1. Okonu nyá nɛ Ujisɔsi ce nōo yɔ ipu ɔkpá ku Umátiyu 11:28-30 a?

UJISƆSI lɛ ɛnɛɛnɛ okonu ce lɛ ɛwa ku ācɛ nōo yɔ i jahɔ lɛ ɔ a kahinii: “Aá wā ɛgiyí um, . . . n géē je omlɛ́nyɔ̄ lɛ aá.” (Jé Umátiyu 11:28-30.) Okonu ō ce ku Ujisɔsi ɔɔma i wɛ ɛlā ō ka ŋma okonu anca ŋ. Gbɛla lɛyikwu ocabɔ mafu ku ɔdā nɛ Ujisɔsi ya lɛ ɛ́nɛ́ éyi nōo yɔ i doōcē nɛhi a.

2. Ɔdi nɛ Ujisɔsi ya lɛ ɛ́nɛ́ éyi nōo yɔ i doōcē a?

² Ɛ́nɛ́ a humayi doōcē ŋmiifi ihayi igwo ɛpa (12) ɛ, ohigbu ɛnyā, ó cɛgbá otabɔ nɛɛnɛhi. Ó humayi gā ɛgiyi aoloboci alɛwa, ohigbu ka ó yɔ i leyice ka é géē hɛ ɔ ta. Amáŋ, ɔcɛ duuma i ta ɔ abɔ gla ŋ. Íne nɛ Ujehofa kē je lɛ Umosisi a mafu ka ɛ́nɛ́ a kwu teelihɔ ɛ. (Ulīf. 15:25) Igbihaajɛ a, ɛ́nɛ́ a gáā le po ka Ujisɔsi gē hɛ ācɛ nōo gē má owe a ta, anu ó gáā gbɔɔ ō dɔka Ujisɔsi a. Eko nɛ ɛ́nɛ́ a gáā lɛ Ujisɔsi má a, ó nyɔ i lɛ abɔ kwu okonogwu ku uwe ku nu, anu ó kē le hɛta boobu a! Ujisɔsi i hɛ ɛ́nɛ́ a ta ŋma ōcē a ofoofunu ŋ, amáŋ ɛgɛ nɛ ó ya klla kɛla lɛ ɛ́nɛ́ a mafu lɛ ɛ́nɛ́ a ka Ujisɔsi yihɔtu nu klla lɛ ojilima ce ɔ nɛhi. Bɛɛka eko nɛ Ujisɔsi yɔ i kɛla lɛ ɔ a, ó má ɛnyā fu, oŋma lɛ ɛgɛ nɛ ó hi ɔ ka “Adá um” a. Ó lɛ aafu ŋ, ɛ́nɛ́ a lɛ omlɛnyɔ mla ɔfu iyē!—Ulúk. 8:43-48.

3. Aɔka nyá nɛ alɔ gáā cila ipu ikpɛyi ɛlā nyā a?

³ Ɛ́nɛ́ a gā ɛgiyi Ujisɔsi á, aa má ɔ lɛ a? Ó ceyitikwu nyɔ i ta ɔ. Ɛgɔɔma nɛ alɔ cika ō ya icɛ a, alɔ cika ō ceyitikwu gā ɛgiyí Ujisɔsi. Ɛpleeko ku alɔ nyā, Ujisɔsi i gē hɛ ācɛ ō doōcē nōo “wā ɛgiyí” nu a ta ŋma ōcē ku uwa ɔwɛ ō hidaago nóó. Naana a, ó gē hi uwa igwú kpɔ kahinii: “Aá wā ɛgiyí um, . . . n géē je omlɛ́nyɔ̄ lɛ aá.” Ipu ikpɛyi ɛlā nyā, alɔ géē cila ohi ka aɔka ɛhɔ: Ɔdi nɛ alɔ cika ō ya, o ya ɛɛ ku alɔ gā ɛgiyí Ujisɔsi a? Ɔdi nɛ Ujisɔsi yɔ i kɛla lɛyikwu ɔ eko nɛ ó kahinii: “Aá kwú ákpláka . . . kú um ú wu īyī aá ɔkɔ” a? Ɔdi nɛ alɔ lɔfu nwu ŋma ɛgiyi Ujisɔsi a? Ɔdiya nɛ uklɔ nɛ ó je lɛ alɔ ku alɔ ya a gē je omlɛnyɔ lɛ ɔcɛ a?  Amoomɛ, ɔdi nɛ alɔ cika ō ya, o ya ɛɛ ku alɔ bēē lɛ omlɛnyɔ naana nɛ alɔ lɛ akplaka ku Ujisɔsi wu ɔkɔ a?

