Skip to content

Skip to table of contents

IKPƐYI ƐLĀ Ō KLƆCƐ ƆMƐ 21

Ɛgɛ Nɛ Ujehofa Gē Cila Ɔkɔ Ō Gba Ku Alɔ A

Ɛgɛ Nɛ Ujehofa Gē Cila Ɔkɔ Ō Gba Ku Alɔ A

“Ɔ́dāŋ́ ka alɔ jé koó yɔ̄ ī jāhɔ̄ eko dúúmā nɛ̄ alɔ lɛ ɛ̄ba ba ɔ́, alɔ jé kpɔ́cí ka alɔ í lɛ ɔdā dóódu nɛ̄ alɔ gē ba ɔ́ ā.”—1 UJƆ́N. 5:15.

IJÉ ƆMƐ 41 Please Hear My Prayer

ƆDĀ NƐ ALƆ GÁĀ NWU A a

1-2. Ɔdi nɛ alɔ lɔfu gbɛla lɛyikwu ɔ eko duuma nɛ alɔ gē gbɔɔkɔ a?

 A GBƐLA jeeje ɔdaŋ ka Ujehofa yɔ i cila ɔkɔ ō gba ku uwɔ ɛ? Ɔdaŋ ka ó lɛ a, á yɔ foofu uwɔ ŋ. Alɛwa ku ayinɛ alɔ ka ka é gbɛla tu ɛlā nyā duu ɛ, ofiyɛ duu eko néē yɔ i lɔtu ku unwalu. Ɔdaŋ ku alɔ yɔ i má owe, ó lɔfu lɔnɔ tu alɔ fiyɛ ō jé ɛgɛ nɛ Ujehofa yɔ i cila ɔkɔ ō gba ku alɔ a.

2 Alɔ leyi yɛ ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu lɔtuce kpɔcii ka Ujehofa gē cila ɔkɔ ō gba ku ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā a. (1 Ujɔ́n. 5:15) Alɔ géē kɛla lɛyikwu aɔka ɛpa nyā: Ɔdiya nōó lɔfu ya alɔ ekoohi bɛɛka Ujehofa i yɔ i cila ɔkɔ ō gba ku alɔ ŋ ma? Ɔwɛ ɛyɛɛyɛyi nyá nɛ Ujehofa gē bi le cila ɔkɔ ō gba ku alɔ icɛ a?

UJEHOFA I LƆFU CILA ƆKƆ Ō GBA KU ALƆ ƆWƐ NƐ ALƆ LEYICE PIII A Ŋ

3. Ɔdiya nɛ Ujehofa dɔka ku alɔ gbɔɔkɔ lɛ ɔ a?

3 Ɔkpiihɔ cɛ lɛ alɔ jé kpɔcii ka Ujehofa yihɔtu alɔ nɛɛnɛhi, ka alɔ klla cɛgbá lɛ ɔ. (Uhág. 2:7; 1 Ujɔ́n. 4:10) Ɔɔma ya ɛɛ nɛ ó hi ɛjɛɛji alɔ igwú ō ba ɔ ɛba ku otabɔ ipu ɔkɔ ō gba a. (1 Upít. 5:6, 7) Ó dɔka ō ta alɔ abɔ o ya ɛɛ ku alɔ yɔ kwu ɔ ajaajɛ, mla ō ya ku alɔ lɔtu āhɔ̄ olɔnɔ duuma nɛ alɔ yɔ i má a.

Ujehofa lɛ ɔkɔ ō gba ku Udefidi cila ŋma lɛ ō hɛ ɔ ta ŋma abɔ aolɛla ku nu (Má ogwotu ɔmɛ 4)

4. Ɛgɛnyá nɛ alɔ bi le jé ka Ujehofa gē cila ɔkɔ ō gba ku ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā a? (Má ifoto a.)

