Skip to content

Skip to table of contents

IKPƐYI ƐLĀ Ō KLƆCƐ ƆMƐ 33

Ō Heyi Ŋma Ɔlekwu A Mafu Ihɔtu, Ijeeyi, Mla Ogbeyi Cii Ku Ɔwɔico

Ō Heyi Ŋma Ɔlekwu A Mafu Ihɔtu, Ijeeyi, Mla Ogbeyi Cii Ku Ɔwɔico

“Ɔwɔicō géē je odúúdú ācɛ nēe gekwú ā . . . héyī ŋmá ɔlékwū.”—ĀCOT. 24:15.

IJÉ ƆMƐ 151 Ó I Je Ācɛ Nōo Kwū A Heyi

ƆDĀ NƐ ALƆ GÁĀ NWU A *

1. Ɔdiya nɛ Ujehofa gbɔɔ ō ya ɛjɛɛji odee a?

Ó LƐ EKO éyi nɛ Ujehofa foofunu yɔ a. Amáŋ ɛnyā i ya ku ɔtu kóō biya lɛ ɔ ŋ. Ujehofa i cɛgbá ku ɔcɛ kóō yɔ piya ɔ gbɔbu ɛɛ kóō gweeye ŋ. Amáŋ Ujehofa dɔka ku ācɛ ɔhá kéē yeeyi klla lɛ eeye duu. Ihɔtu nɛ Ujehofa lɛ a gáā lɛ abɔ kwu ɔ ɔtu, anu ó gbɔɔ ō ya ɛjɛɛji odee a.—Aíjē 36:9; 1 Ujɔ́n. 4:19.

2. Ɛgɛnyá nɛ ɔtu ya Ujisɔsi mla Aalelekwu otɛhɔ a lɛ, eko nɛ Ujehofa ya aɔdā ɔhá a?

2 Aflɛyi, Ujehofa lɛ Ujisɔsi Ɔyinɔnyilɔ ku nu ya. Ó bu ipu Ɔyinɔnyilɔ aflɛyi ku nu nyā a, Ujehofa “yá ɛjɛ̄ɛ̄jī aɔdā dóódu,” kwu alɛwa ku Aalelekwu otɛhɔ ku nu. (Ukól. 1:16) Ujisɔsi gweeye nɛhi ō yuklɔ tɔha mla Adā nu. (Aíit. 8:30) Aalelekwu otɛhɔ a kē gweeye nɛhi duu. É yɔ eko nɛ Ujehofa mla Ujisɔsi nōo wɛ ɔcɛ ō yuklɔ mla ɔ a, ya ɔkpanco mɛmla ɛcɛ a. Ɔdi nɛ Aalelekwu otɛhɔ a ya? É “bá ī tɔ́ɔga ohígbū éeyē” eko nɛ ó ya ɛcɛ a, é klla ba i je owoofu lɛ ɔ eko néē má ɛjɛɛji aɔdā ɔhá nɛ ó ya a, ofiyɛ duu a alɛɛcɛ. (Ujób. 38:7; Aíit. 8:31) Eyeeye ku aɔdā nɛ Ujehofa ya a, mafu ɛgɛ nɛ ó lɛ ihɔtu klla jijeeyi nɛhi a.—Aíjē 104:24; Uróm 1:20.

3. Ɛgɛ nɛ ɔkpá ku 1 Ācɛ Ukɔ́rīnti 15:21, 22 mafu a, ɔdi nɛ ikwū ku Ujisɔsi ya tɔɔtɛ a?

3 Ujehofa dɔka ku alɛɛcɛ kéē yeeyi piyoo ipu ɛcɛ oheyifuu nɛ ó ya a. Amáŋ Adam mla Iifu lɛ íne ku Ujehofa biya, ohigbu ɛnyā, é lɔfu lā oyeeyi opiyoo gla gɛ ŋ. Uwa mla ayaayi uwa géē kwū. (Uróm 5:12) Ɔdi nɛ Ujehofa ya a? Boobu, ó gáā lɛ ɔwɛ nɛ ó géē nya alɛɛcɛ ta a miya. (Ohút. 3:15) Ujehofa gáā le miya ka anuɔ géē ya ku Ɔyinɔnyilɔ ku nu Ujisɔsi kóō gáā lɛ iyi nu gwɛɛya, o ya ɛɛ kóō tɔɔtɛ lɛ ayaayi ku Adam mla Iifu kéē lɛ onyata lɛ ŋma íne ō biya mla ikwū. Cɛɛ ó géē lɔfu je oyeeyi opiyoo lɛ ɔcɛ duuma nōo cɛ ō gba ɔ ɛ̄gbā a.—Ujɔ́n. 3:16; Uróm 6:23; 1 Ācɛ Ukɔ́rīnti 15:21, 22.