4-5. Ɔdi wɛ ɔwɛ ōhī nɛ alɔ lɔfu gā ɛgiyí Ujisɔsi a?

⁴ Ɔwɛ éyi nɛ alɔ lɔfu “wā ɛgiyí” Ujisɔsi a, wɛ ō jé ɔdā alɛwa lɛyikwu aɛlā nɛ ó ka klla ya a. (Ulúk. 1:1-4) Ɔcɛ duuma i gáā ya ɛnyā lɛ alɔ gla ŋ. Ó wɛ uklɔ ku alɔ ō klɔcɛ lɛyikwu ɔdā nɛ Ubáyíbu ka lɛyikwu Ujisɔsi a. Ɔwɛ ɔhá nɛ alɔ lɔfu gā ɛgiyí Ujisɔsi a, wɛ ō lɛ ɔtu ku alɔ ya ekpo ō ya ubatisim, mɛmla ō gáā wɛ ɔyikpo ku nu.

⁵ Ɔwɛ ɔhá nɛ alɔ géē gā ɛgiyí Ujisɔsi a, wɛ ō gā ɛgiyi anyakwɔcɛ ku ujɔ, eko duuma nɛ alɔ cɛgbá otabɔ. Ujisɔsi gē bi acɛnyilɔ nyā nɛ ó “kpó ɛhi lɛ [uwa]” a leyi kwu aala ku nu. (Āfi. 4:7, 8, 11; Ujɔ́n. 21:16; 1 Upít. 5:1-3) Alɔ cika ō ceyitikwu nyɔ i ta uwa kéē ta alɔ abɔ. Alɔ kóō hii leyice ka é cika ō jé ɔdā nōo yɔ ipu ɔtu ku alɔ klla jé ɔdā nɛ alɔ cɛgbá a ŋ. Má ɔdā nɛ ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ Ujulian ka a, ó kahinii: “N ma uklɔ nɛ um gē ya ipu Ubɛtɛlu a ta, ohigbu ka um gbɔɔ ō doōcē. Amáŋ, ɔya um éyi ka ami ɔ kóō gáā ta anyakwɔcɛ ku ujɔ, ka um da uwa kéē wa gáā ta um ɔtu kwu ɔtu. Eko aflɛyi a, ń gbɛla ka um cɛgbá nu ŋ. Amáŋ igbihaajɛ n gáā le da uwa. Ō wa ku uwa kwu piya ɛhi nōo fiyɛ duu nɛ um miyɛ ɛ ma a.” Anyakwɔcɛ ku ujɔ nōo too lɛ ɔtuce, bɛɛka aɛ̄nɛ̄ ō gáā má Ujulian a, lɔfu ta alɔ abɔ ku alɔ “jé ɛ́gɛ́nɛ̄ Ohɔ́nyɛtá ā gē gbɛlá lɛ ā.” Ɔɔma kē lɛ ō ya mla ō jé ɛdɔ ɔcɛ nɛ Ujisɔsi wɛ a, mɛmla ō gbla ɔ ya, ɔwɛ nɛ ó gē gbɛla klla gē ya odee lɛ a. (1 Ukɔ́r. 2:16; 1 Upít. 2:21) Ō ta alɔ abɔ ɔwɛ ɛgɛnyā wɛ ɛhi ō fiyɛ duu néē lɔfu je lɛ alɔ a.

6. Ɔdi nɛ Ujisɔsi yɔ i kɛla lɛyikwu ɔ eko nɛ ó kahinii: “Aá kwú ákpláka . . . kú um ú wu īyī aá ɔkɔ” a?

⁶ Eko nɛ Ujisɔsi kahinii: “Aá kwú ákpláka . . . kú um ú wu īyī aá ɔkɔ” a, ó lɔfu wɛ ka ó yɔ i kahinii: “Aa lɛyitaajɛ gā um.” Ó kē lɔfu wɛ ka ó yɔ i kahinii: “Aa wa gáā kwu akplaka mɛmla am, o ya ɛɛ ku alɔ yuklɔ tɔha lɛ Ujehofa.” Ɛyi ɛplɛɛpa a mafu ka akplaka a wɛ uklɔ.