4 Ipu Ubáyíbu, alɔ gē jé igbalɛwa ka Ujehofa gē cila ɔkɔ ō gba ku ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā a. A lɔfu gbɛla lɛyikwu ocabɔ duuma? Ocabɔ éyi wɛ Udefidi nōo wɛ Ɔcɛ́ a. Ó lɛ aolɛla obɔbi alɛwa ipu ɛjɛɛji oyeeyi ku nu, igbalɛwa ó kē ba Ujehofa ɛba ku otabɔ ipu ɔkɔ ō gba. Ipu āhɔ̄ éyi lɛ a, ó ba Ujehofa ɛba kahinii: “Óndú pó ɔkɔ nɛ̄ n gbā ā. Kócōō, jāhɔ̄ lɛ ɛ̄ba nɛ̄ n ba uwɔ ā, cɛ́ɛ́ ká ā tá um abɔ̄, Ohígbū ka a lɔhi lɛ ācɛ ɔlɛ́ uwɔ, a klla gē yá okónu nāa ce lɛ uwá.” (Aíjē 143:1) Ujehofa lɛ ɔkɔ nɛ Udefidi gba a cila. (1 Usám. 19:10, 18-20; 2 Usám. 5:17-25) Udefidi lɔfu ka mla ɔtu ō ce kahinii: “Óndú ā kwu odúúdú ācɛ nēe gē hī ɔ̄ igwú ɔ̄kwɛ̄yi ā ajaajɛ.” Alɔ lɔfu lɛ ɔtu ō ce ɔɔma duu.—Aíjē 145:18.

Ujehofa lɛ ɔkɔ ō gba ku Upɔlu cila ŋma lɛ ō je ɔfu nɛ ó cɛgbá a lɛ ɔ o ya ɛɛ kóō lɔtu (Má ogwotu ɔmɛ 5)

5. Ujehofa cila ɔkɔ ō gba ku ācɛ nōo gba ɔ ɛ̄gbā eko ikee ɔwɛ néē leyice piii a nɛɛ? Je ocabɔ mafu éyi. (Má ifoto a.)

5 Ujehofa i lɔfu cila ɔkɔ ō gba ku alɔ ɔwɛ nɛ alɔ leyice piii a ŋ. Ɔɔma wɛ ɔdā nōo ya da ɔyikpo Upɔlu a. Ó ba Ɔwɔico ɛba kóō ya ka ‘ōcē kú ɔkpíye nōo lɔnɔ bɛ̄ɛka ujē ō kwu ācɛ uklo ā’ kóō mɛ. Igbo ɛta, Upɔlu gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa lɛyikwu unwalu olɔnɔ nɛhi nyā. Ujehofa lɛ ɔkɔ ō gba ɔɔma cila? Ii gboo, amáŋ ó wɛ ɔwɛ nɛ Upɔlu leyice piii a ŋ. Ikɔkɔ nɛ ó géē ya ku unwalu a kóō mɛ a, Ujehofa lɛ ɔfu nɛ ó cɛgbá a je lɛ ɔ o ya ɛɛ kóō gɔbu yɔ i gba ɔ ɛ̄gbā kpaakpa.—2 Ukɔ́r. 12:7-10.

6. Ɔdiya nōó lɔfu ya alɔ ekoohi bɛɛka Ujehofa i yɔ i cila ɔkɔ ō gba ku alɔ ŋ ma?

6 Ekoohi Ujehofa lɔfu cila ɔkɔ ō gba ku alɔ ɔwɛ nɛ alɔ i kóō leyice ŋ. Alɔ lɔfu jé kpɔcii ka Ujehofa jé ɔwɛ olɔhi fiyɛ duu ō bi le ta alɔ abɔ. Ó kóō lɔfu “yá lɛ alɔ fíyɛ́ ɛ́gɛ́nɛ̄ alɔ kōō gbɛlá nū ā.” (Āfi. 3:20) Ohigbu ɛnyā, ó lɔfu cila ɔkɔ ō gba ku alɔ eko amāŋ ɔwɛ nɛ alɔ i kóō leyice ŋ.

