1. Ɔdi lɔfu ya ɔdaŋ ku ācɛ ōhī gē ceyitikwu kéē kweyi a?

IPU ɛcɛ icɛ, ācɛ alɛwa gē ceyitkwu ya kéē mafu ku aa cɛgbá fiyɛ ācɛ ɔhá. Ohigbu ɛnyā é gē lɛ ɛlá wu ɔ, ɛgɛ nɛ uce ō ya ku uwa yɔ i lɛ abɔ kwu ācɛ ɔhá a ŋ. Ocabɔ mafu, ɔcɛ o je ɔla lá lɔfu ya ɔdā duuma gla o ya ɛɛ kóō ya lɔhi fiyɛ ācɛ ɔhá, nɛ ó kóō gáā lɛ ɛlá wu ɔ ɔdaŋ ku uce ō ya ku nu yɔ i lɛ abɔ kwu ācɛ ɔhá ŋ. Ācɛ o ta ubɔlu amāŋ ka ija ō he ɔhá lɔfu ya ācɛ néē yɔ i ta ubɔlu amāŋ he ija mla uwa a agbe, o ya ɛɛ ku ígwu ku uwa kóō kwu yale. Ayipɛ inɔkpá ōhī kéē ya uji ipu inɔkpá, o ya ɛɛ kéē lɛ ɛga ō gā inɔkpá nɛhi ɔhá. Alɔ nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a jé, ka auce ō ya ɛgɛnyā i lɔhi ŋ ka é wɛ “ɔdā nɛ̄ alɛɛcɛ gē yā.” (Ugal. 5:19-21) Naana a, ó lɔfu tɔɔtɛ ku ayinɛ ōhī ipu ujɔ kéē gbɔɔ ō ya uce ku ō kweyi, amáŋ kéē jé lɛyikwu ɔ ŋ klla ya ku ācɛ ɔhá kéē gbɔɔ ō ya lɛ a gla a? Ɔka nyā cɛgbá nɛhi, ohigbu ka uce ō ya ɛgɛnyá lɔfu lɛ abɔ kwu opiyatɔha nōo yɔ ɔtahɛ ku ayinɛ ipu ujɔ a.

2. Ɔdi nɛ alɔ gáā kɛla lɛyikwu ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nyā a?

² Ipu ikpɛyi ɛlā nyā, alɔ géē kɛla lɛyikwu ɛlá ō gbo nóō kpaakpa ŋ, nōo lɔfu ya ku ayinɛ ōhī kéē gbɔɔ ō kweyi mla ayinɛ ɔhá a. Alɔ klla géē kɛla lɛyikwu ācɛ ɔlɛ Ujehofa ku eko igbele, nōo ta kée gbɛla ku a cɛgbá fiyɛ ācɛ ɔhá a. Aflɛyi, alɔ kɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ géē leyi yɛ ɛlá ō gbo ku alɔ a.

3. Aɔka nyá nɛ alɔ cika ō da iyi alɔ a?

³ Ŋma eko ta eko, ó géē wɛ ɔdā olɔhi ku alɔ yɔ i leyi yɛ ɛlá nɛ alɔ gē gbo a. Alɔ lɔfu da iyi alɔ ɔka kahinii: ‘N gē jé ɛgɛ nɛ  um cɛgbá lɛ ŋma lɛ ō lɛ iyi um miya ācɛ ɔhá a? N gē yuklɔ lɔfu lɔfu ipu ujɔ ohigbu ka um dɔka ō wɛ ɔcɛ aflɛyi, amāŋ gē leyi má iyi um ka um cɛgbá fiyɛ ɔyinɛ éyi ipu ujɔ? Kɛɛ ka um yɔ i yuklɔ ɔɔma ohigbu ka um dɔka ō je ɛjɛɛji ɔfu ku um lɛ Ujehofa?’ Ɔdiya nɛ alɔ cika ō da iyi alɔ aɔka nyā a? Alɔ leyi yɛ ɛlā nɛ Ubáyíbu ka a.

4. Ɛgɛ nɛ ɔkpá ku Ācɛ Ugalésīya 6:3, 4 ka a, ɔdiya nɛ alɔ i cika ō lɛ iyi alɔ miya ācɛ ɔhá ŋ ma?