7. Oŋma ɛlā nōo yɔ ipu ɔkpá ku Umátiyu 28:18-20 a, uklɔ nyá néē je lɛ alɔ ku alɔ ya a, ɔdi nɛ alɔ kē cika ō je kpɔcii a?

⁷ Alɔ géē mafu ku alɔ yɔ i cɛ igwú ku Ujisɔsi, ɔdaŋ ku alɔ lɛ iyi alɔ gwɛɛya lɛ Ujehofa klla lɛ ubatisim ya. Ujisɔsi yɔ i hi ɛjɛɛji ācɛ igwú ka é wa ɛgiyi nu, ó gáā nu ɔcɛ duuma nōo dɔka ō gba Ɔwɔico ŋma ɔtu tɛɛcɛ gboogboo ŋ. (Ujɔ́n. 6:37, 38) Ujehofa je uklɔ lɛ Ujisɔsi kóō nyɔ gáā tɔɔna ku Ɔkoolɔhi a lɛ ɛjɛɛji ācɛ. Abɔ alɔ kē wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a, ɛjɛɛji alɔ lɛ ɛnɛɛnɛ ɛga ō yuklɔ ɔɔma. Alɔ cika ō jé kpɔcii ka Ujisɔsi géē yɔ mla alɔ, o ya ɛɛ kóō ta alɔ abɔ ku alɔ yuklɔ a.—Jé Umátiyu 28:18-20.

8-9. Ɔdiya nɛ ācɛ ō tu iyi uwa waajɛ gē dɔka ō yɔ ɛgiyi Ujisɔsi a, aɔka nyá nɛ alɔ kē cika ō da iyi alɔ a?

⁸ Ācɛ ō tu iyi uwa waajɛ gē dɔka ō yɔ ɛgiyi Ujisɔsi. (Umát. 19:13, 14; Ulúk. 7:37, 38) Ɔdiya a? Ohigbu ka Ujisɔsi wɛ ɛyɛɛyi gwu ācɛ Ufarisii a ta. Ācɛ Ufarisii nōo wɛ aotrɛyi ku ɛga ō gba ɛ̄gbā i yihɔtu ācɛ ŋ, é klla gē ya ɔbɔɔcɛ nɛhi. (Umát. 12:9-14) Amáŋ, Ujisɔsi a yihɔtu ācɛ, ó klla gē tu iyi nu waajɛ. Ācɛ Ufarisii gē dɔka ku ācɛ kéē jé uwa klla má uwa kéē cɛgbá nɛɛnɛhi. Ujisɔsi ka ó lɔhi ka ɔcɛ kóō bēē dɔka ɔdā ɛgɔɔma ŋ. Ó klla nwu ayikpo ku nu kéē tu iyi uwa waajɛ klla ce ācɛ ɔhá ɛhɔ. (Umát. 23:2, 6-11) Ācɛ Ufarisii gē mafu ka é lɛ íkwu ikpɛyi ku ācɛ ɔhá, ohigbu ɔɔma, ācɛ gē yuufi ɔdā néē géē ya uwa ɔdaŋ ka é lɛyitaajɛ lɛ uwa ŋ. (Ujɔ́n. 9:13, 22) Ujisɔsi je omlɛnyɔ lɛ ācɛ ŋma lɛ ō mafu ihɔtu lɛ uwa mɛmla ō kɛla lɛ uwa ɔwɛ ogbonɛnɛ.

⁹ A nwu auce nōo ba nyā ŋma ɛgiyi Ujisɔsi  ɛ? Da iyi uwɔ ɔka kahinii: ‘Ācɛ ɔhá jé um ka um wɛ ɔcɛ ō tu iyi nu waajɛ, ku um klla gē cɔnu fiya ŋ? N gē yuklɔ nōo gē mafu ka n wɛ ɔcɛ ō tu iyi um waajɛ, o ya ɛɛ ka um ce ācɛ ɔhá ɛhɔ? N gē gbonɛnɛ lɛ ācɛ ɔhá?’

12-14. Ɔdiya nɛ uklɔ nɛ Ujisɔsi je lɛ alɔ ku alɔ ya a gē je omlɛnyɔ lɛ alɔ a?

