1. Ɔdi nɛ Ujehofa lɔfu ya, o ya ɛɛ kóō ya ɔdā nɛ ó tine a?

UJEHOFA lɔfu je piya ɔdā duuma nɛ ó dɔka, ō ya ɛɛ kóō ya ɔdā nɛ ó tine a. Ocabɔ mafu, ó lɛ ɔdā alɛwa nɛ Ujehofa lɛ iyi nu piya ɛ, bɛɛka itica, ɔcɛ ō tu ɔcɛ ɔtu kwu ɔtu, mɛmla ɔcɛ ō tɔɔna. (Ayis. 48:17; 2 Ukɔ́r. 7:6; Ugal. 3:8) Amáŋ, ó lɛ ekoohi nɛ ó gē bi alɛɛcɛ le ya ɔdā nɛ ó tine a. (Umát. 24:14; 28:19, 20; 2 Ukɔ́r. 1:3, 4) Ujehofa klla lɔfu jijeeyi mla ɔfu lɛ oduuma ku alɔ, ku alɔ kóō je piya duuma nɛ ó dɔka, o ya ɛɛ ku ɔdā nɛ ó tine a kóō le ya. Ɛjɛɛji aɔdā nōo bā nyā wɛ ɛyi ku iye ku Ujehofa, ɛgɛ nɛ ācɛ ō jé ɔkpá nɛhi alɛwa ka ɔ lɛ a.

2. (a) Ɔdiya nɛ alɔ lɔfu lɛ ɔtu ɛpa ekoohi lɛyikwu ɔdaŋ ka Ujehofa gē bi alɔ le yuklɔ a? (b) Ɔdi nɛ alɔ gáā kɛla lɛyikwu ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nyā a?

² Ɛjɛɛji alɔ dɔka ku Ujehofa kóō bi alɔ le ya ɔdā nɛ ó tine a, amāŋ ācɛ ōhī ku alɔ lɔfu yɔ i lɛ ɔtu ɛpa lɛyikwu ɔdaŋ ka Ujehofa gē bi uwa le yuklɔ ɔkwɔɔkwɛyi. Ɔdiya a? Ohigbu ka é gbɛla ka é yɔ i ya nwune ɛgɛ néē dɔka ō ya a ŋ, ohigbu ka é kwu hila okpliici ɛ, amāŋ ohigbu āhɔ̄ ku uwa. Ācɛ ɔhá kē yɔ abɔɔ, é gbɛla ka ɔdā néē yɔ i ya lɛ Ujehofa ɔɔ jɛ ɛ, kē cika ō ya nwune fiyɛ ɔɔma gɛ ŋ. Ipu ikpɛyi ɛlā nyā, alɔ géē kɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa lɔfu je ɔdā nɛ oduuma ku alɔ cɛgbá a lɛ alɔ, o ya ɛɛ kóō tɔɔtɛ lɛ alɔ ō ya ɔdā nɛ ó tine a. Alɔ klla géē leyi yɛ aɔ̄kā ōhī nōo yɔ ipu Ubáyíbu, lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa ya ku ɔtu kóō he ācɛ ɔlɛ nu, kwu acɛnyilɔ mɛmla acɛnya, o ya ɛɛ kéē ya ɔdā nɛ ó tine a. Amoomɛ, alɔ géē leyi yɛ aɔdā nɛ alɔ lɔfu ya, o ya ɛɛ kóō tɔɔtɛ lɛ Ujehofa ō bi alɔ le yuklɔ a.

3. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa lɔfu ta alɔ abɔ ku ɔtu kóō he alɔ ō ya odee, ɛgɛ nɛ ó cokonu lɛ alɔ ipu ɔkpá ku Ācɛ Ufílipāyi 2:13?

