1. Ɛgɛnyá nɛ ācɛ alɛwa yɔ i ceyitikwu yuklɔ nwune fiyɛ ipu ɔwa ku Ujehofa a?

 ABƆ oŋmɛyi ku ɛcɛ obɔbi nyā yɔ i ba a, alɔ lɛ uklɔ alɛwa ō ya. (Umát. 24:14; Ulúk. 10:2; 1 Upít. 5:2) Ɛjɛɛji alɔ dɔka ō gba Ujehofa ɛ̄gbā mla ɛjɛɛji ɔfu ku alɔ. Ācɛ alɛwa yɔ i yuklɔ nwune fiyɛ ipu uklɔ ku ɔna ō ta ku uwa. Ācɛ ōhī yɔ i leyice ō je piya ācɛ ō gbɔbu ɔna ō ta. Ācɛ ɔhá yɔ i leyice ō yuklɔ ipu Ubɛtɛlu amāŋ ō wɛ ipu uklɔ ku ɔlɛ ō gwo lɛ ɔwa ku alɔ. Ayinɛ alɔ nɔnyilɔ alɛwa kē yɔ i yuklɔ lɔfu lɔfu, o ya ɛɛ kéē faajɛ ōmiya ō wɛ ipu ācɛ ō ta anyakwɔcɛ ku ujɔ abɔ amāŋ ō wɛ ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ. (1 Utím. 3:1, 8) Ujehofa gē gweeye nɛhi eko duuma nɛ ó má aɔdā nɛ ācɛ ɔlɛ nu le tutu ō ya, o ya ɛɛ kéē gba ɔ ɛ̄gbā a!​—Aíjē 110:3; Ayis. 6:8.

2. Ɛgɛnyá nɛ ɔtu lɔfu ya alɔ lɛ, ɔdaŋ ku alɔ i faajɛ ō ya aɔdā ōhī nɛ alɔ miya ō ya lɛ Ujehofa ŋ ma?

² Amáŋ ɔtu lɔfu biya lɛ alɔ nɛhi ɔdaŋ ka ó je eko nɛhi, gbɔbu ɛɛ ku alɔ faajɛ ō ya aɔdā nɛ alɔ miya ō ya lɛ Ujehofa a. Ɔtu klla lɔfu biya lɛ alɔ, ɔdaŋ ku alɔ i lɔfu yuklɔ ōhī ipu ɔwa ku Ujehofa gla ŋ, á jé ŋ, ohigbu ō hila amāŋ ohigbu aɔdā ɔhá. (Aíit. 13:12) Ɔdā nōo ya u Melissa * yiili a yɔ abɔɔ a. Ó géē yɛ i he ɔ ɔtu nɛhi ō yuklɔ ipu Ubɛtɛlu amāŋ ō gā Inɔkpa Ku Ācɛ O Tɔɔna Ku Ajɔɔcɛ Ku Ɔwɔico, amáŋ ó kɛla kahinii: “N le fiyɛ ihayi a ɛ. Ohigbu ɔɔma n cika jɛ ō yuklɔ a gɛ ŋ. Ɛnyā gē cɛ lɛ ɔtu biya gā um ekoohi.”

3. Ɔdi nɛ ācɛ ōhī cika ō ya, o ya ɛɛ kéē cika jɛ lɛ uklɔ ɔhá ipu ɔwa ku Ujehofa a?