¹² Ɔdiya nōo yuklɔ nɛ Ujisɔsi je lɛ alɔ a gē je omlɛnyɔ lɛ alɔ a? Ó lɛ aɔdā alɛwa nōo ya, amáŋ alɔ kɛla lɛyikwu ōhī ku uwa.

¹³ Alɔ lɛ ācɛ olɔhi fiyɛ duu nōo gē leyi kwu alɔ. Ujehofa nōo wɛ Ofiyɛ Duu a i wɛ ɔkpani obɔbi ŋ. Ó gē mafu lɛ ācɛ ɔlɛ nu ka é jɛ ɔ eyī nɛhi. Uklɔ nɛ alɔ kē i ya lɛ ɔ a jɛ ɔ eyī nɛhi duu. (Uhíb. 6:10) Ó klla gē je ɔfu nɛ alɔ cɛgbá a lɛ alɔ, o ya ɛɛ ku alɔ lɔfu bi iyo ku uklɔ nɛ ó je lɛ alɔ ku alɔ ya a. (2 Ukɔ́r. 4:7; Ugal. 6:5) Ujisɔsi nōo wɛ Ɔcɛ́ ku alɔ a lɛ ocabɔ olɔhi taajɛ lɛ alɔ, lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ cika ō bēē ya ɛlā mla ācɛ ɔhá lɛ a. (Ujɔ́n. 13:15) Anyakwɔcɛ ku ujɔ nōo kē i leyi kwu alɔ a gē ceyitikwu kéē gbla Ujisɔsi nōo wɛ “ɔ̄cogbāálá nɛ̄hi” a ya. (Uhíb. 13:20; 1 Upít. 5:2) É gē ceyitikwu kéē gbonɛnɛ klla ta alɔ ɔtu kwu ɔtu. É gē nwu alɔ ɛlā, gē gbo alɔ, klla gē leyi kwu alɔ.

¹⁴ Alɔ lɛ aoklobiya mla ancɛnya nōo lɔhi fiyɛ duu. Ɔcɛ duuma i lɛ aoklobiya mla ancɛnya nōo lɛ ihɔtu, mɛmla uklɔ olɔhi bɛɛka alɔ a ŋ. Gbɛla tu ɔ ɛ: Alɔ lɛ ɛnɛɛnɛ ɛga ō yuklɔ mla ayinɛ alɔ nɔnyilɔ mɛmla ayinɛ alɔ nɔnya nōo lɛ uce ō ya nōo lɔhi, amáŋ é gē gbɛla ka é lɔhi fiyɛ ācɛ ɔhá ŋ. É jé odee nɛhi amáŋ é gē ya ɔbɔɔcɛ ŋ, é gē má ācɛ ɔhá kéē jé odee nɛhi fiyɛ uwa. É gē má alɔ bɛɛka ācɛ ō yuklɔ tɔha mla uwa foofunu ŋ, amáŋ é gē je alɔ ku alɔ wɛ aoklobiya mla ancɛnya uwa. Ihɔtu néē kē lɛ lɛ alɔ a lɔfu nɛɛnɛhi. Ihɔtu a ya, é kóō le tutu ō kwū ohigbu alɔ gla!

15. Ɛgɛnyá nɛ ɔtu cika ō ya alɔ lɛ, lɛyikwu uklɔ nɛ alɔ gē ya a?

¹⁵ Alɔ lɛ uklɔ nōo lɔhi fiyɛ duu a. Alɔ gē nwu ācɛ ɛlā ɔkwɛyi lɛyikwu Ujehofa klla gē da uwa lɛyikwu ɛkɛmgbɛ nɛ Ebilii gē ka a. (Ujɔ́n. 8:44) Ebilii gē je iyo alɛwa ce ācɛ ɛyi, iyo nōo gbɛnu nɛɛnɛhi klla fiyɛ uwa ɔfu. Ocabɔ mafu, ó dɔka ku alɔ bēē gbɛla ka Ujehofa i gáā je íne nɛ alɔ biya a ya alɔ ɛhi ŋ, ka ó klla yihɔtu alɔ ŋ. Ɛnyā kē wɛ ɛkɛmgbɛ nɛhi! Ó lɛbɛɛka iyo ogbɛnu nōo ce ɔcɛ ɛyi nōo gē cɛ lɛ ɛ̄jɛ̄ jɛ ɔcɛ a! Ɔdaŋ ku alɔ gā ɛgiyí Ujisɔsi, Ɔwɔico géē je íne nɛ alɔ biya a ya alɔ ɛhi. Ɔkwɛyi a kē wɛ ka Ujehofa yihɔtu ɛjɛɛji alɔ nɛhi. (Uróm 8:32, 38, 39) Ó wɛ ɔdā igweeye ō nwu ācɛ ɛgɛ néē géē lɛ ɔtuce Ujehofa klla má ɛgɛ néē gē ya lɔhi fiyɛ ɔwɛ néē gē lā oyeeyi ku uwa a!