7. Ɔdiya nōó lɔfu cɛgbá ku alɔ ya opiyabɔ lɛyikwu ɔdā nɛ alɔ gē gbɔɔkɔ lɛyikwu ɔ a? Je ocabɔ mafu éyi.

7 Alɔ lɔfu cɛgbá ō ya opiyabɔ lɛyikwu ɔdā nɛ alɔ gē gbɔɔkɔ lɛyikwu ɔ a, eko duuma nɛ ɔdā nōo wɛ ococɛ ku Ujehofa a le ta alɔ eyī peee fiyɛ. Leyi yɛ ocabɔ ku Martin Poetzinger ɛ. Eko kpii igbihi nɛ ó lɛ ɔnyā lɛ a, é kwu ɔyinɛ alɔ Poetzinger u ta agba ipu Nazi néē gē ya ācɛ owe nɛɛnɛhi a. Eko aflɛyi a, ó ba Ujehofa ɛba kóō ya kéē lɛ ɔ hɛta ŋma inu agba a, o ya ɛɛ kóō lɔfu teyi kwu ɔnyā nu mla ō gbɔɔ uklɔ ku ɔna ō ta ku nu kpɔ. Amáŋ igbihi nɛ alaadi ɛpa le gla a, ó má ɔdā duuma nōo mafu ka Ujehofa géē ya kéē lɛ ɔ hɛta ŋma inu agba a ŋ. Ohigbu ɛnyā, ó gbɔɔ ō gbɔɔkɔ kahinii: Ujehofa kōōcō lɛ ɔdā nɛ a dɔka ku um ya a mafu gā um.” Oŋma ɔɔma, ó gbɔɔ ō gbɛla lɛyikwu ɔdā nɛ ayinɛ alɔ ɔhá nōo yɔ ipu inu agba a yɔ i lɔtu ku nu a. Alɛwa ku uwa yɔ i junwalu lɛ iyi uwa lɛyikwu ɔnyā uwa mla ayipɛ ɔlɛ uwa. Ɔyinɛ alɔ Poetzinger klla kahinii: “Ujehofa, ahinya ku uklɔ ɛpɛpɛ nɛ um lɛ a. Ta um abɔ ku um lɛ ɔfu tu ayinɛ um iyē mla ō je ɔtu ō ta kwu ɔtu lɛ uwa.” Ó kē bi ihayi ahaanɛ nɛ ó ya inu agba a le ta ayinɛ nu ɔtu kwu ɔtu!

8. Ɔdā ocɛgbá nyá nɛ alɔ cika ō blakwu ɔ eko duuma nɛ alɔ yɔ i gbɔɔkɔ a?

8 Alɔ bla ka Ujehofa lɛ ɔda nɛ ó bi ɔtu nɛ ó géē ya jila eko kpaakpa nɛ ó miya taajɛ a. Ɔdā nɛ ó kē bi ɔtu ō ya jila ɔɔma lɛ ō ya ku ɛjɛɛji unwalu nɛ alɔ gē má icɛ a kóō mɛ. Unwalu bɛɛka amiya nōo gē ya abɔyi uwa, ōcē, mɛmla ikwū. Ujehofa géē ya ɔdā nɛ ó bi ɔtu a jila o bu ipu Ajɔɔcɛ ku nu. (Udán. 2:44; Mafú 21:3, 4) Amáŋ jaa gbeeko ɔɔma, Ujehofa yɔ i jɛga lɛ Usetan kóō lé ɔcɛ́ ku ɛcɛ nyā. b (Ujɔ́n. 12:31; Mafú 12:9) Ɔdaŋ ka Ujehofa ya ku ɛjɛɛji unwalu nɛ alɛɛcɛ yɔ i má a kóō mɛ babanya, ó lɔfu lɛbɛɛka Usetan yɔ i ya lɔhi ɔwɛ nɛ ó yɔ i lé ɔcɛ́ ku ɛcɛ nyā a. Ohigbu ɛnyā, naana nɛ alɔ géē cɛgbá ō gbeyi ku Ujehofa kóō lɛ okonu ō ce ku nu ya jila a, ɛnyā i wɛ ka ó habɔ alɔ ta lɛ a nóó. Alɔ leyi yɛ aɔdā ōhī nɛ Ujehofa ya o ya ɛɛ kóō ta alɔ abɔ a.