⁴ Ubáyíbu da alɔ ka alɔ hii lɛ iyi alɔ miya ācɛ ɔhá ŋ. (Jé Ācɛ Ugalésīya 6:3, 4.) Ɔdiya a? Ɔdā éyi nōo ya a wɛ ka ɔdaŋ ku alɔ gē gbɛla ku alɔ yɔ i ya lɔhi fiyɛ ayinɛ alɔ, ó gē lɔfu ya ku alɔ gbɔɔ ō ya ɔbɔɔcɛ. Ɔdā ɔhá wɛ ka ɔdaŋ ku alɔ gē gbɛla ku ayinɛ alɔ yɔ i ya lɔhi fiyɛ alɔ a, ó lɔfu ya ku abɔ kóō hɛ alɔ iyē. Ɛlā ō gbo ɛgɛnyá i wɛ ɔdā okpaakpa ŋ. (Uróm 12: 3) Ɔyinɛ alɔ nɔnya Katerina * nōo lā ipu éwo ku Greece a, kahinii: “N gē lɛ iyi um miya ayinɛ nōo heyifu, gē yuklɔ ku ɔna ō ta lɔɔlɔhi, klla jé ō lɛ ācɛ kwu ɔkpa fiya fiya. Ohigbu ō lɛ iyi um miya uwa ɔwɛ ɛgɛnyā, n gbɔɔ ō má iyi um bɛɛka um tiile ŋ ma.” Alɔ bla ka Ujehofa pi alɔ wa ɛgiyi nu, ó wɛ ohigbu ku alɔ lɔhi ō má éyi ŋ, amāŋ ku alɔ jé ō kɛla lɔɔlɔhi ŋ, amáŋ ohigbu ku alɔ yihɔtu nu klla dɔka ō jahɔ ta Ɔyi nu a ya a.​—Ujɔ́n. 6:44; 1 Ukɔ́r. 1:26-31.

5. Ɔdi nɛ a nwu ŋma ocabɔ ku ɔyinɛ alɔ Hyun a?

⁵ Ɔka ɔhá nɛ alɔ cika ō da iyi alɔ a wɛ kahinii: ‘Ayinɛ jé um ka um wɛ ɔcɛ nōo gē dɔka ō ya ɛbɔ mla ācɛ ɔhá a, kɛɛ ka um gē lɛ unwalu mɛmla ācɛ eko doodu?’ Leyi yɛ ocabɔ ku ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ Hyun nōo lā ipu éwo ku Korea a. Ó lɛ eko éyi nɛ ó gbɔɔ ō gbɛla ka ayinɛ ōhī nōo gē lɛ ɛga ō ya uklɔ ɛyɛɛyɛyi ipu ujɔ a, gē leyi má iyi uwa ka é cɛgbá fiyɛ ācɛ ɔhá. Ó kahinii: “N gbɔɔ ō mimalanyi ku ayinɛ nyā, ń klla gē cɛtɔha mla ɛlā duuma néē gē ka a ŋ.” Ɔdi kē bɛɛcɛ ŋma anu a? Ó kahinii: “Uce ō ya ku um lɛ ō kɔ bi wa ipu ujɔ.” Aɔkpa ku Hyun ōhī ta ɔ abɔ kóō gā lɛ unwalu ku nu jé. Hyun kē lɛ opiyabɔ nɛ ó cɛgbá a ya, icɛ ó wɛ ɛnɛɛnɛ ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ. Ɔdaŋ ku alɔ má ku alɔ gē ya ku alɔ kweyi mla ācɛ, ikɔkɔ ō ya ku ɛbɔ kóō yɔ ipu ujɔ, alɔ cɛgbá ō lɛ opiyabɔ ya fiyaa.

6. Ɛgɛ nɛ ɔkpá ku Ācɛ Ugalésīya 5:26 ka a, uce obɔbi nyá lɔfu ya ku alɔ kweyi mla ācɛ ɔhá a?