4. Aɔka nyá nɛ alɔ gáā kɛla lɛyikwu ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nyā a?

4 Ó lɛ aɔka alɛwa nɛ alɔ lɔfu da lɛyikwu okonu ō ce ku Ujehofa, ō je ācɛ nōo kwū a heyi ŋma ɔlekwu a. Ocabɔ mafu, ɛgɛnyá nɛ oheyi ŋma ɔlekwu a gáā lɔfu ya lɛ a? Alɔ géē lɔfu jé ācɛ nɛ alɔ yihɔtu uwa gla, ɔdaŋ néē lɛ uwa heyi ŋma ɔlekwu? Ɔwɛ nyá nɛ oheyi ŋma ɔlekwu a gáā bi eeye gē lɛ alɔ a? Ɔdi nɛ oheyi ŋma ɔlekwu a kē nwu alɔ lɛyikwu ihɔtu, ijeeyi, mla ogbeyi cii ku Ujehofa a? Alɔ leyi yɛ eyeeye ku aɔka nyā ɛ.

ƐGƐNYÁ NƐ OHEYI ŊMA ƆLEKWU A GÁĀ LƆFU YA LƐ A?

5. Ɔdiya nɛ alɔ lɔfu leyice ka ó wɛ ɛjɛɛji ācɛ néē gáā je heyi ŋma ɔlekwu igbeekponu a ŋ?

5 Ɔdaŋ ku Ujehofa, o bu ipu Ɔyinɔnyilɔ ku nu, lɛ ācɛ alɛwa lɛwa nōo kwū a heyi ŋma ɔlekwu, alɔ lɔfu leyice ka ó wɛ ɛjɛɛji uwa gáā cigbihi wa oyeeyi igbekponu a ŋ. Ɔdiya nōó lɛ a? Ohigbu ku ɔdaŋ ku ācɛ alɛwa gáā yɔ ipu ɛcɛ a acigilii, ó géē bi igbaji nɛɛnɛhi wa. Amáŋ Ujehofa i kē ya ɔdā duuma ɔwɛ igbaji ŋ. Ó jé ku ɛjɛɛji odee cika ō le tubi lɔɔlɔhi ō ya ɛɛ ku ācɛ kéē lā ɛbɔ. (1 Ukɔ́r. 14:33) Ujehofa jijeeyi klla gbeyicii eko nɛ ó yɔ i yuklɔ tɔha mla Ujisɔsi, o ya ɛɛ kéē lɛ ɛcɛ a tutu lɛ alɛɛcɛ kéē lā anu. Ujisɔsi abɔyi nu kéē i bi ijeeyi klla gbeyicii, ɛpleeko ku Ihayi Ula Ɛpa Ce Ofu Igwo, nɛ ó gáā yuklɔ mla ācɛ nōo wi ŋma ɛfú ku Amagɛdɔn, abɔ néē gáā lɛ ɛcɛ a tutu ō miyɛ ācɛ néē gáā heyi ŋma ɔlekwu a.

Ācɛ nōo gáā wi ŋma ɛfú ku Amagɛdɔn a, géē nwu ācɛ nōo géē heyi ŋma ɔlekwu a lɛyikwu Ajɔɔcɛ ku Ɔwɔico, mla ɔdā nɛ Ujehofa dɔka kéē ya a (Má ogwotu ɔmɛ 6) *