³ Jé Ācɛ Ufílipāyi 2:13 (NW). * Ujehofa lɔfu ya ku ɔtu kóō he alɔ ō ya odee. Ɛgɛnyá nɛ ó lɔfu ya ɛnyā a? Ocabɔ mafu, alɔ lɔfu po ka ɔcɛ éyi ipu ujɔ ku alɔ cɛgbá otabɔ amāŋ ka ó lɛ ɔdā ɔhá nɛ alɔ cika ō ya nōo cɛgbá nɛhi. Amāŋ, ó lɔfu wɛ ka anyakwɔcɛ ku ujɔ ku alɔ le uleta éyi néē miyɛ ŋma abɔ ku ɛga ō yuklɔ ku alɔ je tɛɛcɛ. Ipu uleta a, é yɔ i da alɔ ka ó lɛ ɛga éyi nɛ ayinɛ alɔ cɛgbá otabɔ nɛhi. Ɛnyā lɔfu ya ku alɔ da iyi alɔ ɔka kahinii: ‘Ɔdi nɛ um cika ō ya ka n ta uwa abɔ a?’ Amāŋ, á jé ŋ, é lɛ uklɔ ō lɔfu nɛhi éyi je lɛ alɔ ku alɔ ya, alɔ kē yɔ i gbɛla ɔdaŋ ku alɔ géē yuklɔ a lɔɔlɔhi gla. Amāŋ, a lɛ ɛga éyi jé ŋma ipu Ubáyíbu, anu nɛ a gbɔɔ ō gbɛla kahinii: ‘Ɛgɛnyá nɛ um gáā bi ɛga ku Ubáyíbu nyā le yuklɔ, o ya ɛɛ ka n ta ācɛ ɔhá abɔ a?’ Ujehofa i gáā kwu alɔ abɔfu ku alɔ ya ɔdā duuma ŋ. Amáŋ ɔdaŋ ka ó má ku alɔ yɔ i gbɛla lɛyikwu ɔdā nɛ alɔ lɔfu ya gla, ó lɔfu ta alɔ abɔ ku ɔtu kóō he alɔ ō ya ɔdā ɔɔma nɛ alɔ yɔ i gbɛla a.

4. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa lɔfu je ɔfu lɛ alɔ ku alɔ ya odee a?

⁴ Ujehofa lɔfu je ɔfu lɛ alɔ ku alɔ ya odee. (Ayis. 40:29) Ɛgɛnyá a? Ó lɔfu je alelekwu ihɔ ku nu lɛ alɔ, o ya ɛɛ ku alɔ ya odee nɛ alɔ jé ō ya gbɔbu a ɔwɛ olɔhi fiyɛ. (Oyɛb. 35:30-35) Ujehofa lɔfu bi ɔwa ku nu le nwu alɔ ɛgɛ nɛ alɔ géē yuklɔ ōhī. Ɔdaŋ ka é lɛ uklɔ je gā uwɔ ku a ya, nɛ á jé ɛgɛ nɛ a géē yuklɔ a ŋ, kōōcō, da ācɛ kéē ta uwɔ abɔ. A klla lɔfu da Adā alɔ Ujehofa ipu ɔkɔ ō gba eko duuma gla, kóō je “ɔfú nɛ̄ɛ̄nɛ̄hi” gā uwɔ. (2 Ukɔ́r. 4:7; Ulúk. 11:13) Ubáyíbu le mu mla ocabɔ ku acɛnyilɔ mla acɛnya nɛ Ujehofa ya ku ɔtu kóō he uwa klla je ɔfu lɛ uwa, o ya ɛɛ kéē ya odee. Abɔ alɔ géē lɛyi yɛ ocabɔ ku uwa a, gbɛla lɛyikwu ɔwɛ nɛ Ujehofa lɔfu bi uwɔ le ya ɛdɔ uklɔ néē ya a.

5. Ɔdi nɛ alɔ nwu ŋma eko nɛ Ujehofa bi Umosisi le nya ācɛ ɔlɛ nu ta mla ɛgɛ nɛ ó bi ɔ le yuklɔ a?