³ Ó lɔfu cɛgbá ku ācɛ ōhī nōo wɛ ɛdrɔ nōo klla lɔfu iyē a, kéē ya kéē lɛ auce ō ya ōhī, gbɔbu ɛɛ kéē lɔfu tutu ō ya auklɔ ɔhá  ipu ɔwa ku Ujehofa. É lɔfu jé odee nɛhi, jé ō ya ōmiya, klla lɛ ɔtu caca ō yuklɔ a. Amáŋ abɔ ɔhá ku nu, é lɔfu cɛgbá ō nwu ɔtoole fiyɛ, ō nwu ɛgɛ nɛ ɔcɛ gē leyi taajɛ yuklɔ lɔɔlɔhi, mɛmla ō nwu ō lɛ ojilima ce ācɛ ɔhá nɛhi fiyɛ. Ɔdaŋ ku a ceyitikwu ku a lɛ auce ō ya nɛ a cɛgbá, ayinɛ alɔ nɔnyilɔ a lɔfu je uklɔ éyi gā uwɔ eko nɛ a kóō leyice ŋ duudu. Gbɛla lɛyikwu ɔdā nōo ya u Nick a ɛ. Eko nɛ ó wɛ ihayi 20 a, ɔtu biya lɛ ɔ nɛɛnɛhi abɔ é je ɔ piya ɔcɛ ō ta anyakwɔcɛ ku ujɔ abɔ ŋ ma. Ó kahinii: “Ó ya um bɛɛka n lɛ unwalu éyi a.” Amáŋ ɛ̄jɛ̄ i jɛ u Nick ō yɔ i ceyitikwu kóō lɛ auce ō ya nɛ ó cɛgbá a ŋ. Ó ceyitikwu yuklɔ mla ɛjɛɛji ɔfu ku nu ipu uklɔ ku ɔna ō ta mla ipu ujɔ a. Icɛ, ó kwu piya ɔcɛ éyi ipu Ígwu Nōo Gē Leyi Kwu Abɔ Ku Ɛga Ō Yuklɔ Ku Alɔ ɛ. 

4. Ɔdi nɛ alɔ gáā kɛla lɛyikwu ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nyā a?

⁴ Ɔtu gē biya gā uwɔ ohigbu odee nɛ a miya ō ya ipu ɔwa ku Ujehofa, amáŋ a faajɛ ōmiya ku uwɔ ɔɔma gla ɛ ŋ? Ó lɛ a, lɛ ɔkɔ gba lɛ Ujehofa lɛyikwu ɔ, ku a da ɔ lɛyikwu ɛgɛ nɛ ɔtu gē ya uwɔ lɛ a. (Aíjē 37:5-7) A klla lɔfu da ayinɛ nōo jikoko a ɔka lɛyikwu ɛgɛ nɛ a lɔfu ya lɔhi fiyɛ ipu ɛ̄gbā ō gba ku uwɔ lɛ Ujehofa, cɛɛ ku a klla ceyitikwu bi aukɔ́ néē tu uwɔ a le yuklɔ. Ɔdaŋ ku a ya lɛ a, a géē lɔfu faajɛ ōmiya ku uwɔ ɔɔma. Amáŋ bɛɛka u Melissa a, á jé ŋ, ó tɔɔtɛ gā uwɔ ō ya ɔdā nɛ a dɔka ō ya lɛ Ujehofa a babanya gla ŋ. Ó lɛ a ɔdi nɛ a cika ō ya mɛɛ a? Ɛgɛnyá nɛ a géē ya ku a yɔ i gweeye kpɔ a? O ya ɛɛ ku alɔ cila ɔka ɔɔma, ikpɛyi ɛla nyā géē kɛla lɛyikwu (1) ɔdā nōo lɔfu je eeye gā uwɔ, (2) ɛgɛ nɛ a géē ya ku a yɔ i lɛ eeye tōōtɔ̄ɔ̄, mla (3) ɔdā nɛ a lɔfu miya ō ya nōo géē cɛ gā uwɔ lɛ eeye tōōtɔ̄ɔ̄ a.