6. Oŋma ɛlā nōo yɔ ipu ɔkpá ku Úklɔ́ kú Ācotɛ̄hɔ̄ 24:15 a, anyɛ gáā wɛ ipu ācɛ nɛ Ujehofa gáā je heyi ŋma ɔlekwu a?

6 Ɔwɛ ō cɛgbá fiyɛ duu nɛ ācɛ nōo wi ŋma ɛfú ku Amagɛdɔn a, gáā tabɔ ō teyi tu ācɛ néē gáā je uwa heyi ŋma ɔlekwu a, wɛ ō nwu uwa lɛyikwu Ajɔɔcɛ Ku Ɔwɔico, mla aɔdā nɛ Ujehofa cɛgbá ŋma ɛgiyi uwa a nɛ. Ɔdiya? Ohigbu ku ɛyinɛhi ku ācɛ néē je heyi ŋma ɔlekwu a, géē wɛ ipu ígwu ku ācɛ nɛ Ubáyíbu hi ku “ācɛ o yá ɔdōbɔ̄bí” a. (Jé Úklɔ́ kú Ācotɛ̄hɔ̄ 24:15.) É géē cɛgbá ō ya opiyabɔ alɛwa, o ya ɛɛ kéē miyɛ ɔ̄hā ŋma ikwū ku Ujisɔsi, cɛɛ kéē lā oyeeyi opiyoo. Gbɛla lɛyikwu ɛdɔ uklɔ nōó wɛ, ō nwu ācɛ alɛwa nɛ ó jé ɔdā duuma lɛyikwu Ujehofa ŋ ma ɛlā a. Eyeeye ku ācɛ a géē lɛ itica ku abɔyi nu, ɔwɛ ekponu nɛ alɔ gē klɔcɛ ku Ubáyíbu mla ācɛ icɛ a nɛɛ? Ācɛ ɛyipɛ nyá géē lɛ ujɔ néē géē yɔ i nwu uwa ɛlā, o ya ɛɛ kéē lɔfu nwu ācɛ ɔhá nōo géē heyi ŋma ɔlekwu igbihi uwa ɛlā nɛɛ? Alɔ géē cɛgbá ō gbeyi ku alɔ má ɔ. Amáŋ alɔ jé, ku oŋmɛyi ku Ihayi Ula Ɛpa Ce Ofu Igwo ku ɔcɛ́ ō lé ku Ukraist, “odúúdú ācɛ nēe lā ajɛ géē jé Óndú ā ɛbɛɛbɛ.” (Ayis. 11:9) Alɔ géē jɔɔnyɛ ō yuklɔ alɛwa ɛpleeko ku ihayi ula ɛpa ce ofu igwo a!

7. Ɔdiya nɛ ācɛ ɔlɛ Ɔwɔico géē lɛ ɛlá wu ɔmpa uwa, eko néē yɔ i nwu ācɛ néē je heyi ŋma ɔlekwu a ɛlā a?

7 Ɛpleeko ku Ihayi Ula Ɛpa Ce Ofu Igwo a, ɛjɛɛji ācɛ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā géē cɛgbá ō bēē ya opiyabɔ ku ɔtu kóō he Ɔwɔico. Ohigbu ɛnyā, ɛjɛɛji uwa géē lɛ ɛlá wu ɔmpa uwa, abɔ é géē yɔ i je otabɔ lɛ ācɛ néē je heyi ŋma ɔlekwu a. É géē ta uwa abɔ kéē piya ɛlá ō gbo mla unwu obɔbi ku uwa abɔ, o ya ɛɛ kéē lɔfu lā oyeeyi ɔwɛ nɛ Ujehofa tine a. (1 Upít. 3:8) Ācɛ néē gáā je uwa heyi ŋma ɔlekwu a, géē má ku ācɛ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā wɛ ācɛ ō tu iyi uwa waajɛ, ka é klla yɔ i ya opiyabɔ kpɔ, o ya ɛɛ ku ɔtu kóō he Ujehofa. Ɛnyā kē géē ya ku é tine ō gba Ujehofa ɛ̄gbā mla uwa.—Ufíl. 2:12.

ALƆ GÉĒ LƆFU JÉ ĀCƐ GLA ƆDAŊ KĒ LƐ UWA HEYI ŊMA ƆLEKWU?

8. Ɔdiya nɛ alɔ lɔfu leyice ku alɔ géē jé ācɛ ɔlɛ alɔ, mla aɔya ku alɔ ɔdaŋ ka é lɛ uwa heyi ŋma ɔlekwu a?