⁶ Jé Ācɛ Ugalésīya 5:26. Ɛdɔ ku uce obɔbi nyá lɔfu ya, ku alɔ gbɔɔ ō kweyi mla ācɛ ɔhá a? Éyi ku nu wɛ ō gwo iciici. Ɔcɛ nōo gē gwo iciici wɛ ɔcɛ o ya ɔbɔɔcɛ nɛ ó klla gē lɛ ɛlá wu ācɛ ɔhá ŋ. Uce obɔbi ɔhá wɛ imalanyi. Ɔcɛ o mimalanyi i gē leyikwu ɔdā nɛ ɔcɛ ɔhá lɛ foofunu ŋ, amáŋ ɔtu ku nu wɛ ka ɔdā nɛ ɔcɛ ɔhá lɛ piii a kóō kwu piya aku nu. Ohigbu ɛnyā, ɔdaŋ ku ɔcɛ gē mimalanyi ɔcɛ, ó gē wɔtu ɔcɛ ɔɔma. Alɔ habɔ uce ō ya nyā ta klla le kwu gwu ɔ ta ligbo ligbo!

7. Ocabɔ mafu nyá je ɔ tu alɔ eyī peee, ka ō gwo iciici mla imalanyi ō má wɛ ɔdā obɔbi nɛhi a?

⁷ Uce ku ō gwo iciici mla imalanyi lɔfu gbla inyi, nōo yɔ ipu anɔ néē je tu ipu igbico a. Igbico a lɔfu wu ŋmaajɛ eko aflɛyi gla amáŋ abɔɔ eko yɔ i nyɔ a, inyi a lɔfu kwu ɛga nɛ anɔ gē yɛ a u gwu cɛɛ ku igbico a gáā kwu ca kla ajɛ. Ɛgɔɔma duu, ɔcɛ lɔfu dēe gba Ujehofa ɛ̄gbā ɛ. Amáŋ ɔdaŋ ka ó wɛ ɔcɛ nōo gē gwo iciici amáŋ gē mimalanyi ācɛ, ó lɔfu je iyi nu yiifi gla. (Aíit. 16:18) Ɛnyā lɔfu lɛ abɔ kwu anu mla ācɛ ɔhá iyē nɛhi, ó kē lɔfu ma ō gba Ujehofa ɛ̄gbā gla duu. Ó lɛ a, ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu habɔ uce kóō yɔ i gwo iciici mla imalanyi ta a?

8. Ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu lɛ ō gwo iciici yale a?

 ⁸ Alɔ lɔfu nuunu tu uce kóō yɔ i gwo iciici gla, ɔdaŋ ku alɔ bi ɛlā ku Upɔlu nōo yɔ ipu ɔkpá ku Ācɛ Ufílipāyi a le yuklɔ. Abɔɔ kahinii: “Aá híīī yá ɔdā dúúmā nōo géē mafú ka aá gē dɔɔ̄kā odée lɛ iyi aá ofunu ŋ́ ámāŋ ka ohígbū ka aá géē bī iyī aá gwō nɛ̄ɛ̄nɛ̄hi ŋ́. Aá tá iyī aá wāajɛ ipú ɔdā dúú nɛ̄ aá gē yá lɛyíkwu ɔ́mpa aá ā, aá gbɛlá ojigógó ka ācɛ ɔhá ɔɔ́ yá ɔdā olɔhi fíyɛ́ aá á.” (Ufíl. 2: 3) Ɔdaŋ ku alɔ gē má ācɛ ɔhá ka é fiyɛ alɔ, alɔ i gáā lɛ iyi alɔ miya ācɛ nōo jé odee amāŋ jé ō ya odee fiyɛ alɔ ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, alɔ géē gweeye mla uwa. Ɛnyā géē lɔhi fiyɛ ɔdaŋ ka é yɔ i bi ɔdā néē nwu ɔɔma, le yuklɔ ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa, o ya ɛɛ kóō bi owoofu gē lɛ iyē ku nu. Ɔdaŋ ku ayinɛ a kē bi ukɔ́ nɛ Upɔlu tu a le yuklɔ, ó géē tɔɔtɛ lɛ uwa ō má uce olɔhi ku alɔ duu. Oŋma lɛ ō ya ɛgɛnyā, ɛjɛɛji alɔ géē ya ku ɛbɔ mla opiyatɔha kóō yɔ ipu ujɔ.

9. Ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu habɔ uce kóō yɔ i mimalanyi ku ayinɛ alɔ ta a?