5. Ɔdaŋ ku alɔ dɔka ō lɛ eeye, ɔdi nɛ alɔ cika ō lɛ ɔtu ku alɔ kwu ɔ a? (Ɔ̄cokóītá 6:9)

⁵ Ɔ̄cokóītá 6:9 da alɔ lɛyikwu ɔdā nɛ alɔ lɔfu ya, o ya ɛɛ ku alɔ yɔ i lɛ eeye a. (Jé.) Ɔcɛ nōo gē lɛ ɔtu ku nu kwu ‘ɔdā nɛ ó lɛ ā,’ ɔdā nɛ ó lɛ a gē jɛ ɔ eyī nɛhi, odee bɛɛka āhɔ̄ nōo yɔ anu ɔkwɔɔkwu ɔɔma a. Amáŋ, ɔcɛ nōo gē tine aɔdā nɛ ó gáā lɔfu lɛ gla ŋ ma piyoo a, odee i géē jɛ ɔ eyī nóó. Ó lɛ a, ɔdi nɛ alɔ nwu ŋma ɛnyā a? O ya ɛɛ ku alɔ lɛ eeye, alɔ kóō lɛ ɔtu ku alɔ kwu aɔdā nɛ alɔ lɛ a, ó wɛ aɔdā nɛ alɔ i gáā lɛ gla ŋ ma ŋ.

6. Aciije nyá nɛ alɔ gáā leyi yɛ ɔ babanya a, ɔdi nɛ alɔ kē gáā nwu ŋma anu a?

⁶ A cɛ ka ó tɔɔtɛ ku ɔdā nɛ ɔcɛ lɛ a kóō jɛ ɔ eyī ɔkwɔɔkwɛyi? Ācɛ alɛwa gbɛla ka ó tɔɔtɛ ŋ, ohigbu ku alɔ gē dɔka ō nwu ɛgɛ nɛ alɔ géē yɔ i ya ɔdā ɛpɛpɛ. Amáŋ ó wɛ ɔdā nōo tɔɔtɛ ō ya ɔkwɔɔkwɛyi. Alɔ lɔfu jɔɔnyɛ aɔdā nɛ alɔ lɛ babanya a gla. Ɛgɛnyá nɛ alɔ gáā ya ɔɔma gla a? O ya ɛɛ ku alɔ jé ɔɔma a, alɔ leyi yɛ aciije ku Ujisɔsi nōo yɔ ipu ɔkpá ku Matthew 25:14-30 lɛyikwu ikpiije a. Alɔ géē nwu ɛgɛ nɛ alɔ géē ya ku alɔ lɛ eeye klla lɛ eeye tōōtɔ̄ɔ̄ ipu āhɔ̄ ku uklɔ nɛ alɔ yɔ i ya babanya a.

7. Ta aciije ku Ujisɔsi lɛyikwu ikpiije a, lɛ ɔ ya kpii.

⁷ Ipu aciije a, adā éyi yɔ i dɔka ō gā iyawu. Amáŋ gbɔbu ɛɛ kóō nyɔ a, ó lɛ acocɛhɔ ku nu higwu klla lɛ ikpiije je lɛ uwa, o ya ɛɛ kéē bi ɔ le tɔhi. * Adā a jé ka ɔdā nɛ ɔcɛ éyi ku uwa lɔfu ya gla a wɛ ɛyɛɛyi gwu aku ɔmpa nu ta, ohigbu ɔɔma ó lɛ ikpiije ɛhɔ je lɛ ɔcɛ aflɛyi a, ó kwu ɛpa u lɛ ɔcɛ ɔhá, klla kwu ikpiije éyi u lɛ ɔcɛ ɔmɛta a. Acocɛhɔ aflɛyi mla ɔmpa a yuklɔ lɔfu lɔfu, o ya ɛɛ kéē ya ije nwune fiyɛ lɛ ɔkpani ku uwa. Amáŋ ɔcocɛhɔ ɔmɛta a i ya ɔdā duuma mla ije néē je lɛ ɔ a ŋ, ohigbu ɛnyā ɔkpani ku nu lɛ ɔ nu.

8. Ɔdiya nɛ ɔcocɛhɔ aflɛyi ipu aciije a gweeye a?