ƆWƐ ƐYƐƐYƐYI NƐ UJEHOFA GĒ CILA ƆKƆ Ō GBA ICƐ A

9. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa gáā ta alɔ abɔ ɔdaŋ ku alɔ cɛgbá ō ya ōmiya a? Lɛ ɔ teyi peee.

9 Ó gē je ijeeyi lɛ alɔ. Ujehofa cokonu ka ó géē je ijeeyi nɛ alɔ cɛgbá a lɛ alɔ o ya ɛɛ ku alɔ ya ōmiya olɔhi. Alɔ cɛgbá ijeeyi nōo ŋma ɛgiyi Ɔwɔico a, ofiyɛ duu ɔdaŋ ku alɔ dɔka ō ya ōmiya nōo géē lɛ abɔ kwu ɛjɛɛji oyeeyi ku alɔ. Ōmiya bɛɛka ɔdaŋ ku alɔ géē lɛ ɔba amāŋ ɔnyā amāŋ ku alɔ i gáā lɛ ŋ. (Ujɛ́m. 1:5) Leyi yɛ ocabɔ ku ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nɛ ó lɛ ɔba ŋ nōo lé ka u Maria a. c Ó yɔ i yuklɔ ku ɔcɛ ō gbɔbu ɔna o ta eko doodu mla eeye eko nɛ ó gáā jé ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi a. Ó kahinii: “Abɔ alɔ yɔ i jé iyi alɔ tōōtɔ̄ɔ̄ fiyɛ a, ɛgɔɔma nɛ alɔ yɔ i yihɔtu ku iyi alɔ lɛ a. N jé ka um cɛgbá ō ya ōmiya. N gbɔɔkɔ nɛɛnɛhi lɛyikwu ɛlā ɔɔma. N dɔka ku Ujehofa kóō bi um jé ɔwɛ, amáŋ n klla jé ka Ujehofa i gáā ya ōmiya ɔɔma gā um.” Ɔtu ya ɔ ka Ujehofa lɛ ɔkɔ ō gba ɔɔma cila. Ɛgɛnyá a? Ó jila ɛlā má ŋma ipu aɔkpá ku alɔ, ɛnyā kē ya kóō le tɔɔtɛ lɛ ɔ ō má aikpɛyi ɛlā nōo ta ɔ abɔ ō cila ohi ku aɔka nɛ ó lɛ a. Ó klla jahɔ tu ukɔ́ nɛ ɛ́nɛ́ nu nōo hayi kpaakpa ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa tu ɔ a. Ukɔ́ ɔɔma ta u Maria abɔ kóō leyi yɛ ɛgɛ nɛ ɔtu yɔ i ya ɔ lɛ a. Ohigbu ɛnyā, ó le tɔɔtɛ lɛ ɔ ō ya ōmiya ku ijeeyi.

Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa gē je ɔfu nɛ alɔ cɛgbá o ya ɛɛ ku alɔ lɔtu a lɛ alɔ a? (Má ogwotu ɔmɛ 10)

10. Ɛgɛ nɛ ɔkpá ku Ācɛ Ukɔ́rīnti 4:7 ka a, ɔdi nɛ Ujehofa géē ya o ya ɛɛ kóō ta ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā abɔ a? Je ocabɔ mafu éyi. (Má ifoto a.)

