Skip to content

Skip to table of contents

Ɔ̄KĀ KU ƆDĀ NŌO YA IPU OYEEYI KU ĀCƐ

N Lɛ Ɔdā Nɛ Um Cika Ō Ya A Ya Ɛ

N Lɛ Ɔdā Nɛ Um Cika Ō Ya A Ya Ɛ

O FIYƐ ihayi ofu ce igwo (30) ɛ, nɛ Udonald Ridley wɛ ɔcokɛpɔ nōo gē kɛpɔ lɛ Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa. Ó lɛ ɛnɛɛnɛ ɛga ō ta ācɛ abɔ jé lɛyikwu íkwu nɛ ɔcɛ lɛ ō ta ō miyɛ oyi eko nɛ ó yɔ inɛci. Ó klla ta ɔwa ku alɔ abɔ kéē yale ipu ɛpɔ alɛwa néē ka ipu inɛpɔ nɛhi ɛyɛɛyɛyi ipu United States. Aoklobiya ku nu gē hi ɔ ka Udon, ó wɛ ɔcɛ o yuklɔ lɔfu lɔfu, ɔcɛ o ta iyi nu waajɛ, mla ɔcɛ nōo gē leyi gwo iyi nu bonu ohigbu ācɛ ɔhá.

Ipu ihayi ku 2019, Udon lɛ oce obɔbi nɛhi éyi lɛ nōó lɛ ɛci ŋ. Ipu eko okpii, oce a kwu bɔbi tōōtɔ̄ɔ̄, anɔɔ ó gekwu ɛ̄cī igwo ɛhili ku ɔya ɔmahata ku 2019 a. Ɔka ku nu yɔ a.

É ma um ipu St. Paul, Minnesota, U.S.A., ipu ihayi ku 1954. Apɔlɛ ku um i gbɛha ŋ é kē lɛ ije nɛhi ŋ, icɔɔci ku Ucatholic nɛ alɔ gē nyɔ a. Alɔ wɛ ɛhɔ néē ma a, ami kē wɛ ɔyi ɔmpa a. Eko nɛ um wɛ ɔyipɛ a, inɔkpa ku Ucatholic nɛ um nyɔ a, um wɛ éyi ku ācɛ nōo gē cɛhɔ ɛyi ede a. Naana a, ń jé ɔdā alɛwa lɛyikwu Ubáyíbu ŋ kpɔ. Amāŋ n kpɔtuce ku Ɔwɔico yɔ nōo ya ɛjɛɛji odee, amáŋ ń kpɔtuce ku icɔci ku Ucatholic géē ta abɔ gba ɔ ɔwɛ okpaakpa gla ŋ.

Ō NWU ƆKWƐYI A

Ipu ihayi aflɛyi nɛ um gā inɔkpá ku ɛpɔ o ka néē hi ka Uwilliam Mitchell College of Law a, Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa ɛpa wa ɔlɛ um. N bi ili abɔ yɔ i na, ɔba mla ɔnyā a ipu cɛ ɔwɛ o gbonɛnɛ ku aa géē cigbihi wa kpɔ. Eko néē cigbihi wa a, n lɛ ɔka ɛpa ō da uwa nōo kahinii: “Ɔdiya ɛɛ nōó gē lɔhi lɛ ācɛ obɔbi fiyɛ ācɛ olɔhi a?” mla “Ɛgɛnyá nɛ ācɛ gáā lɛ eeye ɔkwɛyi a?” N miyɛ ɔkpá néē hi ka The Truth That Leads to Eternal Life a mla Ubáyíbu ku New World Translation of the Holy Scriptures nɛ eyɛɛcɛ ku nu wɛ ɔgalula a. N klla cɛ kéē klɔcɛ ku Ubáyíbu mla um. Oklɔcɛ nyā ta um abɔ gbɔɔ ō jé aɔdā ɛpɛɛpɛ alɛwa. N gweeye nɛhi abɔ um gáā le nwu ku Ajɔɔcɛ ku Ɔwɔico, wɛ igɔmɛnti foofunu nōo gáā lé ɔcɛ́ ipu ɛcɛ nyā a. N má ku ɔcɛ́ ō ce ku alɛɛcɛ i kpaakpa ŋ, ó klla gē bi ɔnɔ, owe, akanya, mla unwalu ɛyɛɛyɛyi wa.