⁸ Ɔcocɛhɔ aflɛyi a gweeye nɛɛnɛhi ohigbu ka  ɔkpani ku nu je ikpiije ɛhɔ lɛ ɔ. Ije ɔɔma i kē wɛ ije nɛŋcɛ nóó, ó klla mafu ka ɔkpani ku nu lɛ ɔtuce ɔ nɛɛnɛhi! Amáŋ ɔcocɛhɔ ɔmpa a bɛ? Ɔtu lɔfu biya lɛ ɔ ohigbu ku ikpiije néē je lɛ ɔ a, i jonjilɛ mla aku ɔcocɛhɔ aflɛyi a ŋ. Amáŋ ɔdi nɛ ó ya a?

9. Ɔdi nɛ Ujisɔsi i ka lɛyikwu ɔcocɛhɔ ɔmpa a ŋ ma? (Umátiyu 25:22, 23)

⁹ Jé Umátiyu 25:22, 23. Ujisɔsi i ka ku ɔcocɛhɔ ɔmpa a kwu cɔnu klla gbɔɔ ō bi ɛlā ɔtu ohigbu ka é je ikpiije ɛpa lɛ ɔ foofunu ŋ. Ujisɔsi i kē ka ka ɔcocɛhɔ ɔmpa a ka inini klla kahinii: ‘Ɔdiya nɛ ɔkpani ku um je ikpiije ligii nyā gā um a? N kē i yuklɔ lɔfu lɔfu bɛɛka ɔcocɛhɔ nɛ ó je ikpiije ɛhɔ lɛ ɔ a! Ɔdaŋ ka ɔkpani ku um i má ku um wɛ ɔcɛ ō yuklɔ lɔfu lɔfu ŋ, ó wɛ ɔɔma nɛ n kwu ije nyā u nyi taajɛ, cɛɛ ku um ŋmo ɔwɛ nu gbɔɔ ō yuklɔ lɛ iyi um o.’

10. Ɔdi nɛ ɔcocɛhɔ ɔmpa a ya mla ikpiije ku nu a?

¹⁰ Bɛɛka ɔcocɛhɔ aflɛyi a, ɔcocɛhɔ ɔmpa a jé ka uklɔ nɛ ɔkpani ku nu je lɛ ɔ a cɛgbá nɛhi, ó klla yuklɔ lɔfu lɔfu o ya ɛɛ kóō cɛ ɔkpani ku nu ɛhɔ. Ohigbu ɛnyā, ó ya ku ikpiije ɛpa a kóō kwu piya ikpiije ɛnɛ. Ɔkpani a cila ɔcocɛhɔ a ule ohigbu uklɔ nɛ ó ya lɔfu lɔfu a. Ó cɛtra ɔ klla je uklɔ lɛ ɔ nwune fiyɛ!

11. Ɔdi nɛ alɔ cika ō ya, o ya ɛɛ ku alɔ yɔ i lɛ eeye tōōtɔ̄ɔ̄ a?

¹¹ Ɔwɛ ekponu ɔɔma, alɔ géē yɔ i lɛ eeye tōōtɔ̄ɔ̄ ɔdaŋ ku alɔ gē yuklɔ lɔfu lɔfu ɛgɛ nɛ alɔ ya gla, ipu uklɔ duuma néē je lɛ alɔ ku alɔ ya lɛ Ujehofa a. Bēē lɛ “eko . . . táajɛ” lɛ uklɔ ku ɔna ō ta a, ku a klla yuklɔ lɔfu lɔfu mla ujɔ a. (Ācot. 18:5; Uhíb. 10:24, 25) Ya otutu ku ōjila lɔɔlɔhi, o ya ɛɛ ku a lɔfu ta ohi nōo géē ta ayinɛ uwɔ ɔtu kwu ɔtu. Má uklɔ duuma néē je gā  uwɔ ku a ya ipu ōjila ku ɔtahɛ ku alaadi a, ka ó wɛ uklɔ nōo cɛgba nɛɛnɛhi. Ɔdaŋ ka é da uwɔ ku a tabɔ yuklɔ duuma ipu ujɔ, wa teeko, ku a klla ya ɔdā nōo géē mafu ku a too lɛ ɔtuce. A hii gbɛla ka uklɔ néē je gā uwɔ a i cɛgbá ŋ, ohigbu ɔɔma a cika ō kpo eko ku uwɔ bonu cɛyi nu ŋ. Ceyitikwu lɔfu lɔfu ku a yɔ i ya lɔhi fiyɛ ipu uklɔ ku uwɔ. (Aíit. 22:29) Abɔ a yɔ i yuklɔ lɔfu lɔfu lɛ Ujehofa a, ɛma ku uwɔ mla aku nu géē yɔ i lɔfu, a klla géē yɔ i lɛ eeye fiyɛ. (Ugal. 6:4) Ɛnyā klla géē ya kóō tɔɔtɛ gā uwɔ ō gweeye mla ācɛ ɔhá, eko duuma néē lɛ uklɔ nɛ eyī ku uwɔ humayi kwu ɔ a je lɛ uwa.​—Uróm 12:15; Ugal. 5:26.