⁵ Ujehofa ya ku Umosisi kóō je piya ohɔnyɛta ku ācɛ Isrɛlu. Amáŋ, eko nyá nɛ Ujehofa bi Umosisi le yuklɔ a? Eko nɛ Umosisi gbɛla ka anuɔ le cika jɛ ɛ, ohigbu ka ó lɛ “íjééyī dóódu kú ācɛ Íjīpiti kpo nwu” mɛɛ nɛɛ? (Ācot. 7:22-25) Ehee, Ujehofa bi Umosisi le yuklɔ eko nɛ ó gáā le ya ku Umosisi kóō kwu piya ɔcɛ ō tu iyi nu waajɛ, mla ɔcɛ nɛ ó gē cɔnu fiya ŋ ma. (Ācot. 7:30, 34-36) Ujehofa je ɔtu lɛ Umosisi kóō lɔfu kɛla lɛ otrɛyi nōo lɔfu fiyɛ duu ipu Ijipiti a. (Oyɛb. 9:13-19) Ɔdi nɛ alɔ nwu ŋma eko nɛ Ujehofa bi Umosisi le yuklɔ mla ɛgɛ nɛ ó bi ɔ le yuklɔ a? Alɔ nwu ŋma anu ka ācɛ nɛ Ujehofa gē bi le yuklɔ a, wɛ ācɛ nōo gē ceyitikwu kéē gbla uce ō ya ku nu mɛmla ācɛ nōo gē gbolo ce ɔ kóō je ɔfu lɛ uwa a.—Ufíl. 4:13.

6. Ɔdi nɛ alɔ nwu ŋma ɛgɛ nɛ Ujehofa bi Ubasilayi le ta Udefidi nōo wɛ ɔcɛ́ a abɔ a?

⁶ Igbihaajɛ ku ihayi alɛwa a, Ujehofa bi Ubasilayi le ta Udefidi nōo wɛ ɔcɛ́ a abɔ. Ó lɛ eko éyi nɛ Udefidi yɔ i kwu ŋma ɛgiyi ɔyi nu Absalɔm, ó kē lɛ ācɛ ōhī nōo ta ɔ ɔkwu duu. Eko nɛ ‘ɛmiyɛ mɛ́mla ijēēnyi gbɔɔ ō ŋmó uwa, nɛ ɛ̄jɛ̄ klla kwu jɛ uwā’ a, Ubasilayi nōo kwu hila eko ɔɔma ɛ ma, mla ācɛ ɔhá lɛ oyeeyi ku uwa kwu ikwū ajaajɛ, o ya ɛɛ kéē ta Udefidi mla ācɛ a abɔ. Ubasilayi i gbɛla ipu ɔtu ku nu ka ohigbu ka ó kwu hila okpliici ɛ ma, ka Ujehofa i gáā bi ɔ le yuklɔ gɛ ŋ nɛɛ. Ikɔkɔ ɔɔma, ó bi ɔdā nɛ ó lɛ a le je otabɔ lɛ ācɛ ɔlɛ Ɔwɔico nōo cɛgbá otabɔ a. (2 Usám. 17:27-29) Ɔdi nɛ alɔ lɔfu nwu ŋma ocabɔ ku nu a? Ihayi duuma nɛ alɔ kóō wɛ naana, Ujehofa lɔfu bi alɔ le je otabɔ lɛ ayinɛ alɔ nōo  cɛgbá otabɔ a. É lɔfu wɛ ayinɛ alɔ ipu ujɔ nōo lā kwu alɔ ajaajɛ nōo cɛgbá aɔdā ōhī amāŋ aɛ̄nɛ̄ ō lā ipu éwo ɔhá. (Aíit. 3:27, 28; 19:17) Ɔdaŋ ku alɔ i kóō ta uwa abɔ abɔyi alɔ gla ŋ, alɔ lɔfu je ɛhi tu uklɔ ku alɔ néē gē ya ipu oduudu ɛcɛ a, o ya ɛɛ ku ije kóō yɔ néē géē bi le je otabɔ lɛ uwa eko mla ɛga duuma néē cɛgbá nu a.—2 Ukɔ́r. 8:14, 15; 9:11.

7. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa bi Usimiyɔn le yuklɔ a, ɛgɛnyá nɛ ɔɔma kē ta alɔ ɔtu kwu ɔtu a?