16. Ɛgɛnyá nɛ uklɔ nɛ Ujisɔsi da alɔ ku alɔ ya a wɛ ɛyɛɛyi gwu uklɔ ohile ɔhá ta a?

¹⁶ Uklɔ nɛ Ujisɔsi da alɔ ku alɔ ya a wɛ ɛyɛɛyi gwo uklɔ ohile ɔhá ta. Ocabɔ mafu, ɛ̄jɛ̄ gē jɛ ācɛ alɛwa nɛhi ɔdaŋ ka é gā ɔlɛ ŋma uklɔ, é kē i lɛ eeye ŋ. Amáŋ, eko duuma nɛ alɔ bi eko ku alɔ le yuklɔ lɛ Ujehofa mɛmla Ujisɔsi alɔ gē lɛ eeye nɛhi. Ɔdaŋ ku alɔ le gwu ŋma uklɔ, alɔ gē nya cidaa o ya ɛɛ ku alɔ gā ōjila ku ujɔ otu, naana nɛ ɛ̄jɛ̄ kóō lɔfu jɛ alɔ a. Amáŋ igbalɛwa, ɔdaŋ ku alɔ gā ɔlɛ ŋma ōjila a, ó gē je omlɛnyɔ lɛ alɔ klla gē lɔfu ta alɔ iyē. Ó gē ya alɔ lɛ a duu eko duuma nɛ alɔ ceyitikwu nyɔ i tɔɔna klla ya oklɔcɛ ku abɔyi alɔ. Ɔdaŋ ku alɔ ceyitikwu ya aɔdā nōo ba nyā, ó géē je omlɛnyɔ lɛ alɔ klla lɔfu ta alɔ iyē!

17. Ɔdi nɛ alɔ cika ō bi ɔtu lɛyikwu āhɔ̄ ku alɔ a, ɔdi nɛ alɔ kē cika ō leyi kwɛɛcɛ ku nu a?

¹⁷ Alɔ cika ō bi ɔtu ka ɔnyɔɔnyɛ ku alɔ lɛ aɔdā nɛ ó ya gla, ó kē lɛ aɔdā nɛ alɔ i kē ya gla ŋ. Ohigbu ɛnyā, alɔ cika ō leyi kwɛɛcɛ ku alɔ gbɛla lɔɔlɔhi lɛyikwu aɔdā nɛ alɔ gē ceyitikwu ku alɔ ya a. Ocabɔ mafu, alɔ lɔfu kpo ɛjɛɛji ɔfu ku alɔ bonu ɛga nɛ alɔ gē ceyitikwu ku alɔ dɔka aɔdā agbenu a. Ó lɛ oklobiya éyi nōo lɛ agbenu nɛhi. Anu ɛ̄cī éyi ó wa gáā lɛ ɔka da Ujisɔsi kahinii: “Ɔdí piíí nɛ̄ n géē yá ká n̄ lɛ oyēeyī opiyóó ā?” Oklobiya nyā yɔ i lɛyitaajɛ lɛ íne ɛ. Ó lɔfu wɛ ɔcɛ olɔhi, ohigbu ka Umaki ka ku oklobiya a “he [Ujisɔsi] ɔtū.” Má ɔdā nɛ Ujisɔsi da ɔ a, ó da ɔ kahinii: “Nyɔ̄ gaá kwú odúúdú ɔdā nāa lɛ ā í kpó lá, . . . cɛ́ɛ́ a wā í tū um ɔkwu.” Ɔtu le biya lɛ oklobiya a nɛɛnɛhi, ohigbu ka ó dɔka ō yɛce Ujisɔsi, amáŋ ó habɔ “agbénú nɛ̄hi” ku nu ta gla ŋ. (Umák. 10:17-22) Ohigbu ɛnyā, ó ta ō miyɛ akplata nɛ Ujisɔsi yɔ i je lɛ ɔ a, anu nɛ ó gbɔɔ ō ya ɔfiyɛ ku “ije ō dɔ̄ɔkā” gɔbu a. (Umát. 6:24) Ɔdaŋ ku a géē yɛ i wɛ oklobiya ɔɔma nɛ, ɔdi nɛ a géē yɛ i ya a?