12. Ɔdi ta u Melissa mla u Nick abɔ kē lɛ eeye fiyɛ a?

¹² A blakwu Melissa, ɔyinɛ nɔnya nɛ alɔ kɛla lɛyikwu ɔ ipu ogwotu ɔmɛ ɛpa a kpɔ ɛ? Ó ka ó géē yɛ i he anuɔ ɔtu nɛhi ō yuklɔ ipu Ubɛtɛlu amāŋ ō gā Inɔkpa Ku Ācɛ O Tɔɔna Ku Ajɔɔcɛ Ku Ɔwɔico. Naana nɛ ōmiya a i tɔɔtɛ lɛ ɔ ŋ ma, ó kahinii: “N gē ceyitikwu yuklɔ ku ɔcɛ ō gbɔbu ɔna ō ta mla ɛjɛɛji ɔfu ku um, n klla gē ceyitikwu bi ɔwɛ ɛyɛɛyɛyi ō bi le tɔɔna a le yuklɔ. Ɛnyā cɛ gā um lɛ eeye nɛhi.” Ɛgɛnyá nɛ u Nick kē lɔtu, ohigbu ɔtu nōo biya lɛ ɔ abɔ é je ɔ piya ɔcɛ ō ta anyakwɔcɛ ku ujɔ abɔ ŋ ma? “N lɛ ɔtu ku um kwu aɔdā nɛ um lɔfu ya gla a, bɛɛka uklɔ ku ɔna ō ta, mla ō ta ohi ō ta ɔtu kwu ɔtu ipu ōjila ku ujɔ. N klla gáā lɛ abɔ ta ɔkpá ó gáā yuklɔ ipu Ubɛtɛlu, ihayi nōo gboce ɔ a, é cɛ klla lɛ um higwu wa Ubɛtɛlu.”

13. Ɔdi gáā bɛɛcɛ, ɔdaŋ ku a yuklɔ néē je gā uwɔ ku a ya babanya lɔɔlɔhi a? (Ɔ̄cokóītá 2:24)

¹³ Ɔdaŋ ku a lɛ uklɔ néē je gā uwɔ ku a ya babanya a ya lɔɔlɔhi, é géē je uklɔ nwune gā uwɔ fiyɛ ɛcɔbu? Ɛgɛ nɛ alɔ má ipu ɔ̄kā ku Nick a, ó lɔfu lɛ a. Amáŋ ɔdaŋ ka ó lɛ a ŋ, bɛɛka u Melissa a, a lɔfu lɛ eeye fiyɛ klla yɔ i gweeye nɛɛnɛhi ohigbu ɔdā nɛ a yɔ i ya lɛ Ujehofa a. (Jé Ɔ̄cokóītá 2:24.) A klla géē lɛ eeye tōōtɔ̄ɔ̄ ohigbu ku a jé ku a yɔ i ya ɔdā nōo he Ɔkpani ku alɔ Ujisɔsi Ukraist ɔtu.