⁷ Ó lɛ adā ɔnyakwɔcɛ éyi nɛ iye ku nu wɛ Usimiyɔn. Ó lā Ujerusalɛm. Ó kē wɛ ɔcɛ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā ɔwɛ okpaakpa. Ujehofa lɛ okonu ce lɛ ɔ ka ó géē yeeyi jaa gbeeko nɛ ó lɛ Umesayiya a má. Okonu ō ce ɔɔma géē yɛ i ta Usimiyɔn ɔtu kwu ɔtu nɛhi, ohigbu ka ó humayi leyice ō wa ku Umesayiya a ihayi alɛwa ɛ. Ujehofa cila Usimiyɔn ule ohigbu ɔtu okpoce ku nu, mla ɛgɛ nɛ ó lɔtu a. Ɛ̄cī éyi, “alelékwū lɛ ɔ́ bī” gā ipu Agbliihɔ nɛhi a. Abɔɔ a, ó gáā lɛ Ujisɔsi má, anu Ujehofa bi ɔ le ka akacɛ éyi lɛyikwu ɔyi nyā nɛ ó géē wɛ Umesayiya a. (Ulúk. 2:25-35) Ó lɔfu wɛ ka Usimiyɔn gekwu gbɔbu ɛɛ ku Ujisɔsi kóō gbɔɔ uklɔ ku ɔna ō ta ku nu, amáŋ, ó jɛ ɔ eyī nɛhi kpɔ ka Ujehofa bi ɔ le yuklɔ ɛgɛ nɛ ó ya a. Ó kē géē lɛ aɔdā olɔhi alɛwa ɛcɔbu! Ipu ɛcɛ ɛpɛpɛ a, Usimiyɔn géē má ɛgɛ nɛ ɔcɛ́ ō lé ku Ujisɔsi géē wɛ ɔhā lɛ ɛjɛɛji aéwo nōo yɔ ipu ɛcɛ a. (Ohút. 22:18) Alɔ icɛ bɛ? Uklɔ duuma nɛ Ujehofa gē bi alɔ le ya ipu ɛ̄gbā ō gba ku nu a jɛ alɔ eyī nɛhi.

8. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa lɔfu bi alɔ le yuklɔ ɛgɛ nɛ ó bi Ubanabasi le yuklɔ a?

⁸ Ɛpleeko ku Ācɛ O Yɛce Ukraist aflɛyi a, ó lɛ ɔcɛ éyi nōo le ka Ujosɛfu. Ó je iyi nu taajɛ lɛ Ujehofa kóō bi ɔ le uklɔ. (Ācot. 4:36, 37) Acocɛhɔ ku Ujisɔsi gē hi Ujosɛfu nyā ka Ubanabasi, ɛyi nu kē wɛ “ɔyí kú olɔfú tīyē.” É lɔfu gē hi ɔ iye nyā ohigbu ɛgɛ nɛ ó gē lɔfu ta ācɛ ɔhá iyē a. Ocabɔ mafu, abɔ Usɔlu kwu piya Ɔcɛ O Yɛce Ukraist a, ayinɛ alɛwa yɔ i yuufi ō gā ɛgiyi nu, ohigbu ka ó wɛ ɔcɛ nōo gē miya ācɛ ō kpɔtuce Ujisɔsi owe gbɔbu klla gē ya uwa ŋmo. Amáŋ Ubanabasi lɔfu ta Usɔlu iyē klla ta ɔ abɔ. Ɛnyā géē yɛ i jɛ Usɔlu eyī nɛhi. (Ācot. 9:21, 26-28) Igbihaajɛ, anyakwɔcɛ nōo yɔ Ujerusalɛm a gáā le má ka é cika ō lɛ ɔfu ta ayinɛ nōo yɔ ɛga ligbo ku Antiyɔku ku Usiriya a iyē. Ɔnyɛ néē kē tehɔ gā abɔɔ a? Ubanabasi nɛ! Ɔcɛ néē kē fu nyā le cika lɛ uklɔ a. Alɔ jé ŋma ipu Ubáyíbu ka Ubanabasi “lɔfú tū odúúdú uwā iyē kéē háyi kli lɛ Óndú ā ŋmá ɔtū ékpó.” (Ācot. 11:22-24) Ɔwɛ ekponu ɔɔma, Ujehofa lɔfu ta alɔ abɔ ku alɔ lɔfu ta ayinɛ alɔ iyē. Ocabɔ mafu, ó lɔfu bi alɔ le je ɔtu ō tu kwu ɔtu lɛ ɔcɛ nɛ ɔcɛ nɛ ó yihɔtu nu a gekwu. Amāŋ, ó lɔfu lɛ abɔ kwu alɔ ɔtu ku alɔ nyɔ gā ɔlɛ ɔcɛ éyi nōo yɔ i doōcē amāŋ ɔcɛ éyi nɛ ɔtu le biya lɛ ɔ nɛhi, amāŋ ō kɔɔlu nu, o ya ɛɛ ku alɔ da ɔ ɛlā ogbonɛnɛ ligii nōo géē ta ɔ ɔtu kwu ɔtu. A géē jɛga lɛ Ujehofa kóō bi uwɔ le yuklɔ ɛgɛ nɛ ó bi Ubanabasi le yuklɔ a?—1 Utes. 5:14.