8 Ó lɛ ɔdā alɛwa nōo ya nɛ alɔ lɔfu ka, ku ācɛ nōo gáā ya ācɛ néē heyi ŋma ɔlekwu omaaba a, géē lɔfu jé ācɛ néē yihɔtu uwa a. Ocabɔ mafu, oŋma ɔwɛ nɛ Ujehofa he ācɛ eyi ŋma ɔlekwu eko igble a, alɔ lɔfu leyice ka ó géē ya ācɛ cigbihi, ɔwɛ nōo má eyī ku uwa, ɔwɛ néē gē kɛla klla gbɛla a géē wɛ ɛgɛ nōó lɛ gbɔbu lɛ eko néē kwū a. Bla ku Ujisɔsi lɛ ikwū gbla iyɔla, klla lɛ ō heyi ŋma ɔlekwu a gbla eko néē lɛ ɔcɛ heyi ŋma iyɔla a. (Umát. 9:18, 24; Ujɔ́n. 11:11-13) Ɔdaŋ ku ɔcɛ le heyi ŋma iyɔla, ō má eyī ku nu, ɛgɛ nɛ ó gē kɛla mla ɛlá ō gbo ku nu gē wɛ ekponu mla ɛgɛ nōó wɛ gbɔbu ɛɛ nɛ ó gáā gbiyɔla a. Leyi yɛ ocabɔ mafu ku Ulasarɔsi ɛ. Ó le ya ɛ̄cī ɛnɛ nɛ ó kwū ɛ, ohigbu ɛnyā, okpiye ku nu gbɔɔ ō wa. Naana a, eko nɛ Ujisɔsi lɛ ɔ heyi a, ayinɛ nu nɔnya kē lɛ ɔ jé boobu. Ó lɛ afuu ŋ, Ulasarɔsi abɔyi nu kē lɛ uwa jé duu.—Ujɔ́n. 11:38-44; 12:1, 2.

9. Ɔdiya nɛ ācɛ nōo gáā heyi ŋma ɔlekwu a, i gáā heyi mla ɛlá ō gbo amāŋ ɔkpiye nōó lɛ ɛnyá ŋ ma?

9 Ujehofa cokonu ku ipu uparadais, ɔcɛ duuma i gáā ka: “Ka ī dōōce ɛ́ gɛ ŋ́.” (Ayis. 33:24; Uróm 6:7) Ohigbu ɛnyā, ācɛ nōo gáā heyi ŋma ɔlekwu a géē yɔ jaali ɔkpiye. Amáŋ é gáā jila iyē boobu ŋ. Ohigbu ka ɔdaŋ ka ó le ya lɛ a, ācɛ ɔlɛ uwa amāŋ aɔya ku uwa i gáā jé uwa gla ŋ. Ó lɛɛbɛka oduudu alɛɛcɛ géē gbɔɔ ō jila iyē ɛmɛɛma ipu Ihayi Ula Ɛpa ce Ofu Igwo ku ɔcɛ́ ō lé ku Ukraist a. Oŋmɛyi ku Ihayi ula ɛpa ce ofu igwo a nɛ Ujisɔsi gáā je Ajɔɔcɛ a cigbihi lɛ Adā nu a. Eko ɔɔma, Ajɔɔcɛ a géē lɛ oduudu ɔdā nɛ Ujehofa tine a ya kwɛyi ɛ, kwu ō ya ku alɛɛcɛ ka é jila iyē.—1 Ukɔ́r. 15:24-28; Mafú 20:1-3.

ƆWƐ NYÁ NƐ OHEYI ŊMA ƆLEKWU A GÁĀ BI EEYE GĒ LƐ ALƆ A?

10. Ɔdi nɛ oheyi ŋma ɔlekwu a gáā cɛ gā uwɔ ya a?

10 Gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nōó gáā wɛ, ō ya ācɛ nɛ alɔ yihɔtu uwa omaaba kpɔ a. Eeye nɛ a gáā gwo a, géē cɛ gā uwɔ yɛhɛ amāŋ jikwu nɛɛ? A géē gweeye nɛɛnɛhi jaa gbeeko nɛ a géē gbɔɔ ō gwiije ō je owoofu lɛ Ujehofa? Alɔ jé kpɔcii ku alɔ géē yihɔtu Adā alɔ nōo gē teyi tu alɔ a nɛhi, mla Ɔyinɔnyilɔ ku nu nōo yihɔtu alɔ, klla ya ku oheyi ŋma ɔlekwu a kóō le tɔɔtɛ a.