Ipu ihayi ku 1982 nɛ um je iyi um gwɛɛya lɛ Ujehofa a. Igbihaajɛ ipu ihayi ɔɔma, n gáā lɛ ubatisim ya ipu Ojileyi Nɛhi ku “Kingdom Truth,” néē ya ipu agbla nɛhi ipu igeli ku St. Paul a. Abɔɔ alaadi éyi gā le gla a, n le cigbihi gā ɛga ekponu nyā kpɔ, o gā ta ojama nōo géē cɛ gā um je piya ɔcokɛpɔ a. O gbɔɔ ku Ɔya Ɔmɛ Igwo ku ihayi ɔɔma, n gáā le jé ka um le ya lɔhi ipu ojama a, ka n kwu piya ɔcokɛpɔ ɛ.

Ipu Ojileyi Nɛhi ku “Kingdom Truth” a, n má Umike Richardson nōo gē yuklɔ ipu Ubɛtɛlu ku Ubrooklyn a. O da um kéē lɛ aya nōo lɛ ō ya mla ɛpɔ ō ka nwula ipu ɔlɛ ɔtahɛ ku ɛga ō yuklɔ ku alɔ ɛ. Ɛlá ku um gáā kwu ɛlā nɛ uda ku Itiyopiya ka, nōo yɔ ipu ɔkpá ku Úklɔ́ kú Ācotɛ̄hɔ̄ 8:36 a, n gáā lɛ ɔka da iyi um kahinii, ‘Ɔdi yɔ i ci um ŋma ō yuklɔ Aya Ku Ɛpɔ O Ka nyā a?’ Anɔ um lɛ ɔkpá miyɛ ō yuklɔ Ubɛtɛlu a.

Ɛ́nɛ́ um mla Adā um cɔnu nɛhi abɔ um kwu piya Ɔcɛ Ocijali Ku Ujehofa a. Adā um da um ɔka ɔdaŋ ka uklɔ nɛ um yɔ i ya Ubɛtɛlu a géē lɛ itene duuma gā um abɔ um wɛ ɔcokɛpɔ a. N da ɔ ka ami je iyi um tɛɛcɛ ō yuklɔ a. Um da ɔ kéē géē yɔ i je ije ligii gā um ɔya doodu, ɛgɛ néē gē je lɛ ācɛ nōo gē yuklɔ Ubɛtɛlu eko ɔɔma a.

Abɔ um cɛ ō yuklɔ ɛga okɛpɔ éyi gbɔbu a, o tɔɔtɛ gā um o gbɔɔ ō yuklɔ ipu Ubɛtɛlu boobu ŋ, ohigbu ɛnyā, um gbɔɔ ō yuklɔ ipu Ubɛtɛlu ku Ubrooklyn, New York, ipu ihayi ku 1984. Aya Ku Ɛpɔ O Ka néē da um ka ami yuklɔ a. Aɔdā nɛ um nwu eko nɛ um yɔ i yuklɔ ɛga okɛpɔ a lɛ um tutu lɛ uklɔ ku Ubɛtɛlu a.