18. Ɔdi nɛ alɔ cika ō bēē ya ŋma eko ta eko a, ɔdiya nɛ alɔ kē cika ō ya lɛ a?

¹⁸ Alɔ cika ō bēē gbɛla tu aɔdā nɛ alɔ gē je ta aflɛyi ipu oyeeyi ku alɔ a ŋma eko ta eko. Ɔdiya a? O ya ɛɛ ku alɔ jé ɔdaŋ ku alɔ gē bi ɔfu ku alɔ le yuklɔ ɔwɛ olɔhi. Má ɔdā nɛ oklobiya éyi nōo le ka Umaki ka a, ó kahinii: “Ŋmiifi ihayi alɛwa, n gē gbɛla ka um wɛ ɔcɛ ō ya unwu ɔdā agbenu ŋ. N wɛ ɔcɛ ō gbɔbu ɔna ō ta, amáŋ n gē bi ɛyinɛhi ku eko mla ɔfu ku um gē ceyitkwu ka n ya ije, o ya ɛɛ ku oyeeyi ku um kóō lɔhi fiyɛ. Igbihaajɛ, n gbɔɔ ō ceyitikwu ka n jé ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ɛdɔ oyeeyi nɛ um géē lā a i nu um ipu ŋ ma. Anu um gáā le má ka aɔdā nɛ um gē je ta aflɛyi ipu oyeeyi ku um a wɛ aɔdā lɛyikwu iyi um foofunu nɛ, ka eko mla ɔfu ligii nōo hile a nɛ um gē bi le yuklɔ lɛ Ujehofa a.” Umaki gbɔɔ ō piya ɛlá ō gbo mla oyeeyi ku nu abɔ, o ya ɛɛ kóō lɔfu yuklɔ nwune lɛ Ujehofa. Ó kahinii: “Ekoohi, n gē junwalu lɛ iyi um lɛyikwu ije, amáŋ mla otabɔ ku Ujehofa mla Ujisɔsi, n gē lɛ ɔtu ku um kwu ɛ̄gbā ō gba Ujehofa.”

19. Ɔdiya nōó cɛgbá nɛhi ku alɔ bēē má odee ɔwɛ nōo cika a?

¹⁹ Ɔdaŋ ku alɔ kwu akplata ku Ujisɔsi u, klla gē ya aɔdā ɛta, alɔ géē yɔ i lɛ omlɛnyɔ. Ɔdā aflɛyi wɛ ō bēē má odee ɔwɛ nōo cika a. Uklɔ ku Ujehofa nɛ alɔ gē ya a, ohigbu ɔɔma, alɔ cika ō ya ɔ ɛgɛ nɛ Ujehofa dɔka a. Alɔ wɛ ācɛ ō yuklɔ, Ujehofa kē wɛ ɔkpani ku alɔ a. (Ulúk. 17:10) Ɔdaŋ ku alɔ dɔka ō yuklɔ ku Ujehofa ɛgɛ nɛ alɔ abɔyi alɔ dɔka, ó géē ya ku uklɔ a kóō lɔnɔ ta alɔ. Amáŋ, ɔdaŋ ku alɔ gē yuklɔ a ɛgɛ nɛ Ujehofa dɔka, alɔ géē ya aɔdā nɛ alɔ gē gbɛla ku alɔ i gáā lɔfu ya gla ŋ. Alɔ klla géē yale ipu unwalu nɛ alɔ gbɛla ku alɔ i gáā yale ipu nu gla ŋ. A hii mlanyi ŋ, ó lɛ ɔcɛ duuma nōo lɔfu ci Ujehofa ŋma ō ya ɔdā nɛ ó tine a gla ŋ!—Uróm 8:31; 1 Ujɔ́n. 4:4.

20. Ɛdɔ ɔtu nyá nɛ alɔ cika ō bi le bi akplata ku Ujisɔsi a?