11. Oŋma ɛlā ku Ujisɔsi nōo yɔ ipu ɔkpá ku Ujɔ́ni 5:28, 29 a, ɔdi gáā ya ācɛ nōo gē lɛyi taajɛ lɛ Ɔwɔico a?

11 Gbɛla lɛyikwu ɛdɔ eeye nɛ ācɛ néē gáā je heyi ŋma ɔlekwu a gáā gwo, abɔ é yɔ i ya opiyabɔ ō ya ɛɛ kéē lɛyi taajɛ lɛ Ɔwɔico a. Ācɛ nōo ya opiyabɔ nyā géē lɛ ɛga ō lā oyeeyi opiyoo ipu uparadais. Amáŋ Ujehofa i gáā habɔ ācɛ nōo ta ō ya opiyabɔ a ta, kéē lā oyeeyi opiyoo ipu uparadais, cɛɛ kéē yɔ i junwalu lɛ ɛbɔ nōo ya abɔɔ a ŋ.—Ayis. 65:20; Ujɔ́ni 5:28, 29.

12. Ɔwɛ nyá nɛ Ujehofa gáā hɔha ce oduudu ācɛ nōo gáā yɔ ipu ɛcɛ a?

12 Ɛhaajɛ ku Ajɔɔcɛ a, ɛjɛɛji ācɛ ɔlɛ Ɔwɔico géē má ku ɔdā nōo yɔ ipu ɔkpá ku Aíita 10:22 a wɛ ɔkwɛyi. Abɔɔ a kahinii: ‘Ɔhā nɛ Óndú ā gē hɛ ce ɔcɛ a, gē cɛ lɛ ɔcɛ gbagbenu nu a, ó kē i lɛ owe duuma bla ɔ ŋ́.’ Mla otabɔ ku Alelekwu Ihɔ ku Ujehofa, ācɛ ɔlɛ Ɔwɔico géē yɔ i lɛbɛɛka Ukraist a, cɛɛ ɛmɛɛma é géē jɛ gɔbu kē kwu jila iyē duudu. (Ujɔ́n. 13:15-17; Āfi. 4:23, 24) É géē yɔ i lɔfu iyē klla yɔ i wɛ ācɛ olɔhi ɛ̄cī doodu. Oyeeyi géē lɔɔnyɛ ibi o! (Ujób. 33:25) Ɛgɛnyá nōo gbɛla lɛyikwu oheyi ŋma ɔlekwu a, gáā ta uwɔ abɔ babanya a?

ƆDĀ NƐ ALƆ NWU LƐYIKWU IHƆTU KU UJEHOFA A

13. Ɔdi nɛ ɔkpá ku Aíjē 139:1-4 mafu lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa jé alɔ lɔɔlɔhi lɛ a, ɛgɛnyá nɛ oheyi ŋma ɔlekwu a kē gáā mafu ku ɛlā nyā wɛ ɔkwɛyi a?

13 Abɔ alɔ ka gbɔbu a, eko nɛ Ujehofa lɛ ācɛ heyi ŋma ɔlewku, é géē lɛ ɛlá ō gbo ekponu klla géē wɛ ɛdɔ ācɛ ekponu néē wɛ gbɔbu a. Gbɛla lɛyikwu ɔdā nɛ ɔɔma gáā wɛ a. Ujehofa yihɔtu uwɔ nɛɛnɛhi. Ihɔtu ɔɔma ya kóō leyi taajɛ klla blakwu ɛjɛɛji ɛlá nɛ a gē gbo, ɛgɛ nɛ ɔtu gē ya uwɔ lɛ, ɔwɛ nɛ a gē kɛla klla gē ya odee a. Ó lɛ a, ɔdaŋ ku Ujehofa géē je uwɔ heyi, ó géē je uwɔ heyi ɔwɛ ekponu nɛ a lɛ gbɔbu a. Udefidi nōo wɛ ɔcɛ́ a jé ku Ujehofa jé eyeeye ku alɔ lɔɔlɔhi. (Jé Aíjē Kú Ɛ̄gbā 139:1-4.) Ɛgɛnyá nɛ ɔtu gē ya alɔ lɛ, eko duuma nɛ alɔ jé ɛgɛ nɛ Ujehofa jé alɔ lɔɔlɔhi lɛ a?

14. Ɛgɛnyá nɛ ɔtu cika ō ya alɔ lɛ, ɔdaŋ ku alɔ gē gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa jé alɔ lɔɔlɔhi lɛ a?