14. Ɔdaŋ ka ó gā aya ku ɔdā nɛ alɔ miya ō ya lɛ Ujehofa, ɔdi nɛ alɔ cika ō bēē gbɛla lɛyikwu ɔ eko doodu a?

¹⁴ Ō yɔ i lɛ ɔtu ku alɔ kwu uklɔ nɛ alɔ yɔ i ya lɛ Ujehofa babanya, wɛ ku alɔ i gáā dɔka ɔwɛ nɛ alɔ géē yuklɔ lɛ ɔ nwune fiyɛ ŋ nɛɛ? Ehee! Ɔdaŋ ku alɔ dɔka ō miya ɔdā ō ya lɛ Ujehofa, alɔ kóō miya ɔdā nōo géē ta alɔ abɔ ku alɔ ya lɔhi fiyɛ ipu uklɔ ku ɔna ō ta mla ō nwu ācɛ ɛlā, mɛmla ɛ̄nɛ̄ ō géē ta ayinɛ alɔ abɔ fiyɛ. Alɔ kē géē lɔfu ya ɔdā nɛ alɔ miya a gla, ɔdaŋ ku alɔ bi ijeeyi lɛ ɔtu ku alɔ kwu ō ta ācɛ ɔhá abɔ, ikɔkɔ ō gbɛla iyi alɔ foofunu. Alɔ klla cika ō je ɛji ku ɔdā nɛ alɔ lɔfu ya gla a duu.​—Aíit. 11:2; Ācot. 20:35.

15. Ɔdi nɛ a lɔfu miya ō ya lɛ Ujehofa nōo géē ta uwɔ abɔ ku a lɛ eeye fiyɛ a?

¹⁵ Ɔdi nɛ a lɔfu miya ō ya lɛ Ujehofa a? Gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa kóō ta uwɔ abɔ ku a jé ɔdā, nɛ ɔdaŋ ku a lɛ ɔ miya, a géē lɔfu ya ɔ jila gla. (Aíit. 16:3; Ujɛ́m. 1:5) A lɔfu ceyitikwu ku a miya ɔdā éyi ŋma ipu aɔdā ɛyɛɛyɛyi nɛ alɔ kɛla lɛyikwu ɔ ipu  ogwotu aflɛyi a gla a? É lɛ ō ya mla ō wɛ ɔcɛ ō gbɔbu ɔna ō ta ŋma eko ta eko amāŋ eko doodu, ō yuklɔ ipu Ubɛtɛlu, amāŋ ō wɛ ipu ígwu ku ayinɛ nōo gē gwo ɔlɛ lɛ ɔwa ku alɔ a. Amāŋ a lɔfu nwu uce ɛpɛpɛ, amāŋ nyɔ i tɔɔna lɛ ācɛ nōo yɔ ɛga ɔhá. A lɔfu nwu aɔdā alɛwa lɛyikwu ōmiya nyā, ŋma lɛ ō jé ikpɛyi ɛlā ɔmɛ 10 ku ɔkpá ku Organized to Do Jehovah’s Will a, a klla lɔfu da anyakwɔcɛ ku ujɔ * ku uwɔ lɛyikwu ɔ. Ɔdaŋ ku a ceyitikwu ya aɔdā nɛ a miya a, ācɛ ɔhá géē lɔfu má ku a yɔ i jɛ gɔbu, ó klla géē cɛ gā uwɔ lɛ eeye fiyɛ.

16. Ɔdi nɛ a lɔfu ya ɔdaŋ ku á ya omiya eyi piii babanya gla ŋ ma?

 ¹⁶ Amáŋ ɔdaŋ ku á lɔfu ya oduuma ŋma ipu aōmiya nɛ alɔ kɛla lɛyikwu ɔ a babanya gla ŋ bɛ? Ceyitikwu ku a miya ɔdā ɔhá nɛ a géē lɔfu ya jila gla a. Alɔ leyi yɛ aɔdā ōhī nɛ a lɔfu ya gla a.