⁹ Ó lɔfu tɔɔtɛ lɛ alɔ ku alɔ hii mimalanyi ku ayinɛ alɔ ŋ, ɔdaŋ ku alɔ jé ka ó lɛ aɔdā ōhī nɛ alɔ i jé ō ya ŋ. Ɔdaŋ ku alɔ tu iyi alɔ waajɛ, alɔ i gáā gbɛla ku alɔ cɛgbá fiyɛ ācɛ ɔhá amāŋ jé ō ya odee fiyɛ uwa ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, alɔ géē ceyitikwu ku alɔ nwu ŋma ɛgiyi uwa ɔdā néē jé ō ya nɛ alɔ i ya gla ŋ ma. Ocabɔ mafu, leyi yɛ ɔ ka ɔyinɛ nɔnyilɔ éyi lɛ ɛnɛɛnɛ ɛlā ō ka tɛɛcɛ ya ipu ujɔ. Alɔ lɔfu da ɔ ɔka ku ɛgɛ nɛ ó bi le ya otutu ku ɛlā ō ka tɛɛcɛ ɔɔma a. Ɔdaŋ ka ɔyinɛ nɔnya éyi kē jé ō he ɔdole lɔɔlɔhi kē bɛ, alɔ lɔfu da ɔ kóō da alɔ ɛgɛ nɛ ó bi le he ɔdole ɔɔma a. Ɔdaŋ ka ɔyinɛ nōo wɛ ɛdrɔ i kē jé ō kwu ɔkpa fiya fiya ŋ bɛ, ó lɔfu da ācɛ ɔhá ɔka kéē da ɔ ɔdā nɛ ó cika ō ya a. Ɔdaŋ ku alɔ gbɔɔ ō ya aɔdā nōo ba nyā, alɔ i gáā wɔtu ku ācɛ ɔhá ŋ ikɔkɔ ɔɔma alɔ géē yɔ i ya lɔhi ipu ɔdā nɛ alɔ gē ya a.

10. Ɛdɔ unwalu nyá nɛ Ugidiyɔn má a?

¹⁰ Leyi yɛ ɔdā nōo ya ɔtahɛ ku Ugidiyɔn nōo ŋma ipɔɔma ku Umanasɛ, mla ācɛ ipɔɔma ku Ɛfrem a. Ujehofa ta Ugidiyɔn mla aijcɔɔja ku nu nōo wɛ ofu igwɛɛhɔ (300) a abɔ kéē lɛ yale ŋma ɔgbɛfu, ɛnyā cika ō lɛ abɔ kwu uwa ɔtu kéē gbɔɔ ō ya ɔbɔɔcɛ gla. Acɛnyilɔ ku Ɛfrem  wa gáā ta Ugidiyɔn, ó wɛ ohigbu kē gweeye mla anu ŋ, amáŋ kéē cɔnu da ɔ. Ɔbɔɔcɛ cɛ lɛ uwa kéē gbɔɔ ō cɔnu ohigbu ku Ugidiyɔn i hi uwa igwú kéē ba ɔ iyē nyɔ gáā nuunu ta aolɛla ku Ɔwɔico ŋ. Ɔdā nōo wɛ ɔtu ku uwa a, wɛ ka ɛgɛ nɛ ācɛ géē yɔ i le ojilima ce ipɔɔma ku uwa a. Amáŋ é kwu mlanyi ɔdā nōo cɛgbá fiyɛ a, Ugidiyɔn lɛ owoofu bi gē lɛ iyē ku Ɔwɔico klla lɛ ācɛ ɔlɛ nu gbotu.​—Ācoh. 8: 1.

11. Ɔdi nɛ Ugidiyɔn ka lɛ acɛnyilɔ ku Ɛfrem a?

¹¹ Ugidiyɔn ta iyi nu waajɛ da ācɛ ku Ɛfrem a kahinii: “Ɔdā nɛ̄ anúɔ yá ā nyɛ́ fíyɛ́ ɔdā dóódu nɛ̄ ɛ́ɛ yá ā á.” Ó klla lɛ ocabɔ ku aɔwɛ ɛyɛɛyɛyi nɛ Ujehofa hɛ ɔhā ce uwa ɛ ma da uwa. Abɔɔ ācɛ a lɛ ɛnyā po a “é klla cɔ̄nū ɛ́ɛ́ gɛ ŋ́.” (Ācoh. 8:2, 3) Ugidiyɔn cɛ ō ta iyi nu waajɛ, o ya ɛɛ ku ɛbɔ kóō yɔ ɔtahɛ ku ācɛ nōo gē gba Ɔwɔico ɛ̄gbā a.