14 Ɔdaŋ ku alɔ gē gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa jé alɔ lɔɔlɔhi lɛ a, ó géē ya alɔ i gáā bēē gbɛla ku Ujehofa gē lɛ eyī ku nu kwu ɛga nɛ alɔ gē ya bɔbi a ŋ. Ohigbu ɔdi? Bla, ku Ujehofa lɛ ɛlá wu alɔ nɛɛnɛhi. Ó gē leyi má eyeeye ku alɔ ku alɔ cɛgbá lɛ ɔ nɛɛnɛhi. Ó géē blakwu ɛjɛɛji aɔdā nōo cɛ lɛ alɔ wɛ ɛdɔ ācɛ nɛ alɔ wɛ eko nɛ alɔ yeeyi a. Ɛnyā wɛ ɛlā ō ta ɔtu kwu ɔtu nɛhi! Alɔ i cika ō gbɛla fluflu ku alɔ yɔ ofoofu alɔ ŋ. Ujehofa yɔ piya alɔ klla dɔka ō ta alɔ abɔ eko doodu.—2 Úklɔ́ 16:9.

IJEEYI KU UJEHOFA KÓŌ JƐ UWƆ EYĪ

15. Ɛgɛnyá nɛ oheyi ŋma ɔlewku a mafu ku Ujehofa jijeeyi ɔkwɔɔkwɛyi a?

15 Ɔdaŋ ku ācɛ gē yuufi ikwū, aolɛla ku uwa lɔfu kwu uwa abɔfu kéē ya ɔdā duuma néē dɔka a gla, ŋma lɛ ō bi ikwū le tu uwa ufi. Ācɛ nōo yɔ ɛhaajɛ ku Ebilii a, gē bi ufi nyā le kwu ācɛ abɔfu kéē ya ɔdā néē jé ka ó wɛ ɔdā olɔhi ŋ. Amáŋ é gáā kwu alɔ abɔfu ku alɔ ya ɔɔma gla ŋ. Alɔ jé ku ɔdaŋ nɛ aolɛla ku alɔ lɛ alɔ ŋmo naana, Ujehofa géē je oyeeyi lɛ alɔ kpɔ ɛ. (Mafú 2:10) Alɔ jé kpɔcii ka ó lɛ ɔdā duuma néē gáā ya nōo géē ci alɔ ŋma ō gba Ujehofa ɛ̄gbā gla ŋ. (Uróm 8:35-39) Ujehofa le mafu ka ó jijeeyi nɛɛnɛhi ɛ, ŋma lɛ ō je eyiyoce ku oheyi ŋma ɔlekwu a lɛ alɔ! Ohigbu ɔɔma, alɔ i gē ufi eko duuma nɛ ācɛ nōo gē cɛtra Ebilii gē ta alɔ ufi ō je alɔ ŋmo, ɔdaŋ nɛ alɔ i ya ɔdā néē da alɔ ku alɔ ya a ŋ. Ó klla gē je ɔtu ō lɛ olɔfu lɛ alɔ ku alɔ hayi kpaakpa lɛ Ujehofa.

Aɔdā nɛ alɔ gē miya ō ya a, mafu ku alɔ kpɔtuce ku Ujehofa géē je aɔdā nɛ alɔ cɛgbá nu a lɛ alɔ? (Má ogwotu ɔmɛ 16) *

16. Aɔka nyá nɛ a cika ō da iyi uwɔ a, ɛgɛnyá nɛ ohi a kē gáā ta uwɔ abɔ ō jé ɛgɛ nɛ a kpɔtuce Ujehofa lɛ a?

16 Ɔdaŋ ka ācɛ nōo gē wɔtu Ujehofa da uwɔ ku uwa géē ŋmo uwɔ, a géē kpɔtuce ku Ujehofa géē je uwɔ heyi? Ɛgɛnyá nɛ a gáā jé ku a géē kpɔtuce Ujehofa eko ɔɔma a? Ɔwɛ éyi wɛ ō da iyi uwɔ ɔka kahinii: ‘Aɛlā ligii ligii nɛ um gē miya ō ya ɛ̄cī doodu a, gē mafu ku um kpɔtuce Ujehofa?’ (Ulúk. 16:10) Ɔka ɔhá lɔfu wɛ kahinii: ‘Ɔwɛ nɛ um gē yuklɔ mla eko mla ije ku um a, gē mafu ku um kpɔtuce ku Ujehofa géē je aɔdā agbenu nɛ um cɛgbá nu a gā um, ɔdaŋ ku um kwu Ajɔɔcɛ ku nu i ta aflɛyi?’ (Umát. 6:31-33) Ɔdaŋ ku ohi ku uwɔ lɛyikwu aɔka nyā wɛ ii, ɛnyā mafu ku a kpɔtuce Ujehofa, ka kē géē tutu ojama duuma nōo géē wa ɔwɛ ku uwɔ ɛcɔbu a.—Aíit. 3:5, 6.