10 Ó gē je ɔfu nɛ alɔ cɛgbá ō lɔtu a lɛ alɔ. Ɛgɛ nɛ ó ya lɛ ɔyikpo Upɔlu a, Ujehofa géē je ɔfu nɛ alɔ cɛgbá ō lɔtu ku unwalu nɛ alɔ lɛ a lɛ alɔ. (Jé 2 Ācɛ Ukɔ́rīnti 4:7.) Leyi yɛ ɛgɛ nɛ Ujehofa je otabɔ lɛ ɔyinɛ alɔ éyi nōo lé ka u Benjamin, o ya ɛɛ kóō lɔfu lɔtu āhɔ̄ olɔnɔ a. Eko nɛ ó wɛ ɛdrɔ a, Benjamin mla ācɛ apɔlɛ ku nu lā ɛga nɛ ācɛ gē kwinya ɛfú nyɔ ipu éwo ku Africa a. Benjamin kahinii: “N gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa eko doodu, yɔ i ba ɔ kóō je ɔfu nɛ um cɛgbá a gā um o ya ɛɛ ku um ya ɔdā nōo he ɔ ɔtu a. Ujehofa lɛ ɔkɔ ō gba ku um cila ŋma lɛ ō je ɔtu ɛbɔ gā um, ɔtu ō lɛ ō gɔbu ipu uklɔ ku ɔna ō ta, mla aɔkpá ku alɔ nɛ um cɛgbá o ya ɛɛ ku um yɔ kwu ɔ ajaajɛ a.” Ó klla kahinii: “Ō jé ɔ̄kā lɛyikwu ɔdā nɛ ayinɛ alɔ má ipu oyeeyi ku uwa ɛ, mla ō nwu ɛlā lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa ta uwa abɔ ō lɔtu a, lɛ ɔfu ta um iyē ku um hayi kpaakpa ipu ɛ̄gbā ō gba ku nu.”

A lɔfu blakwu eko duuma nɛ Ujehofa bi ayinɛ ipu ujɔ le ta uwɔ abɔ a ɛ? (Má ogwotu ɔmɛ 11-12) d

11-12. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa lɔfu miya ō bi ayinɛ alɔ le cila ɔkɔ ō gba ku alɔ a? (Má ifoto a.)

11 Ó gē bi ayinɛ alɔ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā a le ta alɔ abɔ. Otu gbɔbu ɛɛ kóō je oyeeyi ku nu gwɛɛya a, Ujisɔsi gbɔɔkɔ ŋma ɔtu. Ó ba Ujehofa ɛba kóō hii jɛga lɛ ācɛ ɔhá kéē gbɛla ka ó wɛ ɔcɛ nōo gē ka obɔbi lɛyikwu Ɔwɔico, cɛɛ kéē ŋmo ɛpɔbi ohigbu ɔɔma ŋ. Ikɔkɔ nɛ Ujehofa géē ya ɔɔma a, ó ta Ujisɔsi abɔ ŋma lɛ ō ta alelekwu otɛhɔ éyi ɛhɔ kóō lɛ ɔfu tu ɔ iyē. (Ulúk. 22:42, 43) Ujehofa lɔfu ta alɔ abɔ duu, ŋma lɛ ō ya ku ɔyinɛ alɔ éyi kóō gwo uwaya fu alɔ o ya ɛɛ kóō ta alɔ ɔtu kwu ɔtu, amāŋ ō ya ku ɔyinɛ alɔ éyi kóō gáā jila alɔ má. Ɛjɛɛji alɔ lɔfu dɔka ɛnɛɛnɛ ɛga ō kɛla ogbotu nɛɛ lɛ ayinɛ alɔ.—Aíit. 12:25.