12. Ɔdi nɛ alɔ nwu ŋma ocabɔ ku ācɛ Ɛfrem mla Ugidiyɔn a?

¹² Ɔdi nɛ alɔ nwu ŋma ocabɔ nyā a? Ŋma ocabɔ ku ācɛ Ɛfrem a, alɔ nwu ka alɔ hii leyikwu ɛgɛ nɛ alɔ géē bi owoofu gē lɛ iyi alɔ a ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, Ujehofa nɛ alɔ géē ceyitikwu je owoofu lɛ ɔ a. Aotrɛyi ku apɔlɛ mla anyakwɔcɛ ku ujɔ, kē lɔfu nwu ɛlā ŋma ocabɔ ku Ugidiyɔn duu. Ɔdaŋ ka ɔcɛ duuma gbɔɔ ō cɔnɔ ohigbu ɔdā nɛ alɔ ya, alɔ ceyitkwu leyi má ɛlā a ɛgɛ nɛ ɔcɛ a leyi má ɔ a. Alɔ klla lɔfu ta ɔcɛ ɔɔma ahinya ku ɔdā olɔhi nɛ ó ya a. O ya kóō tɔɔtɛ lɛ alɔ ō ya ɛnyā alɔ cɛgbá ō ta iyi alɔ waajɛ, o fiyɛ duu ɔdaŋ ka ɔcɛ a kóō le ya bɔbi. Alɔ jé ka ō lɛ ɛma olɔhi mla ayinɛ alɔ, cɛgbá fiyɛ ō mafu ku alɔ i ya bɔbi ŋ ma.

13. Unwalu nyá nɛ Uhanna má a, ɛgɛnyá nɛ ó kē ya unwalu ɔɔma lé a?

¹³ Ku alɔ leyi yɛ ocabɔ ku Uhanna duu. Ɔcɛ Ulifayi éyi nɛ iyē nu lé ku Ɛlkana a wɛ ɔba nu a, ó kē yihɔtu nɛhi. Amáŋ Ɛlkana lɛ ɔnyā ɔhá nɛ iyē nu lé ka Upɛnina. Ɛlkana yihɔtu ku Uhannah fiyɛ Upɛnina, amáŋ “Upɛnina ma ayí alɛwa, amáŋ Uhánna wɛ ɔdɔma.” Ohigbu ɛnyā, Upɛnina gē ya ɔ okonu klla gē “bīya anú ɔtū” nɛhi. Ɛgɛnyá nɛ ɔtu ya Uhanna a? Ó le cɔnɔ nɛhi! Ó “gē jikwū í ge lé ɔdōlé ŋ́.” (1 Usám. 1:2, 6, 7) Amáŋ Ubáyíbu i da alɔ ɛga duuma ka Uhanna yɔ i ceyitikwu kóō ya Upɛnina cigbihi, ɔdā nɛ ó ya ɔ a ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, ó da Ujehofa ɛgɛ nɛ ɔtu yɔ i ya ɔ lɛ piii a, klla kpɔtuce ka ó géē ta ɔ abɔ. Uce ō ya ku Upɛnina lɛyikwu Uhanna kwu piyabɔ nɛɛ? Ubáyíbu i da alɔ ŋ. Amáŋ alɔ jé ka Uhanna lɛ ɛbɔ ku ipu ɔtu lɛ igbɔha kpɔ. “Anɔ́ɔ ó klla cɔ̄nū gɛ ŋ́” ma.​—1 Usám. 1:10, 18.

14. Ɔdi nɛ alɔ nwu ŋma ocabɔ ku Uhanna a?