OGBEYI CII KU UJEHOFA KÓŌ JƐ UWƆ EYĪ

17. (a) Ɛgɛnyá nɛ oheyi ŋma ɔlekwu a mafu ku Ujehofa gē gbeyi cii a? (b) Ɛgɛnyá nɛ alɔ gáā mafu ku ogbeyi cii ku Ujehofa jɛ alɔ eyī nɛhi a?

17 Ujehofa le eko nɛ ó gáā je ɛcɛ obɔbi nyā cataajɛ a miya taajɛ ɛ. (Umát. 24:36) Ó gáā ŋmlekwu cɛɛ ku ó ya odee gbɔbu le eko ɔɔma ŋ. Ō je ācɛ nōo kwū a heyi yɔ i ŋmo ɔ unwu ō ya, amáŋ ó yɔ i gbeyi cii. (Ujób. 14:14, 15) Ó yɔ i gbeyi jaa gbeeko okpaakpa kóō je ācɛ nōo kwū a heyi ŋma ɔlekwu. (Ujɔ́n. 5:28) Ó lɛ aɔdā alɛwa nōo ya nɛ ogbeyi cii ku Ujehofa cika ō jɛ alɔ eyī. Gbɛla nu ɛ: Ohigbu ogbeyi cii ku Ujehofa a, ācɛ alɛwa, kwu alɔ abɔyi alɔ le eko ō “le pīyabɔ̄ ŋmá íne [nɛ alɔ] bīya ā.” (2 Upít. 3:9) Ujehofa dɔka ku ācɛ alɛwa nōo tɔɔtɛ gla a kéē lɛ oyeeyi opiyoo. Ó lɛ a, alɔ mafu ku ogbeyi cii ku nu jɛ alɔ eyī nɛhi. Ɛgɛnyá a? Ŋma lɛ ō ya ɔdā duuma nɛ alɔ ya gla, o ya ɛɛ ku alɔ tine ācɛ “nēé fu kéē lɛ oyēeyī opiyóó ā” klla ta uwa abɔ kéē gáā yihɔtu ku Ujehofa klla gba ɔ ɛ̄gbā. (Ācot. 13:48) Cɛɛ, uwa a géē lɛ itene ŋma ogbeyi cii ku Ujehofa ɛgɛ nɛ alɔ lɛ duu a.

18. Ɔdiya nɛ alɔ cika ō gbeyi cii mla ācɛ ɔhá a?

18 Ujehofa géē gbeyi cii mla alɔ jaa gbo oŋmɛyi ku ihayi ula ɛpa ce ofu igwo a, gbɔbu ɛɛ kóō leyice ku alɔ jila iyē mɛɛlɛ. Jaa gbeeko ɔɔma, Ujehofa le tutu ō je íne ō biya ku alɔ ya alɔ ɛhi. Ó lɛ a, alɔ cika ō yɛce ocabɔ ku nu, klla leyi kwu auce olɔhi nɛ ācɛ ɔhá lɛ a klla gbeyi cii mla uwa. Leyi yɛ ocabɔ ku ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nɛ ɔba nu gbɔɔ ō lɛ ɔtooplico nɛɛnɛhi nōo gáā lɛ abɔ ci ō gā ōjila ku ujɔ a. Ó kahinii: “Ó kwu um iye nɛhi. Oyeeyi ku alɔ kwu piyabɔ acigili, alɔ i klla lɔfu ya ɛjɛɛji aɔdā nɛ alɔ tine ō ya a gɛ ŋ”. Amáŋ ipu ɛjɛɛji unwalu nyā a, ɔnyā nyā nōo yihɔtu ɔba nu nyā kē gbeyi cii mla ɔba a. Ó gbolo ce Ujehofa, ó klla je ɔtu tonu ŋ. Bɛɛka Ujehofa a, ó leyi gwo unwalu a bonu, klla leyi kwu aɔdā olɔhi lɛyikwu ɔba nu. Ó kahinii: “Ɔba um lɛ ɛnɛɛnɛ uce olɔhi ɛyɛɛyɛyi, ó kē yɔ i ya ɔdā nɛ ó ya gla, o ya ɛɛ kóō ya lɔhi fiyɛ ɛmɛɛma.” Ó wɛ ɔdā ō cɛgbá nɛhi, ku alɔ gbeyi cii mla ācɛ ipu apɔlɛ ku alɔ amāŋ ipu ujɔ, nōo yɔ i ceyitikwu kéē bu unwalu ɛyɛɛyɛyi néē yɔ i má a!