12 Leyi yɛ ocabɔ ku ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nōo lé ka u Miriam a. Alaadi ōhī igbihi nɛ ɔba nu kwū a, Miriam yɔ ɔlɛ foofunu nɛ ɔtu ya ɔ bɛɛka ó lɛ eyiyoce duuma gɛ ŋ, nɛ ɔtu klla le gbenyi lɛ ɔ duu a. Ó yɔ i jikwu nɛɛnɛhi nɛ ó cɛgbá ɔcɛ éyi nɛ ó géē ka ɔtu ku nu lɛ ɔ. Ó kahinii: “Abɔ ń lɛ ɔfu ō gwo uwaya fu ɔcɛ duuma ŋ ma, n gbɔɔ ō gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa. Abɔ um yɔ i jikwu klla yɔ i gbɔɔkɔ a, ɔcɛ éyi gbɔɔ ō gwo uwaya fu um. Ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ éyi nōo kwu alɔ ajaajɛ a nɛ.” Miriam miyɛ ɔtu ō tu lé ŋma ɛgiyi ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ ɔɔma mla ɔnyā nu. Ó jé kpɔcii ka Ujehofa lɛ abɔ kwu ɔyinɛ alɔ ɔɔma ɔtu cɛɛ kóō gwo uwaya fu ɔ a.

Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa lɔfu lɛ abɔ kwu ācɛ ɔhá ɔtu cɛɛ kéē ta alɔ abɔ a? (Má ogwotu ɔmɛ 13-14)

13. Je ocabɔ éyi ku ɛgɛ nɛ Ujehofa lɔfu bi ācɛ nōó gē gba ɔ ɛ̄gbā ŋ ma le cila ɔkɔ ō gba ku alɔ a.

13 Ó lɔfu bi ācɛ nōó gē gba ɔ ɛ̄gbā ŋ ma le ta ācɛ ɔlɛ nu abɔ. (Aíit. 21:1) Ekoohi Ujehofa lɔfu cila ɔkɔ ō gba ku ācɛ ɔlɛ nu, ŋma lɛ ō lɛ abɔ kwu ācɛ nōó gē gba ɔ ɛ̄gbā ŋ ma ɔtu cɛɛ kéē ta uwa abɔ. Ocabɔ mafu, Ujehofa lɛ abɔ kwu Atasasɛsi nōo wɛ Ɔcɛ́ a ɔtu kóō jɛga lɛ Unehemiya kóō le cigbihi gā Ujɛrusalɛm, o ya ɛɛ kóō tabɔ ō lɛ igeli a tugwo. (Uneh. 2:3-6) Icɛ duu, Ujehofa lɔfu ya ku ācɛ nōó gē gba ɔ ɛ̄gbā ŋ ma kéē ta alɔ abɔ eko nɛ alɔ cɛgbá nu a.

14. Ɛgɛnyá nɛ ɔ̄kā ku Soo Hing ta uwɔ ɔtu kwu ɔtu lɛ a? (Má ifoto a.)

14 Ɔtu ya ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nōo lé ka u Soo Hing a ka Ujehofa ta ɔ abɔ o bu ipu idɔkitɔ ku nu. Ɔyinɔnyilɔ ku nu lɛ ōcē alɛwa nōo gē ya ɔcɛ ɔkɔtɔ eko nɛ ó wɛ ɔyipɛ obene a. Amáŋ igbihi nɛ ihayi ōhī le gla a, ɔyinɔnyilɔ ku nu a klla le miya ŋma ɛyi inu lɛ amiya lɛ bɔbi bɔbi. Ohigbu ɛnyā, anu mla ɔba nu lɛ abɔ ci uklɔ néē gē ya a o ya ɛɛ kéē lɔfu teyi kwu ɔ. Ɛnyā ya kéē gbɔɔ ō lɛ unwalu ku ije. Soo Hing ka ka ɔtu ya ɔ bɛɛka ó gáā lɔtu unwalu a gla gɛ ŋ ma. Ó gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa ŋma ɔtu, yɔ i ba ɔ ɛba ka otabɔ. Idɔkitɔ a le miya ō dɔka ɔwɛ nɛ ó géē ta anu mla ācɛ apɔlɛ ku nu abɔ. Ɛnyā ya kéē miyɛ otabɔ ŋma ɛgiyi igɔmɛnti klla lɛ ɛga néē géē lā nōó gbɔɔla nɛhi ŋ ma lɛ. Igbihi nɛ eko le gla ligii a, Soo Hing kahinii: “Alɔ má ɛgɛ nɛ Ujehofa ta alɔ abɔ lɛ a. Ó gē ‘pó ɔkɔ nɛ̄ ɔ̄cɛ gē gbā ā’ ɔkwɔɔkwɛyi.”—Aíjē 66:19, 20.

