aafu ŋ, Ujehofa le tutu ō “je ɔdōbɔ̄bí nɛ̄ ɔ̄cɛ yá ā yá ɔ ɛhi fíyaa.”​—Ayis. 55:7.

14. Ɔdi nɛ Udefidi lɛ ihɔtu opiyoo ku Ujehofa nōo gē gbo alɔ a gbla ɔ a?

14 Ihɔtu opiyoo ku Ɔwɔico gē je ogbotu lɛyikwu ɛma nɛ alɔ lɛ mla anu a. Ipu ɔkɔ nɛ Udefidi gba lɛ Ujehofa a, ó kahinii: “Awɔ wɛ ɛga nɛ̄ n gē tayínū á. Awɔ gē gbō um ŋmá ipú unwalu á. A le um yɛ jīla tá mla ācɛ nēe bá gē gwéeyē, yɔ̄ ī tɔ́ɔga ohígbū ka a le um hɛ́tá. . . . Amáŋ ihɔtū nɛ̄ Óndú ā lɛ lɛ ācɛ nēe kpɔ́tūce ɔ́ eko dóódu ā le yɛ uwá jīla tá biílí.” (Aíjē 32:7, 10) Ɛpleeko néē ta Ubáyíbu a, iga nōo yɛ jila igeli ta a gē gbo ācɛ ku igeli a ŋma ɛgiyi aolɛla ku uwa. Ɛgɔɔma nɛ ihɔtu opiyoo ku Ujehofa lɛbɛɛka iga nōo gē gbo alɔ, ŋma ɛgiyi ɔdā duuma nōo lɔfu biya ɛma nɛ alɔ lɛ mɛmla ɔ a. Ō ka tu ɔ, ihɔtu ku Ujehofa nōo gē yɔ piyoo a gē lɛ abɔ kwu ɔ ɔtu ō piya alɔ bla iyi nu.​—Ujɛr. 31:3.

15. Ɛgɛnyá nɛ ihɔtu ku Ujehofa nōo gē yɔ piyoo a lɛbɛɛka ɛga nɛ ɔcɛ gē lɛ ogbotu a?

15 Udefidi bi ocabɔ ɔhá le mafu ɛgɛ nɛ Ɔwɔico gē gbo ācɛ ɔlɛ nu a. Ó kahinii: “Ɔwɔicō ā gē gbō um á. . . . Awɔ gē yíihɔtū tá um eko dóódu á.” Udefidi klla ka kpɔ lɛyikwu Ujehofa kahinii: “Anú ā gbō um klla ī cɛ̄pɔ̄ um [amāŋ ma ihɔtu opiyoo fu gā um] á. Ó gē gbō um klla ī hɛ́ um tá, anú nɛ̄ n lɔtūce koó í yá ká n̄ lā ɛbɔ́ á.” (Aíjē 59:17; 144:2) Ɔdiya nɛ Udefidi lɛ ihɔtu opiyoo ku Ujehofa tɛɛma kwu ogbotu, mla ɛga nɛ ó géē kwu tayinu kóō lɛ ɛbɔ a? Ɛga duuma nɛ alɔ lā ipu ɛcɛ nyā, ɔdā nōo ya nɛ alɔ yɔ i gba Ujehofa ɛ̄gbā a, ó géē je ogbotu nɛ alɔ cɛgbá a lɛ alɔ, o ya ɛɛ kóō lɛ ɛnɛɛnɛ ɛma nɛ alɔ lɛ mla ɔ a gbotu. Ɛlā ō ta ɔtu kwu ɔtu piii ɔɔma yɔ ipu ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā 91. Ɔcɛ nōo ta ɔkpá ku Aíjē ɔɔma kahinii: “[N] géē da Ɔwɔico kahinii, ‘Awɔ wɛ ɛga nɛ̄ n gē nyɔ̄ ī kwu tayínū á, awɔ gē gbō um ɛyí á.’” (Aíjē 91:1-3, 9, 14) Umosisi bi ocabɔ ɔɔma duu le mafu ka Ujehofa gē gbo alɔ. (Aíjē 90:1.) Ó gboji lɛ a ŋ gbɔbu ɛɛ ku Umosisi kóō kwū a, ó bi ɛnɛɛnɛ ocabɔ ɔhá le yuklɔ kpɔ. Ó kahinii: ‘Ɔwɔicō húmáyī wɛ ɛga nɛ̄ aá gē tayínū á. Abɔ̄ kú nú nōó gē kwú ŋ́ mā kóō bī aá háyi piyóó.’ (Obla. 33:27) Ɔdi nɛ ɛlā nōo kahinii: ‘Abɔ̄ kú nú nōó gē kwú ŋ́ mā kóō bī aá háyi piyóó’ a, da alɔ lɛyikwu Ujehofa a?

16. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa gē ta alɔ abɔ a? (Aíjē Kú Ɛ̄gbā 136:23)

16 Ɔdaŋ ku alɔ kpɔtuce ku Ujehofa géē je ogbotu lɛ alɔ, ó gē cɛ lɛ alɔ lɛ ɛbɔ. Amáŋ, ó lɛ ekoohi nɛ ɔtu lɔfu gbenyi lɛ alɔ, nōó kē gáā ma ō ya alɔ lɛ a ŋ. Ɛpleeko ɛgɔɔma, ɔdi nɛ Ujehofa gáā ya lɛ alɔ a? (Jé Aíjē Kú Ɛ̄gbā 136:23.) Ó géē lɛ abɔ ku nu bi alɔ, cɛɛ ó lɛ alɔ je gico ɛmɛɛma, klla ta alɔ abɔ ku ɔtu ka ó hii gbenyi lɛ alɔ gɛ ŋ. (Aíjē 28:9; 94:18) Ɛgɛ nōó gē ta alɔ abɔ a: Ō jé ku alɔ lɔfu gbolo ce Ujehofa eko doodu gla, gē ta alɔ abɔ ɔwɛ ɛpa. Aflɛyi, alɔ jé ku Ujehofa géē je ogbotu lɛ alɔ eko doodu ɛga duuma nɛ alɔ kóō lā naana. Ɔmpa, Adā alɔ nōo yɔ ɔkpanco nōo yihɔtu alɔ a, lɛ ɛlá wu alɔ nɛɛnɛhi.

ALƆ JÉ KPƆCII KA ƆWƆICO GÉĒ GƆBU YƆ I MAFU IHƆTU KU NU LƐ ALƆ PIYOO

17. Ɔdi nɛ ihɔtu ku Ujehofa nōo gē yɔ piyoo a cɛ lɛ alɔ jé kpɔcii a? (Aíjē Kú Ɛ̄gbā 33:18-22)

17 Ɛgɛ nɛ alɔ má ɛ ma, eko duuma nɛ alɔ yɔ ipu unwalu, alɔ jé kpɔcii ku Ujehofa géē ta alɔ abɔ, o ya ɛɛ ku alɔ hayi kpaakpa lɛ ɔ. (2 Ukɔ́r. 4:7-9) Ujeremiya nōo wɛ ɔcomɛɛbɛ a kahinii: ‘Ihɔtū nɛ̄ Óndú ā lɛ a ya ɛɛ nɛ ɛjɛɛji alɔ i kwu ɛ ŋ ma, ohigbu ka eyīnyinyi ku nu nōó gē tɔ́ɔlá ŋ́ mā, yɔ̄ piyóó.’ (Ikwū. 3:22) Alɔ jé kpɔcii ka Ujehofa gē yɔ i ma ihɔtu nɛhi ku nu fu lɛ alɔ, ohigbu ka Ubáyíbu da alɔ kahinii: “Eyī kú Óndú ā kwu ācɛ nēe gē lɛyítáajɛ lɛ ɔ́ ā. Ó klla ī gbō uwā, ohígbū ihɔtū nɛ̄ ó lɛ lɛ uwá eko dóódu ā.”​—Aíjē Kú Ɛ̄gbā 33:18-22.

18-19. (a) Ɔdi nɛ alɔ dɔka ō bi ipu ɔtu a? (b) Ɔdi nɛ alɔ gáā kɛla lɛyikwu ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nōo gboce ɛnyā a?