Ō TU GLAYA KU AGBLA KU USTANLEY

Agbla ku Ustanley ɛgɛ nōó lɛ eko néē je ɔ lá a

Ipu Ɔya Ɔmɛ Igwoleyi ku ihayi ku 1983, alɔ gáā lɛ agbla ku éyi néē hi ka Agbla Ku Ustanley nōo yɔ New Jersey a lá. Ayinɛ a le da ācɛ ku igɔmɛnti kéē lɛ ɛga je lɛ uwa kéē lɛ aya ku ɔla mla ɔdā ōhī tu glaya ipu agbla a. Eko néē le ta ɛgiyi aotrɛyi ku abɔɔ a, ayinɛ alɔ le da uwa kéē dɔka ō bi agbla ku Ustanley a, le ya ojileyi nɛhi ku Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa. Ɛnyā lɛ unwalu bi wa. Igeli ku Ujersey lɛ íne nōo gē gbo ɛgɛ nɛ ācɛ géē bi ɔlɛ le yuklɔ a. Íne a ka ɔlɛ duuma nōo géē wɛ ɛga ō gba ɛ̄gbā, géē yɔ ɛga nɛ ācɛ lā foofunu. Ɛga nɛ Agbla ku Ustanley nyā kwu a wɛ ɛga nɛ ācɛ gē je ɔla lā nɛɛnɛhi, ohigbu ɛnyā, aotrɛyi ku igeli a ta ō jɛga lɛ ayinɛ alɔ. Ayinɛ alɔ gbɔɔkɔ lɛ uwa, amāŋ é ta.

Ipu alaadi aflɛyi nɛ um wa Ubɛtɛlu a, ɔwa ku alɔ kwu ɛlā nyā i bi gā ɛga okɛpɔ. Abɔ um yuklɔ inɛpɔ nɛhi ku St. Paul, Minnesota ihayi ɛpa gbɔbu ɛɛ ma, ɔɔma ya ku ɛdɔ ɛlā ɛgɛnyā kóō wɛ ɔdā ɛpɛpɛ ta um gɛ ŋ. Ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi ka kéē bi Agbla Ku Ustanley nyā le ya ɔdā alɛwa ɛ, bɛɛka ō bi le má usilima mla ō gwo ijé anu. Ó lɛ a, ɔdiya ɛɛ nōó wɛ íne ō biya, ō bi ɔ le ya ōjila ku ācɛ ɛlā Ɔwɔico a? Inɛpɔ nɛhi nyā kwu ɛlā nyā i ŋmɛyi ku igeli ku Ujersey i lɛ ojilima ce íkwu nɛ alɔ lɛ o gba ɛ̄gbā a ŋ. Ācɛ ohɛpɔ a da igeli a kéē lɛ ɛga nōo cɛgbá a je lɛ alɔ, ó gā ta um eyī peee ɔhā nɛ Ujehofa yɔ i hɛ ce ɛgɛ néē bi aya ku ɛpɔ o ka, le ya ku uklɔ ku nu kóō jɛ gico tōōtɔ̄ɔ̄ a. N gweeye nɛɛnɛhi ō lɛ ukpɛ ipu uklɔ a duu.

Ayinɛ alɔ gáā gbɔɔ uklɔ ku ō glaya nɛhi nyā, ó kē le ya mɛ gbɔbu ɛɛ ku ihayi ɔɔma kóō mɛ. Ɛnyā ya ku ācɛ nōo ya mɛ, ŋma inɔkpá ku Ugilɛdi igbɔmɛ ofu ɛta ce igwo ahaanɛ (79) a, kéē lɛ ōjila ku uwa ya ipu nu ɛ̄cī ahaata ku Ɔya Ɔmɛ Ahaanɛ, ihayi ku 1985. N gweeye nɛɛnɛhi o wɛ ipu ācɛ nōo tabɔ ya uklɔ nyā lɛ Ujehofa a. Ó cɛ gā um gweeye nɛɛnɛhi fiyɛ uklɔ ku ɔcohɛpɔ nɛ um yɔ i ya gbɔbu ɛɛ ku um wa Ubɛtɛlu a. Ń kóō jé ku Ujehofa géē bi um le yuklɔ ku ɛpɔ ō ka ɔwɛ alɛwa fiyɛ ɛnyā ŋ.