ALƆ CƐGBÁ ƆTU OKPOCE Ō BA UJEHOFA ƐBA KU OTABƆ MLA Ō CƐ MLA ƆWƐ NƐ Ó CILA ƆKƆ Ō GBA KU ALƆ A

15. Ɔdi ta ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi abɔ kóō gáā jé ka Ujehofa yɔ i cila ɔkɔ ō gba ku nu a?

15 Ujehofa i gē cila ɔkɔ ō gba ku alɔ eko doodu ɔwɛ nɛ alɔ leyice piii a ŋ. Amáŋ ɔwɛ nɛ Ujehofa gē cila ɔkɔ ō gba ku alɔ a wɛ ɔdā nɛ alɔ cɛgbá yilii o ya ɛɛ ku alɔ hayi kpaakpa lɛ ɔ a. Ohigbu ɛnyā, leyi taajɛ lɔɔlɔhi ku a má ɛgɛ nɛ Ujehofa gē cila ɔkɔ ō gba ku uwɔ a. Ɔtu ya ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nōo lé ka u Yoko a ka Ujehofa i yɔ i cila ɔkɔ ō gba ku nu ŋ, amáŋ ó gáā gbɔɔ ō ta aɔdā nɛ ó ba Ujehofa ɛba ku nu a taajɛ ipu ɔkpá. Igbihi nɛ eko le gla ligii a, ó gáā lɛ ɔkpá a jila anu ó gáā le má ka Ujehofa lɛ ɛyinɛhi ku ɔkɔ ō gba ku nu cila ɛ, kwu aɛ̄nɛ̄ ó kóō kwu mlanyi ɛ ma. Ŋma eko teeko, alɔ cɛgbá ō gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa yɔ i cila ɔkɔ ō gba ku alɔ a.—Aíjē 66:19, 20.

16. Ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu mafu ɔtu okpoce eko duuma nɛ alɔ gē gbɔɔkɔ a? (Ācɛ Uhíbru 11:6)

16 Alɔ gē mafu ka alɔ kpɔtuce Ujehofa ō wɛ oŋma lɛ ō yɔ i gbɔɔkɔ lɛ ɔ foofunu ŋ, amáŋ ō cɛ mla ɔwɛ nɛ ó cila ɔkɔ ō gba ku alɔ a. (Jé Ācɛ Uhíbru 11:6.) Leyi yɛ ocabɔ ku Mike mla ɔnyā nu Chrissy. É lɛ ōmiya ō yuklɔ ipu Ubɛtɛlu. Mike kahinii: “Alɔ lɛ abɔ tu ɔkpá igbalɛwa klla gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa lɛyikwu ōmiya nyā, amáŋ é hi alɔ higwú ō gáā yuklɔ ipu Ubɛtɛlu ŋ.” Mike mla ɔnyā nu Chrissy lɔtuce lɔfu lɔfu ka Ujehofa jé ɔwɛ olɔhi fiyɛ duu ō bi uwa yuklɔ ipu ɛ̄gbā ō gba ku nu. É gɔbu ya ɔdā duuma néē ya gla ō wɛ ācɛ ō gbɔbu ɔna ō ta eko doodu ɛga nɛ ɛgbá ku ācɛ ō tɔɔna ɛlā Ɔwɔico yɔ fiyɛ, mla ō je otabɔ lɛ uklɔ ku ɔlɛ ō gwo ipu ɔwa ku alɔ. Babanya, é yɔ i yuklɔ ku ācɛ ō leyikwu usɛkut. Mike kahinii: “Ujehofa i cila ɔkɔ ō gba ku alɔ eko doodu ɛgɛ nɛ alɔ leyice piii a ŋ. Amáŋ ó lɛ ɔkɔ ō gba ku alɔ cila ɔwɛ nōo lɔhi fiyɛ ɛgɛ nɛ alɔ kóō leyice a.”