¹⁴ Ɔdi nɛ alɔ lɔfu nwu ŋma ocabɔ ku Uhanna a? Ɔdaŋ ka ɔcɛ duuma yɔ i ceyitikwu ō kweyi mla uwɔ ɔwɛ duuma, jé ku a ya unwalu ɔɔma lé gla. A cɛ lɛ unwalu ɔɔma kwu uwɔ ku a gbɔɔ ō ya ɔdā obɔbi ŋ. Ikɔkɔ ō lɛ obɔbi gba ule ku obɔbi a, ceyitikwu ku a lɛ ɛbɔ ya mla  ɔcɛ ɔɔma. (Uróm. 12:17-21) Ɔdaŋ ka ɔcɛ a i kóō piyabɔ ŋ naana, a géē lɛ ɛbɔ ku ɔtu klla i lɛ eeye.

15. Ɛgɛnyá nɛ Apolɔsi mla Upɔlu ya odee ɔwɛ ekponu a?

¹⁵ Amoomɛ, leyi yɛ ɔdā nɛ alɔ lɔfu nwu ŋma ɛgiyi ɔyikpo Apolɔsi mla ɔcocɛhɔ Upɔlu a. Acɛnyilɔ ɛpa nyā jé ɔkpá ku Ɛlā Ɔwɔico lɔɔlɔhi. Ācɛ jé uwa nɛɛnɛhi, é klla wɛ ācɛ nōo jé ō nwu ɔkpá. Uwa ɛplɛɛpa kē ta ācɛ alɛwa abɔ, gáā je piya ayikpo ku Ukraist. Amáŋ, oduuma i mimalanyi ku ɔmpa nu jeeje ɛ ŋ.

16. Ɛdɔ ɔcɛ nyá nɛ Apolɔsi wɛ a?

¹⁶ Apolɔsi wɛ “ɔ̄cɛ kú Alesáŋdrīya,” abɔɔ nɛ ɛjɛɛji ācɛ gē nyɔ gáā jé ɔkpá eko ɔɔma a. Ó wɛ ɔcɛ nōo jé ō kɛla lɔɔlɔhi, klla “jɔ́kpá kú ɛlɔ̄ɔwɔicō nɛ̄hi.” (Ācot. 18:24) Eko nɛ Apolɔsi yɔ Ukɔrinti a, ayinɛ ōhī ipu ujɔ a dɔka nu fiyɛ ayinɛ ɔhá nōo tɛtɛ wa abɔ ɛ ma, kwu Upɔlu duu. (1 Ukɔ́r. 1:12, 13) Apolɔsi ohigbu ɔɔma ya ku ó lɛ ō kɔ bi wa ipu ujɔ nɛɛ? Alɔ i gbɛla kóō ya lɛ a gboogboo ŋ. Eko nɛ Apolɔsi kóō nyɛɛ ŋma Ukɔrinti a, Upɔlu klla ta ɔ ɔtu kwu ɔtu kóō nyɔ gáā lɛ uwa jila má kpɔ. (1 Ukɔ́r. 16:12) Upɔlu i géē cɛ ō ya ɔɔma ŋ, ɔdaŋ ku ó yɔ i ya kóō lɛ ō kɔ bi wa ipu ujɔ a gbɔbu. Ku ɛlā ɔkwɛyi Apolɔsi bi ɛhi ku nu le yuklɔ ɔwɛ olɔhi. Ó ya ɛnyā ŋma lɛ ō tɔɔna ku ɔkoolɔhi a, mla ō lɛ ɔfu tu ayinɛ ɔhá iyē. Alɔ klla jé kpɔcii ku Apolɔsi wɛ ɔcɛ o ta iyi nu waajɛ. Ocabɔ mafu, Ubáyíbu i da alɔ kóō cɔnu eko nɛ Akwila mla Uprisila bi ɔ gā ɔlɛ, néē lɛ “ɔwɛ kú Ɔwɔicō nwūleyī lɛ ɔ́ kpaakpa á” ŋ.​—Ācot. 18:24-28.

17. Ɔdi nɛ Upɔlu ya ku ɛbɔ kóō yɔ i jɛ gɔbu a?