Ō KA ÍKWU NƐ ƆCƐ LƐ LƐYIKWU OYI Ō MIYƐ

Ɛpleeko ku ihayi ku 1980 a, igbalɛwa aidɔkitɔ i gē lɛ ojilima ce Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa lɛyikwu oyi ō miyɛ ŋ. Ācɛ nōo gē má ojama nɛɛnɛhi a wɛ anyā nōo yipu, ohigbu ku acohɛpɔ a gē gbɛla kéē lɛ íkwu duuma ō ta ku aa gáā miyɛ oyi ŋ. Ācohɛpɔ a gbɛla ka ɔdaŋ kéē je oyi lɛ ɔnyā a ŋ, ɔnyā a géē kwu, ɔyi a i kē gáā lɛ ɛ́nɛ́ ŋ.

Ɛ̄cī ofu ce ahaanɛ ku Ɔya Ɔmigwɛɛpa ku ihayi ku 1988, Ɔyinɛ alɔ nɔnyā Udenise Nicoleau má owe nɛɛnɛhi abɔ ó kwu ɔyi u ma a, ó lɛ oyi gɛ ŋ. Abɔ aya ku oyi ku nu néē gē hi ka hemoglobin a le tu waajɛ gaaga (bɛɛka 5.0) a, anuɔ idɔkitɔ ku nu gbɔɔ ō da ɔ kóō miyɛ oyi a, amáŋ ɔyinɛ alɔ nɔnya Nicoleau ta. Oŋmɔci nu, inɛci a nyɔ gáā miyɛ íkwu ŋma inɛpɔ a, kóō jɛga lɛ ācɛ nōo gē yuklɔ inɛci a kéē je oyi duuma néē gbɛla ka ó cika a lɛ ɔ. Ɔcohɛpɔ a i kóō da ɔyinɛ alɔ nɔnya Nicoleau amāŋ ɔba nu lɛyikwu ɔdā néē dɔka ō ya a ŋ, ikɔkɔ ɔɔma, ó lɛ íkwu je boobu kéē lɛ oyi a je lɛ ɔyinɛ alɔ nɔnya a.

Ɛ̄cī 30 ku Ɔya Ɔmigwɛɛpa, ɔcɛ nōo gē yuklɔ ipu inɛci ɔɔma lɛ oyi je lɛ ɔyinɛ alɔ nɔnya Nicoleau, naana nɛ apɔlɛ ku nu mla ācɛ nōo yɔ mla anu a i cɛ fluflu ŋ ma. Ɔnɔɔnɛ ku ɛ̄cī ɔɔma, é lɛ alɛwa ku apɔlɛ a, mla ōhī ku anyakwɔcɛ ku ujɔ a kwu, ohigbu ka é ku uwa wɛ ipu ācɛ nōo ya nɛ ɔyinɛ alɔ nɔnya Nicoleau ta ō miyɛ oyi a. Oŋmɔci nu, ɔkpá ku ɔka, Tv, mla Uradio nōo yɔ ipu igeli ku New York mla igeli nōo yɔ pi ɔ a, yɔ i kɛla lɛyikwu ɔdā nōo ya néē kwu uwa a.