17-18. Oŋma ɛlā nōo yɔ ipu ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā 86:6, 7 a, ɔdi nɛ alɔ lɔfu lɔtuce kpɔcii a?

17 Aíjē Kú Ɛ̄gbā 86:6, 7. Udefidi nōo wɛ ɔcɛ éyi nōo ta ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā a, jé kpɔcii ka Ujehofa gē po ɔkɔ ō gba ku nu klla gē cila ɔ. A lɔfu lɛ ɔtu ō ce ekponu ɔɔma duu. Aocabɔ nɛ alɔ kɛla lɛyikwu ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nyā a, cɛ lɛ alɔ jé kpɔcii ka Ujehofa lɔfu je ijeeyi mla ɔfu nɛ alɔ cɛgbá o ya ɛɛ ku alɔ lɔtu a lɛ alɔ. Ó lɔfu bi ayinɛ alɔ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā a le ta alɔ abɔ, amāŋ bi ācɛ nōó gē gba ɔ ɛ̄gbā babanya ɛ ŋ ma le ta alɔ abɔ ɔwɛ ōhī.

18 Naana nɛ Ujehofa i lɔfu cila ɔkɔ ō gba ku alɔ eko doodu ɔwɛ nɛ alɔ leyice piii a ŋ ma, alɔ jé kpɔcii ka ó géē cila uwa. Ó géē je ɔdā nɛ alɔ cɛgbá yilii a lɛ alɔ, mla eko okpaakpa nɛ alɔ cɛgbá nu a. Ohigbu ɛnyā, gɔbu ku a yɔ i gbɔɔkɔ klla kpɔtuce ka Ujehofa géē po ɔkɔ ō gba ku uwɔ, mla ō lɔtuce lɔfu lɔfu ka Ujehofa géē teyi kwu uwɔ babanya, klla géē ya “ɛgbá kú odúúdú aɔ́dā nēe yēeyī ā yá lɛ uwá” ipu ɛcɛ ɛyipɛ nōo yɔ i wa a.—Aíjē 145:16.

IJÉ ƆMƐ 46 We Thank You, Jehovah

a Ujehofa cɛ lɛ alɔ jé kpɔcii ka ó géē cila ɔkɔ ō gba ku alɔ ɔdaŋ ka ó cɛtɔha mla ococɛ ku nu. Eko duuma nɛ alɔ yɔ i lɔtu ku ojama, alɔ lɔfu jé kpɔcii ka ó géē je ɔfu nɛ alɔ cɛgbá a lɛ alɔ o ya ɛɛ ku alɔ hayi kpaakpa lɛ ɔ. Alɔ leyi yɛ ɛgɛ nɛ Ujehofa gē cila ɔkɔ ō gba ku alɔ a.

b O ya ɛɛ ku a jé odee tōōtɔ̄ɔ̄ lɛyikwu ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Ujehofa jɛga lɛ Usetan kóō lé ɔcɛ́ ku ɛcɛ nyā a, má ikpɛyi ɛlā nōo kahinii: “Keep Your Eyes on the Big Issue,” nōo yɔ ipu Ɔda Ō Gbaajɛ ku Ɔya Ɔmɛhili 2017 aku oyibo a.

c Iye ōhī néē hi ipu ikpɛyi ɛlā nyā i wɛ iye ɔkwɔɔkwɛyi nɛ ācɛ ɔɔma gē lé a ŋ.

d ƆDĀ NŌO YƆ I YA IPU IFOTO: Ɛ́nɛ́ éyi mla ɔyi nu nɔnya kwinya ɛfú gā ipu éwo ɔhá. Ayinɛ alɔ nōo yɔ abɔɔ a ya uwa omaaba lɔɔlɔhi klla je otabɔ néē cɛgbá a lɛ uwa.