9. Ɔdi nɛ alɔ nwu ŋma ɛgɛ nɛ Ujehofa ta Uvasily abɔ kóō kwu piya ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ olɔhi a?

⁹ Ujehofa ta ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo le ka Uvasily a abɔ kóō je piya ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ olɔhi. Eko nɛ ó wɛ ihayi ofu ce ɛhiili (26) a nēé lɛ ɔ piya ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ á. Amáŋ ó yuufi nɛɛnɛhi ka anuɔ i cika jɛ ō je otabɔ lɛ ayinɛ nōo yɔ ipu ujɔ a ŋ, ofiyɛ duu, eko duuma néē géē gbɔɔ ō lɛ unwalu. Amáŋ, anyakwɔcɛ ku ujɔ nōo jikoko a ta ɔ abɔ nɛhi, ó klla nwu ɛlā abɔ ó gā inɔkpa néē gē hi ka Kingdom Ministry School a. Uvasily ceyitikwu kóō ya lɔhi fiyɛ. Ocabɔ mafu, ó lɛ aɔdā ōhī nɛ ó géē dɔka ō ya a ta taajɛ. Abɔ ó kē yɔ i ya uwa eyeeye a, ɛgɔɔma nɛ ó gbɔɔ ō lɛ ɔtu tōōtɔ̄ɔ̄ a. Babanya ó kɛla kahinii: “Ɔdā nōo gē tu um ufi eko ɔɔma kwu piya ɔdā nōo gē cɛ gā um gweeye nɛhi babanya ɛ. Ó gē nu um ipu nɛɛnɛhi eko duuma nɛ Ujehofa ta um abɔ ka n dɔka ɛnɛɛnɛ ɛga ku Ubáyíbu éyi nɛ um géē bi le ta ɔyinɛ alɔ duuma ipu ujɔ a ɔtule.” Ayinɛ, ɔdaŋ ku a gbla Uvasily ya, ɛgɛ nɛ ó je  iyi taajɛ lɛ Ujehofa kóō bi ɔ le yuklɔ a, Ujehofa géē je ɔfu gā uwɔ ku a yuklɔ nwune ipu ujɔ.

10. Ɔdi nɛ Abigɛlu ya a, ɔdi nɛ alɔ kē lɔfu nwu ŋma ocabɔ ku nu a?