Ami mla Uphilip Brumley eko nɛ alɔ wɛ ɛdrɔ a

Ɔcɔɔci ku ɛ̄cī Aflɛyi ku Alaadi ɔɔma, n lɛ ɛlā ka mla ɔcohɛpɔ Umilton Mollen nōo gē yuklɔ ɛga ō kɛpɔ nōo lɛ íkwu nɛɛnɛhi a. N lɛ ɔkwu ɛlā a da ɔ, klla lɛ ɔ ta ɔ eyī peee ɛgɛ nɛ acohɛpɔ ɔhá a je íkwu lɛ uwa kéē je oyi lɛ ɔyinɛ alɔ nɔnya, néē kē cɛ lɛ alɔ jé ŋ ma. Umollen nōo wɛ ɔcohɛpɔ a, le da um ka ami wa ɛgiyi uklɔ ku anuɔ eko ɔlɛɛnɔ ku alɔ kɔka lɛyikwu íne nōo tɛɛma kwu ɛlā nōo yɔ ajɛ a. Ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ ku um Uphilip Brumley ba um iye gā ɛga ō yuklɔ ku Umollen ɔnɔɔnɛ ɔɔma. Ɔcohɛpɔ a lɛ ɔcɛ nōo gē kɛpɔ kwɛyi inɛci a higwu kóō gáā ba alɔ iyē. Ɔka ku alɔ a kwɔla nɛhi. Eko éyi lɛ a, Ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ Brumley lɛ ɛlā éyi ta taajɛ ipu ɔkpá ku ɛpɔ ku nu yɔ i da um ka ami “ta ɔtu waajɛ.” Ku ɛlā ɔkwɛyi a ba, ɛnɛɛnɛ ukɔ́ nɛ ó tu um a, ohigbu ku um yɔ i cɔnu nɛhi, o ya ɛɛ ka um mafu ku ɔcɛ nōo gē kɛpɔ kwɛyi inɛci a i ya lɔhi ŋ.

Ŋma abɔlufiye gā abɔlɔna: Urichard Moake, Ugregory Olds, Upɔlu Polidoro, Uphilip Brumley, ami, mla Umario Moreno—ācɛ nɛ alɔ yaajɛ kɛpɔ tɔha ipu ɛga ō kɛpɔ nɛhi ku America, lɛyikwu ɛpɔ nōo lɛ ō ya mla u Watchtower v. Village ku Stratton a.—Má Awake! ku Ɔya Aflɛyi 8, 2003, upeji 3,4-5,6-8, mla 9-11

Abɔ awa éyi le gla a, Umollen nōo wɛ ɔcohɛpɔ a ka ku ɛpɔ ku alɔ a gáā wa aflɛyi ɛ̄cī ɔmpa a. Abɔ alɔ gáā bɛɛcɛ ŋma ɛga ō yuklɔ ku nu a, Umollen nōo wɛ ɔcohɛpɔ a da um ka ɔcɛ ō kɛpɔ kwɛyi inɛci a ɔ “lɛ uklɔ olɔnɔ ō ya ooci.” Ɔɔma wɛ kóō gáā tɔɔtɛ lɛ ɔcɛ nōo gē kɛpɔ kwɛyi inɛci a kóō mafu ku inɛci a lɛ íkwu ō kwu Nicoleau abɔfu kóō miyɛ oyi ŋ. Ó yɔ um bɛɛka Ujehofa yɔ i je ɔtu ō tu kwu gā um, ka alɔ lɛ ɛga ō ya ɛpɔ a lé a. Ó wɛ ɔdā o hidaago ō má ɛgɛ nɛ Ujehofa yɔ i bi alɔ yuklɔ ō lɛ ɔdā nɛ ó bi ɔtu a ya jila a.

Alɔ yuklɔ jāā gbo otu, o ya ɛɛ ku alɔ ya otutu ku ɔdā nɛ alɔ gáā ka oŋmɔci nu a. Ɛga ō kɛpɔ a i ligbo ŋma Ubɛtɛlu nōo yɔ Ubrooklyn a ŋ, ohigbu ɛnyā, ɛyinɛhi ku ācɛ ŋma ɛga ō yuklɔ ku ācɛ okɛpɔ ku alɔ yɛ ikpo gā abɔ. Igbihi nɛ ācɛ ō hɛpɔ ɛnɛ lɛ ɔkɔ ku alɔ po a, é le miya ka íkwu lɛyikwu ō je oyi ɔɔma i cika ō lɛ a ŋ. Inɛpɔ nōo fiyɛ duu a, lɛ ɛpɔ okpaapka hɛ lɛ ɔyinɛ alɔ nɔnya Nicoleau. É klla le ka ku ō je ɔ́da, ɔdaŋ ku á po ɛlā ŋma ɛgiyi ɔcɛ nōo yɔ i doōcē lɛyikwu ɔdā nɛ ó gbɛla gbɔbu ŋ ma, i cɛtɔha mla íkwu kpɔcii nɛ ɔcɛ lɛ a ŋ.