17. Oŋma ɛlā nōo yɔ ipu ɔkpá ku 1 Utímōti 4:13, 15 a, ɔdi nɛ ɔyinɛ nɔnyilɔ lɔfu ya, o ya ɛɛ kóō wɛ ɔcɛ ō nwu ɛlā lɔɔlɔhi fiyɛ a?

¹⁷ Jé 1 Utímōti 4:13, 15. Ɔdaŋ ku a wɛ ɔyinɛ nɔnyilɔ nōo lɛ ubatisim ya ɛ, a lɔfu ceyitikwu ku a ya lɔhi fiyɛ, ɔwɛ nɛ a gē ya ɛlā ō ka tɛɛcɛ amāŋ nwu ɛlā a. Ɔdiya nɛ a cika ō ya lɛ a? Ohigbu ka ɔdaŋ ku a ceyitkwu ku a jé ō jé ɔkpá, ya ɛlā ō ka kɛla tɛɛcɛ, klla je ō nwu ɛlā lɔɔlɔhi, a géē lɔfu ta ācɛ nōo géē jahɔ gā uwɔ a abɔ fiyɛ. Ceyitikwu ku a miya ō bēē ya oklɔcɛ ku aikpɛyi ɛlā eyeeye néē kɛla lɛyikwu ɔ ipu ubrociɔ ku Ō Ya Lɔhi Fiyɛ Ipu Ɔkpá Ō Jé Mla Ō Nwu Ācɛ Ɛlā a, ku a klla bi ɛlā nɛ a nwu ŋma anu a le yuklɔ. Lɛ uwa klɔcɛ eyeeye, lɛ otutu ku ɛgɛ nɛ a lɔfu bi ɔ le yuklɔ a ya ŋma ɔlɛ lɔɔlɔhi, cɛɛ ku a klla ceyitikwu bi uwa le yuklɔ eko duuma nɛ a yɔ i ya ɛlā ō ka tɛɛcɛ ku uwɔ. Dɔka otabɔ ŋma ɛgiyi ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ néē fu kóō bēē tu ukɔ́ amāŋ ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ ɔhá nōo gē ‘ya lɔhi fiyɛ ipu ɔkpá ō jé mla ō nwu ācɛ ɛlā’ a. * (1 Utím. 5:17) A hii lɛ ɔtu kwu ɛgɛ nɛ a géē bi ɛlā nōo yɔ ipu ubrociɔ a le yuklɔ foofunu ŋ, amáŋ lɛ ɔtu kwu ō ta ācɛ nōo gē jahɔ gā uwɔ a abɔ ku ɔtu okpoce ku uwa kóō lɔfu, amāŋ ō ya ku ɛlā a kóō lɛ abɔ kwu uwa ɔtu, cɛɛ kéē bi ɔ le yuklɔ. Ɔdaŋ ku a ya lɛ a, a géē yɔ i ya ku a lɛ eeye fiyɛ, uwa a kē géē lɛ eeye duu.

18. Ɔdi gáā ta alɔ abɔ ku alɔ ya aɔdā nɛ alɔ miya taajɛ ipu uklɔ ku ɔna ō ta ku alɔ a?