¹⁰ Ó lɛ eko éyi nɛ Usɔlu nōo wɛ ɔcɛ́ a yɔ i nu Udefidi mla acocɛhɔ ku nu inya. Udefidi mla acocɛhɔ ku nu a gáā cɛgbá otabɔ nɛɛnɛhi. Anu acocɛhɔ a gáā ta Unabal kóō je ɔdole ligii lɛ uwa a. Unabal wɛ ɔcɛ Isrɛlu, ó kē lɛ ije nɛhi. É gbɛla ka é da Unabal ɔka gla, ohigbu ka é humayi teyi ta aala ku nu ipu igbli. Amáŋ Unabal nyā wɛ ɔcɛ ō ya ɔnɔ. Ó ta ō je ɔdā duuma lɛ uwa. Ɛlā nyā kwu Udefidi iyē nɛɛnɛhi, anu ó le miya ō gáā je Unabal mla acɛnyilɔ ku ɔlɛ nu kpɛmm a kpo ŋmo a. (1 Usám. 25:3-13, 22) Amáŋ, Abigɛlu nōo wɛ ɔnyā ku Unabal a wɛ ɔcɛ ō jijeeyi nɛhi, ó lɛ ohilipu klla jɔncɛnya nɛhi. Abigɛlu lɛ ɔtu nyɔ i ta Udefidi, ó leyi piya kla ajɛ iyɔbu nu anu ó gbɔɔkɔ lɛ ɔ kóō hii je iyi nu piya ɔcɛ ō ŋmo ɔcɛ, ŋma lɛ ō nyɔ i ŋmo Unabal mla acɛnyilɔ ku ɔlɛ nu ŋ. Ó bi ijeeyi le da ɔ kóō ma ɛlā a ta ipu abɔ ku Ujehofa. Ɛgɛ nɛ Abigɛlu tu iyi nu waajɛ kɛla mla ɛgɛ nɛ ó ya ɛlā a ipu ijeeyi a lɛ abɔ kwu Udefidi ɔtu nɛhi. Udefidi gáā le má ka Ujehofa ta Abigɛlu ɛhɔ fu ɔ a. (1 Usám. 25:23-28, 32-34) Abigɛlu ya kóō lɛ auce ō ya nōo géē ya ɔ tɔɔtɛ kóō tiile ɛgiyi Ujehofa. Ɔwɛ ekponu ɔɔma, Ujehofa lɔfu bi ayinɛ alɔ nɔnya ipu ujɔ nōo jijeeyi klla lɛ ohilipu olɔhi a le je ɔfu iyē lɛ apɔlɛ ku uwa mla ācɛ ɔhá nōo yɔ ipu ujɔ a.—Aíit. 24:3; Utáy 2:3-5.

11. Ɔdi nɛ ayinɔnya ku Ussalum ya a, anyɛ kē yɔ i gbla uwa ya icɛ a?

¹¹ Igihaajɛ ku ihayi alɛwa a, ayinɔnya ku Ussalum wɛ ipu ācɛ nɛ Ujehofa bi le gla ɔdɔ ku iga ku Ujerusalɛm ya. (Uneh. 2:20; 3:12) Naana nɛ adā uwa kóō wɛ ɔyi ku ɔlɛ ɔcɛ́ a, ayinɔnya ku Ussalum lɛ iyi uwa fu tɛɛcɛ ō yuklɔ olɔfu nyā nōo lɔfu lɛ oyeeyi ku uwa kwu ikwū ajaajɛ a. (Uneh. 4:15-18) É lɛbɛɛka acɛnyilɔ nōo je iyi uwa kéē cɛgbá nɛhi ku Utekowa ŋ. Ācɛ Utekowa nyā “tá ka aá” gáā yuklɔ a ŋ! (Uneh. 3:5) Gbɛla lɛyikwu ɛdɔ eeye nɛ ayinɔnya nyā lɛ, eko néē lɛ ɔdɔ a glaya mɛ ipu ɛ̄cī ofu ɛpa ce igwo ɛpa (52) foofunu a! (Uneh. 6:15) Ɛpleeko ku alɔ nyā bɛ? Ayinɛ alɔ nɔnya alɛwa yɔ i fu iyi uwa tɛɛcɛ mla eeye, o ya ɛɛ kéē ya ɛnɛɛnɛ uklɔ lɛ Ujehofa. Uklɔ a kē lɛ ō ya mla uklɔ ku ɔlɛ ō gwo mla oglaya ku aagbla nɛ alɔ gē je ta ipu abɔ ku Ujehofa a. Ɛgɛ nɛ ayinɛ alɔ nɔnya nōo gē yuklɔ nyā gē yuklɔ a mla ɔtu caca cɛgbá nɛhi, o ya ɛɛ ku uklɔ a kóō lɔfu yɔ i nyɔ mɛɛlɛ.

12. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa lɔfu bi alɔ le yuklɔ ɛgɛ nɛ ó bi Utabita le yuklɔ a?