Eko ligii igbihi ɔɔma a, inɛpɔ nōo fiyɛ duu ipu igeli ku New York a, le ka ku ɔyinɛ alɔ nɔnya Nicoleau lɛ íkwu kéē teyi ta ɔ néē gáā je oyi lɛ ɔ ŋ. Ɛnyā wɛ éyi ku ōmiya ɛnɛ nōo lɛ ō ya mla oyi, ŋma inɛpɔ nɛhi ipu igeli ɛyɛɛyɛyi ipu éwo ku America nɛ um lɛ ɛnɛɛnɛ ɛga ō yuklɔ ipu nu a. (Má ikpati nōo kahinii: “ Ɛpɔ Ɛyɛɛyɛyi Néē Yale Ɛga Ō Kɛpɔ Ipu Ustate Alɛwa Ku USA.”) N klla yuklɔ mla ācɛ ō kɛpɔ ɔhá ipu Ubɛtɛlu, ipu ɛpɔ nōo lɛ ō ya mla ɔcɛ nɛ ɔyi a géē yɔ pi ɔ, ɔdaŋ ka adā mla ɛ́nɛ́ nu dɔka ō kɔ hi iyi uwa ta, ō kɔ ku ɔba mla ɔnyā, mla aíne nōo lɛ ō ya mla ō yuklɔ mla ajɛ mla ɔlɛ ō gwo a.

UMƐLƐ MƐLƐ MLA OYEEYI KU APƆLƐ KU UM

Ami mla ɔnyā um Udawn

Eko aflɛyi nɛ um má Udawn ɔnyā um a, anu foofunu yɔ i bi ayi ɛta ku nu jɛ a, ohigbu ka ó le kɔ gwu ɔba nu ta. Ó lɛ uklɔ nɛ ó gē ya, ó klla wɛ ɔcɛ ō gbɔbu ɔna ō ta duu. Ó lɛ owe má ipu oyeeyi ku nu nɛhi ɛ, o kē wɛ ɔdā nōo jɛ um eyī nɛhi ō má ɛgɛ nɛ ó lɛ ɔtu caca ō gba Ujehofa ɛ̄gbā a. Ipu ihayi ku 1992, alɔ gā ojileyi nɛhi néē hi ku “Light Bearers” ipu igeli ku New York a, anu um da ɔ ɔka, ku alɔ géē lɔfu jé iyi alɔ lɔɔlɔhi fiyɛ, ɔdaŋ ku alɔ géē lɛ iyi alɔ gla? Ihayi ɔhá nōo gboce ɔ a, alɔ gáā kwu iyi alɔ u lɛ. Ō lɛ ɔnyā nōo je ɛlā ku Ujehofa ta aflɛyi ipu oyeeyi ku nu, nōo klla wɛ ɔcɛ nōo gē ya ɛlā ɛhɛ wɛ ɛhi ŋma ɛgiyi Ujehofa. Ku ɛlā ɔkwɛyi a, ɔnyā um ya ɔdā olɔhi alɛwa gā um oduudu eko nɛ alɔ yɔ tɔha a.—Aíit. 31:12.