 ¹⁸ Ɛjɛɛji alɔ lɛ uklɔ ō tɔɔna mla ō lɛ ācɛ piya ayikpo ku Ukraist. (Umát. 28:19, 20; Uróm 10:14) A géē dɔka ō ya lɔhi fiyɛ ipu uklɔ ō cɛgbá nɛhi nyā a? Ya oklɔcɛ ku ɔkpá ku Ō Nwu Ɛlā, ku a klla ya ōmiya nōo géē ta uwɔ abɔ ku a bi ɛlā nɛ a nwu a le yuklɔ. A lɔfu má aɔdā nōo géē ta uwɔ abɔ gla, ŋma ipu ɔkpá ku Ōjila ku Oyeeyi Ku Alɔ Ācɛ O Yɛce Ukraist mla Uklɔ Ku Alɔ mla auvidio ku ocabɔ ku ɔka ō ka néē gē mafu ipu ōjila ku ɔtahɛ ku alaadi a. Yuklɔ mla ɔwɛ ɛyɛɛyɛyi, o ya ɛɛ ku a má ɛ̄nɛ̄ ō lɔhi fiyɛ duu a. Ɔdaŋ ku a bi aɛlā nyā le yuklɔ, a géē wɛ ɛnɛɛnɛ ɔcɛ ō nwu ɛlā, a klla géē yɔ i lɛ eeye fiyɛ.​—2 Utím. 4:5.

19. Ɔdi nɛ a lɔfu ya, o ya ɛɛ ku a lɛ auce ō ya ku Ācɛ O Yɛce Ukraist a?

¹⁹ Alɔ kóō bla ka ōmiya ō cɛgbá fiyɛ duu nɛ alɔ lɔfu miya lɛ iyi alɔ a, wɛ ō yɔ i ceyitikwu ku alɔ lɛ auce ō ya nōo he Ujehofa ɔtu nɛ. (Ugal. 5:22, 23; Ukól. 3:12; 2 Upít. 1:5-8) Ɔdi gáā ta uwɔ abɔ ya ɛnyā gla a? Ocabɔ mafu, alɔ ka ku a dɔka ō ya ku ɔtu okpoce ku uwɔ kóō lɔfu fiyɛ. A lɔfu jé aikpɛyi ɛlā ɛyɛɛyɛyi nōo yɔ ipu aɔkpá ku alɔ, nōo kɛla lɛyikwu aɔdā nɛ alɔ lɔfu ya, o ya ɛɛ ku ɔtu okpoce ku alɔ kóō lɔfu a. A géē lɛ itene nɛhi ɔdaŋ ku a gē má aya ɛyɛɛyɛyi ku JW Broadcasting^® nōo gē kɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ ayinɛ alɔ mafu ɛnɛɛnɛ ɔtu okpoce, eko néē yɔ i má ojama ɛyɛɛyɛyi a. Cɛɛ awɔ a kóō leyi yɛ ɔwɛ nɛ a géē lɔfu gbla ɛdɔ ɔtu okpoce néē lɛ a ya ipu oyeeyi ku uwɔ.

20. Ɔdi nɛ alɔ géē ya, o ya ɛɛ ku alɔ lɛ eeye fiyɛ, nɛ ɔtu i klla gáā yɔ i biya lɛ alɔ lɛ a ŋ ma?

²⁰ Ó lɛ aafu ŋ, ɛjɛɛji alɔ géē dɔka ō yuklɔ lɛ Ujehofa nwune, fiyɛ ɛgɛ nɛ alɔ gē ya babanya a. Ipu ɛcɛ ɛpɛpɛ ku Ɔwɔico a, alɔ géē lɔfu gba Ɔwɔico ɛ̄gbā lɔɔlɔhi fiyɛ. Jaa gbeeko ɔɔma, ɔdaŋ ku alɔ ya ɛjɛɛji ɔfu ku alɔ, ipu ɔdā duuma nɛ alɔ yɔ i ya babanya, ó géē ya ku alɔ ya lɔhi fiyɛ, ɔtu i kē gáā yɔ i biya lɛ alɔ nwune lɛ a ŋ. Amáŋ ɛ̄nɛ̄ ō cɛgbá fiyɛ duu a, alɔ géē bi owoofu mla ō cɛtra gē lɛ Ujehofa, nōo wɛ ‘Ɔwɔico ku eeye’ a. (1 Utím. 1:11) Ó lɛ a, alɔ ya ku alɔ lɛ eeye ipu ɛnɛɛnɛ ɛga duuma nɛ alɔ lɛ a!