¹² Ujehofa lɛ abɔ kwu Utabita ɔtu kóō “yɔ̄ ī yá ɔdā olɔhi klla yɔ̄ ī tá ācɛ ogbɛhá abɔ̄” nɛɛnɛhi, ofiyɛ duu lɛ anyokwu. (Ācot. 9:36) Igbihaajɛ, Utabita gáā gekwu. Ohigbu ɛgɛ nɛ ó gbonɛnɛ klla gē je ŋma ɔtu ekponu ɔwɛ nōó lɛ ɛdɔ ŋ ma cɛ lɛ ācɛ alɛwa jikwu nɛɛnɛhi. Amáŋ é gweeye nɛɛnɛhi eko nɛ Upita ɔcocɛhɔ a gáā lɛ ɔ heyi ŋma ɔlekwu a. (Ācot. 9:39-41) Ɔdi nɛ alɔ nwu ŋma ɛgiyi Utabita a? Ɔdaŋ ku alɔ kóō wɛ ɔcɛnyilɔ amāŋ ɔcɛnya, ɛdrɔ amāŋ alɔ kwu hila okpliici ɛ, ɛjɛɛji alɔ lɔfu ya ɔdā ō tiile nōo géē ta ayinɛ alɔ nɔnyilɔ mla ayinɛ alɔ nɔnya abɔ gla.—Uhíb. 13:16.

13. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa bi ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nōo gē ya uweyi nɛhi nōo le ka Urutu le yuklɔ a, ɔdi nɛ Urutu abɔyi nu kē ka a?

¹³ Urutu ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi wɛ ɔcɛ ō ya uweyi nɛhi, ó kē tine ō wɛ ɔcɛ ō tɔɔna ipu éwo ɔhá. Eko nɛ ó wɛ ɔyipɛ a, ó gē yɛ ŋma ɔlɛ gā ɔlɛ fiya fiya gē kɔ utrat lɛ ācɛ. Urutu kahinii: “N jɔɔnyɛ uklɔ a nɛhi.” Amáŋ, ō kɛla lɛ ācɛ ɔhá lɛyikwu Ajɔɔcɛ ku Ɔwɔico i tɔɔtɛ lɛ Urutu fluflu ŋ. Naana nɛ ó wɛ ɔcɛ ō ya uweyi a, ó gáā le piya ɔcɛ ō tɔɔna eko doodu eko nɛ ó wɛ ihayi igwo ahata (18) a. Ipu ihayi ku 1946, ó le ta inɔkpa néē i hi ku Watchtower  Bible School of Gilead a. Igbihaajɛ, ó gbɔɔ ō tɔɔna ipu Uhawaii mla Ujapan. Ujehofa bi ɔ le yuklɔ ku ɔna ō ta lɛyikwu ɔkoolɔhi a lɔɔlɔhi ipu Uhawaii mla Ujapan. Abɔ ó lɛ uklɔ a ya jaa gā ihayi ofu ɛnɛ (80) a, ó gáā kahinii: “Ujehofa humayi lɔfu tu um iyē a. Ó ta um abɔ ka n hii wɛ ɔcɛ ō ya uweyi gɛ ŋ. N kpɔtuce lɔfu lɔfu ka Ujehofa lɔfu bi oduuma ku alɔ nōo lɛ ɔtuce ɔ a le yuklɔ gla.”

14. Oŋma ɛlā nōo yɔ ipu ɔkpá ku Ācɛ Ukólōsi 1:29 a, ɔdi nɛ alɔ cika ō ya, ɔdaŋ ku alɔ dɔka ku Ujehofa kóō bi alɔ le yuklɔ a?