Eko nɛ alɔ lɛ iyi alɔ a, ihayi ku ayipɛ a wɛ igwoleyi (11), igwɛta (13), mla igwɛhili (16). N tine ō wɛ adā olɔhi lɛ uwa, ohigbu ɛnyā a, n gē lɛ eko taajɛ gē jé aɔkpá ku alɔ lɔɔlɔhi, klla gē tine ɔwɛ nɛ um géē bi uwa yuklɔ, o ya ɛɛ ku um wɛ adā olɔhi, naana nɛ ó wɛ ami ma uwa ŋ ma. Abɔ eko yɔ i nyɔ a alɔ má unwalu ɛyɛɛyɛyi, amáŋ um gweeye nɛhi ku ayipɛ a gáā gbɔɔ ō má um bɛɛka ɔya néē kpɔtuce gla, mla adā nōo yihɔtu uwa. Alɔ gē ya aɔya ku ayipɛ ɔlɛ alɔ omaaba eko doodu néē wa ɔlɛ alɔ, ó klla wɛ ɔdā nōo he alɔ ɔtu ō lɛ aɛdrɔ nōo lɔfu iyē ɛgɛnyā kéē yɔ piya alɔ.

Ipu ihayi ku 2013, ami mla ɔnyā um le yɛ gā Uwisconsin ku alɔ nyɔ i je otabɔ lɛ ɛ́nɛ́ mla adā alɔ nōo yɔ i je hila okpilici a. Ó wɛ ɔdā nōo hɛ um idaago, abɔ uklɔ ku Ubɛtɛlu ku um i hɛ um abɔ ŋ ma. É lɛ um higwu ku um bēē je otabɔ lɛ ɔwa ku alɔ mla uklɔ ku ɛpɔ ɛyɛɛyɛyi ō ka.

OPIYABƆ NŌO YA ACIGILI

Ipu Ɔya Ɔmahanɛ ku 2018, n gáā le má ku um géē kɔkɔ eko doodu gbɔbu ɛ ku um kɛla. Idɔkitɔ ku alɔ gáā lɛ um jila má, amáŋ ō jé ɔdā nōo bi unwalu a wa piii a ŋ. Igbihaajɛ ipu Ɔya Aflɛyi ku 2019, idɔkitɔ ɔhá gáā le da um, ku um lɔfu lɛ ōcē éyi nōó kpɔ lɛ a ŋ, ka igbihaajɛ ōcē a géē lɛ abɔ kwu oduudu ɔkpiye ku um lɔfu lɔfu.

Igbihaajɛ ku ɛ̄cī ɔmɛta, abɔ um yɔ i hija nōo he um ɔtu fiyɛ duu a, n gáā gwonu klla lɛ abɔlɔna ku um ta. N hija nyā oduudu oyeeyi ku um ɛ, n kē jé bēē yɔ lɔɔlɔhi. Ohigbu ɛnyā, um jé ka ó gáā tɔɔtɛ gā um ō yɛ iyawu lɔɔlɔhi gɛ ŋ. Ó wɛ ɔdā nōo ya eyijii ɛgɛ nōo oce a je bɔbi fiyɛ abɔ a. Ó gē lɔnɔ ta um nɛhi ō kɛla, ō yɛ iyawu, mla ō je odee mlɛ.

N gweeye nɛhi ku um lɛ ɛnɛɛnɛ ɛga ō je otabɔ lɛ ɔwa ku Ujehofa mla uklɔ ku ɛpɔ ō ka ku um. N klla gweeye nɛhi ku um lɔfu ta ɔkpá nōo bɛɛcɛ ipu umagajin nɛ aidɔkitɔ, acokɛpɔ mla acohɛpɔ gē jé a. N klla ya ɛlā ō ka tɛɛcɛ ɛga ɛyɛɛyɛyi ipu ɛcɛ yɔ i cɛpɔ ku Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa, ka é lɔfu ya uwa ɔparetion amāŋ teyi tu uwa ipu inɛci, néē kē gáā cɛgbá oyi ŋ. Ń kɛla bɛɛka ɔcɛ ō ta ɔkpá ku Ulúku 17:10 a, nōo kahinii: ‘N wɛ ɔcocɛ̄hɔ icííci nɛ̄ n. Úklɔ́ kú um nɛ̄ um yá ā, é cíkā ō cɛ̄tra um ŋ́.’