19. Ɔdi nɛ alɔ cika ō lɛ ɔtu ya ekponu ku alɔ géē ya a?

19 Ujisɔsi mla aalelekwu otɛhɔ a gweeye nɛhi eko aflɛyi néē ya ɛcɛ a. Amáŋ gbɛla lɛyikwu ɛgɛ néē gáā gweeye lɛ, eko nɛ ɛcɛ a géē le mu mla ācɛ nōo jila iyē, nōo yihɔtu ku Ujehofa klla gē gba ɔ ɛ̄gbā a. Gbɛla lɛyikwu eeye nɛ ācɛ nōo gáā gā ɔkpanco a géē lɛ, eko néē má alɛɛcɛ yɔ i lɛ itene ŋma uklɔ ku uwa a. (Mafú 4:4, 9-11; 5:9, 10) Gbɛla duu lɛyikwu ō lā oyeeyi ɛpleeko nɛ agije ku eeye géē kwɛyi agije ku ɔnɔ, eko nɛ ōcē, ɔtunobi, mla ikwū i gáā yɔ gboogboo gɛ ŋ ma. (Mafú 21:4) Jaa gbeeko ɔɔma, lɛ ɔtu ku uwɔ ya ekponu ō gbla Adā uwɔ nōo yihɔtu uwɔ, jijeeyi, nōo klla gē gbeyi cii a. Ɔdaŋ ku a ya lɛ a, a géē yɔ i gweeye, ɛgɛ duuma nɛ unwalu nɛ a yɔ i má a kóō lɛ a naana. (Ujɛ́m. 1:2-4) Alɔ ta Ujehofa ahinya nɛɛnɛhi ohigbu okonu ō ce ku nu lɛyikwu ō “héyī ŋmá ɔlékwū” a!—Ācot. 24:15.

IJÉ ƆMƐ 141 Oyeeyi Ku Alɔ Wɛ Ɛhi

^ par. 5 Ujehofa lɛ ihɔtu, Jijeeyi, klla wɛ Adā nōo gē gbeyi cii. Alɔ lɔfu má auce ō ya ku nu nyā, ŋma ɔwɛ nɛ ó ya ɛjɛɛji odee, mla okonu ō ce ku nu ō je ācɛ nōo kwū a heyi ŋma ɔlekwu a. Ikpɛyi ɛlā nyā, géē kɛla lɛyikwu aɔka ōhī nɛ alɔ lɔfu lɛ lɛyikwu ō heyi ŋma ɔlekwu a. Ó klla géē kɛla lɛyikwu ɔdā nɛ oheyi ŋma ɔlekwu a nwu alɔ lɛyikwu ihɔtu ku Ujehofa, ijeeyi, mla ogbeyi cii ku nu, mla ɔwɛ nɛ ɛnyā lɔfu lɛ abɔ kwu alɔ iyē lɛ a.

^ par. 59 ƆDĀ NŌO YƆ I YA IPU IFOTO A: Ɔcɛ nōo ŋma America nōo kwū ihayi alɛwa ɛ ma le heyi ŋma ɔlekwu ipu Uparadais. Ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo wi ŋma ɛfú ku Amagɛdɔn a, gweeye nɛhi ō nwu adā a ɔdā nɛ ó cika ō ya, ó ya ɛɛ kóō lɛ itene ŋma ikwū ku Ujisɔsi a..

^ par. 61 ƆDĀ NŌO YƆ I YA IPU IFOTO A: Ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi yɔ i da ɔkpani uklɔ ku nu, ku ó lɛ ɛ̄cī alɛwa nōo yɔ ipu alaadi néē gē yuklɔ a, nɛ ó gáā dɔka ō yuklɔ fiyɛ eko ŋ. Ó lɛ ɔ teyi peee ku ó gē bi ɔnɔɔnɛ ku aɛ̄cī ɔɔma, le yuklɔ nōo tɛɛma kwu ɛ̄gbā ō gba ku nu lɛ Ujehofa. Amáŋ ɔdaŋ kē cɛgbá nu nɛɛnɛhi eko ɔhá, ō le tutu ō yuklɔ fiyɛ.