¹⁴ Ŋma eko nɛ Ujehofa ya ɛcɛ nyā jaa kwu icɛ, ó humayi bi ācɛ ɔlɛ nu le yuklɔ ɔwɛ ɛyɛɛyɛyi. Ɔdi nɛ Ujehofa géē ya ku a je piya ɔ a? Ohi ku ɔka ɔɔma lɛ ō ya mla ɛgɛ nɛ a le tutu ō yuklɔ lɔfu lɔfu lɛ Ujehofa a. (Jé Ācɛ Ukólōsi 1:29.) Ɔdaŋ ku a lɛ iyi uwɔ fu tɛɛcɛ ku Ujehofa kóō bi uwɔ le yuklɔ, ó géē ya ku a je piya ɔcɛ ō tɔɔna mla ɔtu caca, itica olɔhi, ɔcɛ ō jé ō lɔfu ta ācɛ iyē, ɔcɛ nōo jé ō yuklɔ lɔɔlɔhi, ɔya nōo gē ta ɔya ku nu abɔ, amāŋ ɔdā ɔhá duuma nɛ ó cɛgbá, o ya ɛɛ kóō lɛ ɔdā nɛ ó tine a ya jila.

15. Oŋma ɛlā nōo yɔ ipu ɔkpá ku 1 Utímōti 4:12, 15 a, ɔdi nɛ ayinɛ alɔ nɔnyilɔ nōo wɛ aɛdrɔ a cika ō ba Ujehofa ɛba kóō ta uwa abɔ kéē ya a?

¹⁵ Ayinɛ alɔ nɔnyilɔ nōo yɔ i jɛ a bɛ? Ɛgbá nɛhi yɔ lɛ ayinɛ alɔ nɔnyilɔ nōo lɔfu iyē nɛhi ō ta ujɔ abɔ kéē gáā wɛ ācɛ ō ta anyakwɔcɛ ku ujɔ abɔ. Ipu ujɔ alɛwa, aluka ku anyakwɔcɛ ku ujɔ nwune nɛhi fiyɛ aluka ku ācɛ nōo gē ta uwa abɔ a. Ayinɛ alɔ nɔnyilɔ nōo wɛ aɛdrɔ a, aa lɔfu nwu ɛgɛ nɛ aa géē fu iyi aa tɛɛcɛ, o ya ɛɛ ku aa yuklɔ nwune ipu ujɔ? Ekoohi, ayinɛ alɔ nɔnyilɔ ōhī gē kahinii: “Ō wɛ ɔcɛ ō tɔɔna foofunu jɛ um ɛ.” Ɔdaŋ ku a gē gbɛla ɛgɔɔma, ba Ujehofa ɛba kóō ta uwɔ abɔ ku a lɛ unwu ō wɛ ɔcɛ ō ta anyakwɔcɛ ku ujɔ abɔ. Ba Ujehofa ɛba kóō ta uwɔ abɔ ku a ya ɔdā duuma nɛ a ya gla ipu ɛ̄gbā ō gba ku nu a lɛ ɔ. (Ɔ̄cok. 12:1) Alɔ cɛgbá otabɔ ku uwɔ!—Jé 1 Utímōti 4:12, 15.

16. Ɔdi nɛ alɔ cika ō gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa kóō je lɛ alɔ a, ɔdiya a?

¹⁶ Ujehofa lɔfu je uwɔ piya ɔdā duuma nɛ ó cɛgbá, o ya ɛɛ kóō lɛ ɔdā nɛ ó tine a ya jila. Ó lɛ a, gbɔɔkɔ lɛ ɔ kóō ya ku ɔtu kóō he uwɔ ō yuklɔ ku nu. Gbɔɔkɔ lɛ ɔ kóō je ɔfu nɛ a cɛgbá a gā uwɔ. Ɔdaŋ ku a kóō wɛ ɛdrɔ amāŋ nɛ a kwu hila okpliici ɛ, bi eko, ɔfu, mla ɔdā ɔhá duuma nɛ a lɛ a le bi owofu gē lɛ Ujehofa babanya. (Ɔ̄cok. 9:10) Ɔdaŋ kē lɛ ɛnɛɛnɛ ɛga duuma je gā uwɔ ku a yuklɔ nwune ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa, a hii ta uklɔ a boobu ohigbu ka yɔ i gbɛla ku á gáā ya ɔ gla ŋ. Ɛga nɛ alɔ lɛ ō ya ɔdā duuma nɛ alɔ ya gla, o ya ɛɛ ku owofu kóō yɔ lɛ Adā alɔ Ujehofa nōo yihɔtu alɔ nɛhi a, wɛ ɛnɛɛnɛ ɛga!