¹⁷ Ɔyikpo Upɔlu jé ɛjɛɛji uklɔ nɛ Apolɔsi ya a. Amáŋ Upɔlu i je unwalu lɛ iyi nu, ku ācɛ géē gbɛla ku Apolɔsi ɔ cɛgbá fiyɛ anɔɔ ŋ. Ɔdaŋ ku alɔ yɔ i jé ɔkpá nɛ Upɔlu ta fu ujɔ ku  Ukɔrinti a, alɔ géē má ka Upɔlu ta iyi nu waajɛ klla gē gbɛla lɔɔlɔhi. Upɔlu i dɔka fluflu ŋ eko nɛ ācɛ gē ka ka aa “yɛce Upɔlu,” ikɔkɔ ɔɔma ó gē bi ɛjɛɛji owofu a gē lɛ Ujehofa mla Ujisɔsi Ukraist.​—1 Ukɔ́r. 3:3-6.

18. Ɛgɛ nɛ ɔkpá ku 1 Ācɛ Ukɔ́rīnti 4:6, 7 ka a, ɔdi nɛ alɔ nwu ŋma ocabɔ ku Apolɔsi mla Upɔlu a?

¹⁸ Ɔdi nɛ alɔ lɔfu nwu ŋma ocabɔ ku Apolɔsi mla Upɔlu a? Alɔ lɔfu yuklɔ lɔfu lɔfu lɛ Ujehofa, klla tu ācɛ alɛwa abɔ kéē gáā lɛ ubatisim ya. Amáŋ alɔ jé ka ɛgɛ duuma nɛ alɔ ya lɔhi lɛ naana, ó tɔɔtɛ ohigbu otabɔ ku Ujehofa nɛ. Alɔ klla nwu ɔdā ɔhá ŋma ocabɔ ku Apolɔsi mla Upɔlu kpɔ. Alɔ nwu kahinii: Abɔɔ alɔ yɔ i lɛ ɛga ku uklɔ ō ya ɛyɛɛyɛyi ipu ujɔ a, ɛgɔɔma nɛ alɔ cika ō ya ku ɛbɔ kóō yɔ i jɛ gɔbu ipu ujɔ duu a. Alɔ gē gweeye nɛhi eko duuma nɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ mla ācɛ o ta anyakwɔcɛ ku ujɔ abɔ ya, ku alɔ yɔ tɔɔha klla lɛ ɛbɔ ɔtahɛ ku alɔ a. É kéē ya ɛnyā eko duuma nɛ ɛjɛɛji ukɔ́ néē tu a, ŋma ipu Ubáyíbu. É gē ya bɛɛka é cɛgbá fiyɛ ācɛ ɔhá ŋ, amáŋ é gē ta ɛjɛɛji ācɛ nōo yɔ ipu ujɔ a abɔ kéē lɛyi taajɛ lɛ Ujisɔsi klla yɛce ocabɔ ku nu!​—Jé 1 Ācɛ Ukɔ́rīnti 4:6, 7.

19. Ɔdi nɛ eyeeye ku alɔ cɛgbá ō ya a? (Ku klla má ikpati nōo kahinii: “ Habɔ Uce Kóō Yɔ I Kweyi Mla Ācɛ Ta.”)

¹⁹ Ɔnyɔɔnyɛ ku alɔ lɛ ɛhi ɛyɛɛyɛyi ŋma ɛgiyi Ɔwɔico. Aa bi ɛhi ɔɔma yɔ i le “tá ɔ́mpa aá abɔ̄.” (1 Upít. 4:10) Alɔ lɔfu gbɛla ku ɔdā nɛ alɔ yɔ i ya a, i cɛgbá nɛhi ŋ. Amáŋ alɔ bla ku owu ligii nɛ ācɛ gbɛla ka ó cɛgbá ŋ ma, néē gē bi le ga ili lɔɔlɔhi nɛ ācɛ gē le wu iyē a. Ohigbu ɛnyā ɔdā duuma nɛ a ceyitikwu ya gla, ó lɔfu ta abɔ ku ujɔ kóō yɔ i jɛ gɔbu. Ɛjɛɛji alɔ cɛgbá ō yuklɔ lɔfu lɔfu, o ya ɛɛ ku alɔ hii kweyi mla ācɛ ɔhá ŋ. Alɔ ceyitikwu ya ɔdā duuma nɛ alɔ ya gla a, o ya ɛɛ ku ɛbɔ mla opiyatɔha kóō yɔ i jɛ gɔbu ipu ujɔ.​—Āfi. 4: 3.