18 Ɛlā okpɔcii nyá nɛ alɔ dɔka ō bi ɔtu a? Gbɔbu ɛɛ ku alɔ gbɔɔ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā a, Ujehofa ma ihɔtu nɛ ó gē mafu lɛ ɛjɛɛji ācɛ a fu lɛ alɔ. Amáŋ abɔ alɔ wɛ ācɛ ɔlɛ nu a, alɔ klla gē lɛ itene ŋma ihɔtu ku nu nōo gē yɔ piyoo a. Ihɔtu ɔɔma kē i lɛ abɔ kwu Ujehofa ɔtu kóō piya alɔ bla iye klla je ogbotu lɛ alɔ a. Ó géē yɔ kwu alɔ ajaajɛ eko doodu, ó klla géē ya okonu nɛ ó ce lɛ alɔ a jila. Ujehofa dɔka ku alɔ wɛ ɔya ku nu piyoo! (Aíjē 46:1, 2, 7) Ohigbu ɔɔma, ɛgɛ duuma nɛ unwalu nɛ alɔ yɔ i má a kóō lɛ, Ujehofa géē je ɔfu nɛ alɔ cɛgbá a lɛ alɔ, o ya ɛɛ ku alɔ kóō yɔ i hayi kpaakpa lɛ ɔ a.

19 Alɔ lɛ ɛgɛ nɛ Ujehofa gē ma ihɔtu ō yɔ piyoo fu lɛ ācɛ ɔlɛ nu a má ɛ. Ɔwɛ ekponu ɔɔma, ó dɔka ku alɔ ma ɛdɔ ihɔtu ɔɔma fu lɛ iyi alɔ duu. Ɛgɛnyá nɛ alɔ gáā lɔfu ya ɔɔma a? Ikpɛyi ɛlā nōo gboce ɛnyā géē kɛla lɛyikwu ɛlā ō cɛgbá nyā.

IJÉ ƆMƐ 136 “Ule Olɔhi” Ŋma Ɛgiyi Ujehofa

^ par. 5 Ɔdi wɛ ɛyi ku ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a? Anyɛ nɛ Ujehofa gē ma ihɔtu nōo gē yɔ piyoo a fu lɛ uwa a, ɛgɛnyá nōó kē i ta ācɛ nɛ ó gē ma ɔ fu lɛ uwa a abɔ a? Alɔ géē kɛla lɛyikwu ohi ku aɔka nyā ipu ikpɛyi ɛlā nya mla ɛ̄nɛ̄ ó gboce ɔ a, nōo kɛla lɛyikwu uce ō ya nōo cɛgbá nyā.

^ par. 53 ƆDĀ NŌO YƆ I YA IPU IFOTO A: Ujehofa gē ma ihɔtu ku nu fu lɛ ɛjɛɛji ācɛ, kwu ācɛ ɔlɛ nu duu. Aifoto nōo ba ikpɛyi ku ācɛ a, yɔ i mafu ɔwɛ ōhī nɛ Ɔwɔico gē bi le mafu ihɔtu ku nu. Ɛ̄nɛ̄ ó cɛgbá fiyɛ duu a, wɛ ka ó kwu Ɔyinɔnyilɔ ku nu Ujisɔsi u, kóō gekwu ohigbu alɔ.

^ par. 61 ƆDĀ NŌO YƆ I YA IPU IFOTO A: Ācɛ nōo gbɔɔ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā klla kpɔtuce ikwū ku Ujisɔsi a, Ujehofa gē mafu ɛdɔ ihɔtu ɔhá lɛ uwa. É gē jɔɔnyɛ ihɔtu nɛ Ɔwɔico gē mafu lɛ ɛjɛɛji ācɛ a foofunu ŋ, amáŋ é klla gē jɔɔnyɛ ihɔtu ku Ɔwɔico nōo gē yɔ piyoo, nɛ ó gē mafu lɛ ācɛ ɔlɛ nu a. Ocabɔ ku aɔwɛ ɛyɛɛyɛyi nɛ ó gē bi le mafu ihɔtu nyā yɔ ipu aifoto ligi ligi nōo yɔ ico a.