²⁰ Ɔmpa, yuklɔ a mla ɔtu olɔhi. Alɔ le tutu  ō bi akplata ku Ujisɔsi ohigbu ku alɔ dɔka ō bi owofu gē lɛ Adā alɔ Ujehofa, nōo yihɔtu alɔ nɛɛnɛhi a. Ɛpleeko ku Ujisɔsi, ó lɛ acɛ nōo miyɛ akplata ku Ujisɔsi ohigbu eyī ō kwu ɔdā, amāŋ ohigbu ka é dɔka ō lɛ odee lɛ iyi uwa. Amáŋ igbihaajɛ a, é lɛ eeye ŋ, anu é ma akplata ku Ujisɔsi amāŋ uklɔ a ta a. (Ujɔ́n. 6:25-27, 51, 60, 66; Ufíl. 3:18, 19) Ó lɛ ācɛ ɔhá nōo miyɛ akplata ku Ujisɔsi ohigbu ihɔtu néē lɛ lɛ Ɔwɔico mla aoladogbe ku uwa. Ācɛ nōo ba nyā bi akplata a mla eeye jaa gbeeko néē gekwu ŋma ipu ɛcɛ nyā. É kē lɛ eyiyoce ō yuklɔ mla Ujisɔsi ipu ɔkpanco. Bɛɛka uwa a, ɔdaŋ ku alɔ a bi akplata ku Ujisɔsi mla ɔtu olɔhi, alɔ géē yɔ i lɛ eeye.

21. Oŋma ɛlā nōo yɔ ipu Umátiyu 6:31-33 a, ɔdi nɛ alɔ lɔfu leyice ka Ujehofa géē ya lɛ alɔ a?

²¹ Ɔmɛta, leyice ka Ujehofa géē yɔ mla uwɔ. Ɛdɔ oyeeyi nɛ alɔ je ku alɔ géē lā a, wɛ oyeeyi ō leyi gwo odee bonu mɛmla ō yuklɔ olɔfu. Ujisɔsi pi alɔ ahɔ̄ ka ācɛ géē miya alɔ owe. Amáŋ, alɔ leyice ka Ujehofa géē je ɔfu lɛ alɔ, o ya ɛɛ ku alɔ lɔtu ipu unwalu duuma. Ɔdaŋ ku alɔ gē lɔtu nɛhi, alɔ géē yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄. (Ujɛ́m. 1:2-4) Alɔ leyice ka Ujehofa géē je aɔdā nɛ alɔ cɛgbá nu a lɛ alɔ, ka Ujisɔsi géē leyi kwu alɔ ɛgɛ nɛ ɔcogbaala gē ya a, ka ayinɛ alɔ nɔnyilɔ mla ayinɛ alɔ nɔnya klla géē ta alɔ ɔtu kwu ɔtu. (Jé Umátiyu 6:31-33; Ujɔ́n. 10:14; 1 Utes. 5:11) Ɔdi ɔhá nɛ alɔ cɛgbá o ya ɛɛ ku alɔ lɔfu lɔtu, fiyɛ aɔdā nōo ba nyā kpɔ ɛ ma?

22. Ɔdi nɛ alɔ géē gweeye ku nu a?

²² Ɛ́nɛ́ ɔɔma nɛ Ujisɔsi hɛta a lɛ omlɛnyɔ iciici ɔɔma piii nɛ Ujisɔsi hɛ ɔ ta a. Amáŋ ó géē yɔ i lɛ omlɛnyɔ piyoo ɔdaŋ ka ó kwu piya ɔyikpo ku Ujisɔsi gā ajaajɛ. Ɔdi nɛ a gbɛla ka ɛ́nɛ́ ɔɔma ya a? Ó géē lɛ ɔhā nɛhi ɔdaŋ ka ó kwu piya ɔyikpo ku Ujisɔsi, ó géē lɛ ɛga ō yɔ ɔkpanco mla Ujisɔsi! Ɔdā doodu nɛ ó leyi gwo ɔ bonu, o ya ɛɛ kóō yɛce Ujisɔsi a i gáā gaajɛ ɛdɔ ɔhā nɛ ó gáā lɛ a ŋ. Ó lɛ a, ɔdā duuma nōo wɛ eyiyoce ku alɔ naana, ɔdaŋ ka ō lā oyeeyi opiyoo ipu ɔkpanco nɛɛ o, amāŋ ipu ɛcɛ nyā, alɔ géē gweeye nɛɛnɛhi ku alɔ cɛ igwú ku Ujisɔsi nōo kahinii: “Aá wā ɛgiyí um!”